🎼#موسیقی #مازندران در یک نگاه 1⃣ ✍در اشعار و ملودی‌های مازندران خصیصه‌های اقلیمی و طبیعی منطقه به وضوح دیده می‌شود و عناصر زنده و ملموس طبیعت ناهمواری ها، کوه‌، جنگل، دریا، کار دامداری و کشاورزی در هنرهای مختلف منطقه نمود دارد. مازندران به دلیل گستردگی طول جغرافیایی و حضور اقوام و فرهنگ‌هایی متفاوت همچنین هم‌جواری با برخی #اقوام و #طوایف داخلی و خارجی، از فرهنگ‌های مختلفی تاثیر پذیرفته‌وبه همین خاطر موسیقی ایرانی این منطقه، چه به لحاظ ساختاری وچه از نظر ویژگی‌های قومی پر تعداد و گوناگون است. 🎼موسیقی محلی ایران در مازندران همچون سایر موسیقی-‌های ایرانی به دو بخش آوازی وسازی تقسیم می شود و هریک نیز دارای زیر شاخه‌های مختلف است که در این مطلب بخشی از آن بصورت گذرا مورد بررسی قرار گرفته است. 🎼موسیقی آوازی مازندران را می‌توان به تغزلی، حماسی و آیینی تقسیم بندی کرد و هر یک از این بخش‌ها با توجه به شرایط تاریخی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی درهر دوره ویژگی خاصی دارد. 🎻موسیقی آوازی - تغزلی #کتولی"، "#کله‌حال"، "#طوری" یا "#امیری"، "#نجما" و "#صنم" [#تقی_لفوری] [#معصومه_باکر] از جمله آوازهای تغزلی این منطقه است که هریک وصف حال عاشق و معشوق و دلدادگی است که در بخش‌هایی از آن مسایل اجتماعی، فرهنگی، عرفانی و عشق به‌ائمه و اطهار علیهم السلام دیده می‌شود. 📌البته در بخشی از این موسیقی آوازی عشق به طبیعت، دام و زمین نیز وجود دارد و شیفتگی روستاییان به عناصر تعیین‌کننده زندگی کشاورزی و دامداری در گفت وگو (تک گویی) آنان با این عناصر تصویر می‌شود #کتولی یکی از آوازهای موسیقی‌سازی و آوازی محسوب می‌شود که در میان مردم این سامان سینه به سینه تداوم یافته است. این آواز به کردبیات دشتی و حجاز ابوعطا شباهت دارد و بیشتر در حین راه رفتن یا کارکردن معمول است و به همین خاطر از واژه‌های "#جان"، "#جانا"،"#هی"،"#ای" و غیره که گویای نفس تازه کردن است، استفاده می‌شود. 👈برخی آن را به #کتول (علی آبادکتول) نسبت داده و عده‌ای معتقدند این آواز هنگام چراندن گاو کتول خوانده می‌شود). کتول نام گاو اهلی و شیرده‌ای است که دربین روستاییان از اهمیت فراوانی برخوردار است. ) 📌آواز کتولی در شرق، غرب و مرکز مازندران از نظر فواصل مقامی یکی بوده و با واریاسیون‌های مشابه اجرا می‌شود. 🔥#کِله نوعی اجاق دستی ساخته شده از سنگ و گل است و برخی معتقدند این آواز مخصوص بانوانی است که درحال پختن غذا با این اجاق هستند. 📌از سوی دیگر کِل در زمان مازندرانی به معنی کوتاه است، از همین‌رو عده‌ای براین باورند که این آواز چون در آخر کتولی کوتاه اجرا می‌شود به این نام معروف است. این آواز با #لله‌وا (نی محلی) یا #سرنا نواخته می‌شود که هرکدام امکانات ساختمان واریاسیون مخصوص خود دارد. 🎼"#امیری " در زمان‌های قدیم #طوری یا #طبری نیز خوانده می‌شد ولی به دلیل این که از اشعار امیر پازواری استفاده می‌شود به این نام مرسوم شده است. این آواز از عشاق دشتی آغاز و در دستگاه شور فرود می‌کند. 🎼"#صنم " از دیگر آوازهای مازندرانی است که به "#حقانی" بسیار شباهت دارد، تنها دراین آواز خواننده با واژه صنم و در حقانی با کلمه "#الله" آغاز می‌کند. این آواز بیانگر تفکرات و باورهای و برداشت‌های جدیدتر اجتماعی است که مضامین گسترده شده اجتماعی را نسبت به زندگی اولیه و بدوی نشان می‌دهد به همین دلیل ممکن است بی‌تاثیر از ملودی مناطق دیگر ایران نباشد. 📌تصنیف‌ها بخش دیگر از موسیقی آوازی مازندران را تشکیل می‌دهند که در نقاط مختلف استان با نام‌های گوناگون از قبیل "ریز مقوم"(? ،(riz meghoom #کیجا جان و کیجا جانک موسوم است. 🎼"#طالبا" از تصنیف‌های مازندرانی است و این ملودی با اشعار "سیتی گلین نساء" (خواهر طالب) اجرا می‌شود. #طالب داستان زندگی شخصی است که مورد بی‌مهری نامادری قرار گرفته و در نهایت توسط دارویی که در غذایش ریخته بود بیهوش و به هندیها فروخته می‌شود و بالاخره درغربت می‌میرد. https://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/3463 ─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─ 📑#پژوهش_ادملاوند @edmolavand 📚#آوات_قلمܐܡܝܕ 📡✦‎‌‌‌࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─

🎼#موسیقی #مازندران در یک نگاه 3⃣ سوم : * موسیقی‌سازی موسیقی‌سازی مازندران به دو دسته موسیقی چوپانی (ویژه لله‌وا) و آهنگ‌های ویژه سرنا و نقاره تقسیم می‌شود. #کتولی، #کل حال، #غریب حال (غریبی)، #میش_حال، #دنباله_میش‌حال، #کیجا_کرچال، #زاری، #کمرسری، #دخترعموجان، #جلوداری، #عباس_خونی #باکرحال ، #پرجایی_حال و #سماع حال از جمله موسیقی چوپانی که توسط #لله‌وا اجرا می‌شود. #پیشنمازی، #یک_چوبه، #دچوبه، #ترکمنی، #روونی، #لیلاگواگر، #ورساقی، #شروشور و #کتولی نیز از جمله ملودی‌های مخصوص سرنا و نقاره هستند. ✍قلی‌نژاد می‌گوید: "#غریبی" یکی از نواهای چوپانی است که در دستگاه شور اجرا می‌شود، گویا چوپانان این ملودی را در غربت و غریبی می‌نواختند زیرا آنان برحسب کارشان گاهی مجبور بودند دور از دیار خود بسر برند و هرگاه دلتنگ می‌شدند و هوای ولایت را می‌کردند با لله‌وا ( نوعی نی ) آهنگ غریبی را اجرا می‌کردند. 📌به گفته این هنرمند "#میش‌حال" از جمله ملودی‌های چوپانی بوده که برای گوسفندان بسیار مهیج است و بویژه در زمستان که برف روی علف‌ها را می‌پوشاند و چراندن گوسفندان کار دشواری بود، چوپان با لله‌وا این ملودی را می‌نوازد و گوسفندان با شنیدن آن به وجد آمده و با دست خود برف‌های روی علفزار را کنار زده و به چریدن علف‌های زیر برف مشغول می‌شوند. 📌این ملودی با ریتم شش هشتم و در دستگاه شور اجرا می‌شود. 🎼"#دنباله_میش‌حال" بعد از چراندن گوسفندان، برای مراجعت به روستا و بردن آن‌ها به چفت (آغول) نواخته می‌شود که از لحاظ تونالیته (گام) مانند میش‌حال است. 🎼ملودی "#کیجا_کرچال"در وصف دخترانی است در پای دارِ جاجیم یا گلیم بافی مشغول کارهستند. "#کیجا" در گویش مازندرانی یعنی دختر و کرچال نیز به دار جاجیم یا گلیم بافی اطلاق می‌شود، این ملودی با ریتم چهارچهارم در گوشه شوشتری و بیداد همایون اجرا می‌شود. 🎼ملودی "#جلوداری" که بیشتر توسط لوطی‌ها در عروسی، هنگام بردن عروس به حمام، با سرنا ونقاره اجرا می‌شد، معلوم نیست از چه طریق به موسیقی چوپانی راه پیدا کرده است. این ملودی با ریتم دو چهارم در دستگاه شور آغاز وسپس با زیبایی خاصی به سه‌گاه تغییر مقام داده و با ریتم شش هشتم در شور فرود می‌کند. 🎼ملودی "#عباس_خوانی"یا #عباس‌خونی که جزو موسیقی آیینی بوده، در موسیقی چوپانی ظاهر شده و با لله‌وا اجرا می‌شود. عباس خوانی که از تعزیه #حضرت_عباس (ع) الهام گرفته، فاقد متربوده و در بیات‌ترک و در بعضی از مواقع در چهارگاه اجرا می‌شود. 📘در #کتاب موسیقی بومی مازندران درباره "#سماع_حال" آمده است ملودی سماع حال مخصوص رقص ( بویژه آیینی ) است که که با ریتم شش‌هشتم درسه‌گاه و اغلب با سرنا و نقاره اجرا می‌شود. 📌برخی براین اعتقادند این ملودی هنگام برداشت محصول در خرمن و مزارع کشاورزی اجرا می‌شود و پس از اتمام کار کشاورزان با این ملودی به رقص و پایکوبی می‌پردازند. 🎼ملودی "#زاری" داستان تراژیک دو برادر است که به نوبت هر کدام به مدت ۲۴ ساعت گوسفندان را به چرا می‌بردند. روزی برادر کوچک برای تحویل گرفتن نوبت کاری بسوی گله می‌رود ولی با جسد بی‌جان برادر بزرگش "ابراهیم" که از سخره پرت شده بود، روبه‌رو می‌شود. وی به ناچار گوسفندان را به طرف روستا می‌برد و در ضمن برگشت از فرط اندوه ملودی جدید و محزونی را به صورت بداهه می‌نوازند. همسر ابراهیم از مراجعه بی موقع گوسفندان و ملودی غم‌انگیز چوپان در می‌یابد که واقعه ناگواری اتفاق افتاده، به همین سبب از دیگران درخواست کمک می‌کند و مردم روستا با نزدیک شدن گوسفندان و چوپان با جسد ابراهیم مواجه می شود. + نوشته شده در چهارشنبه بیست و نهم خرداد ۱۳۹۲ ساعت 4:45 توسط #نادعلی_فلاح https://mohsendadashpour2021.blogfa.com/post/3463 ─═༅𖣔❅ ⃟ ⃟ ﷽ ⃟ ⃟ ❅𖣔༅═─ 📑#پژوهش_ادملاوند @edmolavand 📚#آوات_قلمܐܡܝܕ 📡✦‎‌‌‌࿐჻ᭂ🇮🇷࿐჻𖣔༅═─