🔴مشروطه در پرتگاه اختلاف
⚫️غفلت حوزوی و دار انگلیسی/5
◀️نقش #حوزه_علمیه_نجف در تاریخ مشروطه خواندنی و عبرتانگیز است. جایی که علمای نجف و سایر علمای پیشگام #مشروطه با وجود پاکی نیت و مجاهدت در راه هدف، به خاطر #مماشات_با_نفوذیها و برخی تسامحات به اختلافات سنگینی رسیدند و همین امر ضربهای بزرگ به پیکره #نهضت_مشروطه وارد کرد تا جایی که شخص متعهد و پرنفوذی چون #شیخ_فضل_الله نوری به دلیل دفاع از اسلام و مشروعیت مشروطه؛ با جوسازی بیگانگان به دار آویخته شد:
🔵«تاريخ يك درس عبرت است براى ما. شما وقتى كه #تاريخ_مشروطيت را بخوانيد مىبينيد كه در مشروطه بعد از اينكه ابتدا پيش رفت، دستهايى آمد و تمام مردم ايران را به دو طبقه تقسيمبندى كرد. نه ايران تنها، از #روحانيون_بزرگ_نجف يك دسته طرفدار مشروطيت، يك دسته دشمن مشروطه، علماى خود ايران يك دسته طرفدار مشروطه، يك دسته مخالف مشروطه.
🔹اهل منبر يك دسته بر ضد مشروطه صحبت مىكردند، يك دسته بر ضد استبداد. در هر خانهاى دو تا برادر اگر بودند، مثلا در بسيارى از جاها اين مشروطهاى بود، آن مستبد. و اين يك نقشهاى بود كه نقشه هم تأثير كرد و نگذاشت كه مشروطه به آن طورى كه علماء بزرگ طرحش را ريخته بودند، عملى بشود.
🔸به آنجا رساندند كه آنهايى كه #مشروطهخواه بودند به دست يك عده كوبيده شدند. تا آنجا كه مثل مرحوم «حاج شيخ فضل اللَّه نورى» در ايران براى خاطر اينكه مىگفت بايد «مشروطه مشروعه» باشد و آن مشروطهاى كه از غرب و شرق به ما برسد قبول نداريم، در همين تهران به دار زدند و مردم هم پاى او رقصيدند يا كف زدند. (صحيفه امام، ج18، ص: 171-170)
🔹از برکات انقلاب اسلامی بلکه مهمترین آن؛ برپایی #حکومت_اسلامی با محوریت ولیفقیه است و حوزه علمیه امروز نیز با عبرتگیری از تاریخ مشروطه با همین محور به #اتحادی_عمیق خواهد رسید و مهمترین مانع شکلگیری این اتحاد؛ #حوزویان_سکولار هستند که ارتباطات ارگانیک یا غیرارگانیک با تفرقهافکنان انگلیسی و آمریکایی دارند و با روشنگری علما و فضلای انقلابی در آیندهای نه چندان دور به انزوای مطلق خواهند رسید.
@Bonyadtarikh
بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی-قم.
♦️تاکید امام خمینی و لبیک آیت الله خامنهای مبنی بر اهمیت توجه به #کتابهای_درسی_تاریخ(۱)
✉️ ماجرای نامه دردمندانه تاریخنگار انقلاب اسلامی سید حمید روحانی به #امام_امت چه بود؟
🔸روز چهارم اسفند 1367 امام خمینی(ره) در نامه ای به آیت الله سیدعلی خامنه ای رئیس وقت شورای عالی انقلاب فرهنگی،خواستار نظارت ایشان بر تدوین كتابهای تاریخ مدارس و جلوگیری از تحریف تاریخ در كتب درسی شدند. علت این درخواست، نامه ای بود كه از سوی حجت الاسلام والمسلمین #سیدحمید_روحانی در انتقاد از محتوای كتابهای درسی تاریخ برای امام ارسال کرده بود. متن نامه ایشان و پاسخ امام به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
محضر مبارك مرجع عالیقدر جهان تشیع، رهبر كبیر انقلاب اسلامی، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی – متع الله المسلمین بطول بقاء وجوده الشریف
با اهدای سلام... عطف به نامه مورخه 11 بهمن 67، معروض می دارد، برداشتها و تحلیلهای #لیبرالیستی و #ماتریالیستی در بسیاری از كتابهای تاریخی كه در پی پیروزی انقلاب اسلامی منتشر شده و میشود، و نیز برخی نوشتههای دور از حقیقت و #تحریف شده در كتابهای درسی مدارس و دانشگاهها در زمینه تاریخ، به شدت نگران كننده و رنجآور است. اینجانب به نمونه هایی از آن اشاره میكنم:
1. كتاب «تاریخ معاصر ایران» كه برای دورههای متوسطه دبیرستانها تدوین شده است، درباره كشیده شدن مردم به سفارت انگلستان در پی #نهضت_مشروطه، كه بنابر شواهد موجود با نقشه #فراماسونهای كافر و بیگانهپرستان از خدا بی خبر انجام گرفت، در ص 77 چنین مینویسد:
«بهبهانی از میانه راه برای مردم پیغام فرستاد كه می توانند در #سفارت_انگلستان #متحصن شوند. به این ترتیب، در حدود بیست هزار نفر به باغ سفارت بیگانه پناه بردند و...»
این اظهارنظر در كتاب درسی آموزش و پرورش، با این قاطعیت، در شرایطی صورت می گیرید كه اساساً موضوع از دید تاریخ نویسان مورد اختلاف است؛ و #كسروی ضداسلام در كتاب «تاریخ مشروطه»، ص109، در این باره آورده است:
«این گمان هرگز نمی رودكه بهبهانی یا طباطبایی به پناهیدن مردم به سفارتخانه خرسندی دادهاند، و یا چنین گفتگویی در بودن ایشان میرفته، چه ما خود دیدیم كه آنان با چه سختیها و بیمها روبه رو بودند،و با این همه از مسجد بیرون نیامدند و سرانجام كه ناگزیر شدند، روانه قم گردند.آن رفتار دلیرانه و جانبازانه آنان كجا، و خرسندی به پناهیدن مردم به سفارتخانه یك دولت بیگانه كجا؟!»
2. در كتاب «تحلیلی از انقلاب اسلامی ایران» كه در سال 1364 برای برخی از دانشگاه ها منتشر شده است، در ص 21، چنین آمده است:
«در كشاكش این مهاجرت، حادثه پناهندگی به سفارت انگلستان پیش می آید كه بهبهانی در انجام آن مؤثر بود.»
نویسنده این كتاب حدود یك سال پیش از انتشار آن، به همراه نویسنده كتاب «#تاریخ_معاصر_ایران» با اینجانب دیدار كرد. در این مجلس این نویسنده در تأیید نظریه اینجانب، نویسنده كتاب «تاریخ معاصر ایران» را مورد نكوهش قرار داد كه چرا موضوعی را كه در میان تاریخنگاران مورد اختلاف است به صورت حتمی و قاطعیت، آن هم در كتاب درسی دانش آموزان، منعكس كرده است. آن نویسنده نیز به ظاهر به اشتباه خود اعتراف كرد، و قرار گذاشت كه آن را اصلاح كند. لیكن نه تنها تا به امروز این نوشته در كتاب درسی دانش آموزان بدون كوچكترین تغییری آورده شده است، بلكه در كتاب درسی دانشگاه نیز، چنانكه در بالا ملاحظه می فرمایید، تكرار گردیده است؛ كه بازگوكننده غرض و #سوءنیت می باشد نه اشتباه.
3. در كتاب «تحلیلی از انقلاب اسلامی ایران» ماجرای كاخ مرمر و حمله به شاه را، كه از سوی سرباز پرشور و از جان گذشته ای به نام «رضا شمس آبادی» انجام گرفت، حركتی كمونیستی وانمودكرده.در ص 95 چنین آورده است:
«#شمس_آبادی در ارتباط با یكی از گروههای ماركسیستی - مائوئیستی فعالیت داشت. وی امكان ترور شاه را به گروه خود خبر داده بود، كه با عكس العمل مخالف مركزیت روبه رو شد. سرانجام شمس آبادی بدون در جریان گذاشتن گروه، اقدام به #ترور_شاه كرد كه ناموفق ماند»
در صورتی كه طبق اسناد و مدارك موجود در ساواك و شواهدو دلایل دیگری كه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در دست بوده، كه در جلد اول كتاب «نهضت امام خمینی» آن را آورده ام، نامبرده انگیزه اسلامی داشته، و هیچگونه ارتباطی با كمونیستها نداشته است. به نظر می رسد #دستهای_مرموزی در كار است تا دروغ ها و بافته های تحریفگران تاریخ درطول یكصدساله اخیر را با آرم و عنوان جمهوری اسلامی اعتبار ببخشد؛ و باتمسك به اینكه این نوشته ها، برداشت ها و تحلیل ها، در نظام جمهوری اسلامی تكرار و در كتابهای درسی آمده است، تحریفگری های نویسندگان خائن گذشته رالباس حقیقت بپوشاند
@Bonyadtarikh
بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی
تاکید امام خمینی و لبیک آیت الله خامنهای مبنی بر اهمیت توجه به #کتابهای_درسی_تاریخ
✉️ ماجرای نامه دردمندانه تاریخنگار انقلاب اسلامی سید حمید روحانی به #امام_امت چه بود؟/1
🔻در آستانه سالروز صدور نامه تاریخی امام خمینی به استاد سیدحمید روحانی و روز ملی تاریخنگاری انقلاب اسلامی
🔹روز چهارم اسفند 1367 امام خمینی(ره) در نامهای به آیتالله سیدعلی خامنهای رئیس وقت #شورای_عالی_انقلاب_فرهنگی، خواستار نظارت ایشان بر تدوین كتابهای تاریخ مدارس و جلوگیری از #تحریف_تاریخ در كتب درسی شدند. علت این درخواست، نامهای بود كه حجت الاسلام والمسلمین #سیدحمید_روحانی در انتقاد از محتوای كتابهای درسی تاریخ برای امام ارسال کرده بود. متن نامه ایشان و پاسخ امام به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
🔸محضر مبارک مرجع عالیقدر جهان تشیع، رهبر كبیر انقلاب اسلامی، حضرت آیتالله العظمی امام خمینی متع الله المسلمین بطول بقاء وجوده الشریف
🔹با اهدای سلام... عطف به نامه مورخه 11 بهمن 67، معروض میدارد، برداشتها و تحلیلهای #لیبرالیستی و #ماتریالیستی در بسیاری از كتابهای تاریخی كه در پی پیروزی انقلاب اسلامی منتشر شده و میشود، و نیز برخی نوشتههای دور از حقیقت و #تحریف شده در كتابهای درسی مدارس و دانشگاهها در زمینه تاریخ، بهشدت نگرانكننده و رنجآور است. اینجانب به نمونههایی از آن اشاره میكنم:
🔸1. كتاب «تاریخ معاصر ایران» كه برای دورههای متوسطه دبیرستانها تدوین شده است، درباره كشیده شدن مردم به سفارت انگلستان در پی #نهضت_مشروطه، كه بنابر شواهد موجود با نقشه #فراماسونهای_كافر و بیگانهپرستان از خدا بیخبر انجام گرفت، در ص 77 چنین مینویسد:
🔹«بهبهانی از میانه راه برای مردم پیغام فرستاد كه میتوانند در #سفارت_انگلستان #متحصن شوند. به این ترتیب، در حدود بیست هزار نفر به باغ سفارت بیگانه پناه بردند و...»
🔸این اظهارنظر در كتاب درسی آموزش و پرورش، با این قاطعیت، در شرایطی صورت میگیرید كه اساساً موضوع از دید تاریخنویسان مورد اختلاف است؛ و #كسروی ضداسلام در كتاب «تاریخ مشروطه»، ص109، در این باره آورده است:
🔹«این گمان هرگز نمیرود كه بهبهانی یا طباطبایی به پناهیدن مردم به سفارتخانه خرسندی دادهاند، و یا چنین گفتگویی در بودن ایشان میرفته، چه ما خود دیدیم كه آنان با چه سختیها و بیمها روبه رو بودند،و با این همه از مسجد بیرون نیامدند و سرانجام كه ناگزیر شدند، روانه قم گردند. آن رفتار دلیرانه و جانبازانه آنان كجا، و خرسندی به پناهیدن مردم به سفارتخانه یک دولت بیگانه كجا؟!»
🔻 رسانه رسمی بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی👇
https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
تاکید امام خمینی و لبیک آیت الله خامنهای مبنی بر اهمیت توجه به #کتابهای_درسی_تاریخ
✉️ ماجرای نامه دردمندانه تاریخنگار انقلاب اسلامی سید حمید روحانی به #امام_امت چه بود؟/بخش اول
✳️در آستانه سالروز صدور حکم مأموریت تاریخنگاری امام خمینی به مورخ خبیر انقلاب اسلامی/4
🔹روز چهارم اسفند 1367 امام خمینی(ره) در نامهای به آیتالله سیدعلی خامنهای رئیس وقت #شورای_عالی_انقلاب_فرهنگی، خواستار نظارت ایشان بر تدوین كتابهای تاریخ مدارس و جلوگیری از #تحریف_تاریخ در كتب درسی شدند. علت این درخواست، نامهای بود كه حجت الاسلام والمسلمین #سیدحمید_روحانی در انتقاد از محتوای كتابهای درسی تاریخ برای امام ارسال کرده بود. متن نامه ایشان و پاسخ امام به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
🔸محضر مبارک مرجع عالیقدر جهان تشیع، رهبر كبیر انقلاب اسلامی، حضرت آیتالله العظمی امام خمینی متع الله المسلمین بطول بقاء وجوده الشریف
🔹با اهدای سلام... عطف به نامه مورخه 11 بهمن 67، معروض میدارد، برداشتها و تحلیلهای #لیبرالیستی و #ماتریالیستی در بسیاری از كتابهای تاریخی كه در پی پیروزی انقلاب اسلامی منتشر شده و میشود، و نیز برخی نوشتههای دور از حقیقت و #تحریف شده در كتابهای درسی مدارس و دانشگاهها در زمینه تاریخ، بهشدت نگرانكننده و رنجآور است. اینجانب به نمونههایی از آن اشاره میكنم:
🔸1. كتاب «تاریخ معاصر ایران» كه برای دورههای متوسطه دبیرستانها تدوین شده است، درباره كشیده شدن مردم به سفارت انگلستان در پی #نهضت_مشروطه، كه بنابر شواهد موجود با نقشه #فراماسونهای_كافر و بیگانهپرستان از خدا بیخبر انجام گرفت، در ص 77 چنین مینویسد:
🔹«بهبهانی از میانه راه برای مردم پیغام فرستاد كه میتوانند در #سفارت_انگلستان #متحصن شوند. به این ترتیب، در حدود بیست هزار نفر به باغ سفارت بیگانه پناه بردند و...»
🔸این اظهارنظر در كتاب درسی آموزش و پرورش، با این قاطعیت، در شرایطی صورت میگیرید كه اساساً موضوع از دید تاریخنویسان مورد اختلاف است؛ و #كسروی ضداسلام در كتاب «تاریخ مشروطه»، ص109، در این باره آورده است:
🔹«این گمان هرگز نمیرود كه بهبهانی یا طباطبایی به پناهیدن مردم به سفارتخانه خرسندی دادهاند، و یا چنین گفتگویی در بودن ایشان میرفته، چه ما خود دیدیم كه آنان با چه سختیها و بیمها روبه رو بودند،و با این همه از مسجد بیرون نیامدند و سرانجام كه ناگزیر شدند، روانه قم گردند. آن رفتار دلیرانه و جانبازانه آنان كجا، و خرسندی به پناهیدن مردم به سفارتخانه یک دولت بیگانه كجا؟!»
#روز_تاریخنگاری_انقلاب_اسلامی
#سیدحمید_روحانی
🔻 رسانه رسمی بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی👇
https://eitaa.com/joinchat/861732881Cb60e54e1db
♨️ تاکید امام خمینی و لبیک آیت الله خامنهای مبنی بر اهمیت توجه به #کتابهای_درسی_تاریخ
✉️ ماجرای نامه دردمندانه تاریخنگار انقلاب اسلامی سید حمید روحانی به #امام_امت چه بود؟/بخش اول
🔹روز چهارم اسفند 1367 امام خمینی(ره) در نامهای به آیتالله سیدعلی خامنهای رئیس وقت #شورای_عالی_انقلاب_فرهنگی، خواستار نظارت ایشان بر تدوین كتابهای تاریخ مدارس و جلوگیری از #تحریف_تاریخ در كتب درسی شدند. علت این درخواست، نامهای بود كه حجت الاسلام والمسلمین #سیدحمید_روحانی در انتقاد از محتوای كتابهای درسی تاریخ برای امام ارسال کرده بود. متن نامه ایشان و پاسخ امام به این شرح است:
بسم الله الرحمن الرحیم
🔸محضر مبارک مرجع عالیقدر جهان تشیع، رهبر كبیر انقلاب اسلامی، حضرت آیتالله العظمی امام خمینی متع الله المسلمین بطول بقاء وجوده الشریف
🔹با اهدای سلام... عطف به نامه مورخه 11 بهمن 67، معروض میدارد، برداشتها و تحلیلهای #لیبرالیستی و #ماتریالیستی در بسیاری از كتابهای تاریخی كه در پی پیروزی انقلاب اسلامی منتشر شده و میشود، و نیز برخی نوشتههای دور از حقیقت و #تحریف شده در كتابهای درسی مدارس و دانشگاهها در زمینه تاریخ، بهشدت نگرانكننده و رنجآور است. اینجانب به نمونههایی از آن اشاره میكنم:
🔸1. كتاب «تاریخ معاصر ایران» كه برای دورههای متوسطه دبیرستانها تدوین شده است، درباره كشیده شدن مردم به سفارت انگلستان در پی #نهضت_مشروطه، كه بنابر شواهد موجود با نقشه #فراماسونهای_كافر و بیگانهپرستان از خدا بیخبر انجام گرفت، در ص 77 چنین مینویسد:
🔹«بهبهانی از میانه راه برای مردم پیغام فرستاد كه میتوانند در #سفارت_انگلستان #متحصن شوند. به این ترتیب، در حدود بیست هزار نفر به باغ سفارت بیگانه پناه بردند و...»
🔸این اظهارنظر در كتاب درسی آموزش و پرورش، با این قاطعیت، در شرایطی صورت میگیرید كه اساساً موضوع از دید تاریخنویسان مورد اختلاف است؛ و #كسروی ضداسلام در كتاب «تاریخ مشروطه»، ص109، در این باره آورده است:
🔹«این گمان هرگز نمیرود كه بهبهانی یا طباطبایی به پناهیدن مردم به سفارتخانه خرسندی دادهاند، و یا چنین گفتگویی در بودن ایشان میرفته، چه ما خود دیدیم كه آنان با چه سختیها و بیمها روبه رو بودند،و با این همه از مسجد بیرون نیامدند و سرانجام كه ناگزیر شدند، روانه قم گردند. آن رفتار دلیرانه و جانبازانه آنان كجا، و خرسندی به پناهیدن مردم به سفارتخانه یک دولت بیگانه کجا ؟!
#سیدحمید_روحانی
🔻 رسانه رسمی بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی👇
🆔 @Bonyadtarikh
📌 میرزا صادق آقا مجتهد تبریزی و جنبش اجتماعی مشروطه
🔷 حرکت مشروطه در ایران واکنشهای متنوعی از سوی اقشار مختلف مردم داشت؛ ابتدا مطالبات حول تأسیس عدالتخانه بود و سپس خواستار مشروطه شدند. علما نقش فعالی در این جریان ایفا کردند و آثار و سخنانی از خود به جا گذاشتند. با این حال برخی از این علما، مانند #آیتالله_میرزا_صادق_مجتهد_تبریزی و رسالههای انتقادی او نسبت به مشروطه، کمتر مورد توجه قرار گرفتهاند. یکی از مهمترین جدالهای فکری #مشروطه، اختلاف میان مشروطهطلبان و مشروعهخواهان بود که بلافاصله پس از پیروزی مشروطه شکل گرفت. مشروعهخواهان معتقد بودند مشروطه با اسلام و شریعت ناسازگار است و بر لزوم رعایت احکام دینی در قوانین تأکید داشتند. نمایندگان این گروه عمدتاً رهبران دینی و مراجع تقلید بودند.
🔶 میرزا صادق تبریزی علاوه بر مخالفت با مشروطه، در برابر استبداد #قاجار و #پهلوی نیز مقاومت کرد و به این دلیل به قم تبعید شد. #امام_خمینی او را مرجع تأثیرگذار تبریز در عصر پهلوی دانسته و مبارزات او در مقابله با سیاستهای ضد اسلامی #رضاشاه را یادآور شده است. در #نهضت_مشروطه، روحانیان نقش اصلی را در شکلگیری و هدایت نهضت داشتند؛ مردم با همراهی گسترده خود زمینه موفقیت آن را فراهم آوردند؛ روشنفکران غربگرا مشروطه را به سمت غربگرایی سوق دادند و دربار عمدتا برای حفظ منافع خود با مشروطه مخالف بود. در تبریز تمامی این عناصر نقشی ویژه و چشمگیر داشتند.
🔷 علما به دو گروه مشروطهخواه و مشروعهخواه تقسیم شدند. گروه دوم معتقد بود در جامعه اسلامی نیازی به قوانین جدید نیست و باید شریعت ملاک باشد. برخی حتی اصل مشروطیت را رد کردند و برخی دیگر آن را تنها تحت شرایط خاصی که پاسدار شریعت باشد، پذیرفتند. میرزا صادق ابتدا با مشروطهخواهان همکاری داشت اما پس از مدتی به صف مشروعهخواهان پیوست؛ حتی با ارسال تلگرافهایی به شاهان وقت، خواستار لغو مشروطیت شد و مشارکت فعالی در مهاجرت علما (مهاجرت کبری) داشت.
🔶 اعتراضات و مهاجرتهای متوالی علما ناشی از عدم تحقق وعدههای اصلاحاتی و مقاومت درباریان بود. میرزا صادق نیز با حمایت از علمای مهاجر و ارسال تلگراف، مخالفت خود با ظلم و بیعدالتی را اعلام نمود. برخی نوگرایان مذهبی که در آغاز خواهان اصلاحات اسلامی بودند، بعدتر به دلیل ناسازگاری مشروطه با اسلام، آن را نوعی الحاد دانسته و به حمایت از محمدعلی شاه و اتحاد با دربار روی آوردند. میرزا صادق یکی از چهرههای شاخص این جریان بود.
🔷 بسیاری از مخالفان مشروطه آن را معادل نظامهای سیاسی اروپایی میدانستند و به دلیل تفاوتهای بنیادین، آن را برای ایران نامناسب تلقی میکردند. میرزا صادق نیز با رشد تضاد میان مشروطه و اسلام، آثار انتقادی متعددی در این زمینه نوشت و از مخالفان سرسخت این رویکرد بود. تلاشهای متفکران مخالف مشروطه، مانند دو رساله انتقادی میرزا صادق، به گسترش بحثهای ایدئولوژیک و نگارش آثاری در رد و نقد مشروطه انجامید. او نیز پس از پی بردن به ناسازگاری قطعی مشروطه با شریعت، بر ضرورت مرزبندی آن با حکومت اسلامی تأکید کرد و مشروطه مشروعه را نیز ناکام دانست.
🖇 متن کامل را در وبسایت رسمی بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی مطالعه فرمائید
#فصلنامه_۱۵_خرداد #دکتر_معصومه_قرهداغی #غلامرضا_دوستزاده #امام_خمینی #آیتالله_میرزا_صادق_مجتهد_تبریزی #میرزا_صادق_آقا_مجتهد_تبریزی #مشروعهخواهان #مشروطهطلبان #جنبش_اجتماعی #مشروطه #قاجار #پهلوی #رضاشاه #نهضت_مشروطه
🆔 @Bonyadtarikh
📌 فراماسوی بیداری ایرانی – اسلامی
🔷 استبداد قانونیشده، عنوانی است که میتوان به #نظام_مشروطه_سلطنتی داد. این نظام ساختار سیاسی و اجتماعی ایران را دگرگون ساخت و مهمترین تحول آن، تبدیل استبداد کلاسیک قاجاری به استبداد مدرن سلطنتی بود. تا پیش از #نهضت_مشروطه، سلطنت و خانواده سلطنتی ماهیت قانونی یا شرعی نداشتند و جابهجایی قدرت به سنتهای ایلات وابسته بود اما با مشروطه، سلطنت به شکلی دائمی و قانونی درآمد.
🔶 قانون اساسی مشروطه سلطنت را در یک خانواده و ایل تثبیت کرد و بدینترتیب استبداد به شکل قانونی دوام یافت. این استبداد قانونیشده، سلطنت را ابتدا در خاندان #قاجار و سپس #پهلوی رسمیت بخشید، و منورالفکران نام این کار غیرعقلانی را تجدد گذاشتند. مصادره انقلاب عدالتخواهانه ملت موجب شد ساختار پوسیده استبداد پادشاهی مدرن و قانونی جلوه کند.
🔷 استبداد مدرن با استبداد کلاسیک تفاوتهای ساختاری و سازمانی زیادی دارد. تا این تفاوتها به درستی فهم نشود، دلایل صدور فتوای حرمت حکومت سلطنتی مشروطه توسط برخی مخالفان قابل درک نیست. استبداد مدرن پیچیدهتر، سازمانیافتهتر و در عمق زندگی مردم نفوذ بیشتری داشت.
🔶 واژه استبداد قانونیشده، نشاندهنده واقعیتهایی است که علوم سیاسی ایران هنوز درباره آن پاسخ دقیق و روشنی ندارد. هرچند این نظریه ساختار سیاسی و اجتماعی را هدایت کرد، باید قربانیان آن نسبت به متفکرانی که بنای چنین سیستمی را گذاشتند، اعلام جرم کنند.
🔷 #امام_خمینی در خط مقدم مقابله با این جریان، هشدارهای استراتژیکی دقیقی به ملت ایران داد. ایشان در تاریخ ۱۳۶۰/۱۰/۷ در پیامی که به مناسبت بازگشایی مراکز تربیت معلم صادر شد، فرموده:
«ما از شر #رضاخان و #محمدرضا خلاص شدیم، لکن از شر تربیتیافتگان غرب و شرق به این زودیها نجات نخواهیم یافت. اینان برپادارندگان سلطه ابرقدرتها هستند و سرسپردگانی هستند که با هیچ منطقی خلع سلاح نمیشوند. و هماکنون با تمام ورشکستگیها دست از توطئه علیه جمهوری اسلامی و شکستن این سد عظیم الهی برنمیدارند.»
🔶 هرچند بعد از انقلاب اسلامی، حکومت چنین رژیمی پایان یافت اما سادهلوحانه است اگر تصور شود امکان بازگشت حامیان فکری و ایدئولوژیک آن و شکلگیریشان در قالبهایی چون دموکراسیخواهی یا ملی–مذهبی ممکن نیست. استبداد قانونیشده یا «دیکتاتوری منور» هنوز به عنوان زیربنای تاریخی سیاست ایران نقش تعیینکننده دارد.
🔷 در عصر انقلاب اسلامی، این نظریه همچنان بر رفتار فرهنگی و اجتماعی جریانهای روشنفکری غربگرا سایه افکنده و اغلب آرمانهای دیگر با توجه به آن تفسیر و سنجیده میشوند. مدعای تجدد در ایران، به جای حل عقبماندگی، وابستگی و تداوم استبداد را افزایش داد.
🔶 روشنفکران و نخبگان نتوانستند نقاب شرایط جدید را از چهره استبداد مدرن کنار بزنند، بلکه بسیاری از آنان خود به پیادهنظام نظریه دیکتاتوری منور بدل شدند و مقدمات استمرار بحرانهای جدید را فراهم کردند. اجرای اصلاحات صوری، سرکوب و بیتوجهی به دغدغههای ملی و اخلاقی، سیاستهای ضد فرهنگی رضاخان و ...، همگی از همین ریشه سرچشمه میگرفت و شناخت این نظام راه فهم ریشههای انقلاب اسلامی را فراهم میکند.
🔷 بازگشت روشنفکری غربگرا به الگوهای ارتجاعی دوره قاجار و پهلوی امری تاریخی است؛ امروز نیز شاهد شکلهای جدید این بازتولید هستیم و اگر تهدیدات این تفکر بدرستی شناخته نشوند، زمینه بازگشت همان استبداد مدرن دوباره در جامعه فراهم خواهد شد.
🖇 متن کامل را در وبسایت رسمی بنیاد تاریخپژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی مطالعه فرمائید
#فصلنامه_۱۵_خرداد #دکتر_مظفر_نامدار #امام_خمینی #نظام_مشروطه_سلطنتی #نهضت_مشروطه #رضاخان #قاجار #محمدرضا #پهلوی #استبداد_قانونیشده #استبداد_کلاسیک #استبداد_نوین #بیداری_اسلامی #دیکتاتوری_منور #روشنفکری
🆔 @Bonyadtarikh