🔴 سلسه مباحث #نفس / جلسه ٣ 🔵 #مراتب_نفس / بخش اول ✅ نفس، دارای هفت مرتبه است. ما مراتب نفس را از منظر #دین بررسی می‌کنیم. 1️⃣ #نفس_مسوله: مُسَوَّله از تسویل به‌معنای تزیین است. در این مرتبه، وظیفه نفس زینت دادن برای انجام کار است، یعنی ایجاد شوق و رغبت می‌کند. 🔺نفس بخاطر تعلّق شدید به لذتهای جسمانی و مادّی، زشت را زیبا و بد را خوب جلوه می‌دهد. در این مرتبه، نفس فقط دعوت می‌کند و هیچ تسلّطی بر انسان ندارد. اگر نگرش آدمی عوض شود، این مرتبه نفس، دیگر نمی‌تواند عمل کند. ولی اگر اصلاح نشود وارد مرتبه بعدی نفس می‌شود. در قرآن آمده که در داستان یوسف پیامبر، جناب یعقوب نبی به فرزندانش گفت: " بل سَوَّلَت لکُم انفسُکم أمراً " نفس شما این کار را برایتان زیبا جلوه داد. 2️⃣ #نفس_اماره: امّاره، صیغه مبالغه از ماده امر است به‌معنای بسیار امر کننده. به سهمی از نفس که انسان را از #اطاعت حق بازمی‌دارد و امر به تبعیت از #باطل می‌کند، نفس اماره می‌گویند. ✅ در #قرآن، چند چیز به عنوان #معبود ذکر شده که یکی از آنها نفس است. نفسی که جای معبود می‌نشیند، نفس امّاره است. "اتّخذَ الهَهُ هَواه" کسی‌که هوای نفسش را، معبود قرار داد. [فرقان/٤٣] 🔺زمانی‌که نفس، کار زشت را زیبا جلوه می‌دهد، اگر #غفلت کنیم و به او جواب مثبت بدهیم، نفس بارها ما را انجام آن کار دعوت می‌کند. یوسف پیامبر فرمود: "من هرگز خودم را تبرئه نمی‌کنم، نفس بسیار به بدی‌ها امر می‌کند مگر آنچه را خدا #رحم کند" [یوسف/٥٣] 3️⃣ #نفس_لوامه: لَوّامه یعنی ملامت کننده. اگر این مرتبه نفس در درون انسان فعّال شود تا او را سرزنش کند، باعث #نجات و سعادتش می‌شود. 💢 بزرگان دین می‌فرمایند: "دشمن‌ترین دشمن تو، نفس توست!" دلیلش این است که هرچه آن را تطمیع کنی و به آن بپردازی، دشمنی او بیشتر می‌شود. با تو کنار نمی‌آید، بلکه با #شیطان کنار می‌آید و تو را به زانو درمی‌آورند. نفس قابل اصلاح است، مرکب چموشی هست ولی می‌توان به تدریج او را آرام کرد. ____________________ حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی موضوع: #نفس / جلسه ٣ #مسجد_حضرت_امیر (ع) @Fares_ir

🔴 سلسه مباحث #نفس / جلسه ٤ 🔵 #مراتب_نفس / بخش دوم 4️⃣ #نفس_ملهمه (مُلهَمه): در اثر شروع #تهذیب_نفس، انسان مجاهد تلاش می‌کند تا بدی‌ها را از خود دور کند و به مقام تخلیه برسد (خالی شدن از رذائل اخلاقی) در این مرتبه از #نفس، انسان لیاقت پیدا می‌کند تا دریافت غیبی داشته باشد که بصورت #الهام است. ✅ در #قرآن، دریافت غیبی امکان‌پذیر است. "و قسم به #حقیقت انسان و کسی‌که آن را اعتدال بخشید، پس خداوند #خیر و #شرّ را به او الهام می‌کند" [شمس/٧ و ٨] 5️⃣ #نفس_مطمئنه: کمال، نامحدود است و امکان رسیدن به آخرین مرتبه‌ی آن ممکن نیست. اما انسان در #سلوک می‌تواند به آخرین حدّ کمالِ خودش برسد. چنین کسی مورد خطاب خداوند قرار می‌گیرد: یا أیتُها النفسُ المُطْمئنّه ✅ #انسان در این مرتبه، با #یاد_خدا آرام است. اَلا بِذکرِ اللهِ تَطمَئِن القُلوب 6️⃣ #نفس_راضیه: کسی‌که به مرتبه نفس مطمئنه رسیده، به #درک و فهمی از حقایق عالم رسیده که از حوادث روزگار (حتی وقایع ناخوشایند آن) اظهار نارضایتی نمی‌کند. او در مقام نفس راضیه قرار می‌گیرد. 7️⃣ #نفس_مرضیه: در مرتبه هفتم، کار به جایی می‌رسد که خداوند از او اعلام #رضایت می‌کند. پایان این سلوک، سیر الی الله و بازگشت به سوی خداست. "ای نفس آرام یافته! به سوی خدایت بازگرد در حالی‌که تو از خدا راضی و او هم از تو راضی است" [فجر/ ٢٧ و ٢٨] 💢 اوج زیبایی و شکوه در مراتب نفس، در آخرین لحظات زندگی حضرت سیدالشهداء (ع) جلوه کرده است. حضرت در روز عاشورا و بعد از مواجهه با سختیها و مصیبتها، در قتلگاه خویش فرمودند: الهی رِضاً بقضائِک، تسلیماً لِاَمرِک، لا مَعبودَ سِواک؛ خدایا راضی به قضایت هستم و #تسلیم به امرت، خدایی جز ذات یگانه تو نیست. ____________ حجةالاسلام والمسلمین #علوی_تهرانی موضوع: #نفس / جلسه ٤ #مسجد_حضرت_امیر (ع) @Fares_ir