🎼#موسیقی #مازندران در یک نگاه
1⃣
✍در اشعار و ملودیهای مازندران خصیصههای اقلیمی و طبیعی منطقه به وضوح دیده میشود و عناصر زنده و ملموس طبیعت ناهمواری ها، کوه، جنگل، دریا، کار دامداری و کشاورزی در هنرهای مختلف منطقه نمود دارد. مازندران به دلیل گستردگی طول جغرافیایی و حضور اقوام و فرهنگهایی متفاوت همچنین همجواری با برخی #اقوام و #طوایف داخلی و خارجی، از فرهنگهای مختلفی تاثیر پذیرفتهوبه همین خاطر موسیقی ایرانی این منطقه، چه به لحاظ ساختاری وچه از نظر ویژگیهای قومی پر تعداد و گوناگون است.
🎼موسیقی محلی ایران در مازندران همچون سایر موسیقی-های ایرانی به دو بخش آوازی وسازی تقسیم می شود و هریک نیز دارای زیر شاخههای مختلف است که در این مطلب بخشی از آن بصورت گذرا مورد بررسی قرار گرفته است.
🎼موسیقی آوازی مازندران را میتوان به تغزلی، حماسی و آیینی تقسیم بندی کرد و هر یک از این بخشها با توجه به شرایط تاریخی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی درهر دوره ویژگی خاصی دارد.
🎻موسیقی آوازی - تغزلی
#کتولی"، "#کلهحال"، "#طوری" یا "#امیری"، "#نجما" و "#صنم" [#تقی_لفوری] [#معصومه_باکر] از جمله آوازهای تغزلی این منطقه است که هریک وصف حال عاشق و معشوق و دلدادگی است که در بخشهایی از آن مسایل اجتماعی، فرهنگی، عرفانی و عشق بهائمه و اطهار علیهم السلام دیده میشود.
📌البته در بخشی از این موسیقی آوازی عشق به طبیعت، دام و زمین نیز وجود دارد و شیفتگی روستاییان به عناصر تعیینکننده زندگی کشاورزی و دامداری در گفت وگو (تک گویی) آنان با این عناصر تصویر میشود
#کتولی یکی از آوازهای موسیقیسازی و آوازی محسوب میشود که در میان مردم این سامان سینه به سینه تداوم یافته است. این آواز به کردبیات دشتی و حجاز ابوعطا شباهت دارد و بیشتر در حین راه رفتن یا کارکردن معمول است و به همین خاطر از واژههای "#جان"، "#جانا"،"#هی"،"#ای" و غیره که گویای نفس تازه کردن است، استفاده میشود.
👈برخی آن را به #کتول (علی آبادکتول) نسبت داده و عدهای معتقدند این آواز هنگام چراندن گاو کتول خوانده میشود).
کتول نام گاو اهلی و شیردهای است که دربین روستاییان از اهمیت فراوانی برخوردار است. )
📌آواز کتولی در شرق، غرب و مرکز مازندران از نظر فواصل مقامی یکی بوده و با واریاسیونهای مشابه اجرا میشود.
🔥#کِله نوعی اجاق دستی ساخته شده از سنگ و گل است و برخی معتقدند این آواز مخصوص بانوانی است که درحال پختن غذا با این اجاق هستند.
📌از سوی دیگر کِل در زمان مازندرانی به معنی کوتاه است، از همینرو عدهای براین باورند که این آواز چون در آخر کتولی کوتاه اجرا میشود به این نام معروف است.
این آواز با #للهوا (نی محلی) یا #سرنا نواخته میشود که هرکدام امکانات ساختمان واریاسیون مخصوص خود دارد.
🎼"#امیری " در زمانهای قدیم #طوری یا #طبری نیز خوانده میشد ولی به دلیل این که از اشعار امیر پازواری استفاده میشود به این نام مرسوم شده است. این آواز از عشاق دشتی آغاز و در دستگاه شور فرود میکند.
🎼"#صنم " از دیگر آوازهای مازندرانی است که به "#حقانی" بسیار شباهت دارد، تنها دراین آواز خواننده با واژه صنم و در حقانی با کلمه "#الله" آغاز میکند.
این آواز بیانگر تفکرات و باورهای و برداشتهای جدیدتر اجتماعی است که مضامین گسترده شده اجتماعی را نسبت به زندگی اولیه و بدوی نشان میدهد به همین دلیل ممکن است بیتاثیر از ملودی مناطق دیگر ایران نباشد.
📌تصنیفها بخش دیگر از موسیقی آوازی مازندران را تشکیل میدهند که در نقاط مختلف استان با نامهای گوناگون از قبیل "ریز مقوم"(? ،(riz meghoom #کیجا جان و کیجا جانک موسوم است.
🎼"#طالبا" از تصنیفهای مازندرانی است و این ملودی با اشعار "سیتی گلین نساء" (خواهر طالب) اجرا میشود. #طالب داستان زندگی شخصی است که مورد بیمهری نامادری قرار گرفته و در نهایت توسط دارویی که در غذایش ریخته بود بیهوش و به هندیها فروخته میشود و بالاخره درغربت میمیرد.
https://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/3463
─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─
📑#پژوهش_ادملاوند
@edmolavand
📚#آوات_قلمܐܡܝܕ
📡✦࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─