💠اشکال و دفع اشکال محقق اصفهانی به مقدمات استدلال مرحوم آخوند 🔰حضرت استاد #شب_زنده_دار"دام ظله": 🔷 اشکال به مقدمه اول (تقوّم حکایت به دو امر) در اشکال به مقدمه اول (اخبار از شیء، اخبار از لوازم و ... است) گفته شده: حکایت به دو امر نیاز دارد: 1️⃣ التفات و توجه: برای تحقق حکایت، باید توجه و التفات باشد. بنابراین برای آنکه حکایت از لوازم و ملزومات و ملازمات صورت بگیرد، باید به این موارد التفات داشته باشد و بداند لازمه­ی این خبر چیست. التفات به لوازم در صورتی است که لزوم بیّن بالمعنی الاخص باشد ولی اگر بیّن بالمعنی الاخص و یا بیّن نباشد، ممکن است به هیچ وجه توجّهی به آن نباشد و حکایت صورت نمی­پذیرد. از این رو در باب کفر، گفته شده اگر لازمه­ی کلامی، انکار رسالت یا توحید باشد، موجب کفر می­شود و فتوای مشهور متأخرین آن است که به مجرّد آن کلام، حکم به کفر نمی­شود و باید به لازمه­ی آن توجه داشته باشد و ممکن است به جهت شبهه­ای، آن کلام را بیان کرده است. هر چند مرحوم سید یزدی در مورد منکر ضروری هر چند که به لازم توجه نداشته باشد، احتیاط کرده و خود عنوان «انکار ضروری» را موضوع کفر قرار داده ولی این کفر تعبّدی است و مشهور به آن فتوا نداده‌اند. 2️⃣ قصد حکایت: همچنین حکایت در صورتی حاصل می­شود که قصد حکایت باشد. حکایت یک امر قصدی است و به خودی خود، حاصل نمی­شود. 🟢 بنابراین حکایت از امری، در صورتی حکایت از آثار و لوازم است که اولا آن لوازم توجه داشته باشد و ثانیاً قصد حکایت از لوازم را داشته باشد. از این رو نمی­توان گفت در تمامی موارد خبر، خبر از لوازم وجود دارد. 🔵دفع اشکال در کلام محقق اصفهانی محقق اصفهانی ابتدا این اشکال را مطرح کرده ولی در انتهای کلام، به این اشکال اینگونه پاسخ می‌دهند؛ أمارات و أخباری که اقامه می­شود، دو گونه است: 1️⃣أمارات قائم بر موضوعات خارجیه: در این أمارات التفات و قصد حکایت لازم است هر چند که این التفات و قصد از طریق قرینه نوعیه احراز شود بدین صورت که نوع مردم در اخبارات خود، التفات و قصد را دارند و این خود یک أماره عقلائیه مورد قبول شرع بر التفات و قصد متکلّم می­شود. 2️⃣أخبار راویان از ائمه : در این موارد هر چند ممکن است راوی التفات و قصد به لوازم خبر خود را نداشته باشد ولی از گوینده ای، این کلام را نقل می­کند که ایشان التفات و قصد به لوازم کلام خود را داشته است. از این رو مطالبی که فقهاء و شارحین احادیث از کلمات معصومین «ع» استخراج می­کنند مشمول ادله حجّیت خبر می­شود. 🔴 بنابراین می­توان مثبتات أمارات را حجّت دانست و اشکالی که به کلام مرحوم آخوند وارد شده، دفع می­شود. تنها اشکال، اخصّ بودن دلیل از مدعاست چرا که در برخی از أمارات [که التفات و قصد احراز نمی­شود] جاری نمی­شود. 📚 برگرفته از دروس خارج اصول استاد #شب‌زنده‌دار (1403/02/17) #نکات_اصولی #تفاوت_أمارات_و_اصول #اشکال_و_دفع_اشکال_محقق_اصفهانی #ادامه_دارد ..... 🔗 @book_feghahat