#یادداشت_ویژه
📝پای درس حضرت علی اکبر ع
🔍#روانشناسی_کربلا
🗒كاروان امام حسين عليه السّلام در ادامه راه به سرزمين «ثعلبيّه» رسيدند مقارن ظهر بود، امام عليه السّلام سرش را بر بالين گذاشت و اندكى خوابيد، پس از لحظه اى بيدار شد و فرمود: صدا زننده اى را ديدم مىگفت: «شما شتابان مىرويد، ولى مرگ شما را زودتر به سوى بهشت مىبرد.» فرزندش على اكبر عليه السّلام عرض كرد: « اى پدر! آيا ما بر حق نيستيم؟» امام حسين عليه السّلام فرمود: «آرى اى پسرم، سوگند به خداوندى كه همه بندگان به سوى او بازگردند، ما بر حق هستيم.» على اكبر عليه السّلام عرض كرد: « اى پدر! بنا بر اين باكى از مرگ نداريم.» امام حسين عليه السّلام فرمود: «پسر جانم! خداوند بهترين پاداش نيكى كه از ناحيه پدر به او داده مىشود به تو عنايت فرمايد.»»*
✔️شکست ها و زمین خوردن ها در نگاه اول موجب افزایش فشار روانی است.مهم تر از خود شکست و یا موفقیت تفسیری است که ما از این دو واژه داریم .مفاهیم موفقیت و شکست دچار یک عوام زدگی و عرفی زدگی شده اند.
✔️کسی که با موفقیت ظاهری از کاری بیرون بیاید برچسب موفقیت و انسان پیروز دریافت میکند. کسی که با شکست یا عدم نتیجه ی دلخواه کاری را تمام میکند شکست خورده نامیده میشود در نتیجه فشار روانی بالایی همراه غم شدید ،خشم، اضطراب و...را باید تجربه کند و چند وقتی هم کارآمدی خود را از دست میدهد!این تصویر رایجی است که از موفقیت و شکست در ذهن ها نقش بسته است.
✅در منطقی که از حضرت علی اکبر ع از شکست و موفقیت سراغ داریم نوع نگاه ایشان بجای موفقیت و شکست ظاهری ، بر سر انجام یا عدم انجام تکلیف الهی و به عبارت دیگر تفسیر دقیق موفقیت و شکست است ! اگر بر حق هستیم پس باکی از مرگ نیست.
درسی که از ایشان میتوان گرفت تکلیف گرا بودن بجای نتیجه گرا بودن است و نگاه دقیق به مقوله ی شکست و موفقیت است.
🔰انسانی که خود را در مسیر حق میبیند و در حال انجام تکلیف است نتیجه هر چه که باشد در آرامش روان به سر میبرد. اگر انسان در مسیر حق باشد موفقیت و شکست را دو روی یک سکه ی پیروزی میبیند و شکست ها و موفقیت ها را به نحو دیگری تفسیر میکند.
علامه ی طباطبایی در المیزان اشاره میکنند 👇
از نظر دینی حسنه و مصیبت هر دو حسنه اند، چون اگر حسنه حسنه است برای این است که پیروزی و غنیمت در دنیا و اجر عظیم در اخرت است و اگر مصیبت حسنه است ،آن هم برای این است که شکست خوردن و کشته شدن و هر رنج دیگری که به انسان برسد ، مورد رضای خدا و باعث اجری ابدی و سرمدی است پس هر دو حسنه اند.**
*اللهوف على قتلى الطفوف ۹۳
**ترجمه ی تفسیر المیزان،ج۹،ص۴۱۲
🖋#تحریریه_فتح
با ما همراه باشید 👇
ایتا
http://eitaa.com/joinchat/1944846336C1ad9e574d5
بله
http://ble.im/join/ODU1M2Y4Mm
#یادداشت_ویژه
✅ فصل تحول 2⃣
💢ابتناء
🔸یکی از ایرادات جریان علوم انسانی اسلامی قانع شدن به "عدم مخالفت" است!
🔸می گویند این نظریه یا این گزاره مخالفتی با منابع اسلامی ندارد. مثالی از روانشناسان به اصطلاح اسلامی بزنم تا مطلب روشن تر شود. می گویند کجای تست کتل مخالف اسلام است؟ عقل بشر به مفاهیمی در تحلیل انسان رسیده است و بوسیله سنجه هایی آنها را اندازه گیری می کند. بشر به اینجا رسیده است که برای ازدواج دو نفر درون گرایی و برون گرایی شان باید با هم تناسب داشته باشد. کتل می گیرند و از داده های آن استفاده می کنند!
🔹سخن در زمینه "نظام مفاهیم" را به یادداشت مستقلی واگذار می کنم.
🔹فعلا دو سوال ساده از این جماعت دارم:
🔺آیا مخالفت نکردن آشکار با منابع اسلامی مجوز استفاده از نظریات و گزاره ها و ابزارهای غربی می باشد؟
🔺آیا پیش از آن تتبع کرده اید که آیا در منابع خودمان معادلی برای آنها وجود دارد یا خیر؟
🔹اگر جستجو نکرده اید که واویلا ...
🔹اگر جستجو کرده اید و چیزی نیافته اید، حتما دوباره بگردید!!
🔹مشکل اینست که شما در حالی که گنجینه ای عظیم از منابع اسلامی در اختیار دارید، راضی به "عدم مخالفت" شده اید.
🔹روی سخن من بیشتر در اینجا با دوستان طلبه است.
🔹متاسفانه این روزها با پدیده عمامه به سرهایی مواجهیم که بیش از دانشگاهیان با آغوش باز نظریات، گزاره ها و ابزارهای غربی را پذیرا هستند.
🔷شمایی که می بایست دغدغه "ابتناء" علوم بر معارف اسلامی را می داشتید و با آموخته های عمومی خود دل به دریای معارف اهل بیت می زدید و با غور در آنها علومی بر پایه معارف اهل بیت شکل می دادید، به "عدم مخالفت" راضی شده اید!؟
🔹حقیقتا جا دارد به حال استحاله ای که برخی از روحانیت دانشگاه رفته مبتلای به آن هستند، خون گریست. کسانی که انتظار حداقلی شان از دین آنها را به جایی رسانده است که هیچ تفاوتی ماهوی با دانشگاهیان ندارند.
🖋 #تحریریه_فتح
#تحول_در_علوم_انسانی
#تمدن_نوین_اسلامی
⭕️fatehan.net
🆔 @fatehan
#یادداشت_ویژه
✅فصل تحول3⃣
💢باتلاق مبانی
🔹یکی از ایرادات جریانات علوم انسانی اسلامی مبتلا شدن به #باتلاق_مبانی علوم انسانی است.
🔹اشتباه نشود. نمی گویم به مبانی نباید پرداخت. قطعا باید به آن پرداخته شود ولی مبانی برای عموم پژوهشگران نباید به عنوان #مقصد تلقی شود. بله؛ قشری از پژوهشگران(نه همه) باید متمرکز بر مبانی شوند البته آنها نیز در #رفت_و_برگشت بین #مبانی و #روبناهاست که می توانند مبانی را مدون کنند.
🔹متاسفانه در برخی #مراکز آنقدر به مبانی پرداخته شده و از ساحت علوم کاملا فاصله گرفته می شود، که #خروجی های آنها را که مشاهده می کنید، اصلا نسبتی با واقعیات علوم نمی بینید.
🔹مثالی بزنم تا مطلب قدری روشن تر شود. پردازش های فراوان فلسفی که امتدادهایی در #انسان_شناسی_فلسفی نیز پیدا کرده اند، گاه چنان بیگانه از فضای #روانشناسی هستند که محققان علوم انسانی اسلامی هیچ استفاده ای از آنها نمی توانند کنند.
🔹حواسمان باشد که توصیه برخی بزرگان به پیگیری #امتدادهای_فلسفی به معنای این نیست که فلسفه بما هو فلسفه رقیق و رقیق تر می شود و به انسان شناسی فلسفی و #روانشناسی_اسلامی ختم می شود. نخیر؛ فلسفه چنین شانی ندارد.
🔹#امتدادهای فلسفی در علوم بدین معناست که فلسفه #چارچوب هایی برای #صورت_بندی های صحیح داده های سطوح دیگر در اختیار پژوهشگر قرار می دهد.
🔹این نقیصه در #دوره_های_آموزشی که برای دانشجویان و طلاب نیز گذاشته می شود، نیز کاملا دیده می شود. دوره هایی مفصل که سراسر به مبانی پرداخته و دانش پژوه را در باتلاق مبانی گرفتار می کند.
🔹#حد_لازمی از مبانی باید به دانش پژوه آموزش داده شود ولی نباید در آن متوقف شد. برای عبور از این باتلاق بنظر می رسد در کنار مباحث مبنایی باید بصورت جدی برنامه ای برای سطوح دیگر نیز داشت.
🔹در این راستا پیشنهاد می شود "#سیر_مطالعات_روایی" در کنار سایر مطالعات بصورت جدی پیگیری شود. در یادداشت بعد در خصوص اهمیت و کیفیت سیر مطالعات روایی سخن خواهم گفت.
🖋#تحریریه_فتح
#تحول_در_علوم_انسانی
#تمدن_نوین_اسلامی
⭕️fatehan.net
🆔 @fatehan
#یادداشت_ویژه
✅فصل تحول 4⃣
💢نهر عظیم
🔹 #قرآن و #روایات مهم ترین منابع اسلام هستند.
🔹 پژوهشی که #مستند به این منابع نباشد را #پژوهش_اسلامی نمی توان نامید. پژوهشگران اگر مسلمان باشند آن را #پژوهش_اندیشمندان_مسلمان می توان نامید. اندیشمند مسلمان نیز می تواند اسلامی بیندیشد و می تواند غیر اسلامی.
🔹کتب اندیشمندان مسلمان هیچ گاه جای متن منابع را نمی گیرد. اندیشمندان مسلمان هر کدام توشه ای از این منابع #ذوبطون برداشته اند. محقق اسلامی لاجرم باید با این منابع #مانوس باشد.
🔹یک دور #اصول_کافی بخوانیم. فقط کتاب #ایمان_و_کفر آن 209 باب دارد و هر باب آن مشتمل بر چندین و چند روایت است.
🔸کی می خواهیم یک دور کافی بخوانیم؟
🔸کی میخواهیم یک دور اخلاق اسلامی ناب و خالص را با محوریت روایات ببینیم؟
🔸کی می خواهیم یک دور بحارالانوار 110 جلدی را بخوانیم؟
🔸آیا سایر مطالعات مهم تر از مطالعه کلام معصومین هستند؟!
🔸ما امروزه با محققان #حوزوی و #دانشگاهی مواجهیم که با منابع اصیل دینی بیگانه اند. همه چیز خوانده اند و هیچ نخوانده اند!
🔹اگر میخواهید #روانشناس_اسلامی را محک بزنید ببینید چقدر ایده های جدید دارد. یقین بدانید اگر با این منابع بیگانه باشد سخن جدیدی برای گفتن ندارد. جز آوردن قرآن و حدیث در #پاورقی منابع غربی حرفی برای گفتن ندارد.
🔹دوره های مطالعاتی علوم انسانی اسلامی را ببینید. متاسفانه کمتر می بینید #سیر_مطالعات_قرآنی_روایی را در برنامه آموزشی خود گنجانده باشند. حاصلش اینست که وقتی از خروجی های آنها سوال می کنی چه ایده هایی در زمینه تحقق روانشناسی اسلامی داری یا خزعبلات دیگران را تکرار می کنند و یا بر و بر فقط تماشایت می کنند.
🔹گاهی ما همه چیز می خوانیم جز قرآن و روایات. تعبیر سنگینی از امام باقر علیه السلام است که شاید مشمول خیلی از اندیشمندان مسلمان شود: (يَمُصُّونَ الثِّمَادَ وَ يَدَعُونَ النَّهَرَ الْعَظِيمَ/ اين مردم نَم اندکی را مى مكند ولی #نهر_عظیم(علوم اهل بیت) را رها کرده اند.(کافی/ج1،ص553))
🔹بله؛ می دانم برداشت های ناصوابی ممکن است از منابع شود. ولی راه حل آن جدا کردن بدنه علمی از این منابع نیست. در یادداشت های بعد ضمن #آسیب_شناسی این مطالعات، پیشنهاداتی برای بهره مندی صحیح از آنها ارائه خواهد شد.
🖋 #تحریریه_فتح
#تحول_در_علوم_انسانی
#تمدن_نوین_اسلامی
⭕fatehan.net
🆔 @fatehan
#یادداشت_ویژه
✅فصل تحول 5⃣
💢 #چالش_پاورقی
🔸کتب علوم انسانی اسلامی را که تورقی بزنید با پدیده های جالبی مواجه می شوید. یکی از آنها چالش #پاورقی است!
🔻برخی خیلی بسیط نظریات غربی را آورده اند و در پاورقی مویدی از منابع اسلامی ذکر کرده اند.
🔻برخی کمی پیچیده تر عمل کرده اند. منابع اسلامی را در پاورقی نیاورده اند بلکه آنها را در متن اصلی آورده اند(!) لکن محتوا را که می بینید #مفهوم_پردازی جدیدی را مشاهده نمی کنید. مفاهیم همان مفاهیم غربی ست و در بهترین حالت با حفظ #شاکله نظریات غربی اندک اضافاتی در جهت ارتقاء علوم انسانی غربی داشته اند(!)
🔸اینها بدنبال #ابتناء علوم بر محور معارف اهل بیت نبوده اند و علوم غربی را در منظومه معارف دینی #هضم نکرده اند بلکه از منابع دینی بعنوان #مصالح برای رفع #نواقص بنای آنها استفاده کرده اند.
🔻برخی از این دسته جلوتر هستند و #مدعی اند که مفهوم پردازی های دینی می کنند. به آثارشان که نگاه می کنید می بینید مثلا در روانشناسی مفاهیم کلانی مانند افسردگی و اضطراب را از غربی ها گرفته اند و مفاهیم دینی را ذیل این مفاهیم کلان وارد کرده اند.
🔸از #تفسیر_به_رای ها و #تاویلات #غیرمستند و عجیب و غریب شان که بگذریم بنظر می رسد این ها نیز #جسارت بر هم زدن #نقشه_بازی را نداشته اند.
🔹مشکل اصلی هر سه گروه اینست که خود #پژوهشگر کمابیش در دستگاه هاضمه غرب #هضم شده است و #غرق_شده را توان نجات غریق نیست. یافته ها و پژوهش های آنها #تماما ذیل منظومه دانش غرب تعریف می شود. #جهت_دار نیست. همه آنها علی رغم نکات مثبت شان در #نقش #تبعی و #پاورقی_بودن شان نسبت به علوم غربی مشترک هستند!
🔹اما چاره چیست؟!
🔹چگونه می توان بر پایه معارف دینی منظومه ای جدید بنا نهیم؟
🔹چگونه می توانیم از منابع دینی با رویکردی فعالانه بهره مند شویم؟
🔹چگونه می توانیم مستند و بدون تاویلات ذوقی از معارف بهره مند شویم؟
🔹چگونه می توان پژوهش های اندیشمندان مسلمان را از هضم شدن در دستگاه هاضمه غرب #نجات داد و از آنها بعنوان مصالح بنای نوین خود بهره گرفت؟
🔹در یادداشت های بعد سعی می کنیم پاسخی برای این سوالات ارائه دهیم.
🖋 #تحریریه_فتح
#تحول_در_علوم_انسانی
⭕️fatehan.net
🆔 @fatehan
#یادداشت_ویژه
✅فصل تحول 6⃣
💢لنزت را عوض کن!
🔸در گفتگوهایی که با دوستان روانشناسی خوانده ای که دغدغه روانشناسی اسلامی دارند، بسیار به این نکته برخورده ام: تفسیر معارف دینی از #دریچه_تنگ آموخته های روانشناختی.
🔸این نگاه گرچه تماما منفی نیست و شاید بتوان برای آن نکات مثبتی را برشمرد ولی در مجموع رویکردی #نامطلوب است که ما را از فهم معنای #مراد_شارع بازمی دارد.
🔸آموخته های #پیشین لاجرم در فهم آموخته های #جدید انسان موثر است. بهرحال همه ما آموخته های مختلفی در سنین مختلف زندگی داشته ایم که در فهم آموخته های جدید از آنها بهره می بریم.
🔸بعنوان پیش فرض قبول می کنیم که علوم انسانی غربی #ذاتا #فاسد هستند.
🔸چگونه از تاثیر این آموزه های پیشینی فاسد بر آموزه های جدیدمان جلوگیری کنیم؟ قطعا نمی توان براحتی تاثیر آنها را صفر کرد اما شاید با اقداماتی بتوان تاثیر آن را #نزدیک_به_صفر کرد.
🔸پیشنهاد ما #سیر_مطالعات_قرآنی_روایی است. این سیر مطالعاتی باید بعنوان برنامه ای #سلوکی برای محقق در نظر گرفته شود. باید آنقدر با این معارف #مانوس شود که در جانش بنشیند. اگر فرد در فضای قرآنی و روایی بصورت #طولانی_مدت سیر کند، کم کم #ذائقه اش عوض می شود.
🔸کم کم می تواند نسبت به تاثیر آموخته های پیشین بر آموزه های جدیدش #بصیرت پیدا کند. کم کم می تواند از دریچه #معارف به #معارف بنگرد.
🔹#لنز_اندیشه مان تا عوض نشود #ناآگاهانه مراد خود را بر مراد شارع #تحمیل می کنیم. در بهترین حالت بر #ظاهری از روایات دسترسی پیدا می کنیم و از رسیدن به #باطن معارف باز می مانیم.
🔸معارف دینی بصورت واضح و طبقه بندی شده در دسترس نیستند. اینگونه نیست که با تشکیل یک #خانواده_حدیثی ساده کار تمام شود!
🔸#مفاهیم_یکسانی با #عبارات_متفاوتی در لا به لای معارف گنجانده شده اند که تنها کسانی که سالها با آنها #مانوس بوده اند، به این معارف دسترسی پیدا می کنند. ناگفته نماند که حکمت #مستور و #ذوبطون بودن معارف برای اینست که تنها افراد اهل به آن دسترسی پیدا کنند.
🔸آنهایی که #مانوس با معارف هستند را با آنهایی که بهره مند از این نعمت عظیم نیستند، مقایسه کنید. تفاوت از زمین تا آسمان است. برخی با نگاهی #مکانیکی و #ظاهری به معارف پرداخته اند و برخی در #اعماق آنها غور کرده اند و #لولو و #مرجان صید کرده اند.
🔹در اینجا باز جا دارد که بگویم کی میخواهیم مطالعه #نهر_عظیم روایات را شروع کنیم؟ عمر محدود است و مسیر طولانی ...
🖋 #تحریریه_فتح
#تحول_در_علوم_انسانی
⭕️fatehan.net
🆔 @fatehan
#یادداشت_ویژه
✅فصل تحول7⃣
💢مطالعات جزیره ای
🔸یکی از مشکلات پژوهش های علوم انسانی #مطالعات_جزیره ای است.
🔸یک مفهوم را با استفاده از آیات و روایات انتخاب می کنند و بنا را بر این می گذارند که همه مشکلات جامعه بشری را با آن مفهوم حل کنند!
🔸هرکسی مهم ترین فضیلت اخلاقی را که زیربنای همه فضائل است مفهوم مورد تحقیق خود می داند!
🔸ریشه این مشکل #عدم_احاطه به #منظومه_معارف_اسلامی است.
🔸در حد اعلای آن #مجتهدینی لازم داریم که #طرحی_کلی از اندیشه اسلامی ارائه دهند. این طرح کلی که حاصل سالها #انس با معارف است با #استنادات #دقیق و #مکرر موجب می شود از سخنان #ذوقی و #غیرمستند فاصله گرفته شود و ظرفیت #تفاهم_نخبگانی بر محور معارف اهل بیت را فراهم می کند. ای کاش چنین شخصیت جامعی زودتر ظهور کند.
🔸در سطوح پایین تر نیز باید به این آگاهی و #تفاهم برسیم که از #مطالعات_جزیره ای پرهیز کنیم. باید پژوهشگران ما دغدغه تشکیل #نظام_مفاهیم داشته باشند. اگر مجتهد نیستند نظام مفاهیم که به ذهن شان رسیده است را به مجتهدین #ارائه دهند تا برداشت های غلط حداقلی شود.
🔸در این گفتگوها و رفت و برگشت ها در سطوح مختلف کم کم نظام مفاهیم اسلامی شکل خواهد گرفت. با شکل گیری آن سه امر مهم محقق می شود:
🔹اولا بستر #استحاله پژوهش های #غربی در اندیشه اسلامی فراهم می شود و بدین گونه می توان از یافته های آنها در منظومه معارف #جهت_دار اسلامی بهره گرفت.
🔹ثانیا امکان #نجات پژوهش های #اسلامی موجود و #جایابی آن در این منظومه معارف مهیا می شود و از #هضم_شدن و هرز رفتن آن ها در اندیشه غربی جلوگیری می شود.
🔹ثالثا امکان #جهت_دهی به پژوهش های #حوزوی و #دانشگاهی فراهم می شود تا در بستر معارف اسلامی حرکت کنند و پژوهش هایی #هم_افزا با اندیشه کلی اسلامی شکل بگیرد.
🖋 #تحریریه_فتح
#تحول_در_علوم_انسانی
⭕️fatehan.net
🆔 @fatehan
📝 #یادداشت
📒منتظران بی انتظار
📋میخواهم از حال وهوای شهرم بگویم.نه 900سال،که هزار و چهار صد سال است که ما را به دینمان میخوانند و بیدارنمیشویم.بارها کشتی های نجات برایمان فرستادند و بازهم به خودمان نیامدیم،درسیلاب غفلت هایمان غرق شدیم. ما اسماعیل هایمان را پرستیدیم و خانه خدایمان را قربانی اسماعیلمان کردیم.هزار و چهار صد سال رفتی و ما گوساله های زیادی برای پرستیدن برگزیدیم.آنچنان که حتی خاطره ی دین تو هم از یادمان رفته است.ما یوسفمان را از خانه راندیم و هزار وچهارصد سال است که توبه نکرده ایم.آری ما کاتبان نامه های حسین هستیم و سخت در اشتیاقش میسوزیم اما تا قبل از وعده ملک ری،تنها تا زمانیکه انچه منافع ما را در دست دارد در اریکه قدرت نباشد.ما مسلمانان بی اسلام،ما منتظران بی انتظار،ما متعهدان ناکث، ما عاشقان منفعت طلبی هستیم که هزار وچهار صد سال برای آمدنت دعا میخوانیم و متعجب از براورده نشدنش و کسی چرا به مانمیگوید که دعا پذیرفته میشود از بندگان .بندگی ،کاری که هزار وچهار صد سال است نیاموختیم.....
🖋خانم همتیان، کارشناسی روانشناسی
#تحریریه_فتح
⭕️fatehan.net
🆔 @fatehan