eitaa logo
در مسیر اجتهاد
8هزار دنبال‌کننده
411 عکس
34 ویدیو
31 فایل
🔹مطالب کاربردی #فقهی ، #اصولی ، #رجالی و #فلسفی 🔸 قابل استفاده اساتید و طلاب #حوزه علمیه 📣 این کانال توسط مدیریت سطوح عالی مدرسه #شهیدین (رهما) قم اداره می‌شود 🔻 کپی مطالب کانال تنها با ذکر #لینک بلامانع است. 🔺 ارتباط با مدیر و ارسال مطالب @Smousavi
مشاهده در ایتا
دانلود
✅ موضوعات احکام در یک دسته بندی، به سه قسم تقسیم می شوند: 1️⃣ موضوعات مستنبطه: یعنی موضوعاتی که حقیقت شرعیه هستند و اگر شرع آن عنوان را در این معنی استعمال نمی کرد، عرف چنین استعمالی را متوجه نمی شد؛ مثل خمس و زکات و ... خمس در لغت یعنی یک پنجم ولی در شریعت معنای خاصی دارد. 2️⃣ موضوعات عرفیه با حدود و قیود شرعی: گاهی وقتها موضوع حکم شرعی، عنوان عرفی است ولی شارع مقدس حدود و قیود آن را مشخص کرده است؛ مثلا غنا اگر گفته شود عرفی است، شارع مقدس بدون قید و شرط آن را حرام نکرده است، بلکه با قیود و شرایط خاصی، آن را حرام کرده است. 3️⃣ موضوعات عرفیه بدون حدود و قیود شرعی: گاهی وقتها هم حکم روی عنوان عرفی رفته است، بدون اینکه قید یا شرط خاصی داشته باشد؛ مثل خون که شرع مقدس، حکم به نجاست آن داده است. 🔻وظیفه فقیه نسبت به اقسام سه گانه: 🔸 قسم اول: شناخت موضوعات این قسم قطعا وظیفه فقیه است. 🔹 قسم دوم: شناخت موضوعات قسم دوم ارتباطی با فقیه ندارد ولی استنباط حدود و قیود و شناخت آنها بر عهده فقیه است. 🔸 قسم سوم: مرجع در شناخت موضوعات قسم سوم، فهم عرف است. فقیه نیز اگر در این مورد نظر دهد، به عنوان یکی از عرف نظر می دهد. و چه بسا که غیر فقیه در این قسم از موضوعات، اعرف از فقیه باشد. 🔺ارسالی از استاد گوهری (از اساتید سطح 2 مدرسه شهیدین) 📚 تقریرات درس خارج فقه استاد علی (زید عزه) در مدرسه شهیدین 👈 نکات اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید: 👉 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
💠 آیین رونمایی از ۹ جلد کتب اجتهادی و تخصصی دفتر فقه معاصر حوزه های علمیه 📚فقه بورس: آیت الله علی (استاد درس خارج مدرسه ) 📚 فقه پزشکی: آیت الله محمد قائنی 📚فقه پول: آیت الله محمد تقی شهیدی 📚فقه رمزارزها: آیت الله سید محمد رضا مدرسی 📚فقه حقوق و اعتبارات مالی: آیت الله سید محمد رضا مدرسی 📚فقه عقود مستحدثه (۳ جلد): آیت الله حسین شوپایی 📚شخص حقوقی: دفتر فقه معاصر ✅ با سخنرانی آیت الله اعرافی و آیت الله شب زنده دار 🕰 دوشنبه ۸ آذرماه ۱۴۰۰ (ساعت ۱۲:۳۰ الی ۱۳:۳۰) مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه 🔗 لینک پخش آنلاین👇 https://www.hawzahnews.com/service/live 👈 اخبار بیشتر را از این طریق دنبال کنید: 👉 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
💠 اشکال استناد به سیاق آیات : 🔻 آیات قرآن یکجا و باهمدیگر نازل نشده، که بتوان در آن‌ها قائل به واحد شد و آن را قرینه قرار داد؛ زیرا در صورتی می‌توان به تمسک کرد که متکلم، جملات متعدد را مقترن به یکدیگر بگوید، به گونه‌ای که مخاطب در اثر انس ذهنی‌ای که با جملات قبل و بعد مخاطب در همان حین تکلم پیدا کرده است، سایر جملات را نیز بر همان سیاق بفهمد؛ ولی اگر جملات متکلم با یکدیگر صادر نشده باشند، بلکه بعد از صدور در زمان‌ها و مکان‌های مختلف، کنار یکدیگر جمع شده باشند، در این صورت دیگر نمی‌توان به وحدت سیاق بین این جملات استناد کرد؛ زیرا اصلاً سیاق واحد نداشته‌اند، بلکه هر کدام بر سیاق مختص به خودشان از متکلم صادر شده‌اند. 🔹 بنابراین به طور کلی وحدت سیاق در آیات قرآن قابل تمسک نمی‌باشد، مگر در موارد خاصّی که و دلیل خاص داریم که این آیات در کنار یکدیگر و در یک زمان، نازل شده‌اند و لذا وحدت سیاق دارند و یا اینکه بخش‌های مختلف یک آیه باشند؛ البته اگر بدانیم آن بخش‌ها نیز با یکدیگر نازل شده‌اند، نه این که متفرق نازل شده باشند. 🔺ارسالی از استاد سید مرتضی سبزواری (از اساتید سطح 2 مدرسه شهیدین) 📚 تقریرات درس خارج اصول استاد علی (زید عزه) در مدرسه شهیدین 👈 نکات اجتهادی بیشتر را از این طریق دنبال کنید: 👉 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
💠 حجیت اجماع منقول: 🔻 اجماع منقول حجت نیست؛ چون حجیت از باب قطعی است؛ یعنی وقتی فتاوای فقها مورد بررسی قرار می گیرد، باید کشف قطعی حکم شارع صورت گیرد. 🔹 این در حالی است که در اجماع صرفاً خبر واحد وجود دارد که فتوای فقها این چنین است و نقل فتوای فقها علم آور نخواهد بود، بلکه نهایتا ظن آور است و با توجه به اینکه فتاوای فقها حکم شرعی و موضوع حکم شرعی نیست، حجیت نخواهد داشت. بنابراین نقل فتاوا یقین آور نیست و حجیت تعبدی هم نخواهد داشت. 🔸 از طرف دیگر نتیجه تابع أخس مقدمات است که نهایتا به فتوای فقها حاصل شده، که به تبع آن ظن به حکم شرعی ایجاد می شود، اما «إنّ الظن لایغنی من الحق شیئاً» 🔺ارسالی از استاد سید مرتضی سبزواری (از اساتید سطح 2 مدرسه شهیدین) 📚 تقریرات درس خارج اصول استاد علی (زید عزه) در مدرسه شهیدین 👈 نکات بیشتر را از طریق کانال 👇دنبال کنید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 مدرسه عالی فقه و اصول شهیدین قم
4 💠 واسطه بین و کتب بودن 🔻آیت الله وحید خراسانی: «مرحوم نجاشی در مقدمه کتاب خود مطلبی دارد که از آن استفاده می‌شود واسطه‌های نجاشی در رجال او، همه جزو هستند؛ زیرا نجاشی کتابش را در جواب بر حرف اهل سنت، برای این نوشته است که اثبات کند شیعه دارای مصنفات و سلف ریشه‌داری است. پس اگر طرق به کتاب‌هایی که ایشان نقل کرده،تمام نباشد و راویان آن ثقه نباشند، کتاب ثابت نمی‌شود و اگر اثبات نشود، جواب اهل سنت داده نمی‌شود». 🔹 اشکال: معنای جمله‌ای که نجاشی در مقدمه فرموده،این نیست که همه واسطه‌ها ثقات هستند. این ادعا هم جواب نقضی و هم جواب حلی دارد: 1️⃣ جواب نقضی: در موارد متعددی مشاهده می‌کنیم که طریق نجاشی به کتب، مشتمل بر افراد است و در برخی موارد خود نجاشی تصریح می‌کند که فلانی کتاب دارد، ولی من خودم آن را ندیده‌ام و کسی برای من آن را نقل نکرده است. 2️⃣ جواب حلی: ادعای نجاشی این است که هر کس با انصاف باشد و حدود دو سه هزار کتابی که او از سلف نقل کرده است را ببیند، می‌فهمد که لااقل مقداری از این کتاب‌ها واقعیت دارد و اساساً مرحوم نجاشی دنبال اثبات تک تک کتاب‌ها نبوده است وگرنه اهل سنت که به توثیق نجاشی اعتماد نمی‌کنند، بلکه می‌گویند همه راویان شما ضعیف‌اند و یا اینکه شیعه و رافضی کذّاب است. بنابراین با استناد به این وجه نمی‌توان وثاقت واسطه‌ها را اثبات کرد. 📚 برگرفته از درس خارج فقه استاد علی (زید عزه) 📌 ارسالی از حجت الاسلام علی (مقرر محترم درس خارج فقه بورس) 💎 برای دسترسی به کلیه فایل‌های درس فقه به سایت مدرسه شهیدین مراجعه فرمایید: 🌐 https://shahidain.ir/fa/jurisprudence-methodology/extracurricular/777-2019-11-23-08-03-46 👈 نکات بیشتر را از این طریق دنبال کنید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
5 💠 اصحاب : 🔻 مرحوم کشی در سه قسمت از کتاب خود، در مورد 18 نفر از اصحاب، عبارتی به این مضمون نقل کرده است: «أَجْمَعَتِ الْعِصَابَةُ عَلَى تَصْحِيحِ مَا يَصِحُّ مِنْ هَؤُلَاءِ وَتَصْدِيقِهِمْ لِمَا يَقُولُونَ، وَأَقَرُّوا لَهُمْ بِالْفِقْهِ» (رجال کشی، ص238، 375 و 556) که در مورد معنای آن چند احتمال وجود دارد: 1️⃣ تنها وثاقت -بلاواسطه بعد از این افراد (مروی عنه اصحاب اجماع) اثبات می‌شود. 2️⃣ هر کجا خبر به یکی از این اصحاب اجماع رسید، بقیه روات می‌شوند. طبق این مبنا، وثاقت روات بعدی ـ هر چند مروی عنه از اصحاب اجماع باشند ـ اثبات می‌شود. 3️⃣ هرگاه خبر به این افراد می‌رسد، وثاقت روات اثبات نمی‌شود، لکن خود خبر حجت و می‌شود. (-الصدور) 4️⃣ جمله کشّی ارتباطی به توثیق افراد یا اثبات اعتبار روایت ندارد، بلکه ظاهر در این معناست که خود این افراد فقیه و عالم و مورد اعتماد علما بوده‌اند و در مورد این 18 نفر، در میان بزرگان اتفاق نظر وجود داشته است. (نظر ) 📚 ر.ک: فقه بورس و اوراق بهادار، استاد ، ج1، ص 54 👈 نکات بیشتر را از این طریق دنبال کنید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
💠 تنقیح مناط: 🔻 تنقیح مناط: کشف ملاک حکم از یک مورد و سرایت آن به موارد دیگر 🔹 تنقیح مناط وقتی امکان‌پذیر است، که به وجود چهار امر داشته باشیم، که عدم اطمینان به هر یک از این امور، سبب خلل در استدلال از طریق تنقیح مناط خواهد شد: 1️⃣ اطمینان به این که امری که کشف شده، مقتضی و حکم شارع می‌باشد. 2️⃣ اطمینان به این که این امر، می‌باشد. 3️⃣ اطمینان به این که همین ملاک در مورد (که می‌خواهد حکم را به آن سرایت بدهد) نیز وجود دارد. 4️⃣ اطمینان به این که مانعی برای تأثیر ملاک در فرع وجود ندارد؛ زیرا چه بسا اقوی در مورد فرع وجود داشته باشد و جلوی تأثیر مقتضی را بگیرد. 🔺از آن جایی که اطمینان به این امور، تقریباً احتیاج به علم غیب دارد و واقعاً احراز این که تمام ملاک (مقتضی موجود و مانع مفقود) که در اینجا وجود دارد، به همین صورت (بدون مانع و مزاحم اقوی) در جای دیگر نیز وجود دارد، امر بسیار مشکلی است. لذا جز در موارد امکان‌پذیر نیست. 📚 برگرفته از درس فقه بورس استاد 👈 نکات بیشتر را از این طریق دنبال کنید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین
6 💠 وقوع در اسناد روایات کتاب کامل الزیارات: 🔹 مرحوم ابن قولویه در مقدمه کتاب خود بر وثاقت وسائط اسناد کامل الزیارات (از خودشان تا امام ع) شهادت داده است. ابن قولویه اقدم از شیخ طوسی است. پس توثیق او حجت است. 🔸 «ولم أخرج فيه حديثا روي عن غيرهم إذا كان فيما روينا عنهم من حديثهم كفاية عن حديث غيرهم و قد علمنا أنا لا نحيط بجميع ما روي عنهم في هذا المعنى و لا في غيره لكن ما وقع لنا من جهة الثقات من أصحابنا رحمهم الله برحمته» (کامل الزیارات، ص4) 🔻 اشکال: ما هم قرينه داخليه و هم قرينه خارجيه داريم كه بيان ابن قولويه بر توثيق تمام روات مذکور در کتاب دلالت نمی کند. 1️⃣ قرينه خارجيه: افرادي امثال عايشه در اسناد كتاب واقع شده اند. (كامل الزيارات، باب8، ص31، باب 22، ص68.) 2️⃣ قرينه داخليه: عبارت خود ايشان در مقدمه كتاب است: «… ولم اخرج فيه حديثاً روي عن غيرهم (ائمه عليهم السلام). اذ كان فيما روينا عنهم من حديثهم كفاية عن حديث غيرهم و قد علمنا انا لانحيط بجميع ما روي عنهم في هذا المعني و في غيره و لكن ما وقع لنا من جهة الثقات من اصحابنا». (كامل الزیارات، ص4) 🔹 دقت در خود مقدمه مدّعای ما را ثابت می کند؛ زیرا معناي اين جمله آن است كه من بر همه احاطه ندارم. به همین خاطر هم می فرماید: از آنجا که من به تمام روایات احاطه نداشتم و احاطه من به روایات تنها به مقداری بود که اساتیدم - که همه هستند- آنها را برایم نقل کرده اند، من نیز به همان مقدار اکتفا می کنم. 🔸 اگر معنای این عبارت تمام واسطه ها و روات موجود در کتاب باشد، لازمه اش کذب کلام ابن قولویه است؛ چون قطعاً ایشان به تمام روایات روات موجود در کتاب احاطه نداشته است. 🔺 بنابراین با توجه به مقدمه کتاب تمام اساتید بلاواسطه ابن قولویه ـ چه در کامل الزیارات و چه در غیر آن ـ هستند. 👈 مرحوم (رحمه الله) در ابتدا معتقد بودند همه روات کتاب ثقه هستند، ولی در اواخر عمر شریفشان تنها وثاقت روات بلاواسطه را پذیرفتند. 📚 برگرفته از درس خارج فقه استاد علی (دام عزه) در مدرسه شهیدین 👈 نکات بیشتر را در این کانال ببینید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
💠 کتاب ارزشمند «ابراهیم بن هاشم» تألیف استاد گرانقدر آیت‌الله علی (استاد درس خارج مدرسه شهیدین) توسط انتشارات جامعة المصطفی العالمیة منتشر شد. 🔹 یکی از روات پر روایت است، که در این کتاب بیش از 30 وجه عام وثاقت برای وی مطرح شده است. 🔸 این وجوه برای اثبات روات دیگر نیز قابل استفاده است. 🔹 مطالعه و مراجعه به این کتاب که از معدود کتب رجالی است که به بحث مهم « توثیق» پرداخته، به همه طلاب سطوح عالی و خارج سفارش می‌شود. 🔻 خرید آنلاین از طریق سایت انتشارات: 🌐 https://buy-pub.miu.ac.ir/product/4066788 📌 همچنین خرید کتاب با تخفیف 20 درصد از نمایشگاه کتاب امکان‌پذیر است. 👈 را از این طریق دنبال کنید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
💠 مراحل تمسک به دلیل شرعی و جایگاه عرف در آنها: 1️⃣ مرحله اول: فهم معنای کلام در مقام خطاب: این مرحله همان ظهور می‌باشد و به واگذار شده است. 2️⃣ مرحله دوم: تشخیص موضوع: به طور مثال، در دلیل «رجل شک بین الثلاث والاربع»، معنای رجل از حیث لغت و عرف «مرد» است، حال آیا همین «رجل» به معنای مذکر موضوع دلیل است؟ پاسخ می‌دهند که با توجه به الغای خصوصیت و تناسب حکم و موضوع، «رجل» برای مثال در کلام ذکر شده است و موضوع «انسان» است و مرد بودن موضوعیّت ندارد. این مرحله نیز به واگذار شده است. 3️⃣ مرحله سوم: تطبیق موضوع بر مصادیق: در مورد اینکه در این مرحله شارع، و یا مرجع است، اختلاف وجود دارد، اما نظری که با تحقیق به آن رسیده‌ایم این است که مرجع در این مرحله نیز عرف است. به طور مثال، دلیل می‌گوید: «الدم نجس»، حال اگر رنگ خونی که روی لباس بوده و آن را شسته‌ایم، بر لباس باقی بماند، آیا موضوع دلیل بر این رنگ نیز تطبیق می‌شود یا خیر؟ می‌گوییم با دقت عقلی کاری نداریم که کسی بگوید: «این عرض است و هنوز جرم خون موجود است»، بلکه نظر عرف را می‌پذیریم که ‌می‌گوید: «این دیگر خون نیست». بنابراین دلیل نجاست خون بر این مصداق منطبق نمی‌شود. البته بحث در مخترعات شرعیّه مثل «صلاة» نمی‌باشد، بلکه بحث در مفاهیم عرفیّه است. 📚 ر.ک: فقه بورس و اوراق بهادار، استاد ، ج1، ص 17 ـ 18. 👈 نکات بیشتر را از این طریق دنبال کنید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
💠 در سیره عقلا دقیقاً چه چیزی توسط شارع امضا می‌شود؟ 🔹 اگر سیره‌ای در زمان صدر اسلام بوده و امضا شده، ولی در زمان حاضر متعلّق آن سیره، تغییر کرده است، آیا همان امضای صدر اسلام در مورد اصل این عمل با متعلّق دیگر کافی است و سبب مشروعیّت و حجیّت این سیره با متعلّق جدید نیز می‌شود یا خیر؟ به عبارت دیگر: وقتی بنای عقلائی امضا می‌شود، دقیقاً چه چیزی می‌شود؟ آیا فقط خود عمل خارجی امضا می‌شود و یا اینکه اگر آن عمل خارجی ناشی از و کبرای کلّی مرتکزی باشد، شارع مقدس آن کبرای کلّی مرتکز در ذهن عقلا را امضا می‌کند؟ 🔸 به طور مثال، شارع مقدس «» را امضا کرده است، ولی می‌بینیم که در زمان شارع، حیازت با تحجیر (سنگ چینی) و سختی فراوانی نسبت به مکانی با مساحت کم محقّق می‌شده، آیا همان نوع از حیازت، مشروع شده است و یا اینکه حتی حیازت در زمان ما که با اسباب مدرن به آسانی در زمان کوتاهی نسبت به مکانی بسیار وسیع محقّق می‌شود، نیز امضا شده است. به عبارت دیگر، امضای تحجیر که امری عقلائی است تنها در همان مصداق قدیمی آن منحصر است و یا اینکه شامل موارد جدید نیز می‌شود؟! 🔹 برای پاسخ به این سؤال باید به ادلّه حجیّت سیره عقلائیّه توجه کنیم؛ با توجه به ادلّه سیره عقلائیّه، در می‌یابیم که بسته به اینکه کدام دلیل را بر اعتبار سیره عقلائیّه اقامه کنیم، نتیجه متفاوت می‌شود؛ چون مفاد بعضی از ادلّه این است که تنها همان عمل خارجی امضا می‌شود . (الفائق في الاصول، ص21) 🔸 به نظر می رسد در جایی که سیره و عمل خارجی عقلا، نکته یا ارتکاز عقلائیّه داشته باشد، نمی‌توان پذیرفت که امضای سیره خارجی عقلا، امضای آن نکته و ارتکاز نیز بوده است، ولی در جایی که عقلا بین خودشان کبرای کلّی نانوشته‌ای داشته‌اند و بر اساس آن، سیره‌های خارجی متعدّد شکل می‌گیرد، در این صورت اگر شارع مقدس آن کبرای کلّی را نفرمودند، مشخص می‌شود که کبری نیز امضا کرده است. 📚 ر.ک: فقه بورس و اوراق بهادار، استاد ، ج1، ص 126 ـ 127 👈 نکات بیشتر را در این کانال ببینید: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم
8 💠 کثرت روایت: 🔹 در روایات آمده است: «سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ اعْرِفُوا مَنَازِلَ النَّاسِ عَلَى قَدْرِ رِوَايَاتِهِمْ عَنَّا.» (وسائل الشیعة 27: 79) پس هر کسی که روایات بیشتری از ائمه (علیهم السلام ) نقل کند، مقام و منزلتش نزد ائمه بیشتر است. بنابراین راوی کثیر الروایة است. 🔸 اشکال: معنای این روایات این است که شخص از جهت نقل روایت نزد ائمه (علیهم السلام) مقبول است، ولی بقیه اعمالش باید بررسی شود. مثل روایاتی که می گویند: بهشت بر زائرین حضرت معصومه (سلام الله علیها) واجب است. قطعاً این در صورتی است که از جهات دیگر مشکل نباشد. بنابراین این روایات بر وثاقت روات کثیر الروایة دلالتی ندارد و دال بر توثیق نیست. 🔹 ولی کثرت با مروی عنه و کثرت رفت و آمد، از قراین دال بر وثاقت است. یعنی وقتی شیخ و امثال او با کسی انس داشته و رفت و آمد داشته باشند، قطعا اگر ثقه نبود، این همه رفت و آمد نمی کردند. چون قطعا از او شناخت پیدا می کنند. 📚 برگرفته از درس خارج فقه استاد علی (دام عزه) در مدرسه شهیدین 👈 نکات بیشتر: 🌐 https://eitaa.com/joinchat/4290445439Ccdc991b341 🔰 دوره تخصصی فقه و اصول مدرسه شهیدین قم