#نکات_فقهی
#اصطلاحات_فقهی
#نفی_منفی
💠 مراد از مثال برای نفی و مثال برای منفی:
🔻 گاهی در عبارات فقها بعد از جمله منفی، مثالی زده میشود و محشین و اساتید در توضیح آن میگویند: (این مثال برای #منفی است، نه نفی) و یا (این مثال برای #نفی است، نه منفی)؛ مراد چیست؟
🔹 اگر مثال برای کل جمله باشد [لا و مدخول آن]، در این صورت مثال برای نفی است؛ ولی اگر مثال برای مدخول «لا» باشد، مثال برای منفی است.
🔸 مثال:
1️⃣ مثال اول: «... بحيث لا يمكن إصلاحه كتجفيف العنب» (الروضۀ البهیۀ، ج4، ص72)
🔹 در این جمله تجفیف عنب، مثال برای جایی است که قابل اصلاح باشد؛ به همین جهت مثال برای #منفی (اصلاح) است نه نفی (عدم امکان اصلاح).
🔸ولی اگر میگفت «بحيث لا يمكن إصلاحه کطهارۀ العین النجس». مثال برای #نفی میشد؛ چون مثال برای کل جمله (عدم امکان اصلاح) بود.
2️⃣ مثال دوم: «هذا إذا لم تكن يد من تلفت في يده يد ضمان كالعارية المضمونة». (الروضۀ البهیۀ، ج7، ص26)
🔹 «العاریۀ المضمونه» مثال برای جایی است که ید، ید ضمان باشد، پس مثال برای #منفی است نه نفی (عدم کون یده ید ضمان)
🔸 ولی اگر موردی مثال زده میشد که ید ضمان نباشد مثلا میگفت: «کالعاریۀ بالنسبۀ الی الامین» مثال برای #نفی میشد.
📚 الروضة البهیة ج4، ص72 و ج7، ص26
🔺 پ.ن: تصویر مربوط به منزل و مسجد شهید ثانی (رحمة الله علیه) در لبنان است.
🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم.
🆔 @Dar_masire_ejtehad
#نکات_فقهی
#لاضرر
💠 مقتضای قاعده لا ضرر
🔹 هر چند برخی تصور میکنند که قاعده «لا ضرر» تنها #نفی حکم ضرری میکند و نمیتواند حکم #وجودی مانند ضمان و... را اثبات کند. اما این تصور صحیح نیست؛ زیرا ظاهر قاعده «لاضرر» این است که شارع هیچ #موقفی ندارد که از آن به مکلّفین ضرر برسد؛ چه موقف موجب ضرر، موقف #وجودی باشد؛ یعنی جعل حکمی موجب ضرر گردد و چه موقف #عدمی باشد؛ یعنی جعل نکردن حکمی موجب ضرر گردد.
🔸 اگر شارع مقدس اتلاف مال مردم را تحریم نکند، این عدم تحریم یک موقف #ضرری است و با وجود چنین موقفی از او پذیرفته نیست که بگوید: «هیچ ضرری در اسلام وجود ندارد.»؛ زیرا به سبب ممنوع نکردن اتلاف مال دیگران، مردم به یکدیگر زیان وارد میکنند و منشأ این زیان عدم حکم شارع به حرمت این کار است.
📚 برکرفته از درس خارج فقه استاد محمدتقی #شهیدی (دام عزه)
👈 نکات #فقهی بیشتر را در این کانال ببینید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_فقهی
💠 معنای «لا ضرر»
🔹 چند تقریب برای قاعده لا ضرر بیان شده است:
1️⃣ شیخ انصاری: نفی #حکم ضرری. یعنی در شریعت اسلام حکمی که دارای بار منفی ضرر و زیان باشد، از سوی شارع مقدس جعل و تشریع نگردیده است (فرائد الأصول، ج2، ص 460)
2️⃣ آخوند خراسانی: نفی حکم به #لسان نفی موضوع قاعده لاضرر، نفی حکم، به لسان نفی ضرر است. یعنی در اسلام حکم ضرری جعل نشده است. (درر الفوائد، آخوند خراسانی، ص 282)
3️⃣ سید عبدالفتاح مراغی: #نفى ضرر غير متدارک؛ يعنى ضررى که جبران نشده باشد، در اسلام وجود ندارد. (العناوین مراغه ای، ص 99 و 111)
4️⃣ شیخ الشریعه اصفهانی: حـمـل نفى بر #نهى؛ يعنى مقصود از لاضرر ولاضرار، حرام بودن ضرر زدن به ديگران است. (قاعده لاضرر، شیخ الشریعة، ص 24 ــ 25)
5️⃣ امام خمینی: نهی موجود در قاعده لاضرر، نهی #سلطانی (نهی حکومتی) است. یعنی شارع اموری که موجب ضرر می شوند را حرام نکرده است، بلکه ولیّ امرِ معصوم که پیامبر اکرم (صلّی الّله علیه و آله) است، به صورت کلی و برای همه زمانها برای ضرر ممنوعیت ایجاد کرده است. (الرسائل، امام خمینی، ج1، ص 40 ــ 41)
📚 برگرفته از درس خارج فقه معاصر (نظام اقتصادی اسلام) استاد علی #عندلیب همدانی (دام عزه)
👈 نکات #فقهی بیشتر را اینجا ببینید
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین