✅ سلسله پیام‌های «#پاسخ_به_توهم»؛ شماره 6️⃣ و پایانی 🔹 یکی از مقاطع حساسی که در جریان مبارزات انقلابی ملت ایران، عکس‌العمل دستگاه سلطنت را دستخوش تغییر کرد، روی کار آمدن #دولت_نظامی در نیمه آبان 1357 بود؛ مقطعی که دستگاه سلطنت و شخص شاه به این جمع‌بندی رسیدند که باید سیاست خشن‌تری را در مقابله با ملت به کار گیرند. 🔹 به نظر می‌رسد یکی از نقاط عطف توهم شاه در خصوص توطئه‌چینی خارجی‌ها نیز همین مقطع بوده باشد؛ در حالی که با مراجعه به منابع دست اولِ آن دوره، اینطور به نظر می‌رسد که نظام سیاسی #ایالات_متحده، حتی در آن مقطع نیز کماکان بر حفظ و استحکام پایه‌های قدرت شاه اصرار می‌ورزیده است. 🔹 در زیر به چند نمونه از این موارد اشاره خواهد شد: 1️⃣ در دیدار فرستاده‌ی #برژینسکی با شاه در 23 آبان 1357، وی همچون دفعات گذشته، به اهداف و نیات ایالات متحده مشکوک بود. محمدرضا با اشاره به مصاحبه تلویزیونیِ همیلتون جردن، معاون رئیس‌جمهور آمریکا ـ که گفته بود ایالات متحده باید تمامی احتمالات ممکن را در نظر بگیرد ـ اظهار داشته بود: «آیا این سخن، به معنای آن نیست که ایالات متحده در فکر برقراری رابطه با مخالفان است؟!»[1] پاسخ وی، در اظهارنظری که همان روزها از زبان #آدمیرال_ترنر، رئیس سازمان #سیا منتشر شد، مستتر بود. ترنر گفته بود: «ایالات متحده برای اجتناب از آزردگی خاطر شاه، همواره سعی داشته است ارتباطی با مخالفان رژیم برقرار نکند....»[2] 2️⃣ در بخشی از تلگراف #سولیوان، سفیر وقت آمریکا در ایران به تاریخ 16 آذر 1357، وی تأکید کرده بود: «من فکر می‌کنم تشکیل شورای نخبگان ـ که متشکل از گروه‌های مهم مخالف باشد ـ کار درستی نیست؛ مگر آنکه ما در پی کنار گذاشتن شاه از مقام خود باشیم و ما چنین هدفی نداریم.»[3] 3️⃣ در تلگرافی دیگر و در همان ایام، سولیوان اظهار داشته بود: «در شرایط کنونی، بهترین کار، حمایت از شاه و ارتش می‌باشد تا شاید آن‌ها بتوانند ناكامی‌های موجود را از میان بردارند؛ اما چنانچه مشکلی حل نشد و شاه مجبور به کناره‌گیری از سلطنت گردید، آنگاه ما باید به آنچه غیر قابل تصور است بیندیشیم و مواضع خود را با آن تنظیم کنیم.»[4] 💡 توجه به دو نکته در اظهارات سولیوان حایز اهمیت است: نخست آنکه این اظهارات نشان می‌دهد حتی پس از روی کار آمدن کابینه نظامی در تهران و چرخش رژیم به سمت اعمال خشونت بیشتر نیز، کماکان حمایت قاطع و صریح کاخ سفید پشت سرِ شاه ایران بود؛ دوم آنکه نقل قول سولیوان دایر بر اینکه «چنانچه... شاه مجبور به کناره‌گیری از سلطنت گردید، آنگاه ما باید به آنچه غیر قابل تصور است بیندیشیم و مواضع خود را با آن تنظیم کنیم» حکایت از این دارد که دستگاه دیپلماسی ایالات متحده، برخلاف توهمات شاه، اساساً هیچ طرحِ ازپیش‌تعیین‌شده‌ای برای مقابله با #انقلاب_اسلامی و نیز #سقوط_شاه نداشته است و تعبیر «غیر قابل تصور»، به خوبی گویای این امر است. 📚 فهرست مراجع: 1. گری سیک، همه‌چیز فرو می‌ریزد، ترجمه علی بختیاری‌زاده، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1384، ص143 و 144. 2. پیشین، ص131. 3. پیشین، ص172. 4. پیشین، ص137. ✍🏻 محمدمهدی سلامی پوریان #گروه_تاریخ 💠اندیشکده برهان💠 🔻توئیتر https://twitter.com/borhan_ir 🔻اینستاگرام https://www.instagram.com/borhan__ir/ 🔻 آی‌گپ http://iGap.net/borhan_ir 🔻 سروش http://sapp.ir/borhan_ir 🔻بله http://ble.im/borhan_ir 🔻ایتا http://eitaa.com/borhan_ir