#صوت‌_جلسه_هشتم #استادسیداحمدمددی(زیدعزه) 🔸 بررسی روایت «انما یحلل الکلام و یحرم الکلام» 🔸فهرست اجمالی مطالب: 1⃣ معیار متعارف در بررسی حدیث از سه جهت؛ صدور، جهت صدور، دلالت 2⃣ نظریه مختار در بررسی حدیث از سه محور؛ صدورحدیث، متن حدیث، مضمون حدیث 3⃣ طبقه بندی شواهد صدور و متن و مضمون در سه قسم؛ تاریخی، اسلامی، مذهبی 4⃣ تحلیلی پیرامون وجه حجیت ظواهر 5⃣ اشاره ای به بحث «استعمال لفظ در اکثر از معنا» https://eitaa.com/alfigh_alosul/595

#پرونده_علمی_4 #ارتداد_۱ ✍ محمد متقیان ✅ مقدمه (طرح مساله، پیشینه) 🔸عنوان #ارتداد موضوع مباحث متعددی در فقه قرار گرفته است. تقریباً می‌توان گفت، در مباحثی که عنوان #کفر دخیل است، از مرتد و اقسام و احکام آن نیز بحث می‌شود. از طهارت و نجاست آن، از نکاح و طلاق آن، در مکاسب محرمه ذیل بحث از اعیان نجسه، در کتاب الارث و همچنین کتاب الحدود. 🔸روشن است که، نمی‌توان بالتفصیل به این مباحث پرداخت و ضروری است که حدود بحث روشن گردد و به عبارتی مسئله پیش‌روی این تحقیق مشخص شود. آنچه که، سبب گشته است که، این تحقیق آغاز شود، پرسشی است درباره #ماهیت‌ارتداد که در کتاب الحدود، و سایر ابواب موضوع قرار می‌گیرد. مقصود از ارتدادی که سبب می‌شود چنین احکام و حدودی، فعلیت پیدا کند، چیست؟ آیا مطلق ارتداد به معنای لغوی آن، یعنی هر بازگشت از دین حقه، موضوع این احکام و حدود است؟ یا اینکه، ارتداد به معنای خاص، با قیودی مختص، مدنظر است؟ و اگر چنین است، معنای ارتداد خاص و قیود و شرایط آن چیست؟ 🔸همانطور که گفته شد، در متون فقها در مواضع متعددی به بحث مرتد و اقسام و احکام آن پرداخته شده است و عمدتاً در کتاب الحدود، هم به تقسیمات مرتد و هم به احکام آن اشاره رفته است. برخی از فقهای متقدم و متأخر به صورت مستقل و جدای از کتاب الحدود این موضوع را پرورانیده‌اند؛ مثلاً کتاب المرتد #شیخ‌طوسی(ره) در (المبسوط فی فقه الامامیة، ج7 ص 281) کتاب المرتد #شهید‌اول(ره) در (الدروس الشرعیة، ج2 ص 51) کتاب المرتد #مفلح‌صیمری(ره) در (تلخیص الخلاف و خلاصة الاختلاف، ج3 ص 220). 🔸در دوران معاصر نیز تحقیقات بسیار باارزشی صورت گرفته است که، نباید از نظر دور داشت، مانند؛ کتاب #فقه‌الحدودوالتعزیرات مرحوم آقاسیدعبدالکریم موسوی اردبیلی(ره) - جلد چهار این کتاب- یا کتاب #أسس‌الحدودوالتعزیرات از مرحوم میرزاجوادتبریزی(ره). در این دو کتاب، ذیل مبحث حدود، به مباحث مربوطه نیز پرداخته شده است. والانصاف که باید گفت، کتاب آیةالله اردبیلی، محققانه است و در بسیاری از مسائل نیازهای پژوهشگر را برطرف می‌کند. و مباحث سایر اعلام، مانند محقق خوئی(ره)، امام راحل(ره)، سیدحکیم(ره) و..... ذیل مباحث مربوطه در کتاب الطهارة و الحدود، طرح شده است. 🔸مقالات متعدد دیگری نیز نگاشته شده است که، در اختیار عزیزان قرار می‌گیرد. @alfigh_alosul

#مقاله 🔹عنوان؛ ارتداد از دیدگاه مذاهب اسلامی 🔹مؤلف؛ ابراهیم جناتی @alfigh_alosul

#مقاله 🔹عنوان؛ ارتداد در قرآن 🔹مؤلف؛ مرتضی رحیمی @alfigh_alosul

#مقاله 🔹عنوان؛ ارتداد و آزادی 🔹مؤلف؛ عبدالله جوادی آملی @alfigh_alosul

#مقاله 🔹عنوان؛ ارتداد، انگیزه ها و آثار 🔹مؤلف؛ محمدرضا جباران @alfigh_alosul

#مقاله 🔹عنوان؛ ارتداد 🔹مؤلف؛ صادق سعیدی @alfigh_alosul

#مقاله 🔹عنوان؛ بررسی ارتداد در فقه امامیه 🔹مؤلف؛ سیدابراهیم قدسی، عادل علی پور @alfigh_alosul

#مقاله 🔹عنوان؛ واکاوی جرم انگاری ارتداد 🔹مؤلف؛ احمد فلاحی @alfigh_alosul

🏴 هشت شوال، سالروز تخریب قبور ائمه بقیع علیهم‌السلام تسلیت باد. ✅حضرت آیت‌الله بهجت قدس‌سره: جاهل‌ها گمان می‌کنند که با تخریبات قبور ائمه صلوات‌الله‌علیهم می‌توانند تشیّع را ریشه‌کن کنند؛ شیعه و سادات و بزرگان آنها، بالاتر از تخریبات را در زمان ائمۀ ایشان دیده‌اند و آنکه پس از تبدیل تخریب به تعمیر، بر قوّۀ ایمان ایشان در صورت و معنی افزوده گردیده است. 📚 برگی از دفتر آفتاب ، ص١٨٩ ☑️ کانال رسمی مرکز تنظیم و نشر آثار حضرت آیت‌الله بهجت قدس‌سره ✅ @bahjat_ir

#صوت‌_جلسه_نهم #استادسیداحمدمددی(زیدعزه) 🔸 بررسی روایت «انما یحلل الکلام و یحرم الکلام» 🔸فهرست اجمالی مطالب: 1⃣ بررسی شواهد مضمونی روایت 2⃣ بررسی معنای «انما» در روایت (عدم دلالت وضعی انما بر حصر) 3⃣ بررسی معنای «کلام» در روایت 4⃣ بررسی معنای «یحلل و یحرم» در روایت https://eitaa.com/alfigh_alosul/607

◾️ آیت‌الله العظمای واقعی.... @alfigh_alosul

#پرونده_علمی_4 #ارتداد_2 ✍ محمد متقیان ✅ ارتداد در منابع روایی و فقهی متقدم 1⃣ در منابع روایی متقدم؛ 🔹#الکافی؛ در #کتاب‌الطلاق با عنوان «باب المرتد» ( ج6 ص 174) و در #کتاب‌المواریث با عنوان «باب میراث المرتد عن الاسلام»(ج7ص 152) و در #کتاب‌الحدود با عنوان «باب حد المرتد»(ج7ص 256) 🔹 #الفقیه؛ علاوه بر اخبار منفرده‌ای که در ضمن برخی ابواب آمده است، در دو باب مستقل به موضوع مرتد پرداخته است؛ در #باب‌الارتداد (ج3، ص 149) و در #کتاب‌المواریث با عنوان «میراث المرتد» (ج4، ص332) 🔹 #التهذیب؛ در #کتاب‌المواریث با عنوان «میراث المرتد و من یستحق الدیة من ذوی الارحام» (ج9 ص 373) و در #کتاب‌الحدود با عنوان «المرتد و المرتدة» (ج10ص 136) 2⃣ در منابع فقهی متقدم (از شیخ صدوق تا محقق حلی)؛ 🔹در میان فقهای متقدم، #کم‌کاری خاصی در موضوع ارتداد و احکام مرتد دیده می‌شود، با وجودی که، منابع روایی در اختیار ایشان بوده است. از میان ایشان؛ فقط شیخ مفید در #المقنعة با عنوان «میراث المرتد و من یستحق الدیة من ذوی الارحام» (ص 702) / ابوالصلاح حلبی در #الکافی‌فی‌الفقه با عنوان «فصلٌ فی احکام الردة» (ص 311) / قاضی ابن براج در #المهذب با عنوان «کتاب اللعان و الارتداد» (ج2 ص 306) / ابن حمزه طوسی در #الوسیلة با عنوان «احکام المرتد و الساحر و غیرهما» (ص 424) / ابن زهره حلبی در #غنیة‌النزوع ذیل کتاب النکاح با عنوان «فی الردة» (ص 380) / ابن ادریس حلی در #السرائر با عنوان «باب اللعان و الارتداد» (ج2 ص 696)، در یک باب مستقل به این موضوع پرداخته‌اند. شیخ صدوق در #المقنع و سیدمرتضی در #الانتصار، #الناصریات، #جمل‌العلم‌و‌العمل و سلار در #المراسم، هیچ باب مستقلی را برای این موضوع نگشوده‌اند. 🔹البته روشن است که، در این میان، شیخ طوسی هم در کتاب المبسوط، کتاب مستقلی با عنوان #کتاب‌المرتد(ج7 ص 281) می‌گشاید و هم در دو کتاب الخلاف و النهایة در ابوابی مستقل به صورتی پرمایه به موضوع مرتد و ارتداد می‌پردازد. و محقق حلی نیز در #شرایع‌الاسلام، در کتاب الحدود با عنوان «فصلٌ فی المرتد» (ج4 ص 170) به تفصیل می‌پردازد. ↩ در میان منابع روایی متقدم، کتاب #الکافی مهمترین منبع روایی موضوع ارتداد محسوب می‌شود، به دلیل تراکم اخباری که در این کتاب موجود است. و درباره منابع فقهی متقدم نیز، این سؤال جای تأمل دارد که، با وجود این منابع روایی و ریشه‌های قرآنی موضوع ارتداد، چرا در کتب فقهی متقدم بسیار ضعیف به این موضوع پرداخته شده است؟ هم به جهت دامنه پیگیری موضوع ارتداد در ابواب مختلف و هم به لحاظ حجم مسائل مطروحه. این سؤال زمانی، جدی‌تر می‌شود که، کتب ایشان با سه کتاب فقهی شیخ طوسی مقایسه گردد. @alfigh_alosul‌

#صوت‌_جلسه_دهم #استادسیداحمدمددی(زیدعزه) 🔸 بررسی روایت «انما یحلل الکلام و یحرم الکلام» 🔸فهرست اجمالی مطالب: 1⃣ احتمالات چهارگانه شیخ درباره روایت 2⃣ جایگاه لفظ در مباحث قانونی- حقوقی امروز 3⃣ نقش «صوت» در کشف معنای الفاظ 4⃣ معنای «العقود تابعة للقصود» 5⃣ اشاره‌ای به دیدگاه مارکسیستی، سرمایه‌داری ذیل باب مزارعه 6⃣ نسبت بین معاطات و روایت محل بحث https://eitaa.com/alfigh_alosul/610

#صوت‌_جلسه_یازدهم #استادسیداحمدمددی(زیدعزه) 🔸 بررسی روایت «انما یحلل الکلام و یحرم الکلام» 🔸فهرست اجمالی مطالب: 1⃣ العبرة بالالفاظ لا بالمعانی 2⃣ نفی غرر، از اصول شریعت 3⃣ معنای نهی در معاملات https://eitaa.com/alfigh_alosul/611

🔷سلسله نشست های تخصصی مبانی روش تفقه- #فلسفه_اصول در #فرهنگستان_علوم_اسلامی_قم برگزار می‌گردد. 📒پرونده اول: شان شارع در مقام تخاطب 🔻دیدگاه مرحوم شهید صدر (قدس سره) 🔺ارائه کننده: حجة الاسلام محمد متقیان 🕙زمان: شنبه 24\3\99 ساعت 11:30 تا اذان ظهر 🏢مکان: بلوار الغدیر، کوچه10، ساختمان مفید، طبقه دوم، اتاق جلسات @alfigh_alosul

#صوت‌_جلسه_دوازدهم #استادسیداحمدمددی(زیدعزه) 🔸 بررسی روایت «انما یحلل الکلام و یحرم الکلام» 🔸فهرست اجمالی مطالب: 1⃣ بررسی دیدگاه سیدیزدی و سیدخوئی (رضوان الله علیهما) 2⃣ بررسی روایت «بیع مالیس عندک» به روش فهرستی 3⃣ اشاره‌ای به کتاب «مسند زید» https://eitaa.com/alfigh_alosul/626

🏴آجرک‌الله با بقیةالله ▪️السلام علیک یاجعفر بن محمد ایها الصادق یابن رسول‌الله▪️ هزار طایفه آمد هزار مکتب رفت و ماند شیعه که قال‌الامام‌الصادق داشت @alfigh_alosul

#نشست‌علمی #فلسفه‌اصول_1 ✳ شان شارع در مقام تخاطب 🔹 دیدگاه مرحوم #شهیدصدر (قدس سره) 🔹 ارائه‌کننده: حجة‌الاسلام محمد متقیان 🔹شنبه 24\3\99 https://eitaa.com/alfigh_alosul/628

🔸دیدگاه شهید صدر نسبت به «مولویّت» و بسط آن در اصول #گزارش_اختصاصی وسائل از نشست علمی «شأن شارع در مقام تخاطب از منظر شهید صدر» حجت الاسلام محمد متقیان:🔻 🔹شهید صدر می‌فرماید اطاعت محدود به قطع نیست و شامل موارد محتمله و مظنون نیز می‌شود. 🔹در نگاه اصولیون، «مولویت» مربوط به علم کلام دانسته شده و امتداد در اصول پیدا نکرده است اما شهید صدر (ره) این نگاه کلامی را در مفهوم سازی و در منطق تفقه و علم اصول جریان داده است. 🔹در کلام شهید صدر حجیت و منجزیت معلق به ذات و ماهیت قطع نیست بلکه از لوازم شئونات شارع و مولویت مولی است. 🔹در نتیجه شهید صدر محدودیتی در شئونات لحاظ نمی‌کنند و نیز شئونات شارع را در علم اصول دخالت می‌دهند و منجزیت و حجیت را از لوازم آن می‌دانند. http://vasael.ir/0004Lo 🆔 @vasael_ir

#پرونده_علمی_4 #ارتداد_3 ✍ محمد متقیان ✅ ماهیت ارتداد برخی از افرادی که منتحل به نحله اسلام هستند، فعلی را انجام می‌دهند که، از آن فعل به عناوین متعدده‌ای تعبیر می‌شود و مهم‌ترین تعبیر همانا واژه «ارتداد» است که موضوع ابواب یا کتب فقهی قرار گرفته است. هرچند این واژه، تنها دریچه ورودی به عالم معانی آیات و اخبار وارده در این موضوع نمی‌باشد. برای درک و دریافت #واقع‌موضوع یا به عبارتی #موضوع‌شناسی این باب فقهی، تحقیق پیش‌روی را در چندین مرحله پی می‌گیریم؛ - معنای لغوی کلمه «ارتداد» - ارتداد در آیات قرآن - ارتداد در اخبار - ارتداد در اصطلاح فقهای امامیه - ارتداد در اصطلاح فقهای عامه 1⃣ معنای لغوی ارتداد 🔹گویا کلمه ارتداد از ریشه «ردد» اشتقاق یافته است. لغویین این ماده لغت را به «الرَّدُّ: مَصْدَرُ رَدَدْتُ. و اسْمٌ لِمَا رُدَّ بَعْدَ أخْذِه، و الجَمِيعُ الرُّدُوْدُ.» در (المحیط فی اللغة، ج9 ص 257) «رَدّهُ عن وجهه يَرُدُّه رَدَّا و مَرَدًّا: صَرَفه.» در (الصحاح، ج2 ص 473) «الراء و الدال أصلٌ واحدٌ مطّردٌ منقاس، و هو رَجْع الشَّى‌ء.» در (معجم مقائیس اللغة، ج2 ص 386) از این عبارات، به دست می‌آید که، مفهوم این کلمه از ترکیب دو عنصر مفهومی به دست می‌آید؛ «اقبال به چیزی یا اخذ چیزی، منع از همان چیز یا بازگشت از آن چیز.» یعنی در موضعی از این ماده و اشتقاقات آن استفاده می‌شود که، روی به چیزی بیاوریم یا چیزی را اخذ کنیم و سپس از آن منصرف شویم یا از آن چیز منع گردیم. پس در حقیقت، ردّ به معنای «منع در مقام اقبال و اخذ چیزی» است. 🔹 در کتاب #فروق‌اللغة در تفاوت رد و برخی از کلمات چنین آمده است:« (الفرق) بين الرد و الرجع‏؛ أنه يجوز أن ترجعه من غير كراهة له قال الله تعالى (فَإِنْ رَجَعَكَ اللَّهُ إِلى‏ طائِفَةٍ مِنْهُمْ) و لا يجوز أن ترده الا اذا كرهت حاله، و لهذا يسمى البهرج ردا و لم يسم رجعا، هذا أصله ثم ربما استعملت احدى الكلمتين موضع الاخرى لقرب معناهما. (الفرق) بين الرد و الرفع‏؛ أن الرد لا يكون الا الى خلف، و الرفع يكون الى قدام و الى خلف جميعا.» الفروق فی اللغة، ص 107 🔹یکی از اشتقاقات از ماده «ردد» موضوع مورد بحث یعنی #ارتداد است. در همان منابع پیشین مانند، المحیط چنین آمده است: «و الرِّدَّةُ: مَصْدَرُ الارْتِدَادِ. و الصَّوْتُ يَرْجِعُ إليكَ من الجَبَلِ.» یا در الصحاح: «و الارتِدَادُ: الرجوع؛ و منه المُرْتَدُّ.» و همچنین در معجم مقائیس اللغة «و سمِّى المرتدُّ لأنّه ردَّ نفسَه إلى كُفْره.» البته باید به این نکته توجه نمود که؛ ارتداد از باب #افتعال است و دارای معانی متعدد، اما به نظر می‌رسد که، معنای اصلی در ارتداد همانا معنای #مطاوعه و اثرپذیری باشد. بر این اساس، ارتداد اثری است که از فعلی دیگری به جای می‌ماند. همانطور که راغب در المفردات می‌گوید: «الرَّدُّ: صرف الشي‏ء بذاته، أو بحالة من أحواله، يقال: رَدَدْتُهُ فَارْتَد» (ص107) با این وصف، ارتداد در حقیقت، رد کردن چیزی نیست بلکه پذیرش رد و انصراف و #بازگشت‌پذیری از چیزی است. ↩ برای تدقیق در معنا و مفهوم کلمه ارتداد بیش از این می‌توان نوشت، و البته که به آیاتی که این ماده و اشتقاقات آن استعمال شده است، می‌توان مراجعه نمود و شواهدی را جمع‌آوری کرد، لیکن با این ضیق مجال به همین مقدار اکتفا می‌شود. دو نکته در جمع‌بندی نهایی؛ - توجه به معنای رد بعد الاخذ - توجه به معنای مطاوعه‌ای در ارتداد. این دو توجه به ما می‌گوید که، معنای لغوی ارتداد چنین است؛ کسی که روی به چیزی می‌آورد و او را از آن چیز منع می‌کنند یا انصراف می‌دهند و او نیز بازمی‌گردد. یعنی او را رد می‌کنند و او آن ردیه را می‌پذیرد که به این پذیرش، ارتداد می‌گویند. @alfigh_alosul