#نکات_اصولی
#اجماع_منقول
💠 حجیت اجماع منقول:
🔻 اجماع منقول حجت نیست؛ چون حجیت #اجماع از باب #کاشفیت قطعی است؛ یعنی وقتی فتاوای فقها مورد بررسی قرار می گیرد، باید کشف قطعی حکم شارع صورت گیرد.
🔹 این در حالی است که در اجماع#منقول صرفاً خبر واحد وجود دارد که فتوای فقها این چنین است و نقل فتوای فقها علم آور نخواهد بود، بلکه نهایتا ظن آور است و با توجه به اینکه فتاوای فقها حکم شرعی و موضوع حکم شرعی نیست، حجیت #تعبدی نخواهد داشت. بنابراین نقل فتاوا یقین آور نیست و حجیت تعبدی هم نخواهد داشت.
🔸 از طرف دیگر نتیجه تابع أخس مقدمات است که نهایتا #ظن به فتوای فقها حاصل شده، که به تبع آن ظن به حکم شرعی ایجاد می شود، اما «إنّ الظن لایغنی من الحق شیئاً»
🔺ارسالی از استاد سید مرتضی #خاتمی سبزواری (از اساتید سطح 2 مدرسه شهیدین)
📚 تقریرات درس خارج اصول استاد علی #عندلیبی (زید عزه) در مدرسه شهیدین
👈 نکات #اجتهادی بیشتر را از طریق کانال #درمسیراجتهاد 👇دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
#سخن_بزرگان
#نکات_اصولی
💠 سخنان آیت الله جوادی آملی (حفظه الله) در مورد تولید علم:
🔸 نگرش اصولی آخوند خراسانی و حضرت امام خمینی (ره) با همدیگر تفاوت دارد. فرق بین حقیقت و اعتبار از مباحث بسیار مهم علم #اصول است که متاسفانه آن را جدی نگرفتیم و لذا هزینه های گزافی مانند «شهید جاوید» را دادیم. اگر اصول #وظیفه خود را به درستی انجام می داد و متوجه فرق بین #حقیقت و #اعتبار می شد، شاهد آثاری مانند شهید جاوید در حوزه نمیبودیم.
🔹 حجیت، ذاتیِ #قطع نیست. امام خمینی(ره) جزو کسانی است که بین حقیقت و اعتبار فرق گذاشت و این نکته را با تمام وجود فریاد زد. ایشان با تمام وجود تاکید می کند که حجیت ذاتی قطع نیست، بلکه #کاشفیت ذاتی قطع است.
🔸عقل در مقابل نقل است و نه شرع، شرع صراط است و عقل سراج، شرع و صراط مقابل ندارد، عقل میفهمد که باید عادل باشد، اما جای اشخاص و اشیاء کجاست را او نمی فهمد و باید از بالا بیاید.
🔹 فرق است بین #تولید علم و #دلالی علم، دلال علم از خود چیزی ندارد و تنها سخنان و نظرات دیگران را منتقل می کند. باید بدانیم دلال علم بودن فضیلت نیست، اکنون که به همت امام (ره) و شهدا، تمام امکانات فراهم است، باید از این فرصت بهترین استفاده را کنیم و تولید کننده علم باشیم.
📚 سخنان معظمله در آئین رونمایی از کتاب «تحریر الاصول» (تقریرات درس اصول امام #خمینی (ره) توسط آیت الله #جوادی آملی)
👈نکات #اجتهادی را از این طریق دنبال کنید:
🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341
🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
#نکات_اصولی
💠 نوآوری شیخ مرتضی حائری در مورد حجیت قطع
🔹 مشهور اصولیون (در مقابل اخباریها) حجّیت قطع طریقی را #ذاتی میدانند؛ (أجود التقریرات، ج2، ص4؛ أُصول الفقه، مظفر، ج2، ص18) به این معنا که شارع نمیتواند آن را جعل یا از عمل به مقتضای آن نهی کند؛ زیرا به مجرد وجود قطع، صغری و کبری حاصل شده و در نتیجه حکم شارع بار میشود. بنابراین، حکم شارع به عدم حجّیت آن، حکم متناقض خواهد بود یا لازمهاش تضاد است.
🔸به عبارت دیگر ویژگی قطع این است: «لا تناله يد الجعل نفياً ولا إثباتاً»؛ (کتاب الصلاة، شیخ انصاری، ص29؛ کفایة الأُصول، ص270) زیرا قطع، #کاشفیت ذاتی دارد و اگر شارع مقدس بخواهد بگوید قطع حجّت نیست، تصرف در امر محال کرده و اگر بخواهد بگوید حجّت است نیز تحصیل حاصل شده است.
🔹 اما شیخ مرتضی حائری (ره) در بحث از حجّیت قطع، به جواز نفی حجّیت از بعضی از اقسام خاص قطع قائل است. ایشان مینویسد: «شارع میتواند از ایجاب یا تحریمی که مکلف به آن قطع پیدا کرده است، ردع کرده و خلاف آن را از وی طلب کند». (مباني الأحکام في أُصول شرائع الإسلام، شیخ مرتضی حائری یزدی، ج2، ص217)
🔸 در بخش سلب معذّریت، بیان ایشان شبیه بیان دیگرانی است که قائل به این نظریه هستند. (تحریرات في الأُصول، سید مصطفی خمینی، ج6، ص26) ایشان فرموده همانطور که شارع میتواند بگوید خطایی که از طریقی خاص برای مکلف حاصل شود، مغتفر نیست، همینطور میتواند بگوید قطعی که مثلاً از استحسانات حاصل شود، #معذّر نیست و این مسأله مانعی ندارد.
✅ اما #نوآوری ایشان توسعه این ادعا در مورد #منجزیت است؛ به این بیان که شارع میتواند از عمل بر ایجاب یا تحریم مقطوع نیز ردع نماید و آن در فرضی است که عنوان مقطوع با عنوانی دیگر تزاحم داشته باشد. مثلاً وقتی مکلف میداند شرب فقّاع حرام است، در این حالت شارع میتواند حکمی دیگر جعل کند، مبنی بر حلیت شرب فقّاع که موضوع آن فقّاعی است که از طریق قیاسات و استحسانات حرمت آن معلوم شده باشد؛ یعنی شارع ابتدا گفته فقّاع حرام است و مکلف نیز به این حکم و فقّاع بودن این مایع علم پیدا کرده؛ اما سپس شارع بگوید اگر علم به حرمت فقّاع از روی قیاس به دست آمده باشد، فقّاع حلال است. در این حالت، شارع از بعضی از حالات قطع #ردع کرده است و مانعی از آن وجود ندارد. (مباني الأحکام في أُصول شرائع الإسلام، شیخ مرتضی حائری یزدی، ج2، ص217)
📚 برگرفته از کتاب: آراء خاص فقهی و اُصولی در سدۀ اخیر حوزۀ علمیۀ قم
👈🏻 نکات #اصولی بیشتر را اینجا ببینید.
🔰 سطوح عالی مدرسه شهیدین قم