استقلال، اصلی تمدن ساز در آموزههای دینی
🔹تأثیر #اومانیسم و #تجربه_گرایی بر #تمدن_غرب قابل انکار نیست.
🔸محصول این دو، خودبنیادی و فایده گرایی یا همان #منفعت_گرایی است.
🔺خودبنیادی به معنای اینکه بشر بدون نیاز به وحی و منقطع از آسمان، میتواند نیازهای خودش را سامان دهد.
🔺فایدهگرایی هم به معنای اینکه در #فلسفه_سیاست، حقوقی و اخلاقی، بشر همواره باید به دنبال فایده و منافع خویش باشد.
▪️پیامد این دو نگاه، استعمار و سلطهگری غرب است که امروزه به وضوح در حضور نظامی تمدن غرب در کشورهای دیگر مشاهده میشود.
🔹 استعمار و سلطهگری بیش از هر چیزی با #استقلال مخالف است.
📌اینجاست که بخشی از ادبیات دینی، بر استکبارستیزی و اصل استقلال تأکید میکند.
🔺این اصل است که میتواند تمدن سازی کند.
🌱اندیشه رضوان؛
پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشههای تمدنی
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
قرآن و محیط پیرامونی
🔹باورمندان به تاریخمندی دین، معتقدند قرآن محصول زمانه خویش، نظام قبیلهای و ساختار خاص حاکم بر حجاز است.
🔸به عبارت دیگر باورمندان به تاریخ و دین، معتقدند قرآن تحت تأثیر محیط پیرامونی خویش بوده است
▪️ولی به نظر میرسد این دیدگاه با یک چالش مواجه است.
🔺اگرچه قرآن برخی از آداب و رسوم زمانه خویش را تأیید کرده است ولی در عین حال با بسیاری از آنها مبارزه کرده است.
⁉️اگر قرآن محصول زمانه خویش است، پس چگونه با بسیاری از آداب و رسوم زمانه خود مبارزه میکند؟!
📌در واقع اگر اسلام و قرآن محصول زمانه خویش باشند، پس حضور قرآن در زمانه خودش باید حضوری انفعالی باشد؛ در حالی که آشکارا قرآن در زمانه خویش، حضوری فعال و محیط ساز داشته است.
#دین_و_تاریخ
#هرمنوتیک
🌱اندیشه رضوان؛
پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشههای تمدنی
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
تاریخمندی و پلورالیسم
🔹تاریخمندی قرآن و دین، از جمله اندیشههایی است که ارتباط نزدیکی با پلورالیسم دارد.
🔸اگر ادیان محصول زمان و زمانه خودشان باشند، دیگر هیچ دینی خاصیت جهانشمولی و فرازمانی نخواهد داشت.
اینجاست که یا باید دین را حذف و انکار کرد
🔺 یا اینکه اگر دین حذف شدنی نباشد، اطلاق، فراگیری و جهانشمولی آن انکار میشود.
📌در این صورت کثرتگرایی دینی و پلورالیسم به رسمیت شناخته میشود.
▪️نه فقط پلورالیسم در نجات؛ بلکه حتی پلورالیسم در صدق و حقانیت!
#دین_و_تاریخ
#پلورالیسم
#هرمنوتیک
🌱اندیشه رضوان؛
پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشههای تمدنی
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
کدام پلورالیسم؟!
🔹دکتر سید حسن حسینی، در مصاحبه اختصاصی با پایگاه اندیشه رضوان، از پلورالیسم میگوید.
🔸از تفاوت پلورالیسمِ جان هیک و شلایرماخر تا نسبت پلورالیسم با نسبیگرایی. 👇👇👇👇👇
متن مصاحبه در پایگاه اندیشه رضوان
🌱اندیشه رضوان؛
پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشههای تمدنی
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
دکتر سید حسن حسینی
🔹 معاون فرهنگی و استاد گروه فلسفه علم دانشگاه صنعتی شریف
🔹 معاون سابق آموزشی این دانشگاه
🔹 معاونت جذب و شناسایی بنیاد ملی نخبگان
🔺او همچنین در گذشته ریاست دانشگاه صدا و سیما را برعهده داشته است.
🔸وی استاد مدعو دانشگاه ایندیانا نیز میباشد.
📌 او در حوزه فلسفه اسلامی، فلسفه دین و فلسفه رسانه مطالعات و پژوهشهای گسترده داشته است.
📚 او رساله دکتری خویش را نزد سیدحسن نصر در واشنگتن به پایان رسانیده است و مدتی نیز جان هیک را نیز درک کرده است.
(نگاهی اجمالی به سوابق سید حسن حسینی)
#اندیشمندان
#پلورالیسم
🌱اندیشه رضوان؛
پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشههای تمدنی
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
#معرفی_کتاب
اسلام و نیازهای زمان (2 جلد)
🔹کتابی نوشته شهید مرتضی مطهری که به گونهای به مسئله تاریخمندی دین میپردازد.
⁉️اینکه اسلام 1400 سال پیش چگونه به نیازهای امروز جامعه میتواند پاسخ دهد؟
⁉️مکانیزم آن چیست؟
⁉️آیا اسلام در قوانین خودش نسبیگرایانه و متناسب با هر زمانهای عمل میکند؟
⁉️یا اینکه اسلام مخالف نسبیگرایی است؟
▪️به عبارت دیگر نسبت زمان و مکان با اسلام چگونه است؟ بهویژه که اسلام آخرین دین است و قرار نیست دین دیگری بیاید.
📌مطهری در این کتاب همچنین عملا به مسئله نسبت اسلام و مدرنیته نیز اشاره میکند؛ اینکه تغییرات زندگی انسان در دوران مدرن، از منظر اسلام چگونه ارزیابی میشوند؟
#دین_و_تاریخ
#هرمنوتیک
🌱اندیشه رضوان؛
پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشههای تمدنی
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
زبان و تاریخمندی
🔹زبانمندی متون مقدس از جمله ادله زمینههای معتقدان به تاریخینگری و تاریخمندی است
اینکه متون مقدس در قالب الفاظ بیان میشوند، نشان از این دارد، ادیان تحت تأثیر زمانه خودشان هستند چراکه زبان همواره تحت تأثیر فرهنگ است.
🔺در مقابل مخالفان این دیدگاه معتقدند: اگرچه زادگان زبان، فرهنگ هر زمان است ولی زبان در مواردی میتواند پویایی داشته باشد که به فرافرهنگ و فراتاریخ برسد.
📌به عنوان مثال اصل توحید، اصل عدالت و... با هر زبانی که بیان شوند، منحصر در آن فرهنگ و زمانه نیستند؛ بلکه فراتاریخ و فرازمان میباشند.
#دین_و_تاریخ
#هرمنوتیک
🌱اندیشه رضوان؛
پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشههای تمدنی
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
قرآن؛ فعال یا منفعل؟!
🔹حضور انفعالی قرآن به معنای آن است که تمام ارزشهای قرآن برخاسته از ارزشهای جاهلیت پیش از اسلام است.
🔺ولی حضور فعال قرآن به معنای آن است که قرآن خودش شاخصه مخصوص به خودش را دارد و مبتنی بر آن برخی از آداب و رسوم را تأیید و امضا میکند ولی برخی دیگر را رد میکند.
▪️اینکه شاخصه قرآن در این زمینه چیست، مسئلهای دیگر است
📌ولی اصل شاخصهمندی مهمترین نشانه بر حضور فعالانه قرآن است
🔺همین شاخصههاست که نشان میدهد اسلام محدود به زمانه خودش نیست و قرار است در افق #فراتاریخ گام بردارد.
#دین_و_تاریخ
#هرمنوتیک
🌱اندیشه رضوان؛
پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشههای تمدنی
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
اجتهاد؛ درمانی برای نسبت دین و تاریخ
🔹اینکه بخشی از گزارههای دینی ناظر به اتفاق تاریخی خاص بوده است، سخنی درست است
ولی اینکه اساس دین را تاریخمند بدانیم نادرست است؛ چراکه برخی از گزارههای دینی، از سنخ گزارههای راهبردی و فراتاریخی میباشند.
🔸اجتهاد مهمترین مکانیزم برای تشخیص گزارههای راهبردی و فرازمانی دین و گزارههای زمانمند آن است.
🔺مثال ساده این مسئله، اصل زهد و سادهزیستی است. این اصل فرازمان است ولی مصداق آن در هر زمانی متفاوت و متغیر است. تطبیق آن راهبرد بر این کاربرد، کارکرد مجتهد است.
#دین_و_تاریخ
#هرمنوتیک
🌱اندیشه رضوان؛
پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشههای تمدنی
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
تفاوت پلورالیسم سیاسی و دینی
🔹پلورالیسم سیاسی تنها در حوزههای غیربنیادین کارآمد است. در مسائلی که چندان نیاز به دقت منطقی نداریم. مسائلی که میتوانند چندوجهی باشند و هر یک از افراد بشر به خاطر توجه به بعدی از آن حقیقت، در کنار همدیگر زندگی مسالمتآمیزی داشته باشد.
🔸اما پلورالیسم فلسفی و دینی برخلاف پلورالیسم سیاسی قبل از آنکه به همزیستی مسالمت آمیز در زندگی سیاسی و یا اجتماعی تأکید داشته باشد، بر تکثر باورها و عقاید تأکید دارد.
#پلورالیسم
#کثرت_گرایی
🌱اندیشه رضوان؛
پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشههای تمدنی
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
چرا سخن از پلورالیسم مهم است؟
🔹بسیاری از مسائلی که امروزه بخشی از چالشهای عقیدتی جوانان را تشکیل میدهد، ناظر به همین «ایسم» هاست
🔺 از جمله پلورالیسم؛ ایدهای که عملاً میخواهد همه ادیان بلکه فرقهها و عرفانهای نوظهور را نیز به عنوان یکی از مسیرهای حقیقت جلوه دهد.
🔸چالشها و پرسشهایی از جمله:
▪️ واقعا فقط مسلمانان به بهشت میروند؟
▪️ چرا فکر می کنید کسی که مثل ما فکر نمیکند، جهنمی است؟ هر کسی نظری دارد.
▪️ مگر عقیده هر کسی محترم نیست؟!
▪️ آیا خدا این همه کافر را به جهنم میبرد و فقط یک عده اقلیت در جهان را به بهشت میبرد؟
#پلورالیسم
#کثرت_گرایی
🌱اندیشه رضوان؛
پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشههای تمدنی
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات
پلورالیسم نجات در ادبیات دینی
🔺پلورالیسم نجات به معنای این است که نجات فقط مخصوص اهالی یک دین خاص نیست بلکه گاهی ممکن است فردی یا افرادی از دین دیگر یا گرایشهای غیر دینی نیز اهل نجات باشند.
🔹از این افراد در ادبیات دینی، با نام مستضعف یاد میشود.
🔸کسانی که یا ندای حقیقت به آنها نرسیده است یا به خاطر شرایط زیستی یا محیطی یا رسانهای مانعی از دریافت ندای حقیقت دارند.
#پلورالیسم
#کثرت_گرایی
🌱اندیشه رضوان؛
پایگاه تخصصی تحلیل و بررسی اندیشههای تمدنی
📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات