بسم الله 📢#آشنایی_با_خطبه 1 1️⃣اهمیت خطبه اول خطبه اول نهج البلاغة، شامل يك دوره جهان‏بينى اسلامى است.‏ (پیام امام، ج1، ص69) این خطبه، مشتمل بر معارف عمیقی راجع به خداشناسی و کیهان شناسی است که شاید نظیر آن را در سایر بخش های نهج البلاغة نتوان یافت و به جرأت می توان ادعا کرد که فهم معارف توحیدی این خطبه بدون آشنایی با معارف حکمی امری دست نایافتنی است لذا حکمای الاهی پاره‌ای از عبارات این خطبه را از جذابترین و شورانگیزترین عبارات کلام امیر علیه السلام، میدانند. 2️⃣مضامین مطرح شده در خطبه اول 1. خداشناسی که در آن، به موضوعات زیر پرداخته شده است: الف) عجز از شناخت کنه و حقیقت خداوند متعال ب) بیانی زیبا و موجز از مسیر رسیدن از معرفت – که اول الدین است- به اخلاص در عمل. ج) نفی صفات زائد بر ذات د) ارائه توضیحاتی دقیق پیرامون پاره ای از اوصاف الهی 2. بیانی تفصیلی از چگونگی آفرینش عالم که فهم دقیق آن، بدون اطلاع از کیهان شناسی امکان پذیر نیست. 3. خلقت فرشتگان، اصناف و اوصاف آنان 4. کیفیت آفرینش حضرت آدم علیه السلام از خاک. 5. فرمان سجده بر آدم علیه السلام و تمرد شیطان از آن 6. فریب خوردن آدم علیه السلام از شیطان و هبوط وی 7. فلسفه بعثت انبیاء 8. بعثت نبی مکرم اسلام(ص) 9. اشاره به مشارب فکری موجود در زمان بعثت پیامبر اسلام(ص) 10. اشاره به سنت وصایت بعد از نبوت و فلسفه آن که در امم سابق نیز وجود داشت 11. تقسیم معارف قرآنی با تقسیمات مختلف 12. اشاره به برخی از اسرار حج 3️⃣مصادر خطبه اول عیون المواعظ و الحکم واسطی/ بحار الانوار، ج77 ص300/ ربیع الابرار زمخشری، باب السماء و الکواکب/ اصول کافی ج1، ص140/ احتجاج مرحوم طبرسی، ج1، ص150/ تفسیر فخر رازی، ج2، ص164/ ارشاد شیخ مفید، ص105/ توحید شیخ صدوق، ص14/ عیون الاخبار شیخ صدوق/ امالی شیخ طوسی، ج1، ص22/ مطالب السؤول شافعی. ✍️دکتر علی رحیمی؛ شیراز https://eitaa.com/banahjolbalaghe

کسانی که کانال را به علاقمندان نهج البلاغه معرفی میکنند، در ثواب انتشار معارف امیرالمومنین علیه السلام سهیم هستند. https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵#کلمه_استقبال با مترجمان نهج البلاغه #حکمت_173 مَنِ اسْتَقْبَلَ وُجُوهَ الْآرَاءِ عَرَفَ مَوَاقِعَ الْخَطَإِ کلمه «استقبال» در عربی به معنای نگاه کردن به چیزی یا روی کردن به سوی چیزی است اما در زبان فارسی به معنای پیشواز از کسی است که به سوی تو می‌آید. بدیهی است که در معنای فارسی، استقبال کننده باید صبر کند تا کسی به سویش بیاید بعد از او استقبال بکند اما در معنای عربی این خود استقبال کننده است که باید به سوی چیزی روی بگذارد یا به چیزی نگاه بکند؛ چه آن چیز به سوی او بیاید چه نیاید یعنی استقبال در زبان عربی یک نوع کنش (فعال بودن) است اما در زبان فارسی نوعی واکنش (منفعل بودن) است. 👌برخی مترجمان به این نکته دقت کرده و در این حکمت نهج البلاغه، کلمه استقبال را به «روی کردن» برگردانده‌‌اند مثلا ترجمه فیض الاسلام: كسي كه به راههاى انديشه‏ها رو آوَرَد (از خردمندان كمك فكرى بطلبد) جاهاى خطاء و اشتباه كارى را بشناسد.... (فیض الاسلام) 🔺اما برخی مترجمان به یکی از سه شکل زیر دچار فارسی‌زدگی شده‌اند: 1️⃣شکل اول: برخی ترجمه‌ها (مانند بهرامپور و استادولی و دشتی و آیتی و مکارم و انصاریان و ...) استقبال عربی را به همان استقبال فارسی برگردانده‌اند که نادرست است. 2️⃣شکل دوم: برخی (مانند آقامیرزایی) استقبال عربی را به «پیشواز کردن» برگردانده‌اند که اشتباه‌تر است! 3️⃣شکل سوم: برخی استقبال از اندیشه دیگران را به معنای پذیرش آن دانسته‌اند (محسن فارسی)! #با_مترجمان_نهج،‌ شماره 43 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵درسهایی از امام سجاد ع در نماز جمعه‌ی تاریخی شام که خطیب شامی بر فراز منبر به سب و لعن پدران امام سجاد (ع) مشغول بود ناگهان #امام_سجاد (ع) بر او خروشید که: «وای بر تو ای خطیب! آیا خوشنودی مخلوق (یزید) را با خشم و غضب خالق به دست می‌آوری؟! خدا جایگاهت را سرشار از آتش کند!» (وَيْلَكَ أَيُّهَا الْخَاطِبُ! اشْتَرَيْتَ مَرْضَاةَ الْمَخْلُوقِ بِسَخَطِ الْخَالِقِ فَتَبَّوأْ مَقْعَدَكَ مِنَ النَّارِ!) سپس به یزید فرمود: «ای یزید اجازه بده از این چوب‌ها بالا بروم و سخنی بگویم که در آن هم رضای خدا وجود داشته باشد و هم اجر و ثوابی برای حاضران در مجلس.» (يَا يَزِيدُ إئْذَنْ لِي حَتَّى أَصْعَدَ هَذِهِ‏ الْأَعْوَادَ فَأَتَكَلَّمَ بِكَلِمَاتٍ لِلَّهِ فِيهِنَّ رِضاً وَ لِهَؤُلَاءِ الْجُلَسَاءِ فِيهِنَّ أَجْرٌ وَ ثَوَاب) ↩️چند درس از دو تعبیر امام سجاد علیه السلام: الف) درسهای تعبیر اول (هذه الاعواد) در این جا نیز امام (ع) با اطلاق "هذه الاعواد" این درس را داده است که برخی منبرها چوب هستند نه منبر! کدام منبرها؟ 1. منبری که در خدمت امویان به تحریف حقایق بپردازد! 2. منبری که به جای جلب رضای خداوند خشم خدا را جلب کند! 3. منبری که به جای رضای خداوند، در پی رضای این و آن باشد! ب) درسی از تعبیرِ «فَأَتَكَلَّمَ بِكَلِمَاتٍ لِلَّهِ فِيهِنَّ رِضاً وَ لِهَؤُلَاءِ الْجُلَسَاءِ فِيهِنَّ أَجْرٌ وَ ثَوَاب»: فقط خطبه‌ای که خطیبش به دنبال رضای خالق باشد برای پامنبریها موجب اجر و ثواب است وگرنه ...! #مناسبتی شماره 46 شهادت امام سجاد https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله ✍️یادداشت خوانندگان یادداشتی درباره ترجمه کلمه استقبال نقد «#با_مترجمان_نهج،‌ شماره 43» #کلمه_استقبال در عربی به معنای ملاقات و مواجهه با شخص یا شیء ای از روبرو می باشد که متضاد آن واژه «استدبار» به معنای مواجهه از پشت است امادر فارسی کلمه استقبال به معنای پذیرا بودن(تحویل گرفتن) و یا به پیشواز کسی رفتن می باشد. روشن است که استقبال فارسی جنبه انفعالی دارد یعنی استقبال کننده باید صبر کند که کسی یا چیزی به سمت او بیاید. علاوه بر آن نحوه استقبال فارسی با توجه به آداب و رسوم و یا شرایط گوناگون اشکال متفاوتی به خود می گیرد ولی استقبال عربی اولا یک واکنش نیست بلکه یک کنش است و ثانیا این کنش باید از طریق «وجه الشیء» باشد یعنی از کانال اصلی رویایی با یک شیء نه از پشت او یا جهات دیگر. آسیبی که متن شماره 43 ظاهراً به آن دچار شده است آمیخت ناصحیح معانی ابواب ثلاثی مزید در دوباب افعال و استفعال است. درست است که ماده «قبل» در #باب_استفعال جنبه کنشی دارد اما کنشی از سنخ مشارکت طرفینی مانند #باب_مفاعله. لذا ارباب لغت، «إستقبل» را معادل«لاقی»، «قابل» یا «صادف» می دانند بخلاف «أقبل علی یا إلی» که کنشی از ناحیه مقبِل و واکنشی از ناحیه مقبَلٌ علیه یا إلیه می باشد. ر.ک. کتاب العین (ماده دبر)، لسان العرب ( ماده قبل و لقا)، مصباح المنیر ( ماده لقی) و... . #لغت ✍️علیمحمد صادقزاده https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵سطوح چهارگانه رسانه‌های دشمن و لَا تُطِيعُوا الْأَدْعِيَاءَ الَّذِينَ شَرِبْتُمْ بِصَفْوِكُمْ كَدَرَهُمْ وَ خَلَطْتُمْ بِصِحَّتِكُمْ مَرَضَهُمْ وَ أَدْخَلْتُمْ فِي حَقِّكُمْ بَاطِلَهُمْ وَ هُمْ أَسَاسُ الْفُسُوقِ وَ أَحْلَاسُ الْعُقُوقِ اتَّخَذَهُمْ إِبْلِيسُ مَطَايَا ضَلَالٍ وَ جُنْداً بِهِمْ يَصُولُ عَلَى النَّاسِ وَ تَرَاجِمَةً يَنْطِقُ عَلَى أَلْسِنَتِهِمْ اسْتِرَاقاً لِعُقُولِكُمْ وَ دُخُولًا فِي عُيُونِكُمْ وَ نَفْثاً فِي أَسْمَاعِكُمْ فَجَعَلَكُمْ مَرْمَى نَبْلِهِ وَ مَوْطِئَ قَدَمِهِ وَ مَأْخَذَ يَدِه. #خطبه_192 #قاصعه ◀️ترجمه: اطاعت نکنید از حرامزاده‌های بی تباری که [اگر از آنها اطاعت کنید] آب گوارایتان را با آب گندیده‌ی آنان نوشیده‌اید، سلامت [و آرامش روانی‌تان] را با بیماریهایی که آنان منتشر می‌کنند آمیخته‌اید، و حق خودتان را با باطل آنان آمیخته‌اید [چرا که] آنان پایه‌های نابکاری و ملازمان گناه و بی رحمی‌اند، و ابلیس آنها را به مرکبهای گمراهی، و سپاهی برای چیره شدن بر مردم، و سخنگویانی که از زبان آنان سخن بگوید تبدیل کرده است، تا عقل های شما را برباید، و چشمهاتان را کور کند، و در گوشهاتان نوای مخالفت بخواند، و بدین ترتیب شما را هدف تیرها و پایمال چکمه‌ها و محل چنگ انداختن خود بکند. 🔻🔻🔻 دراین سخن امام #عملیات_رسانه‌ای دشمن در چهار سطح تبیین شده است: 1️⃣ابلیس: رهبر و استراتژیست رسانه باطل 2️⃣الادعیاء (حرامزاده‌ها): گردانندگان و مجریان رسانه باطل 3️⃣الناس: فریب خورده های رسانه (یصول بهم علی الناس) و همان سیاهی لشکری که #فریب_رسانه را خورده و با آن همراه میشوند! 4️⃣کم (= انتم): شما که هدف #رسانه هستید. #سواد_رسانه‌ای #با_معارف_نهج، شماره 104 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله #بازیباییهای_نهج، شماره 38 ناله شتر 🐫، گازگرفتن جَنگ💣 ! #نامه-10 نهج البلاغه/ فکأنّی قد رأیتُک تَضجُّ من الحرب اذا عَضّتک ضجیجَ الجمال بالاثقال. حضرت در این نامه خطاب به معاویه می فرمایند : گویا تو را در زمانی که گرفتار جنگ می شوی ، همچون شتری که زیر بار سنگین فریاد می زند می بینم. 🌷عنصر زیبایی شناختی : ۱. (تضج ... ضجیج الجمال) #تشبیه به وسیله مفعول مطلق که یکی از انواع #تشبیه_بلیغ است که در آن ادات تشبیه و وجه شبه حذف می شود. ناله زدن معاویه تشبیه به ناله زدن شتر شده است. آن هم شتری که با وجود مقاومت زیادش در برابر سختی ها و توانایی اش در حمل بارهای سنگین ، از شدت فشاری که بر او می آید به ناله و شیون افتاده است. ۲. (الحرب... عضّتک)#استعاره در کلمه حرب . لغت عضّ به معنای گاز گرفتن است که خیلی اوقات برای حیواناتی مثل شتر و سگ به کار می رود (صحاح) در اینجا به قرینه این کلمه ، جنگ (حرب) به یک موجود درنده تشبیه شده که می خواهد گاز بگیرد و حمله کند. 🔔نکات : 1️⃣ حضرت با این عبارتشان خطاب به معاویه ، جنگ#صفین را #پیش_گویی می کنند و عاقبت آن را به رخ #معاویه می کشند. 2️⃣ #وجه_شبه در تشبیه حضرت ، صرفا ناله و شیون نیست بلکه ناله و شیون یک موجود قوی مثل شتر است. یعنی ای معاویه هر چقدر که قوی و نیرومند و صاحب تجهیزات جنگی باشی باز هم آه و ناله خواهی زد. 3️⃣ فایده و اثری که در تعبیر شیون و ناله شتر ( ضجیج الجمال ) و گاز گرفتن جنگ ( الحرب اذا عضتک ) وجود دارد این است که موجب تضعیف روانی دشمن می شود و جان او را مملو از ترس و وحشت می کند. 4️⃣ #شتر در فرهنگ عربی یک عنصر گران قیمت، مقاوم و دارای عظمت ظاهری (بزرگ و بلند قامت) بود. حضرت میخواهند به معاویه گوشزد کنند که اگرچه ظاهرا قوی هستی اما مانند شتر هم باشی باز هم ناله ات را در میآورم. این نکته به زیبایی تشبیه افزوده است. ✍️محمد سرافراز @banahjolbalaghe

بسم الله 🔵#استعمار ادراکات مخاطب توسط #رسانه ...هُمْ أَسَاسُ الْفُسُوقِ وَ أَحْلَاسُ الْعُقُوقِ اتَّخَذَهُمْ إِبْلِيسُ مَطَايَا ضَلَالٍ وَ جُنْداً بِهِمْ يَصُولُ عَلَى النَّاسِ وَ تَرَاجِمَةً يَنْطِقُ عَلَى أَلْسِنَتِهِمْ اسْتِرَاقاً لِعُقُولِكُمْ وَ دُخُولًا فِي عُيُونِكُمْ وَ نَفْثاً فِي أَسْمَاعِكُمْ فَجَعَلَكُمْ مَرْمَى نَبْلِهِ وَ مَوْطِئَ قَدَمِهِ وَ مَأْخَذَ يَدِه. #خطبه_192 #قاصعه ... آنان پایه‌های نابکاری و ملازمان گناه و بی‌رحمی‌اند، و ابلیس آنها را به مرکبهای گمراهی، و سپاهی برای چیره شدن بر مردم، و سخنگویانی که از زبان آنان سخن بگوید تبدیل کرده است، تا عقل های شما را برباید، و چشمهاتان را کور کند، و در گوشهاتان نوای مخالفت بخواند، و بدین ترتیب شما را هدف تیرها و پایمال چکمه‌ها و محل چنگ انداختن خود بکند. اهداف رسانه ابلیسی چیست؟ دو رشته هدف در طول یکدیگر⬇️ 1️⃣اهداف مرحله اول: 🔸استراقاً لعقولکم عقل مخاطب را استعمار میکند (با بمباران اطلاعاتی قدرت اندیشیدن را از او می‌گیرد)! 🔸دخولا فی اعینکم در چشمهای مخاطبش می‌نشیند و به جای او می‌بیند و از آن پس مخاطب چیزهایی را که او می‌خواهد می‌بیند و چیزهایی را که او نمی‌خواهد نمی‌بیند. 🔸نفثا فی اسماعکم مطالب کذب یا راست ناقص (که از کذب هم مخرّبتر است) را در گوش مخاطب می‌دمد. 2️⃣اهداف مرحله دوم: چنین مخاطبی که قوای ادراکی‌اش به استمعار دشمن درآمد، تبدیل می‌شود به: 🔺هدف تیر دشمن (مرمی نبله) 🔺پایمال چکمه‌های دشمن (موطئ قدمه) 🔺دستمال دست دشمن (مأخذ یده). #سواد_رسانه‌ای #با_معارف_نهج، شماره 105 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵تعیین مقرری از بیت المال برای حافظان #قرآن 🔺شیخ صدوق از امیرالمؤمنین علیه‌السلام روایت کرده است که اگر کسی به اختیار خودش اسلام بیاورد و حافظ قرآن شود، باید سالیانه صد دینار از بیت المال مسلمین به او پرداخت شود (خصال 2/602). 🗞سالم بن ابی‌الجعد که خود فرزند یکی از #قاریان_کوفه بود، میگوید علی علیه‌‌السلام برای قاریان دوهزار دوهزار (درهم یا دینار) مقرر کرده بود (الغارات ج 1 ص 131) 📚در تفسیر ابوالفتوح از پیامبر ص نیز نقل شده است که ایشان فرمودند: حاملان کتاب الاهی سالیانه دویست درهم از #بیت_المال مقرری دارند. (مستدرک 4 / 255) #حفظ_قرآن #ویژه_خواری #مساوات #عدالت #با_معارف_نهج، شماره 106 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله أَقِيلُوا ذَوِي الْمُرُوءَاتِ عَثَرَاتِهِمْ فَمَا يَعْثُرُ مِنْهُمْ عَاثِرٌ إِلَّا وَ يَدُ اللَّهِ بِيَدِهِ يَرْفَعُهُ (#حکمت_20) از لغزشهای بزرگواران بگذرید چراکه هیچ یک از آنان نمیلغزد مگر آنکه دستش در دست خدا است و [فورا از زمین] بلندش میکند. ✍️چند نکته: ✍️ 1️⃣عثرات جمع عثرة است. #عثرة لغزشی است که به صورت نادر اتفاق میافتد وگرنه خطایی که مکرر در مکرر رخ بدهد نامش عثرة نیست. 2️⃣کلمه عثرة مجازا به معنای «به صورت تصادفی و ناخواسته از چیزی اطلاع یافتن» نیز به کار رفته است(مفردات راغب) این نکته نشان میدهد که عثرة نوعی از زمین خوردن است که در آن برای شخص، عبرت آموزی وجود داشته باشد. اقتضای این عبرت آموزی آن است که آن خطا (و حتی خطاهای شبیه به آن خطا) دیگر رخ ندهد. 3️⃣«لغزش نادر» با بزرگواری منافاتی ندارد به هر حال بزرگواری موجب عصمت نمیشود! از اصحاب مرؤات توقع اضافی نداشته باشیم! "امکان وقوع خطای نادر" را در شخصیت آنان درک کنیم! 4️⃣تعبیر یرفع (و نیز تعبیر عثر) نشان میدهد که آنچه رخ داده «فروافتادن و سقوط» است و باید از امداد الاهی (یرفع) استقبال کرد و دوباره شروع کرد و بلند شد! این شروع کردن و بلند شدن به زحمت و تلاش و کوشش نیاز دارد. مروت فروریخته را دوباره باید ساخت البته خداوند نیز کمک میکند (یرفعه). 5️⃣«اقیلوا» از مصدر «اقاله» است که حقیقتا به معنای فسخ کردن معامله یا عهدی است که پیشتر انجام شده و استحکام یافته است. فسخ کردن مثلا در بیع به این معنا است که عوضین به ملکیت صاحبان قبلیشان بازگردند و از این پس بر بیعی که قبلا انجام شده هیچ اثری مترتب نشود (شتر دیدی ندیدی)! اینکه برای بخششِ لغزشها از کلمه «اقاله» استفاده شده بدین معنا است که طوری بگذرید که ازاین پس بر آن خطا هیچ اثری مترتب نشود (کینه، دلخوری و ... که عادتا باید بر آن لغزش مترتب میشد، پس از #اقاله واقعا دیگر مترتب نشود)! #مجاز #بخشش #با_معارف_نهج، شماره 107 https://eitaa.com/banahjolbalaghe

بسم الله 🔵دو عامل سرنگونی حکومتها ✍️أمّا بعد فإنّما أهلك من كان قبلكم أنّهم منعوا النّاس الحقّ فاشتروه، و أخذوهم بالباطل فاقتدوه. (#نامه_79) [دو چیز] حکومتهای قبل از شما را هلاک کرد: [یکی] اینکه آنها مردم را از حقشان محروم کردند تا مردم حق خودشان را [با رشوه] خریدند و [دیگر] آنکه مردم را به سوی باطل سوق دادند و مردم هم پذیرفتند. 🗞امیرالمؤمنین علیه‌السلام در نامه‌ای به کارگزارنش، عامل سرنگونی حکومتها را دو عامل زیر معرفی فرمودند: 1) #حکومت #حق مردم را از مردم بگیرد تا مردم مجبور شوند حق خودشان را با رشوه به دست بیاورند. 2) #حکومت به سوی منکرات گرایش داشته باشد و مردم را نیز به سوی آن تشویق کند و مردم نیز قبول کنند. #حق_الناس #ظلم_حکام #سختگیری_حکومت ➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖🔻➖➖➖🔻 پ ن: متن نامه ۷۹ را برخی شارحان به گونه دیگری معنا کرده اند. معنایی که در این جا ارائه شده، برداشت مرحوم محمدجواد مغنیه (فی ظلال نهج البلاغه) نیز میباشد. #با_معارف_نهج، شماره 108 https://eitaa.com/banahjolbalaghe