#نکات_اصولی
#حق_الطاعة
💠نظریه حقالطاعة شهید #صدر:
🔹اصولیون معتقدند #اصل اولی عقلی در شبهات بدوی بعد از فحص و یأس از دلیل محرز، #برائت است؛ آن چنان که اصل #ثانوی شرعی نیز برائت است. از این رو در مباحث اصول عملی دلیل نخست بر صحت اصل برائت را برخی آیات و روایات و دلیل دیگر را حکم عقل میدانند.
🔸ولی شهید #صدر در اینکه اصل اولی عقلی برائت باشد با مشهور اصولیون مخالف و معتقد است که عقل با نظر به مولویت خداوند متعال که مجعول ومحدود نیست، در تمام شبهات بدوی، حتی اگر شبهه تکلیف ناشی از احتمالی ضعیف باشد، حکم به #احتیاط میکند و در عین حال نسبت به اصل ثانوی شرعی نظر ایشان موافق نظر مشهور و قائل به #برائت است.
🔹در واقع نظریه حق الطاعه یک مبنای #کلامی است که توجیه گر اصل احتیاط عقلی در علم اصول است. بدین جهت مناسب است به کارایی این نظریه در بحث فلسفه اخلاق نیز توجه شود.
🔸اگر در تأیید نظریه شهید صدر به جستجو بپردازیم، خواهیم دید که علاوه بر قدمای پیش از مرحوم وحید #بهبهانی، در میان متأخرین نیز کسانی قبل و بعد از شهید صدر قائل به احتیاط عقلی بودهاند. از مشهورترین آنها آیتالله سیدمحمد محقق #داماد بوده است که دو تن از شاگردانش یعنی آیتالله سیدموسی #زنجانی و آیتالله مکارم #شیرازی نیز پس از او همین مبنا را برگزیدند و از اصل احتیاط عقلی به تقریری خاص دفاع کردند.
📚برگرفته از مقاله «مکتب اصولی شهید آیتالله صدر»، رضا اسلامی
👈 نکات #اصولی بیشتر را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#روش_شناسی
#مکتب_قم
💠 تأثر شهید #صدر (ره) از مکتب قم
🔹 به نظر ما مکتب فکری شهید صدر در موارد مختلفی از مکتب قم متأثر است و شواهد مختلفی هم بر آن وجود دارد، از جمله بحث #حق_الطاعة ای که شهید صدر مطرح می کند و تلامیذ ایشان مدعی هستند که از ابداعات ایشان است، در کلمات محقق داماد آمده است.
🔸 این تأثیر و تأثر در موارد دیگر هم مشاهده می شود. از جمله اینکه مرحوم محقق داماد در تقریرات اصول شان (محاضرات 3: 52) می فزماید: شک تقدیری در استصحاب کافی است. دو بیان دارند. بیان اول، اینکه از ادله استصحاب استفاده می شود عدم یقین به خلاف، موضوع باب استصحاب است. یعنی یقین به خلاف نداشته باشیم، حال چه شک فعلی باشد، چه شک تقدیری و چه ظن فعلی و چه ظن تقدیری. این بیان همان بیان شهید صدر است.
🔹 ممکن است برخی از تلامیذ شهید صدر مدعی شوند که این کلمات به دست شهید صدر نرسیده بوده، ولی ما شواهدی داریم که اصول محقق داماد در دست شهید صدر بوده است. یعنی برخی دفاتر را آسید موسی صدر و دیگران نوشته بودند و برای شهید صدر برده بودند. لذا نباید تعصب داشته باشیم و این تأثیر و تأثر را انکار کنیم.
🔸 بله، شهید صدر جزو نوابغ است؛ #لمحات افکار دیگران را می گیرد و تبدیل به #نظریه می کند. اما در تأثر ایشان از مکتب قم هم در #فلسفتنا از کتاب اصول فلسفه و روش رئالیسم شهید #مطهری و هم در اصول تأثرشان از مکتب #محقق_داماد جای تردیدی نیست.
📚 برگرفته از فرمایشات آیت الله جواد #مروی در درس خارج اصول
👈 آشنایی با #روش_شناسی اجتهاد:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم