✅فرآیند تعقل
گرچه بیان #معتزله در باب اراده الهی واختیار انسانی قابل پذیرش ومنطبق باآموزههای #امامیه میباشداماآنچه درباب امر #تعقل و وجوه آن مثل استنباط #حدوسط در #قیاس بیان داشتند خالی از ابهام نبود. محلنزاع برسر امر #تعقل و دو وجه آن یعنی یافتن #حد_وسط در قیاس و یافتن #معرِف در فرایند #تعریف است.
جهل دوقسم میباشد: تصوری وتصدیقی.
گاهی به حدود و ذاتیات موجودی علم نداریم(جهل تصوری) وگاهی به حقیقت وجودی ماهیات که همان احکامش میباشد جهل داریم. یعنی درحمل حکم برموضوع تردید داریم(جهل تصدیقی)
برای رفع #جهل_تصوری باید تعریف وحدود درستی ازموجود ارائه دهیم به نحوی که مبین ذاتیات حقیقی آن باشدودر رفع #جهل_تصدیقی بایدحدوسط که سبب حمل محمول برموضوع میباشد راپیداکنیم.
به بیان ساده وقتی بامجهول برخورد میکنیم، ذهن به حرکت درمعلومات میپردازدتحقیق وتفحص میکند،کتاب میخواندوبرای رفع اشکال نزداساتید میرود،اما درتمام این فرایند ابهام مجهول کماکان پابرجاست تا آنکه ناگهان بارقهای در ذهن وجان انسان میتابدوامرمجهول زائل شده ونور #علم طلوع کرده وانسان بالوجدان درک میکند که براثرفهمیدن مطلب، حالتی جدید درنفسش ایجاد میشود که همان علم میباشد.
پس تعقل دو مرحله دارد:
مقدمه)حرکت دربین کلیات جهت یافتن معلوم.
نتیجه)طلوع معلوم که منجر به درک ماهیت وحدوداشیاء میشود.یعنی یافتن حدوسط درقیاس ومعرِف درتعریف.
سوال اصلی اینجاست که نتیجه تعقل از کجا حاصل میشود؟؟ به عبارتی آن کشف باطنی که سرآغاز خروج از جهل به سمت علم است،وسبب ارائه قیاسی صحیح یاتعریفی دقیق میشود، چگونه در ذهن حاصل میشود؟
معتزله میگفتند ذهن براثرحرکت درمعلومات بارقه حدوسط رامییابد.واصلافرایندتعقل ویافتن نتیجه،معلول حرکت ذهن بین معلومات است.
درتعقل نوعی حرکت رخ میدهد.یعنی ذهن انسان درحالت جهل نسبت به پذیرش صورمعقوله استعدادصرف است.ودرفرایند تعقل،این استعداد وحالت بالقوه به فعلیت میرسد.نکته مهم این است که هیچ شیء از قوه به فعلیت نمیرسد مگر به واسطه یک شیءدیگر که ذاتاً فعلیت دارد.وقتی ذهن نسبت به چیزی جاهل است یعنی فاقد فعلیت علمی میباشد.وقتی ذهن فاقد فعلیت است چطور خودش میتواند علت ظهور آن فعلیت باشد؟؟ در بحث علیت گفته میشود اعطاکننده چیزی نمیتواندفاقدش باشد.اگر ذهن علت ظهورنتیجه درفرایند تعقل است، قبل از رسیدن به نتیجه فاقدآن بوده،پس چگونه میتواندسبب ظهور امری شود که خودفاقدش است؟؟
.
این انتقادات زمینه ساز ظهور نظریه سوم شد. فلاسفه وحکماء مسلمان به عنوان منتقدین اصلی معتزله واشاعره نظری دیگر دراین زمینه داشتند
#محسن_بهرامی
➖➖➖➖➖➖➖
💠فلسفه نظری
@falsafeh_nazari
جلسه_بیست_وهفتم.m4a
41.71M
۲۸.m4a
28.32M
┄❀❀#شرح_منطق_منظومه❀❀┄
❀›#جلسه_بیست_هشتم
❀›#محسن_بـهرامی
❀›#غوص_فی_تقسیم
#مباد_لاستخراج_لئالی_مواد_۱
|↫#بدیهی #غیر_بدیهی #ضروری #کسبی
|↫#نظری #فکر #حرکت #مبداء
|↫#مبادی #مطالب #مراد #معرف
|↫#تعریف #حجت #قیاس #مواد_
|↫#صورت #مبادی_تصوری
|↫#مبادی_تصدیقی
𖤓┅┅┅┅┅┅┅┅┄┄
💠فلسفه نظری
⌜@falsafeh_nazari⌟
۲۹.mp3
28.25M
┄❀❀#شرح_منطق_منظومه❀❀┄
❀›#جلسه_بیست_نهم
❀›#محسن_بـهرامی
❀›#غوص_فی_تقسیم
#مباد_لاستخراج_لئالی_مواد_۲
|↫#فکر #حرکت #مبداء #مبادی
|↫#مطالب #مراد #معرف #تعریف
|↫#حجت #قیاس #مواد_ #صورت
|↫#مبادی_تصوری_خاصه
|↫#مبادی_تصوری_عامه
|↫#مبادی_تصدیقی_خاصه
|↫#مبادی_تصدیقی_عامه
𖤓┅┅┅┅┅┅┅┅┄┄
💠فلسفه نظری
⌜@falsafeh_nazari⌟
جلسه_۳۰.m4a
18.02M
┄❀❀#شرح_منطق_منظومه❀❀┄
❀›#جلسه_سیام
❀›#محسن_بـهرامی
❀›#غوص_فی_تقسیم
#مباد_لاستخراج_لئالی_مواد_۳
|↫#فکر #حرکت #مبداء #معرف
|↫#تعریف #حجت #قیاس
|↫#مبادی_تصوری_خاصه
|↫#مبادی_تصوری_عامه
|↫#مبادی_تصدیقی_خاصه
|↫#مبادی_تصدیقی_عامه #برهان
|↫#خطابه #شعر #جدل #سفسطه
𖤓┅┅┅┅┅┅┅┅┄┄
💠فلسفه نظری
⌜@falsafeh_nazari⌟