🔶 از اشرافیت مادی و معنوی تا معبر #نفوذ
🔺 تبیینی بر #منشور_کارگزاری در جمهوری اسلامی ایران
🔹 آنچه از ابتدای #دولت_یازدهم و کابینهی آن قابل مشاهده است، حضور مدلی از «اشرافیت نهادینهشده» در بدنهی اجرایی کشور است که دیگر نه تنها از مخفی کردن #اشرافیت مادی و معنوی هراسی ندارد که آن را بخشی از حقوق و «معوضات» خود نسبت به انقلاب میداند. سلوک شخصی و اجتماعی برخی از کارگزاران این دوره که پس از مسئلهی سکونت در مناطق مرفهنشین تهران، به #حقوقهای_نجومی و تحصیل فرزندان در خارج از کشور و… رسید نشان میدهد که روند تعمیق اشرافیت یا انتشار آفت انقلاب به سرعت در حال افزایش است؛ که این موضوع در میان اقشار مستضعف و حامیان اصیل #انقلاب_اسلامی به یک بحران تبدیل شده است...
👈متن کامل مقاله در پایگاه اندیشکده برهان👉
✍ #محسن_خاکی
#گروه_سیاسی
💠اندیشکده برهان💠
🆔 @BORHAN_IR
🔶 تنش در تنگه هرمز
🔺 رصد راهبردی تفرّس (5) | بازخوانی تحلیلهای راهبردی اندیشکدههای غربی پیرامون تحولات اخیر در #تنگه_هرمز
🔹 موضوع تجاوز #پهپاد امریکایی به #حریم_هوایی جمهوری اسلامی ایران که با پاسخ قاطع #پدافند_هوایی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران سرنگون گردید و نیز توقیف #نفتکش ایرانی در تنگه #جبل_الطارق و نیز توقیف نفتکش انگلیسی در تنگه هرمز، سبب شده تحولات سیاسی ـ امنیتی تنگه هرمز و #خلیج_فارس به یکی از مهمترین موضوعات مورد بررسی و واکاوی اندیشکدهها و مراکز مطالعاتی جهان و به ویژه غرب بدل شود.
🔹 «تفرّس» به معنای به دقت نگریستن و از روی هوشمندی و کیاست فهمیدن است. گزارش رصد راهبردی #تفرس به دنبال ارائه شناختی از رویکردها، جهتگیریها و نقاط اصلی مورد تمرکز اندیشکدههای مهم مستقر در کشورهای حریف به تصمیمسازان و تصمیمگیران حوزههای ذیربط جمهوری اسلامی است.
در این گزارش اندیشکدههای شناخته شده غربی اعم از اروپایی و آمریکایی مورد رصد قرار گرفتند و تعدادی از مقالات و گزارشهای راهبردی انتخاب، ترجمه و تلخیص و گردآوری گردیدند. شایان ذکر است برای رعایت امانتداری، مقالات عیناً ترجمه شدهاند، بنابراین ممکن است در برخی موارد محتوای مطالب و ادبیات نگارندگان با ارزشها و هنجارهای #انقلاب_اسلامی ایران سازگاری کامل نداشته باشد؛ بدیهی است این ادبیات بههیچعنوان مورد تأیید #اندیشکده_برهان نمیباشد.
👈🏻معرفی اجمالی و دریافت گزارش👉🏻
📑 #رصد_راهبردی
💠اندیشکده برهان💠
🆔 @BORHAN_IR
🔶 میدان ژاله، دولت سلطانی و حکومت نظامی
🔺 به مناسبت سالروز واقعه 17 شهریور
🔹 واقعه #میدان_ژاله نمودی از نوع مواجه یک #دولت_سلطانی با مردم خود بود. اینکه مردم از #حکومت_نظامی مطلع نبودند و به خیابان آمدند و مسائلی از این دست، در درجه دوم و سوم قرار میگیرند. در این واقعه، رژیم که در کسب #مشروعیت و برآوردن نیازهای سیاسی، اجتماعی و شاید حتی اقتصادی مردم ناکام مانده بود، اقدام به سرکوب آنان نمود؛ سرکوب به قصد کوتاه آمدن مردم از خواستههایشان. این نشان میداد که دولت #پهلوی غیر از سرکوب بنیانی ندارد و از آنجا که نمیتواند به توزیع عادلانه ارزشها در تمام اقشار و طبقات جامعه به شکلی هدفمند و برابر اقدام کند و خواستههای مردم را برای مشارکت در حکومت بربتابد، به سرکوب آنان اقدام میکند. همچنان که به جریانهای دینی به عنوان گروههای مرتجع مینگرد.
🔹 در #17_شهریور بسیاری از مردم برای طرح خواستههای سیاسی خود به خیابانها آمده بودند، اما با واکنش سنگین حکومتی مواجه شدند که توان برآوردن خواستههای مردم خود را نداشت. تکرار در استفاده از چهره اجبار باعث شد تا رخداد عظیم #انقلاب_اسلامی روی بدهد...
👈🏻متن کامل مقاله در پایگاه اندیشکده برهان👉🏻
✍🏻 #محمد_رادمرد
#گروه_تاریخ
💠اندیشکده برهان💠
🆔 @BORHAN_IR
🔶 مذاکره یعنی شکست! (بخش اول)
🔹 مطالعات برخی پژوهشگران[1] نشان میدهد هرگاه رؤسای جمهور #آمریکا در مسیر #زیان قرار گرفتهاند، تصمیمات پرهزینهتری گرفتهاند تا راه ضرر بزرگتر مسدود شود. به طور مثال در ماجرای گروگانهای آمریکایی در ایران، #کارتر با وجود مخالفت وزیر خارجه و مشکلات موجود، دستور عملیات آزادسازی نظامی را صادر میکند؛ و یا #بوش #حمله_به_عراق را با وجود هزینههای بسیار آن بر احتمال جدایی #صدام از ائتلاف غرب ترجیح میدهد.
در طرف دیگر نیز رهبران آمریکا در مسیر #سود، گزینهای انتخاب میکنند که مخاطره کمتری داشته باشد، مانند عدم حمایت از #فرانسه در #بحران_سوئز یا دادن ویزا به #شاه مخلوع ایران پس از #انقلاب_اسلامی.
🔹 در مورد اخیرِ #جمهوری_اسلامی امّا به نظر میرسد تصمیم به مذاکره در واقع انتخاب گزینهی پرمخاطرهتر برای جلوگیری از ادامه ضرر بیشتر باشد. #سیاست_فشار_حداکثری به ایران به جای حمله و فشار نظامی، برای ایالات متحده گزینهی #سختتر است؛ زیرا پس از #جنگ_جهانی_دوم و حمله اتمی به #ژاپن، آمریکا عادت کرده است که درخواستهایش در جامعه بینالملل را با زبان زور و نظامی مطالبه نماید؛ چرا که برای #پرستیژ بینالمللی امریکا درخواست از دولت ضعیفتر در قالب مذاکره اساساً مطرح نمیشود.
مورد جمهوری اسلامی امّا ثابت میکند اگر سیاست فشار حداکثری موجب تحمیل خساراتی برای ایران شده است، امّا متضرر و بازنده اصلی این میدان آمریکا است که مجبور است درخواستهایش از ایران را صرفاً در قالب مذاکره دنبال نماید. زیرا امریکا از پیروزی بر ایران فعلاً به پذیرش #مذاکره توسط جمهوری اسلامی اکتفا نموده است.
🔹 بدیهی است که #رهبری هوشمند در ایران به نیکی دریافته است که انتخاب سخت برای امریکا نه #تهاجم_نظامی که پذیرش شکست در نبرد پرستیژهاست و حال که آمریکا در مسیر ضرر و شکست قرار گرفته است، باید با سرعت به همین راه ادامه داد. از این رو پذیرش مذاکره از سوی ایران به منزله بُرد مقطعی امریکا خواهد بود و هرگونه مذاکرهای در زمان فعلی یعنی ورود #ایران در مسیر ضرر و خروج امریکا از این مسیر.
📚 پینوشت:
1. McDermott, Rose (1998), Risk-Taking in International Politics, Prospect Theory and American Foreign Policy, US: University of Michigan Press.
✍🏻 #گروه_سیاسی
#طبس #تسخیر_لانه_جاسوسی #ترامپ #نبرد_پرستیژها #جنگ_ارادهها
💠اندیشکده برهان💠
🆔 @BORHAN_IR
🔶 مذاکره یعنی شکست! (بخش دوم)
🔹 حوادث در #غرب_آسیا با سرعت و عمقی مثالزدنی و با وجود کمترین سطح دخالت و هزینه #ایران، به سود جمهوری اسلامی در حرکت است؛ درک همهجانبه #امریکا از این اتفاق است که عطش او را برای توقف این مسیر در قالب حتی یک گفتگوی کوتاه در راهروهای #مجمع_عمومی #سازمان_ملل_متحد در #نیویورک شدت بخشیده است. در چنین شرایطی مذاکره نکردن میتواند اهداف سیاسی، نظامی و حتی اقتصادی ایران را بیشازپیش در دسترس قرار دهد. یکی از مهمترین این موفقیتها کاهش هرروزهی وابستگی کشور به نفت بر اثر تحریمهاست.
⚠️ از سوی دیگر مذاکره با #ایالات_متحده به چند دلیلِ روشن، غلط است:
1️⃣ تجربه #مذاکره با غرب پس از #انقلاب_اسلامی هیچگاه مثبت نبوده است؛ حتی در بهترین شرایط و روابطی که برخی جریانات داخلی در قدرت با دولت اوباما برقرار کردند نیز، هرگز رخداد قابل دفاعی واقع نشده است. در حالی که دولت #اوباما با عمل به وعدههایش میتوانست دست برتر غربگرایان در سیاست ایران را برای سالهای طولانی تضمین نماید، اما خلف وعده او و دستاورد #تقریباً_هیچ آن زمان ثابت کرد که تغییر دولتها در آمریکا هیچ معنایی برای تغییر سیاست در قبال ایران ندارد.
2️⃣ #مذاکره_با_آمریکا و موکول کردن حل همه مشکلات به آن، مصادف است با ایجاد حالتی از «تعلیق» در تمام بخشهای کشور که شکست قطعی مجدد مذاکرات نیز منجر به سرخوردگی سیاسی بخشی از مسئولین و مردم و در نتیجه اضرار دیگری به کشور میشود که فرمودند: «من جرّب المجرّب حلّت به الندامة»
3️⃣ مذاکره مجدد جمهوری اسلامی با #آمریکا در شرایطی که:
✅ #حزبالله لبنان به الگوی عزتمندانهای از «#موازنه_رعب» با دشمن #صهیونیستی دست یافته است؛
✅ #حشد_الشعبی بر تمام دشمن تکفیری پیروز شده است؛
✅ #انصارالله #یمن معادلات جهانی را بر هم زده است و...
به مثابه ضربهای اساسی بر پیکره #محور_مقاومت است؛ زیرا این استاندارد دوگانهای است که مذاکره با آمریکا برای ایران مفید و برای حزبالله مضر باشد! در نتیجه تأثیری سوء بر وجهه سیاسی و اعتقادی انقلاب اسلامی خواهد داشت.
4️⃣ شرایط فعلی کشور سبب ترک اعتیاد بخش اقتصادی ایران به #نفت، وابستگی به خارج و اتکا به نیروی خارجی است. در این وضعیت با وجود همه سختیها و مشکلاتِ پیشآمده، اما میتوان به فردای کشور به شدت امیدوار بود؛ در غیر این صورت، همچنان در مسیر #اعتیاد به #رانت نفتی حتی بخشهای فرهنگی نیز تباه خواهند شد.
5️⃣ در نهایت اینکه شرایط بینالملل و اظهارات رهبران غربی نشان میدهد که جمهوری اسلامی و ملّت ایران، بخش عمده مسیر #مقاومت در برابر غرب را پیموده است و هماینک در فاز پایانی این نبرد قرار دارد. بدیهی است که آمریکا و غرب بیش از این توان و امکان فشار بر جمهوری اسلامی را ندارند، اما #ملت_ایران تابآوری بسیار بیش از این را نیز دارد. همه معادلات به سود ایران در جریان است و هرگونه بازگشت از این مسیر به معنای «صفر کردن» همه مجاهدتها و تلاشهایی است که تا انتهای این مسیر صورت گرفته است.
✍🏻 #گروه_سیاسی
👈🏻 پیوند بخش اول
💠اندیشکده برهان💠
🆔 @BORHAN_IR
🔶 #جنگ_تحمیلی؛ عرصهای درونزا برای ارتقاء ملی و برونگرا برای رشد جبهه مقاومت
🔹 در بدو پیروزی انقلاب، چالش اصلی #انقلاب_اسلامی با نظام سلطه (در حوزه مسائل نظامی)، وجود موانع جدی بر سر خرید و دریافت ابتداییترین تجهیزات نظامی برای کشور بود. جمهوری اسلامی، در دوران #دفاع_مقدس ـ خصوصاً در اوایل آن ـ از جهات گوناگون، با محدودیتهای بسیاری در حوزهی تهیهی سلاح، مهمّات و ابزارهای جنگی مواجه بود. این محدودیتها در حالی بود که طرف مقابلِ میدان یعنی #رژیم_بعث #عراق، نهتنها از پشتیبانی سیاسی، نظامی و اقتصادیِ ابرقدرتها برخوردار بود، بلکه از این فراتر، برخی محدودیتها و تحریمهایی هم که تا پیش از جنگ ۸ساله شامل حالش میشد، با شروع #جنگ از او برداشته شد تا در مقابل جبهه انقلاب، با فراغ بال بیشتری به درگیری بپردازد!
🔹 اما با تمام این اوصاف و علیرغم عدم تقارنی که در میزان داشتههای مادیِ دو جبهه مشاهده میشد، به سبب آنکه انقلاب اسلامی دین خدا را نصرت کرد و در مسیر #صراط_مستیقم گام برداشته بود، خدای متعال نیز آن را نصرت کرده، اقتدار و توان نظامیاش را تا بدانجا بالا بُرد که امروزه نهتنها در حوزهی نظامی و تسلیحاتی به مرز خودکفایی رسیده، بلکه در راستای حمایت از مظلوم و تحقق #آرمان_قدس_شریف، تسلیحات خود را به برخی کشورها، مِنجمله گروههای عضو #جبهه_مقاومت ارسال مینماید. به دیگر سخن، ملتی که روزگاری، محتاج تأمین اوّلیات خود برای دفاع از خاکش بود، امروز نهتنها خاک خود را تمام و کمال حفظ کرده، بلکه #عمق_راهبردی خود را نیز افزایش داده و #محور_مقاومت را با توان نظامیِ بومیِ خویش تجهیز نموده است؛ موضوعی که به درستی در #بیاینه_گام_دوم_انقلاب از سوی #مقام_معظم_رهبری بدان اشاره شده است...
👈🏻متن کامل مقاله در پایگاه اندیشکده برهان👉🏻
✍🏻 #محمدمهدی_سلامی_پوریان
#گروه_تاریخ
💠اندیشکده برهان💠
🆔 @BORHAN_IR
🔶 حزب رستاخیز چگونه روند انقلاب را تسریع کرد؟
🔺 به بهانهی انحلال آخرین حزب حکومتی عصر پهلوی
🔹 #حزب_رستاخیز همراه با افزایش قیمت #نفت، تأسیس و با تشدید #انقلاب_اسلامی، منحل شد.
آنچه مقالهی حاضر درصدد تبیین آن است، چرایی تأسیس این #حزب و نقش آن در تسریع وقوع انقلاب اسلامی است...
👈🏻متن کامل مقاله در پایگاه اندیشکده برهان👉🏻
✍🏻 #مجید_محمدی
#گروه_تاریخ
💠اندیشکده برهان💠
🆔 @BORHAN_IR
✅ سلسله پیامهای «#پاسخ_به_توهم»؛ شماره 1️⃣
🔹 پهلوی دوم، پس از فرار از کشور در 26 دیماه 1357، کتاب خود با عنوان «#پاسخ_به_تاریخ» را نوشت. وی در این کتاب، ضمن بیان خاطراتی از گذشته، به زعم خود، به #تاریخ پاسخ داد.
🔹 او در این کتاب، به مباحث مختلفی پرداخت؛ اما یکی از نکاتی که در نوعِ نگاه او به #انقلاب_اسلامی مردم ایران، پررنگ و ملموس است، توهّم توطئهی او در قبال ابرقدرتهای آن روز، خصوصاً #انگلستان و #ایالات_متحده است.
وی در اندیشهی خود ـ که بیشتر به وهم و خیال میمانَد تا انعکاس حقایق ـ به نقش قدرتهای بزرگ خارجی در رقم زدن انقلاب اسلامی تصریح کرده، عمیقاً باور دارد که این قدرتها در فرآیند منجر به سقوطش نقش ایفا کردند!
🔹 اگرچه واکاویِ بحث #توهم_توطئه یا #نظریه_توطئه از منظر روانشناسی اجتماعی و سیاسی در ایران، مجالی دیگر میطلبد، اما همین مقدار میتوان گفت که این نگاه متوهّمانه، انگارهای بود که نه فقط در ذهن شخصِ شاه، بلکه در ذهن بسیاری از درباریان و اطرافیان او نیز ساری و جاری بود.[1]
🔹 سلسله پیامهای پیشِ رو، تلاشی خواهد بود در جهت ابطال این انگارهی متوهمانه با مدد گرفتن از فکتهای غیربومی و بیرونی؛ تا از این رهگذر اثبات شود که حتی خودِ این قدرتها نیز اساساً قائل به چنین برنامهریزی و توطئهای علیه #شاه ایران نبودهاند و این نوع نگاه، توهمی بیش نبوده؛ بلکه انقلاب اسلامی مردم ایران به رهبری حضرت #امام_خمینی (ره)، انقلابی کاملاً درونزا و فاقد هرگونه حمایت قدرتهای خارجی بوده است؛ حتی به عکس، تحقق چنین انقلابی، در تضاد آشکار با منافع این قدرتهای بزرگ بوده است.
📚 فهرست مراجع:
1. احمد اشرف، «توهم توطئه»، فصلنامه فرهنگی و اجتماعی گفتگو، شماره 8، ص20.
✍🏻 محمدمهدی سلامی پوریان
#گروه_تاریخ
💠اندیشکده برهان💠
🔻توئیتر
https://twitter.com/borhan_ir
🔻اینستاگرام
https://www.instagram.com/borhan__ir/
🔻 آیگپ
http://iGap.net/borhan_ir
🔻 سروش
http://sapp.ir/borhan_ir
🔻بله
http://ble.im/borhan_ir
🔻ایتا
http://eitaa.com/borhan_ir
✅ سلسله پیامهای «#پاسخ_به_توهم»؛ شماره 2️⃣
🔹 همانگونه که گذشت، محمدرضا در کتاب #پاسخ_به_تاریخ، ادعاهایی را در خصوص دست داشتن قدرتهای بزرگ در سقوطش و نیز وقوع #انقلاب_اسلامی، ابراز میکند. لحن ضدآمریکاییِ انقلاب اسلامی و گزارشهای روزانهی بنگاه سخنپراکنی #بریتانیا (بی.بی.سی) از اخبار روزبهروز انقلاب، برای شاه و بسیاری از افراد سنوسالدار دربار، تردیدی بر جای نگذاشت که «کار، کار انگلیسیهاست»![1] به عنوان نمونه، محمدرضا ـ که همانند پدرش، همواره به سیاست #انگلیس سخت بدبین بود ـ در اینباره میگوید:
💬 «رویهی بنگاه سخنپراکنی انگلستان (بی.بی.سی) نیز شگفتآور بود. از آغاز سال 1978م برنامههای فارسی این بنگاه، صریحاً و علناً در مخالت و ضدیت با من تنظیم میشد. گویی یک دست نامرئی همهی این برنامهها را تنظیم و رهبری میکند.»[2]
🔹 در جایی دیگر، پا را از این فراتر گذاشته، نه فقط بازیگران غیردولتی ـ همچون بی.بی.سی ـ بلکه بازیگران دولتیِ خارجی را نیز مسبّب سقوط و تحریک دشمنی علیه خودش معرفی میکند:
💬 «هنگامی که پیرمرد مورد اشاره[3] از عراق اخراج شد، من میتوانستم از دولت فرانسه بخواهم که مانع فعالیتش بشود. ولی میدانستم که این تقاضا حاصلی نخواهد داشت. زیرا این پیرمرد، بازیچهی ناتوانی در دست دشمنان خارجی ایران بود و بس.»[4]
🔹 با توجه به این اظهارات، وی حتی دولت #فرانسه را نیز در عداوت و کینهورزیِ منجر به سقوطش مقصر میدانسته، تا آنجا که حتی به دروغ، به امام راحل عظیمالشأن نسبت ناروایی داده، وی را بازیچهای در دستان دشمنان خارجی ایران قلمداد میکند!
🔹 با کنار هم گذاشتن این شواهد، اینطور به نظر میرسد که وی، توهم خودساختهای در خصوص نقش قدرتهای خارجی در سقوط خویش داشته، تا جایی که نهضت اسلامی و درونزای مردم ایران علیه دستگاه استبداد را نیز در چارچوب دشمنیِ خیالیِ قدرتهای بزرگ علیه سلطنتاش تفسیر میکند و نهضت امام خمینی (ره) را ذیل قدرتهای بزرگ و در سایهی آنان معرفی مینماید. اینها همه در حالیست که به دلایل متعددی، این ادعا، فاقد هرگونه مابهازای خارجی بوده و به راحتی قابل اِبطال است.
یکی از دلایل متقن برای ابطال چنین ادعایی، اعترافات شخصیتهای برجستهی خارجی در خلال انقلاب و حتی پس از آن است.
⏩ از شماره بعدی، به تدریج برخی از این اعترافات بیان خواهد شد.
📚 فهرست مراجع:
1. احمد اشرف، «توهم توطئه»، فصلنامه گفتگو، شماره 8، ص20.
2. محمدرضا پهلوی، پاسخ به تاریخ، ص239. (فصل: نقش وسایل ارتباط جمعی)
3. مقصود وی، حضرت امام خمینی (ره) است؛ پیشاپیش از تعابیر نابجای وی در خصوص حضرت امام (ره) پوزش میطلبیم.
4. محمدرضا پهلوی، پیشین، ص240.
✍🏻 محمدمهدی سلامی پوریان
#گروه_تاریخ
💠اندیشکده برهان💠
🔻توئیتر
https://twitter.com/borhan_ir
🔻اینستاگرام
https://www.instagram.com/borhan__ir/
🔻 آیگپ
http://iGap.net/borhan_ir
🔻 سروش
http://sapp.ir/borhan_ir
🔻بله
http://ble.im/borhan_ir
🔻ایتا
http://eitaa.com/borhan_ir
کتاب «سیرۀ انقلابی امام خمینی(ره)» منتشر شد
به مناسبت سالروز بازگشت امام خمینی (ره) به وطن، کتاب سیرۀ انقلابی امام خمینی(ره) با موضوع بازخوانی نهضت مبارزات و رهبری انقلابی حضرت امام خمینی (ره) به همت #اندیشکده_برهان منتشر و روانه بازار نشر گردید.
این کتاب که از مجموعه کتاب های #پژوهۀ_تاریخی و حاصل تلاش جمعی از پژوهشگران اندیشکده برهان است در ۱۵۰ صفحه و در ۱۰ فصل، از سوی #انتشارات_دیدمان به زیور طبع آراسته گردیده است.
«کشف اسرار»، «قیام»، «شبهۀ حق رأی زنان»، «سازشناپذیری»، «هجرت و مبارزه»، «مبارزه و مذاکره»، «رسانه و انقلاب»، «سلطهناپذیری و استقلالخواهی»، «رهبری جامعۀ انقلابی» و «هدایت نهضتها» عناوین فصل های ۱۰ گانه این کتاب هستند.
🛒 جهت تهیه کتاب روی لینک زیر کلیک کنید👇
🌐 http://didemanbook.ir/product/9786226311007/
#کتاب
#کتاب_خوب
#book
#کتاب_خوب_چی_بخوانیم
#معرفی_کتاب
#امام_خمینی
#انقلاب_اسلامی
#امام_انقلابی
🆔 @didemanpub
🔻توئیتر
https://twitter.com/borhan_ir
🔻اینستاگرام
https://www.instagram.com/borhan__ir/
🔻 آیگپ
http://iGap.net/borhan_ir
🔻 سروش
http://sapp.ir/borhan_ir
🔻بله
http://ble.im/borhan_ir
🔻ایتا
http://eitaa.com/borhan_ir
✅ سلسله پیامهای «#پاسخ_به_توهم»؛ شماره 5️⃣
🔹 همانگونه که در شمارههای پیشین نیز گذشت، رویکرد تمام قدرتهای خارجی ـ اعم از شرقی و غربی ـ دایر بر بقای شخص شاه و عدم تزلزل در قدرت او بود. به عنوان نمونه، در پیامهای پیشین اشاره شد که شاه، حتی به نقش #فرانسه در عداوتورزیِ منجر به سقوط خودش نیز ظنین بود؛ (ر. ک. به پیام شماره 2️⃣) در حالی که در دیدار یکی از مقامات عالیرتبه فرانسه با #برژینسکی، مشاور امنیت ملی #کارتر، در آبان 1357، مقام فرانسوی خطاب به وی گفته بود: «چنین به نظر میرسد که شاه با «بحران اراده» روبرو است و از این رو باید به او کمک کرد تا قاطعیت و اقتدار خود را بازیابد.»[1] این جملات، بیانگر حمایت صریح مقامات فرانسه از شخص شاه و جایگاه #سلطنت بود.
🔹 اما در این میان، اظهارات و دیدگاههای مقامات رسمیِ دولت #ایالات_متحده، از اهمیت بهسزایی برخوردار بود. آمریکا #متحد_استراتژیک رژیم #پهلوی محسوب میشد و در عین حال، بزرگترین شریک تجاری و تسلیحاتی آن. لذا حساب ایالات متحده از مابقی حامیان غربیِ پهلوی، مجزا و البته متمایز بود و طبعاً محمدرضا روی حمایت آمریکا، حساب ویژهای باز میکرد.
🔹 اگرچه مقایسه خاطرات و نظرات #سولیوان (آخرین سفیر آمریکا در ایران) با #جیمی_کارتر، #سایروس_ونس و #زبیگنیف_برژینسکی (سه مقام بلندپایهی دولت ایالات متحده در زمان انقلاب)، آشفتگی و سردرگمیِ سیاست آمریکا را در خصوص ایران در جریان #انقلاب_اسلامی، به بهترین وجه نمایان ساخته و بطلان این فرضیه را که آمریکاییها، هدفهای مشخص و ازپیشطراحیشدهای را در جریان انقلاب دنبال میکردهاند، آشکار میسازد[2]، اما در عین حال حاوی این حقیت است که با وجود تمام این اختلافنظرها و تشتتها بر سر لایههای تاکتیکی حمایت از شاه، سردمداران آمریکا، در بُعد استراتژیک موضوع، یعنی اصل حمایت از شاه به عنوان متحد قابل اطمینانشان، تردیدی به خود راه نمیدادند.
🔹 از نگاه ایالات متحده، شاه قادر بود با استفاده از رهبری قاطع خود و انجام اصلاحات، مشکلات پیش روی خود را از میان بردارد. همچنین، با توجه به اینکه مشکل اصلی از دید ناظران خارجی، وجود تردید و دودلی در شخص شاه بود، از این رو هرگونه اقدام به منظور آمادگی برای فروپاشی رژیم شاه، تنها موجب تشویق مخالفان و تضعیف روحیهی او میگردید. خلاصه آنکه از نقطهنظر ایالات متحده، منطقیترین سیاست آن بود که آمریکا شاه را از حمایت خود مطمئن کند و به او کمک نماید تا بر ترس و وحشت خود غالب شود.[3]
🔹 همچنین در اوایل آبان 1357، در گزارش جامعِ ایران که از سوی وزارت دفاع ایالات متحده برای شخص رئیسجمهور آمریکا تهیه شده بود، سه پیشنهاد اساسی برای دولتمردان #آمریکا در مواجهه با بحران ایران مطرح گردیده بود که یکی از آنها، «حمایت قاطع از شاه به عنوان عنصری کلیدی در انتقال ایران از وضعیت کنونی به کشوری باثبات و قدرتمند» بود.[4]
📚 فهرست مراجع:
1. گری سیک، همهچیز فرو میریزد، ترجمه علی بختیاریزاده، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1384، ص117.
2. ویلیام سولیوان و آنتونی پارسونز، خاطرات دو سفیر، ترجمه محمود طلوعی، تهران: نشر علم، 1375، ص8.
3. گری سیک، پیشین، ص80.
4. پیشین، ص106.
✍🏻 محمدمهدی سلامی پوریان
#گروه_تاریخ
💠اندیشکده برهان💠
🔻توئیتر
https://twitter.com/borhan_ir
🔻اینستاگرام
https://www.instagram.com/borhan__ir/
🔻 آیگپ
http://iGap.net/borhan_ir
🔻 سروش
http://sapp.ir/borhan_ir
🔻بله
http://ble.im/borhan_ir
🔻ایتا
http://eitaa.com/borhan_ir
✅ سلسله پیامهای «#پاسخ_به_توهم»؛ شماره 6️⃣ و پایانی
🔹 یکی از مقاطع حساسی که در جریان مبارزات انقلابی ملت ایران، عکسالعمل دستگاه سلطنت را دستخوش تغییر کرد، روی کار آمدن #دولت_نظامی در نیمه آبان 1357 بود؛ مقطعی که دستگاه سلطنت و شخص شاه به این جمعبندی رسیدند که باید سیاست خشنتری را در مقابله با ملت به کار گیرند.
🔹 به نظر میرسد یکی از نقاط عطف توهم شاه در خصوص توطئهچینی خارجیها نیز همین مقطع بوده باشد؛ در حالی که با مراجعه به منابع دست اولِ آن دوره، اینطور به نظر میرسد که نظام سیاسی #ایالات_متحده، حتی در آن مقطع نیز کماکان بر حفظ و استحکام پایههای قدرت شاه اصرار میورزیده است.
🔹 در زیر به چند نمونه از این موارد اشاره خواهد شد:
1️⃣ در دیدار فرستادهی #برژینسکی با شاه در 23 آبان 1357، وی همچون دفعات گذشته، به اهداف و نیات ایالات متحده مشکوک بود. محمدرضا با اشاره به مصاحبه تلویزیونیِ همیلتون جردن، معاون رئیسجمهور آمریکا ـ که گفته بود ایالات متحده باید تمامی احتمالات ممکن را در نظر بگیرد ـ اظهار داشته بود: «آیا این سخن، به معنای آن نیست که ایالات متحده در فکر برقراری رابطه با مخالفان است؟!»[1]
پاسخ وی، در اظهارنظری که همان روزها از زبان #آدمیرال_ترنر، رئیس سازمان #سیا منتشر شد، مستتر بود. ترنر گفته بود: «ایالات متحده برای اجتناب از آزردگی خاطر شاه، همواره سعی داشته است ارتباطی با مخالفان رژیم برقرار نکند....»[2]
2️⃣ در بخشی از تلگراف #سولیوان، سفیر وقت آمریکا در ایران به تاریخ 16 آذر 1357، وی تأکید کرده بود: «من فکر میکنم تشکیل شورای نخبگان ـ که متشکل از گروههای مهم مخالف باشد ـ کار درستی نیست؛ مگر آنکه ما در پی کنار گذاشتن شاه از مقام خود باشیم و ما چنین هدفی نداریم.»[3]
3️⃣ در تلگرافی دیگر و در همان ایام، سولیوان اظهار داشته بود: «در شرایط کنونی، بهترین کار، حمایت از شاه و ارتش میباشد تا شاید آنها بتوانند ناكامیهای موجود را از میان بردارند؛ اما چنانچه مشکلی حل نشد و شاه مجبور به کنارهگیری از سلطنت گردید، آنگاه ما باید به آنچه غیر قابل تصور است بیندیشیم و مواضع خود را با آن تنظیم کنیم.»[4]
💡 توجه به دو نکته در اظهارات سولیوان حایز اهمیت است:
نخست آنکه این اظهارات نشان میدهد حتی پس از روی کار آمدن کابینه نظامی در تهران و چرخش رژیم به سمت اعمال خشونت بیشتر نیز، کماکان حمایت قاطع و صریح کاخ سفید پشت سرِ شاه ایران بود؛
دوم آنکه نقل قول سولیوان دایر بر اینکه «چنانچه... شاه مجبور به کنارهگیری از سلطنت گردید، آنگاه ما باید به آنچه غیر قابل تصور است بیندیشیم و مواضع خود را با آن تنظیم کنیم» حکایت از این دارد که دستگاه دیپلماسی ایالات متحده، برخلاف توهمات شاه، اساساً هیچ طرحِ ازپیشتعیینشدهای برای مقابله با #انقلاب_اسلامی و نیز #سقوط_شاه نداشته است و تعبیر «غیر قابل تصور»، به خوبی گویای این امر است.
📚 فهرست مراجع:
1. گری سیک، همهچیز فرو میریزد، ترجمه علی بختیاریزاده، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1384، ص143 و 144.
2. پیشین، ص131.
3. پیشین، ص172.
4. پیشین، ص137.
✍🏻 محمدمهدی سلامی پوریان
#گروه_تاریخ
💠اندیشکده برهان💠
🔻توئیتر
https://twitter.com/borhan_ir
🔻اینستاگرام
https://www.instagram.com/borhan__ir/
🔻 آیگپ
http://iGap.net/borhan_ir
🔻 سروش
http://sapp.ir/borhan_ir
🔻بله
http://ble.im/borhan_ir
🔻ایتا
http://eitaa.com/borhan_ir