#روش_شناسی_اجتهاد
#ضرورت
بسم الله
هر تلاش و حرکت بشری که به نتیجه ای مشخص منتهی می شود به طور طبیعی یک اسلوب و روشی دارد که عدم تبعیت از آن فرایند و روش باعث خواهد شد نتیجهٔ مورد نظر به دست نیاید.
⬅️ در طول سالهای سال در تاریخ حوزه های علمیه #عملیات_استنباط برای رسیدن به حکم شرعی انجام می پذیرد،
⬅️ اگر بخواهیم #اجتهاد و قدرت استنباط را به سادگی معنا کنیم، در واقع "تسلط بر روش یا فرایند کشف حکم شرعی از منابع معتبر" است
🔰 پس باید مطابق این هدف مقدس، روش آموزش در حوزه های علمیه ارتقاء و اصلاح شود!
✅ تجربهٔ حقیر این است که طلاب باید مباحث و موضوعاتی را به محتوا و فرایند تحصیل شان اضافه کنند
که عمده ترین آنها #روش_شناسی_اجتهاد است.
شناخت روش انجام یک عمل، بیشترین تاثیر را در تسلط بر آن علم یا عمل خواهد داشت.
این واقعیت را بسیاری از اساتید مبرز و مجتهد حوزه های علمیه تأیید و و به آن تأکید کرده اند.
انشاالله در آینده سعی خواهم کرد دربارهٔ این موضوع، اساتید و منابع مرتبط به آن بیشتر صحبت کنم
🌹┄┅═✧❁•📚•❁✧═┅┄🌹
🔰 #الباحث
🖌 #شیخ_صابر
@albahes
#فقه_الحدیث
#روش_شناسی_اجتهاد
#سوالات_اساسی
ما در فرایند اجتهاد، هنگام مواجهه با هر متنی که به عنوان #حدیث شناخته می شود، 3 سوال اساسی را باید پاسخ دهیم:
1⃣ آیا این متن حدیث است؟ (#احراز_صدور)
پاسخ این سوال را با #منبع_شناسی علم حدیث و نیز علم #رجال باید پاسخ گفت
اگر متنی در هیچ یک از منابع شناخته شده حدیثی نباشد نمی توان آن را حدیث به شمار آورد
همچنین اگر رجال یک سند غالباً از ضعفا باشد، فقها به آن روایت اعتنا نمی کنند
2⃣ آیا این روایت در مقام بیان حکم شرعی است؟ (#جهت_صدور)
برخی از روایات در مقام تقیه صادر شده اند، برخی دیگر اشعار به حکم عقل دارند و....
شناخت #شئون_معصوم و مقتضیات زمان صدور روایت در پاسخ به این سوال تأثیر گذار است.
3⃣ این روایت میخواهد چه بگوید؟ (#فقه_الحدیث)
بررسی معنای مفردات و ترکیبات، توجه به روایات همسو، رفع تعارض با سایر ادلهٔ و... از ارکان این مرحله هستند.
باید اذعان کرد که #فقه_الحدیث مهمترین مرحلهٔ #فرایند_اجتهاد است.
.
تسلط بر فقه الحدیث نیازمند شناخت و نیز تمرین و انس با لحن و فحوای کلام اهلبیت(علیهم السلام) است.
🌹┄┅═✧❁•📚•❁✧═┅┄🌹
🔰 #الباحث
🖌 #شیخ_صابر
@albahes
#روش_شناسی_اجتهاد
#روش_اجتهاد_رهبری1
#مبانی_فقهی
#ملاک_حکم
#تنقیح_مناط
💬 #مقام_معظم_رهبری :
اموری که به عنوان ملاک حکم بیان میشود، خواه در لسان ادلهٔ شرعی به آن تصریح شده باشد یا از آن استظهار شود، 3 قسم است:
1⃣. ملاک تامّ : به این معنا که اگر عامل دیگری در کار نباشد، خودِ این ملاک به تنهایی، موجب ثبوت حکم میشود.
2⃣. تمام الملاک: یعنی علاوه بر اینکه ملاک تامّ است، تمام الملاک هم هست. به این بیان که : فقط این ملاک در صدور حکم دخالت داشته است. اگر این مِلاک باشد، حکم هست و اگر نباشد، حکم نیز برداشته میشود.
3⃣. جزء الملاک: یعنی ملاک فی الجمله در حکم دخالت دارد. مانند صحّت در مسألهٔ روزه که از روایت " صوموا تصحّوا" اجمالاً دخیل بودن آن در وجوب روزه استفاده می شود.
در این قِسم، حکم شرعی، وجوداً و عدماً دائر مدار این ملاک نیست و نمی شود گفت: هر چه موجب صحت است وجوب دارد!
اکثر روایاتی که متعرض علل و فلسفهٔ احکام شدهاند مثل روایات کتاب #علل_الشرایع از این قبیل است! .
📚 جزوه درس خارج فقه امام خامنهای / کتاب القصاص / ص17 و 18
🌹┄┅═✧❁•📚•❁✧═┅┄🌹
🔰 #الباحث
کانالی برای به اشتراک گذاشتن هر آنچه
می#جویم و می#یابم و می#فهمم:
🖌 #صابر_جعفرزاده
🔰🔰🔰🔰
@albahes
#روش_شناسی_اجتهاد
#روش_اجتهاد_رهبری2
#مبانی_فقهی
#آیت_الله_خوئی
#تفاوت_حق_با_حکم
#منابع_تحقیق
💬 امام خامنهای(مدظله العالی):
" باید گفت که نظر ایشان(محقق خوئی(ره)) در اعتباری بودن حق و حکم، صحیح است... اما اعتباری بودن آنها سبب نمیشود که فرق بین آن دو هم اعتباری باشد، اگر شارع دو نوع اعتبار کرد، دو سنخ می شود.
...
نتیجه اینکه؛ حق، امر مجعولِ اعتباریِ شرعی است در قبال حکم.
باید توجه داشت که بحث حق و حکم، بحثی مشکل و تا حدودی پیچیده است و در تحقیق آن،
⬅️مرحوم سیدمحمد بحرالعلوم، رساله مستقلی نوشتهاند که در جلد اول #بلغة_الفقیه به چاپ رسیده است.
⬅️مرحوم #امام(رض) هم در ابتدای #کتاب_البیع، بحث کامل و مفصلی نمودهاند.
⬅️سایر فقهاء مثل مرحوم آیت الله #خوئی، در #مصباح_الاصول
⬅️ و مرحوم #نائینی در #حواشی_مکاسب، از این موضوع بحث کردهاند."
📚 جزوه درس خارج فقه امام خامنهای /
کتاب القصاص/
ص 32
(جلسهٔ 8 _ 12 مهر 1378)
🌹┄┅═✧❁•📚•❁✧═┅┄🌹
🔰 #الباحث
کانالی برای به اشتراک گذاشتن هر آنچه
می#جویم و می#یابم و می#فهمم:
🖌 #صابر_جعفرزاده
🔰🔰🔰🔰
@albahes
1.6M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
#اجتهاد
#روش_شناسی_اجتهاد
#امام_خامنه_ای
✅ اجتهاد چیست؟!🤔
✅ آیا اشکالی دارد طلبه ها در درس خارج غالباً مباحثی مثل طهارت و صلاة و... را بخوانند؟! 🤔
.
امام خامنه ای جواب می دهند👆👆
🌹┄┅═✧❁•📚•❁✧═┅┄🌹
🔰 #الباحث
🖌 #شیخ_صابر
@albahes
#روش_شناسی_اجتهاد
#مکتب_شناسی
#مکاتب_فقهی
#محقق_اردبیلی
🔰🔰🔰🔰
ویژگیهای مکتب فقهی محقق اردبیلی (رضوانالله علیه)_ بخش1:
1⃣. شجاعت و جسارت در فتوا و پرهیز از #احتیاط های دست و پا گیر!
(ابتنا به ادلهٔ صریح و در صورت نبود آنها، تمسّک به اصول عملی مانند اصالة البرائة، اصالة الطهارة و....)
2⃣. ابتنای فقه بر قاعدهٔ شریعت سهله و سمحه
(فتاوای منجرّ به تکلّف و مشقت را نفی می کردند!)
3⃣. پرداختن به مفاهیم مغفول در فقه و استفاده از آنها در افتاء مانند قاعدهٔ #عرف
4⃣. بهره گیری زیاد از #آیات_الاحکام و مفاهیم قرآنی
5⃣. استفاده فقهی از روایات موثقه و استفاده از قرائن غیر سندی در اعتبار بخشی به روایات
(در مقابل سخت گیری های #شهید_ثانی که برخی از روایات حسن و موثق و مضمره و... را به تندی رد می کردند)
6⃣. عدم اعتنا به #شهرت_روایی و #شهرت فتوایی و #شهرت_عملی در اثبات حکم شرعی یا اعتبار بخشی به روایات ضعیف
(شهرت فتوایی نزد ایشان هیچ جایگاهی نداشت فلذا در بسیاری از فتاوا خلاف مشهور نظر داده اند!)
.
📚 نگاهی به مکاتب فقهی شیعه / ص148 _ 154
استاد محمدحسن ربّانی
🌹┄┅═✧❁•📚•❁✧═┅┄🌹
🔰 #الباحث
🖌 #شیخ_صابر
@albahes
#روش_شناسی_اجتهاد
#مکتب_شناسی
#مکاتب_فقهی
#محقق_اردبیلی
🔰🔰🔰🔰
چند نمونه از فتاوای نادر محقق اردبیلی(رضوانالله علیه) :
توضیح:
فتوای نادر یعنی فتوایی که نه در برابر مشهور بلکه در برابر #اجماع صادر شده باشد!!
🔰🔰
1. فتوا به طهارت #خمر
(مجمع الفائدة و البرهان/ج1/ص312)
2. مشروعیت و اعتبار معاملات صبیّ ممیّز
(همان/ج9/ص182)
3. اعتقاد به اینکه قبله، سمت کعبه است نه لزوماً محاذی عین کعبه!
یعنی اندک تمایل به سمت کعبه برای صدق قبله کافی است!
(همان/ ج2/ص59_69)
.
ایشان به شدت در فقه خود به سهله و سمحه بودن شریعت استناد کرده و اوجِ بهره گیری از این قاعده را در بحث #قبله نشان داده اند!
.
📚 نگاهی به مکاتب فقهی شیعه / ص153_155
استاد محمد حسن ربّانی
.
#أقول:
محقق اردبیلی را نماد #عقل_گرایی در تفقّه می دانند که عمدتاً ناشی از استناد زیاد ایشان به همین قاعده سهله و سمحه و بهره گیری از مصالح و مفاسد احکام و #مقاصد_الشریعه در استنباط احکام و افتاء است.
نمونه ای از بهره گیری ایشان از #مقاصد_الشریعه در بحث حیل شرعی ربا مطرح شده که #امام_خمینی(ره) نیز در این مسأله نظر ایشان را پذیرفته اند
(تحریرالوسیله/ج1/ص495)
🌹┄┅═✧❁•📚•❁✧═┅┄🌹
🔰 #الباحث
🖌 #شیخ_صابر
@albahes