🔴بانوان زینبی علیه سیاست‌های رضاخانی ◀️عزاداری امام حسین علیه‌السلام سدی در برابر توطئه بی‌حجابی/5 🔸 «از مخالفت‌هايی که در مجالس عزاداری و با تکيه به #فرهنگ_حسينی نسبت به کشف حجاب صورت گرفت اين بود که با وجود اينکه رضاشاه پس از اعلام کشف حجاب دستور داده بود که زنان بدون حجاب در مجالس روضه بروند، اما #زنان_شيعی ايران برای شکسته نشدن حرمت مجالس حسينی چنين کاری نکردند. اين مسئله با توجه به اصرار رضاشاه بر فرامين و سياست‌های مدنظر خويش، می‌توانست از عواملی باشد که رضاشاه را به محدوديت و ممنوعيت اين گونه مجالس کشاند. 🔹يکي از نکات جالب و مهم ديگری که در اين زمينه وجود دارد، ترس حاکمان و دولت‌مردان شهرهای مختلف، از ايام محرم و دهه عاشورا براي پيشبرد فرامين رضاشاهی از جمله #کشف حجاب است. در واقع، آنان به نوعی اعتراف می‌کنند که در ايامی‌ که شور و شعور حسينی و عاشورايی بر فضای شهرها و قلب و ذهن مردم حاکم است، پياده کردن دستوراتي که مخالف با آموزه‌هاي ديني و مذهبي است، ناممکن است. 🔸در گزارشي که از زنجان به تهران مخابره شده، اين نگراني اين گونه منعکس شده است: دائماً مراقب موضوع #نهضت_بانوان هستم و تا حدي هم اجرا شده است ولي با استحضار کاملی که از روحيه #علما و اهالی زنجان داريد، پيشرفت کامل آن مستلزم فشار است. متأسفانه، وسيله اجرا در زنجان منحصر به شهربانی يا عده نفرات خيلي کم است که حتی خود رئيس شهربانی حضورا از عادات اهالی در دهه عاشورا، خصوصاً که تصادف به موضوع رفع حجاب کرده، صريحاً اظهار نگراني می‌کند. 🔹در اين صورت، مقتضی است امر فرماييد يک عده از پاسبان‌های شهربانی تهران با يک عده بيست نفری سرباز با يک نفر صاحب‌منصب آزموده، موقتاً مأمور زنجان و طبق تعليمات حکومت مراقب انتظامات باشند و بعد از دهه عاشورا مراجعت نمايند. سرانجام وزارت داخله به صراحت در بخشنامه‌ای، صحبت عليه کشف حجاب را در مجالس وعظ و روضه ممنوع کرد: اگر کسي از وعاظ و غيره مخالفت يا اظهارات بر ضد کشف حجاب نمايند، فوراً توسط شهرباني جلب و تنبيه شوند. » (فصل‌نامه 15 خرداد، شماره 46، ص87-86) @Bonyadtarikh بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی-قم.

💢عزای حسینی در مقابل باستان‌گرایی کور 🔹« مجالس عزاداری امام حسين(ع) که گسترش‌بخش #فرهنگ_حسينی و #حافظ_مذهب_تشيع و مکتب اسلام است مانع جدی در مقابل گريز فکری و فرهنگی از تشيع و اسلام به بهانه باستان‌گرايي و ملي‌گرايي بود. تاريخ کمبريج در اين خصوص می‌نويسد: 🔸مراسم مذهبي به خصوص مراسم عزاداری شهادت امام حسين(ع)، محدود يا ممنوع شد. اين موضوع حتی در مورد #قم و #مشهد نيز مصداق داشت. به علاوه هدف از اين اقدام رژيم پهلوی، ايجاد يک فرهنگ علی‌البدل تحت حمايت دولت بود که به کيش مدرنيسم و ملی‌گرايی قومی ‌استوار باشد و سيطره فرهنگی اسلام در ايران را به تدريج بفرسايد و از بين ببرد. 🔹مراسم و فرهنگ عزاداری حسينی و ايام محرم از عواملی بود که به واسطه شور و عاطفه‌ای که در آن نهفته و در اعماق روح و جان ايرانيان نفوذ يافته بود، نمی‌گذاشت پهلوی به بهانه ناسيوناليسم، #باستان‌گرايی را در جامعه و در ميان مردم جا انداخته و مکتب تشيع و فرهنگ شيعي را در حاشيه ببرد. 🔸به عنوان مثال، در جريان حذف ماه‌های عربی و جايگزينی ماه‌های فارسی که براي #حذف_آثار_اسلامی ‌و شيعی صورت می‌گرفت، ماه‌های محرم و رمضان، يکي به مناسبت عزای حسينی و ديگری به مناسبت روزه گرفتن، از به حاشيه رفتن ماه‌های اسلامی ‌و آثار نهفته در آن جلوگيري می‌کرد. » (فصل‌نامه 15 خرداد، شماره 46، ص89-88) @Bonyadtarikh بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی-قم.

📌 بازکاوی کارکردهای فرهنگی عزاداری در دوره پهلوی اول و علل مخالفت رضاخان با مذهب 🔷 از نخستین روزهای ورود تشیع به ایران و استقرار آن در #قم، فرهنگ و آموزه‌های حسینی آرام‌آرام جای خود را در جان جامعه ایرانی باز کرد. رسمیت یافتن تشیع در عصر صفویه، نقطه عطفی بود که هویت و باورهای شیعی را در همه عرصه‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کشور گسترش داد و عمق تازه‌ای به ارزش‌های دینی بخشید. در این روند، علمای شیعه با تکیه بر آموزه‌های #عاشورا و فرهنگ #قیام_امام_حسین(ع)، بنیان تمدن دینی را پایه‌ریزی کردند و ابزارها و زمینه‌هایی برای مهندسی هویت فرهنگی جامعه ایجاد ساختند. 🔶 با پیوند عمیق عاطفی و فکری، و تکیه بر آزادی‌خواهی، دین‌مداری و کرامت انسانی، از طریق مراسم سوگواری و انتقال نسل به نسل، جامعیت و پایداری خود را تضمین نمود. از این منظر عزاداری‌های حسینی، همواره نقشی مهم فراتر از جنبه سوگواری داشته و بستری برای پایداری تفکر، آگاهی تاریخی و مقاومت اجتماعی در جامعه شیعی به شمار رفته است. 🔷 در دوره معاصر و به ویژه با به قدرت رسیدن #رضاشاه_پهلوی، صحنه فرهنگی کشور دستخوش سیاست‌هایی تازه گشت؛ سیاست‌هایی که با هدف تضعیف هویت اسلامی و نفوذ تدریجی ارزش‌های غربی تدوین و اجرا شد. این برنامه‌ها با دخالت استعمار و حمایت غرب، مسیر نفوذ آیین‌های بیگانه در فرهنگ جامعه را هموار و تلاش گسترده‌ای برای حذف عناصر اصیل دینی، از جمله مراسم عزاداری عاشورا، عملیاتی کرد. نمونه روشن این روند را می‌توان در اجرای سیاست‌هایی همچون #کشف_حجاب و محدود نمودن شعائر شیعی مشاهده کرد. 🔶 مراکز عزاداری بزرگ مانند تکیه قزاقخانه و اماکن مذهبی در شهرهایی چون قم، نه فقط محل برگزاری شعائر دینی، بلکه کانون‌های همبستگی اجتماعی و اعتراض به سیاست‌های سلطه و استحاله فرهنگی بودند. در آغاز دوره حکومت، رضاخان برای کسب مشروعیت بین مردم و علما، تلاش کرد خود را پذیرفته آیین عزاداری نشان دهد و حتی در بعضی مراسم شرکت کرد، اما با تثبیت جایگاهش، مسیر مقابله آغاز شد و گام‌به‌گام محدودیت‌ها بر عزاداری‌های حسینی افزایش یافت. 🔷 وقایع پس از #مشروطه و رشد #جریان_غرب‌گرایی، سبب شد بخش‌هایی از اجتماع شاهد کاهش نقش روحانیت باشد و سنت‌های دیرین عزاداری دچار رکود نسبی شود. موج سیاست‌های جدید، با حمایت روشنفکران غرب‌زده، روحانیون را به حاشیه کشاند و نهادهای دینی را در معرض ضعف و انزوا قرار داد و انگیزه‌های دینی و ملی را هدف گرفت. 🔶 در این میان، روحانیت شیعه با حضور مؤثر در محافل عزاداری و پاسداری از سنت‌های مذهبی، کانون‌های مقاومت فرهنگی را فعال نگه داشت و برنامه‌های مبارزه‌آمیز خود را در تقابل با پروژه‌های دولت پی گرفت. در نتیجه، فرهنگ عاشورا و مراسم عزاداری، علی‌رغم همه قیود و ممنوعیت‌ها، همچنان در بطن جامعه جاری ماند و صدای اعتراض فرهنگی را پویا نگه داشت. 🔷 مجموعه این کشاکش‌ها، تأثیری ژرف بر رابطه حکومت، دین و فرهنگ بر جای گذاشت و عزاداری حسینی را به نماد ایستادگی در برابر استحاله فرهنگی بدل کرد. بدین ترتیب، انتقال فرهنگ عاشورا، حضور ادامه‌دار روحانیت و مقاومت در برابر سیاست‌های فرهنگ‌زدای رضاخان، روایت پایداری یک سنت تاریخی را در سیر وقایع ایران معاصر ترسیم کرد. 🖇 متن کامل فصلنامه را در وبسایت رسمی بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانش‌نامه انقلاب اسلامی ⁦ مطالعه فرمائید #فصلنامه_۱۵_خرداد #دکتر_اصغر_منتظرالقائم #دکتر_محمدعلی_چلونگر #عبدالعلی_ترابی_ورنوسفادرانی #عزاداری #کارکرد_فرهنگی #فرهنگ_غربی #استعمار #قم #عاشورا #قیام_امام‌حسین #فرهنگ_حسینی #رضاشاه_پهلوی #رضاشاه #پهلوی_اول #کشف_حجاب #مشروطه #جریان_غرب‌گرایی 🆔 @Bonyadtarikh‎