📍 #اختصاصی ♦️تحولات اجتماعی دوره #کورنا و حیات خانگی 🔹با طولانی شدن دوره مقابله با کرونا، گفتمان «در خانه می‌مانیم» همه عرصه های زندگی بشر را متحول کرده است بنابراین برای توضیح تمرکز روابط اجتماعی در خانه، مفهوم «حیات خانگی» را صورت بندی کردیم. 🔹حیات خانگی، خانواده را به عنوان دارایی دوره کرونا به عنوان ارزش در نظر می‌گیرد. 🔹در حیات خانگی زنان سهم بیشتری از قدرت خانه را دارا می‌باشند و در عین حال، مادری به معلمی توسعه می‌یابد و وظایف زن در خانه افزایش می‌یابد. 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

📍 #اختصاصی ♦️تحولات اجتماعی دوره #کورنا و حیات خانگی 🔹با گسترش و تداوم دوره اپیدمی بیماری کورنا، مطالعه تحولات اجتماعی پدیدآمده بر اثر سبک زندگی مبتنی بر مقابله با کرونا ضروریست. 🔹مفاهیم اجتماعی بر اثر تغییرات پدید آمده نیاز به باز تعریف دارند. هسته مرکزی تحولات کرونایی، ناشی از گفتمان، «درخانه می‌مانیم» است. 🔹در خانه می‌‌مانیم؛ اصلی ترین دستورالعمل برای مقابله با کروناست. 🔹در خانه می‌مانیم؛ یک ایدئولوژیست که همه روابط و مناسبات اجتماعی را حول خود تغییر می‌دهد. 🔹در خانه می‌مانیم به دلیل پشتیبانی از ارزش «حفظ حیات»، مناسک دینی را هم تعطیل، تغییر و بازسازی می‌کند. 🔹حفظ حیات؛ آن نقطه انتهایی مشروعیت‌زا در شبکه رابطه ای قدرت است. اسلام از آن دسته ادیانی است که حفظ حیات در صدر ارزش های آن در کنار توحید جای دارد. 🔹حال که «در خانه می مانیم» این چنین اهمیتی دارد، مفهوم «حیات خانگی» را برای توضیح روابط و زندگی اجتماعی که حول محور «خانه» شکل می‌گیرد، صورت‌بندی می‌کنم. 🔹حیات خانگی، نحوه‌ای از زندگی اجتماعی است که افراد در محیط خانه و با تاکید بر مرزهایی که مفهوم «خانواده» ایجاد می‌کند در زمان طولانی‌تر از گذشته، زندگی می‌کنند. 🔹آنچه مرزهای این واحدهای اجتماعی را از هم جدا می‌کند، خانواده است. خانه به تنهایی نمی تواند این واحدها را از هم جدا کند. 🔹خانواده بر اساس مناسبات اقتصادی، عاطفی و خونی با «پیوند‌های قوی» میان اعضای آن شکل می‌گیرد. 🔹حیات خانگی مفهومی است که جمع شدن همه اعضای خانواده در زمان طولانی را برای حفظ امنیت در مقابل بیماری های مسری توضیح می‌دهد. 🔶آموزش و تحصیل: 🔹آموزش و تحصیل هر چند تحولات زیادی را پشت سر گذاشته است ولی در دوره کورنا به ناچار حضور در مدرسه و تحمل نظم مدرسه یا دانشگاه یا هر محیط آموزشی فیزیکی، در مکان خاص آموزش و حضوری برچیده می‌شود. 🔹بنابراین ارتباطات با همسالان و تحمل نظم آموزشی از میان می‌رود و گونه دیگر مبتنی بر آموزش غیر حضوری یا مبتنی بر فضای مجازی تجربه می‌شود. 🔹در واقع یک نهاد جامعه پذیری از میان می رود و خانواده یگانه محیط حضوری جامعه پذیری خواهد بود. 🔹با این حال باید بررسی شود که فضای مجازی چگونه می‌تواند جامعه پذیری حیات خانگی کودکان را سامان دهد؟ 🔹در حیات خانگی، مادران نقش معلم و گاه واسط معلم را برای دانش آموز ایفاء می‌‌کنند، بنابراین مفهوم «مادری» به معلمی توسعه می‌یابد، مادرانی که دارای فرزندان بیشتری باشند عملا اغلبِ وقت خود را به آموزش تحصیلی کودکانشان سپری خواهند کرد و براساس آموزش مجازی «زمان» آموزش متغیر و تقریبا در همه طول شبانه روز تداوم می‌یابد. 🔹مساله محدودیت تعداد وسایل ارتباطی برای همه اعضای خانواده تنظیمات و مقررات دیگری را برای دسترسی ایجاد می‌کند و مسائل مرتبط با نابرابری درون خانواد‌ه را نیازمند بازتعریف می‌کند. 🔹در موضوع دسترسی به وسایل ارتباطی و فقدان دسترسی برخی خانواده‌ها و یا فقدان سواد دیجیتال و رسانه‌ای آنها، مساله «نابرابری آموزشی» را بسیار با اهمیت می‌کند که نیازمند حمایت و مداخله سیاست گذارن اجتماعی است. ✍🏻نویسنده؛ محمدرضا زهرائی (دانشجوی دکتری جامعه شناسی–مسائل اجتماعی) 🔻متن کامل در لینک زیر: 🌐 http://fekrat.net/?p=888 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

📍 #یادداشت ♦️نواندیشی و چالش‌های زمانه #مطهری 1⃣ جریان‌های نواندیشی دینی سده اخیر در ایران، همواره با دوگونه چالش‌های نظری بحث‌برانگیز روبه‌رو بوده‌اند. 🔹اول؛ چالش‌های روش‌شناختی 🔹دوم؛چالش‌های معرفت‌شناختی 🔹این سخن بدین‌معناست که «فهم، تبیین و نقد» این جریان‌های فکری، از زاویه دقت‌های مِتدیک و همچنین معرفتی امکان پیدا می‌کند. 🔹علاوه براینکه می‌توان ریشه بسیاری از بدفهمی‌ها یا کژراهه‌ها را در این دو دسته پی‌جویی کرد. 2⃣ بر این سیاق، یکی از مهم‌ترین چالش‌های مِتدیک جریان‌های نواندیشی دینی، رویکردهای غیرروشمند یا برگزیدن روش‌های نامناسب برای فهم دین و آموزه‌های دینی بوده است، رویکردهایی مانند قیاس، استحسان، استصلاح، تاویل قرآن، دینامیزم قرآن، اخباریون یا نگاه‌های ذوقی و سلیقه‌ای یا صوفی‌گرایانه به متون دینی و…. 🔹در یک کلام؛ آنچه از این هنگامه پرآشوب رویکردهای غیرروشمند بیرون می‌آید، همان اسلام التقاطی یا شکل‌ها و انگاره‌هایی از آن است و متقابلا شهید مطهری نیز در زمانه خود و در آثارش (با فرازوفرودهایی)، درصدد مرزبندی و ارائه شاخصه‌های دین‌پژوهی برای پرهیز از آمیزش یا آمیختن با چنین فراگردهایی برمی‌آمد. 3⃣ از سوی دیگر؛ باید در دل چالش‌های معرفت‌شناختی گوناگون، به مساله نحوه تحلیل و تفسیر انسان در اسلام و چگونگی تصویر و ترسیم هویت آدمی در ادیان اشاره کرد، چراکه حل و تحلیل بسیاری از پرسش‌ها یا شبهات فلسفی، کلامی، عرفانی، فقهی و اجتماعی مطرح در قلمروی مطالعات نواندیشی دینی، به زوایایی از مساله تحلیل قوا و ظرفیت‌های وجودی انسان و نحوه ترابط و بَرنهاد سیستماتیک آنها دارد. ✍🏻نویسنده؛ سیدحسین حسینی، عضو هیات‌علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی 🔻ادامه مطلب در لینک زیر؛ 🌐 http://fekrat.net/?p=906 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

📍 #اختصاصی ♦️زنده‌باد همسران و مادران! 🔸نه تنها #اسلام که همه ادیان و پیامبران‌شان با بسیاری از عرف‌های غلط جامعه خود درگیر بوده‌ و کوشیده‌اند ریشه آن سنن نادرست را قطع کنند. 🔸بنابراین این که جوامع مدرن به زن‌سالاری (در خوانش‌ها و نحله‌های گوناگونش) گرایش دارند مجوز آن نیست که از متن دین تفسیری نادرست عرضه کنیم. 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

📍 #اختصاصی ♦️زنده‌باد همسران و مادران! 🔻(بخش اول) 🔸«شاید اگر در خاورمیانه رهبران زن حکم‌رانی می‌کردند، به جای بوی باروت و خون، عطر نرگس و یاس در فضا می‌چرخید.» 🔸جملات بالا بخشی از سرمقاله #روزنامه_اطلاعات با عنوان «زنده باد زنان» است که در روز شنبه ۱۳۹۹/۲/۶ به قلم سردبیر نگاشته و منتشر شد. 🔸نویسنده محترم شواهدی از موفقیت مدیران زن در مواجهه با بحران #کرونا را ذکر کرده و از آن نتیجه گرفته است اگر سهم زنان از مدیریت بیشتر شود، جهان جای بهتری برای زندگی خواهد شد. 🔸در این یادداشت می‌کوشم در حد توان بخشی از مدعاهای ایشان را نقد کنم. 🔸نوشته‌اند: «در هنگامه شیوع کرونا و در شرایطی که رهبرانی همچون #دونالد_ترامپ و بوریس جانسون عملکردی رقت‌انگیز در برابر آن نشان دادند تایوان، نیوزلند، آلمان، فنلاند، دانمارک، ایسلند و حتی بنگلادش کشورهایی بودند که این ویروس هولناک را به خوبی و شایستگی مدیریت و مهار کردند و مانع از شیوع گسترده و برجاگذاشتن تلفات سنگین شدند. 🔸وقتی به این کشورها روی نقشه جغرافیا نگاه می‌کنیم و پراکندگی آنها را از دور سوی اقیانوسیه تا از جنوب شرق آسیا و تا شمال غرب اروپا می‌بینیم، تنها یک پاسخ برای این پرسش داریم: رهبران همه آنها زن هستند.» 🔸باید به نویسنده گرامی عرض کرد کشورهایی وجود دارند که در مواجهه با بحران کرونا عملکرد خوبی داشتند و اتفاقا زنان آن را اداره نمی‌کنند. 🔸نمونه بارزش، منشا شیوع کرونا، چین، است که در مجموع مدیریت موفقی از خود به نمایش گذاشت. 🔸بعدی، کره جنوبی است که علی رغم نزدیکی به چین، درصد ابتلا و تلفات بسیار پایینی را ثبت کرد و سرانجام ایران که با وجود تنگنای شدید مالی و فشار بی‌وقفه تحریم‌ها بر اقتصادش روی هم رفته نمره قبولی در مدیریت این بحران می‌گیرد.(ضمن پذیرش اشکالات و کمبودها) 🔸ایشان در ادامه نوشته‌اند: «این‌ها (موفقیت زنانِ مدیر در مواجهه با بحران کرونا) نمی‌تواند تصادفی باشد. 🔸به ویژه که تنها ۷‌درصد رهبران جهان زن هستند و معمولاً در هنگامه‌ها و بحبوحه‌های دشوار، کارنامه‌هایی به مراتب بهتر برجا می‌گذارند. 🔸همان‌طور که در رفتارهای نابهنجار و مجرمانه از جمله اختلاس، دزدی و فساد مالی و سیاسی، زنان، به نسبت مناصبی که در اختیار دارند، سهم ناچیزی دارند.» 🔸از بخش آخر مدعا شروع می‌کنم. راه مواجهه با #فساد_اقتصادی در یک حکومت نه تغییر جنسیت مدیران که افزایش نظارت بر آنان است. 🔸در سیستم حکم‌رانی شفاف که رسانه‌ها نورافکن بر تاریک‌خانه سازمان‌ها و ادارات می‌اندازند و همه چیز را زیر نظر می‌گیرند هیچ مدیری فرصت دزدی و فساد پیدا نمی‌کند. 🔸چه آن که پایش را کج بگذارد تیتر اول رسانه‌ها می‌شود و بلافاصله با عواقب قضایی دست‌کجی‌اش روبرو خواهد شد. 🔸بنابراین اگر چه ممکن است زن‌ها ذاتا تمایل کمتری به فساد داشته باشند اما چون در این مساله راهکار بدیل و البته با کارایی قطعی (شفافیت حکم‌رانی و آزادی رسانه‌ای) وجود دارد نباید راه حل را در زنانه‌سازی فضای مدیریتی منحصر کرد؛ به ویژه آن که سپردن مناصب مدیریتی به بانوان پیامدهای منفیِ گریزناپذیری دارد، از جمله آن که چون بانوان از نظر فیزیکی ضعیف‌تر از مردان‌اند و عموما نمی‌توانند کار سنگین بیرون را با وظیفه مهم مادری و همسری جمع کنند مجبور می‌شوند یکی را قربانی کنند که البته معمولا دومی است! 🔸بنابراین افزایش سهم زنان در مدیریت جامعه اگر چه ممکن است با نتایج به ظاهر خوبی همراه شود و بهره‌وری حکومت را افزایش دهد اما با توجه به ضربه سنگینی که به جایگاه خانواده وارد می‌کند در طولانی مدت آسیب‌های فراوانی خواهد داشت که زیانش را بیش از فایده‌اش خواهد کرد. ✍🏻نویسنده؛ علی بهاری 🔻ادامه مطلب در لینک زیر؛ 🌐 http://fekrat.net/?p=895 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

📍 #اختصاصی ♦️زنده باد همسران و مادران! 🔻(بخش دوم) 🔸افزون بر عدم امکان جمع مادری و مدیری، نفقه‌ای که در #اسلام برای زن در نظر گرفته شده پشتوانه‌ای برای اعمال مدیریت شوهر است. 🔸به بیان دیگر اسلام با موظف کردن مرد به سرپا نگه داشتن ستون اقتصاد خانه و تامین مالی همسر خود، زمینه را برای ولایت و سرپرستی او فراهم کرده است. 🔸گویا در یک قرارداد نانوشته مرد زندگی زن را تامین می‌کند و زن نیز تحت ولایت شوهر باقی می‌ماند. 🔸اما اشتغال بانوان به خصوص در مشاغلی که درآمد فراوانی به همراه دارد (مانند مناصب مدیریتی و سازمانی) باعث استقلال مالی زن می‌شود و او را از نفقه همسرش بی‌نیاز می‌کند. 🔸همین موضوع می‌تواند آسیب‌ها و مشکلات فراوان بعدی را به همراه داشته باشد. 🔸در این زمینه کافی است به پرونده‌های فراوان طلاق که در دادگاه‌های خانواده تلنبار شده است نگاهی گذرا بیندازید. 🔸البته مقصود نویسنده به هیچ وجه این نیست که زن کنیز شوهر است و هر چه شوهر می‌گوید باید اطاعت کند و مرد آزاد است هر چه می‌خواهد انجام دهد، ولی به هر حال در یک رابطه زناشویی دینی، دو طرف نسبت به یکدیگر وظائف و حقوقی دارند که باید از جانب هر دو مراعات شود. 🔸نمی‌شود موقع اعطای فرصت شغلی و تحصیلی، زن و مرد را کاملا برابر بخواهیم و به هنگامه تامین اقتصادی خانواده، بار معیشت را روی دوش مرد بیندازیم. 🔸ممکن است خواننده گرامی به نویسنده انتقاد کند که این دست احکام اسلامی برای زمان جاهلیت است و برای زمان ما کارایی ندارد و باید از اسلام قرائتی نو و مطابق نیازهای زمان عرضه کنیم تا مورد پسند جوامع مدرن باشد. 🔸در پاسخ به چنین اشکالی باید گفت: اولا اسلام بنا ندارد خود را مطابق سلائق مخاطبان تغییر دهد. 🔸نه تنها اسلام که همه ادیان و پیامبران‌شان با بسیاری از عرف‌های غلط جامعه خود درگیر بوده‌ و کوشیده‌اند ریشه آن سنن نادرست را قطع کنند. 🔸بنابراین این که جوامع مدرن به زن‌سالاری (در خوانش‌ها و نحله‌های گوناگونش) گرایش دارند مجوز آن نیست که از متن دین تفسیری نادرست عرضه کنیم. 🔸ثانیا ضرورت انطباق احکام اسلام با اقتضائات جامعه مدرن در جایی است که حکمی از احکام اسلام به دلیل نیاز و ضرورت جامعه جاهلی وضع شده باشد و آن نیاز و ضرورت اکنون از میان رفته باشد. 🔸اما در مورد احکام حقوق زنان با توجه به آن که بسیاری از این احکام (بسیاری از آن‌ها نه همه‌شان) بر اساس ویژگی‌های جسمانی و روانی بانوان وضع شده است در زمان‌های گوناگون باقی است و از قضا ضرورت تمرکز بانوان بر همسرداری و خانه‌داری از آن موارد است. 🔸البته نگارنده از اساس با اشتغال بانوان مخالف نیست و آن را انکارناپذیر می‌داند اما در جایی که واقعا آن کار را کسی جز بانوان نتواند انجام دهد. 🔸مثلا جامعه به معلم، پرستار، پلیس، پزشک، مشاور و هنرمند زن نیازمند است و باید نیاز خود را تامین کند. 🔸اما در جایی که تصدی‌گری بانوان ضرورتی ندارد (مانند مناصب مدیریتی) بهتر است به مدیر مرد اکتفاء کنیم و خانواده را که سقف آرامشش بر ستون مهر مادرانه است از هم نپاشیم. ✍🏻نویسنده؛ علی بهاری 🔻ادامه مطلب در لینک زیر؛ 🌐 http://fekrat.net/?p=895 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

📍 #یادداشت ♦️نواندیشی و چالش‌های زمانه #مطهری 🔹باید در دل چالش‌های معرفت‌شناختی گوناگون، به مساله نحوه تحلیل و تفسیر انسان در اسلام و چگونگی تصویر و ترسیم هویت آدمی در ادیان اشاره کرد، چراکه حل و تحلیل بسیاری از پرسش‌ها یا شبهات فلسفی، کلامی، عرفانی، فقهی و اجتماعی مطرح در قلمروی مطالعات نواندیشی دینی، به زوایایی از مساله تحلیل قوا و ظرفیت‌های وجودی انسان و نحوه ترابط و بَرنهاد سیستماتیک آنها دارد. 🔹در این جایگاه، تردیدی نیست که #شهید_مطهری در تشخیص این مهم به‌درستی پیش رفت و در بخش‌هایی از آثار خود به جوانبی از این مساله پرداخته است؛ هرچند امکان دارد این مهم را «اُم‌المسائل معرفت‌شناسی دینی» (مانند نویسنده این سطور) قلمداد نکرده باشد. ✍🏻نویسنده؛ سیدحسین حسینی، عضو هیات‌علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

📍 #اختصاصی ♦️درس‌ها­ی #کرونا_ویروس 🔻(بخش اول) 🔹در کنار همه استرس­‌ها، نگرانی­‌ها، مرگ و میرها، سختی­‌ها و شدت­‌هایی که کروناویروس برای ایران و بلکه جهان دارد، درس‌های فراوانی هم با خود در جنبه­‌های مختلف برای ما داشته است که می­‌توان در راستای تبدیل تهدید به فرصت یا استفاده از تهدید به عنوان فرصت از آن بهره گرفت و مخاطبان خود را در این بهره­‌ها سهیم ساخت. 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

📍 #اختصاصی ♦️درس‌ها­ی #کرونا_ویروس 🔻(بخش اول) 🔹در کنار همه استرس­‌ها، نگرانی­‌ها، مرگ و میرها، سختی­‌ها و شدت­‌هایی که کروناویروس برای ایران و بلکه جهان دارد، درس‌های فراوانی هم با خود در جنبه­‌های مختلف برای ما داشته است که می­‌توان در راستای تبدیل تهدید به فرصت یا استفاده از تهدید به عنوان فرصت از آن بهره گرفت و مخاطبان خود را در این بهره­‌ها سهیم ساخت. 🔶در حوزه فقه 🔹در اسلام آداب فراوانی وجود دارد. یک بخش آن­ها مربوط به آداب فقهی است. این آداب در امور مختلف فقهی یافت می­شود. حتی در امور عادی زندگی از خوردن، نوشیدن، تخلی، ازدواج و … . 🔹این مسئله نشان از توجه اسلام به سعادت بشر حتی در امور بظاهر کم اهمیت زندگی انسان دارد که گاهی از آن­ها به غلط به روزمرگی‌ها یاد می­‌کنند: 🔶توجه به نوع طعام جسم و روح 🔹در قرآن آیات مختلفی به این حقیقت اشاره دارد از مهم­ترین آن­ها «فلینظر الانسان الی طعامه» است که مفسران در ذیل این آیه توجه به خوراک جسم و روح را مورد توجه قرار داده­‌ا‌ند. 🔹در اسلام قاعده فقهی مشهوری مورد توجه فقهاء است که از آن قاعده، احکام فقهی بسیاری استنباط می‌شود، 🔹آن قاعده این است: « لا ضرر و لا ضرار فی الاسلام» 🔹همانطور که می دانیم چشم، گوش، دهان، بینی و …، مجرای قوای نفس است. 🔹اسلام به آنچه از این مجراها به جسم و جان آدمی وارد می­‌شود، توجه دارد. 🔹از این رو در اسلام نوع خوردنی­ها، نوشیدنی­ها، چشیدنی­ها، بوییدنی­ها، دیدنی­ها و شنیدنی­ها موضوعیت دارد و چارچوب مشخصی برای هر کدام از این­ها تعریف شده است. برخی از این­ها حرام، برخی مستحب و برخی مکروه است. 🔹در خصوص طعام روحی از دیدنی­‌ها، شنیدنی­‌ها، بوییدنی­‌ها و … حتی در بخش خطورات ذهنی یعنی اندیشیدنی ها هم از حلال و حرام بحث شده است. شنیدن موسیقی حلال و حرام، مناظر حلال و حرام، خطورات فکری حلال و حرام همچون فکر گناه و ثواب و … از آن جمله است. 🔹بی­‌توجهی به این امور می­‌تواند همچون ویروس خطرناکی باشد که باعث ایجاد بیماری­ها می­شود و جان فرد، جامعه بلکه عالم را به مخاطره افکند همچون کرونا ویروس که در بحث ما به علت عدم توجه به حلال یا حرام بودن نوع طعام، جان هزاران انسان را گرفت و بشریت را به #قرنطینه خانگی وادار ساخت. 🔹اگر از همه مضرات دیگر آن به ویژه اقتصاد و فرهنگ صرف‌نظر کنیم همچون تعطیلی مراکز فرهنگی و اداری مالی در راستای امور اقتصادی، تهدید جان آدم­‌ها چیزی نیست که بتوان از آن به راحتی چشم­‌پوشی کرد. 🔶 در بخش آداب 🔹توصیه اکید پزشکان به بهداشت در شستن دست­ها قبل غذا یا عدم مصافحه با دست­های آلوده به دیگران به جهت رعایت بهداشت اجتماعی، یک مورد از بی­شمار مواردی است که در اسلام به عنوان مستحب قبل طعام و حرام از جهت ضرر به دیگران و حق الناس در عدم مصافحه با دست آلوده و امکان انتقال مریضی بر آن تاکید دارد. 🔹درس و عبرتی که می­توان در این بازه نسبت طولانی و طاقت فرسا از حضور مهمان ناخوانده کرونا ویروس در جمع خود بگیریم، بازگشت به دامن اسلام و شرع مقدس است، بازخوانی مسلمانی­مان و اهتمام بر آنچه که خداوند به عنوان خالق ما و آگاه به سود و زیان ما، برایمان به ارمغان آورده و بی استحقاق ارزانی مان داشته است. ✍🏻نویسنده؛ مرضیه ورمزیار(دکتری اخلاق اسلامی دانشگاه معارف) 🔻ادامه مطلب در لینک زیر؛ 🌐 http://fekrat.net/?p=914 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

📍 #یادداشت ♦️آیا ما یک جامعه کوتاه مدت، استبدادزده و ورشکسته هستیم؟ 🔹استعمار قبل از اینکه مبتنی بر نیروی تغلب و زور بتواند جهان غیر غربی را مستعمره کند می‌بایست زمینه‌های فرهنگی حضور خود را مهیا می‌کرد. 🔹️شرق شناسان و جهانگردان غربی با حمایت مالی کمپانی‌های استعماری به سراسر دنیا سفر می‌کردند و در قالب سفرنامه‌ها تصویری عقب افتاده و بدوی و غیرمتمدن از جهان غیر غربی می‌ساختند تاحضور نظامی و اقتصادی غربی‌ها توجیه شود. 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

📍 #یادداشت ♦️آیا ما یک جامعه کوتاه مدت، استبدادزده و ورشکسته هستیم؟ 🔹استعمار قبل از اینکه مبتنی بر نیروی تغلب و زور بتواند جهان غیر غربی را مستعمره کند می‌بایست زمینه‌های فرهنگی حضور خود را مهیا می‌کرد. 🔹️شرق شناسان و جهانگردان غربی با حمایت مالی کمپانی‌های استعماری به سراسر دنیا سفر می‌کردند و در قالب سفرنامه‌ها تصویری عقب افتاده و بدوی و غیرمتمدن از جهان غیر غربی می‌ساختند تاحضور نظامی و اقتصادی غربی‌ها توجیه شود. 🔹این تصویر سازی آنقدر قوی بود که بسیاری از شرقی ها نیز چنین تصویری از خود را باور و حضور استعمارگران را به نفع خود می‌دانستند و لفظ استعمار اصلا به معنای طلب عمران و آبادی بود. 🔹“ادوارد سعید” در اثر مُعظَم خود که سنگ بنای مطالعات پسااستعماری شد این دست از تصویر سازی‌ها را “شرق شناسی” نامیده است. 🔹آن‌طور که سعید و خلف او اشاره کرده‌اند بر اساس این تصویر سازی های شرق شناسانه، غیر غربی انسانی تنبل و تن‌پرور، خود محور، استبداد‌زده، دروغگو، شهوت‌ران، حسود و ریاکار، منفعل، نظم ناپذیر، نامشارکتی و… توصیف شده است. 🔹اما شرق‌شناسی فقط در غرب محدود نماند و بواسطه ارتباطات استعماری این گزاره‌‌ها به عینه در کار بسیاری از نویسندگان شرقی که به دنبال تحلیل شخصیت و منش و اخلاقیات کلی ملت‌های خود برای فهم علل عقب ماندگی‌شان بوده اند نیز تکرار شده‌اند که برخی‌ها این شق از بررسی‌ها را “خودشرق شناسی” نامیده‌اند. ✍🏻نویسنده؛ دکتر میثم مهدیار 🔻متن کامل در لینک زیر: 🌐 http://fekrat.net/?p=911 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

📍 #اختصاصی 📋 #پرونده_ویژه ♦️تاریخچه و نقش #روحانیت در صیانت از سرمایه‌های ملی 🔸ورود روحانیت در قیام تحریم تنباکو در ۱۳۰ سال پیش، با ورودی که امروز روحانیت به مسائل اقتصادی و بازار دارد، از جنبه‌هایی مشترک، و از جنبه‌هایی نیز متفاوت است. 🔸اولاً، مسئله در این مورد فقط بازار، سود و مسائل اقتصادی نیست. 🔸بلکه مسئله‌ی هویت و استقلال نیز مطرح است که این جنبه مشترک هر دو ورود روحانیت است. 🔸قضیه «کمپانی رژی» و در مقابل آن حکم تحریم تنباکوی میرزار شیرازی، یکی از مقاطع مهم بیداری اسلامی است و اتفاقاً از آن ازمنه‌ای است که بیداری اسلامی، از جهان تسنن به جهان تشیع وارد و عمیق‌تر شد، و نیز بُعد وسیع‌تری پیدا کرد و به استعمار ضربه بزرگی وارد ساخت. 🔻ادامه مطلب در لینک زیر؛ 🌐 http://fekrat.net/?p=917 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

🔊 #فایل_صوتی 📋 #پرونده_ویژه ♦️تاریخچه و نقش #روحانیت در صیانت از سرمایه های ملی 🔹چه ارتباطی بین ورود روحانیت و میرزای شیرازی به مسأله تنباکو و ورود رهبر انقلاب به مسأله #تولید_ملی و حالا «#جهش_تولید» می‌توان یافت؟ 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

📍 #اختصاصی 📋 #پرونده_ویژه ♦️تاریخچه و نقش #روحانیت در صیانت از سرمایه های ملی 🔹چه ارتباطی بین ورود روحانیت و میرزای شیرازی به مسأله تنباکو و ورود رهبر انقلاب به مسأله #تولید_ملی و حالا «#جهش_تولید» می‌توان یافت؟ 🔹صیانت از سرمایه‌هایی مانند #تنباکو، #نفت وتولید ملی، چقدر به وظایف ذاتی روحانیت مربوط می‌شود و عملکرد فعلی علما و حوزه‌های علمیه در چنین مقولاتی چگونه است؟ 🔹روحانیت در عرصه‌های ماهیتاً اقتصادی، چه وظیفه یا ظرفیت تمدنی‌ای دارند؟ 🔹ورود روحانیت در قیام تحریم تنباکو در ۱۳۰ سال پیش، با ورودی که امروز روحانیت به مسائل اقتصادی و بازار دارد، از جنبه‌هایی مشترک، و از جنبه‌هایی نیز متفاوت است. 🔹اولاً، مسئله در این مورد فقط بازار، سود و مسائل اقتصادی نیست. بلکه مسئله‌ی هویت و استقلال نیز مطرح است که این جنبه مشترک هر دو ورود روحانیت است. 🔹اگر دقت کنیم، بیداری اسلامی جریان بزرگی است که در همه جهان اسلام – در مصر، هند، ایران، عراق، لبنان و کشورهای مختلف – بوده است، و نیز یک جریان هویت‌زا نیز هست. 🔹در برخی از این کشورها، جنبه سلبی ابتدا خود را نشان داده است، و در یک‌جاهایی نیز ایجابی. 🔹وقتی به بحث‌های سیاسی و تمدنی پرداخته می‌شود، بحث‌ها ایجابی می‌شود. وقتی از تحریم سخن می‌گوییم، بحث‌ها سلبی می‌شوند. 🔹قیام تحریم تنباکو سلبی است، البته توانسته حرکت بزرگ جهان اسلام در مورد بیداری اسلامی و هویت را عمق ببخشد و مقدمه‌ای برای حفظ استقلال سیاسی و اقتصادی باشد؛ از آن جنبه در دلِ این حرکت سلبی یک نوع ایجاب قوی هم وجود داشته است. 🔻ادامه مطلب در لینک زیر؛ 🌐 http://fekrat.net/?p=917 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

سنخ شناسی فقه تمدنی 🔹 فقه تمدنی را نمی توان یک رویکرد در فقه حکومتی در قبال رویکردهایی چون فقه نظامات دانست؛ بلکه چارچوب بخش و نشانگر ابعاد آن است. در فقه تمدنی، مسائل و موضوعات (امور خارجی) در چارچوب تمدن اسلامی ایجابا و تمدن های غیر مشروع سلبا تحلیل می شود. 🔸فقه تمدنی را باید فقه مقایسه دانست؛ فقه مقایسه میان تمدن ها در حوزه مسائل میان تمدنی. برای مثال، رسانه، در بستر تمدن غربی شکل گرفته است و فقه تمدنی، احکام رسانه را در بستر تمدن اسلامی ارزیابی می کند. از این منظر، فقه تمدنی با فقه المصالح نیز نسبت می یابد و با رعایت تشکیک در مصالح (تمدن، نظامات، اجتماع و فرد)، چارچوب آن را تحلیل و اصدار حکم را فهم می کند. 🔘 فقه تمدنی، فقه بسترهای نظامات است. نظام سازی در اجتماع غایتی جز تأسیس تمدن ندارد و توجه به الزامات و بسترهای تمدنی جامعه، زمینه ی تأسیس و ارتقای نظامات را فراهم می کند. ⚫️ فقه تمدنی، فقه آینده است. زیرا تمدن، مقوله ای تطوری است. شاید یک برنامه تلویزیونی در یک مقطع حتی به نظام فرهنگی آسیب نزند اما در صورت تداوم، آینده آن نظام را در بستر تمدنی مختل گرداند. 🖌 #سید_محمد_طباطبائی #مبانی_فقه_نظام @religionsience 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

🎬 #کلیپ 📍 #پرونده_ویژه ♦️نهضت تحریم #تنباکو و صیانت از سرمایه‌های ملی 🎙دکتر #مهدی_ابوطالبی 🔻(بخش اول) 🔹روحانیت و علما نسبت به مراکزی که توسط داخلی‌ها و خارجی‌ها به عنوان مراکز فرهنگی در کشور در همان سال‌های گذشته تأسیس می‌شدند، حساسیت داشته‌اند. 🔹نسبت به محتوای علمی که در مدارس تدریس می‌شدند حساسیت داشته‌اند و لذا توجه آن‌ها به دلیل همان وظیفه حراست از دین و مراقبت از مسائل دینی به جهت اقامه دین در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، هنری و آموزشی بوده است. 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

♦️حکم میرزای شیرازی، توجه‌ها را به سمت #روحانیت جلب کرد. 🎙در گفت‌وگو با دکتر #مهدی_ابوطالبی بررسی شد. 🔹روحانیت و علما نسبت به مراکزی که توسط داخلی‌ها و خارجی‌ها به عنوان مراکز فرهنگی در کشور در همان سال‌های گذشته تاسیس می‌شدند، حساسیت داشته‌اند. 🔹نسبت به محتوای علمی که در مدارس تدریس می‌شدند، حساسیت داشته‌اند و لذا توجه آنها به دلیل همان وظیفه حراست از دین و مراقبت از مسائل دینی به جهت اقامه دین در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، هنری و آموزشی بوده است. 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

♦️حکم میرزای شیرازی، توجه‌ها را به سمت #روحانیت جلب کرد. 🎙در گفت‌وگو با دکتر #مهدی_ابوطالبی بررسی شد. 🔹چه ارتباطی بین ورود روحانیت و میرزای شیرازی به مساله #تنباکو و ورود رهبرانقلاب به مساله #تولید_ملی و حالا #جهش_تولید می توان یافت؟ 🔹صیانت از سرمایه‌هایی مانند تنباکو، نفت وتولید ملی، چقدر به وظایف ذاتی روحانیت مربوط می‌شود و عملکرد فعلی علما و حوزه‌های علمیه در چنین مقولاتی چگونه است؟ 🔹روحانیت در عرصه های ماهیتا اقتصادی چه وظیفه یا ظرفیت تمدنی ای دارند؟ 🔹نهضت تحریم تنباکو به عنوان یکی از مهمترین نهضت‌ها و جنبش‌های تاریخ سیاسی ایران شناخته می‌شود و می‌توان گفت: در دوران معاصر اولین نهضتی است که با نگاه دینی و شرعی و با محوریت حکم یک مرجع تقلید شکل گرفت و با همراهی مردم و تبعیت مردم از این حکم شرعی توانست در دو بُعد مبارزه با استبداد و مبارزه با استعمار موفق باشد. 🔹قرارداد معروف رژی که توسط شرکت انگلیسی طراحی شده بود و توسط شاه ایران و حکومت وقت امضا شده بود، در مواجهه با این به اصطلاح قرارداد فراز و فرودهایی داشت و مردم، روحانیون، بازاری‌ها، تجار، کشاورزها و اقشار مختلف در مبارزه با این نهضت تلاش کردند؛ اما آن چیزی که باعث پیروزی نهضت و اثربخشی و توفیق نهضت شد، حکم معروف میرزای شیرازی بود. 🔹حکم ایشان، یک حکم شرعی بود و عمل مردم به این حکم شرعی باعث پیروزی نهضت و شکست آن حرکت دشمن و لغو قرارداد شد. به همین دلیل این نهضت جایگاه مهمی در تاریخ معاصر ایران داشت. 🔹از همین زاویه باید دقت کرد که چون عامل اصلی پیروزی نهضت، آن حکم شرعی مجتهد بزرگ میرزای شیرازی و تبعیت مردم از این حکم بود، ما متوجه نقش مهم حوزه‎ها و روحانیت و مراجع تقلید در تحولات سیاسی و اجتماعی می‌شویم. 🔹طبیعتاً ماهیت قرارداد تنباکو یک ماهیت اقتصادی است. یعنی یک قرارداد بین‌المللی اقتصادی در بحث خرید و فروش هر نوع توتون و تنباکو است. 🔹ورود روحانیت، دخالت و مقابله آن‌ها یا اظهارنظر آن‌ها در مورد چنین قراردادی طبیعتاً این سوال را پیش می‌آورد که: مسائل اقتصادی به عنوان یکی از مسائل جامعه چه نسبتی با روحانیت دارد و روحانیت که [مسئول] امور مذهبی جامعه و مکفل دینی جامعه است، چرا اساساً باید در چنین مسئله‌ای که کاملاً اقتصادی است ورود کند؟ 🔹برای پاسخ به این سوال باید به چند نکته توجه کرد: نکته اول این است که همانطوری که ما در آیات و روایات مکرر داریم و بارها هم این را شنیده‌ایم، اسلام دین جامعی است که به عنوان آخرین دین برای بشر فرستاده شده و لذا هم به امور فردی و هم به امور اجتماعی و ابعاد مختلف (سیاسی، اقتصادی، تعلیم و تربیت و امور مربوط به آخرت) توجه دارد، این باعث می‌شود که متولیان دین هم نگاهشان جامع باشد. 🔻متن کامل گفتگو: 🌐 http://fekrat.net/?p=921 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

📍 #یادداشت ♦️ #مردم_سالاری دینی؛ تناقض یا واقعیت؟ 🔸مردم‌سالاری به ریشه‌های #دمکراسیِ غربی مطلقاً ارتباط ندارد. 🔸این یک چیز دیگر است. 🔸اوّلاً مردم‌سالاری دینی دو چیز نیست؛ این‌طور نیست که ما دمکراسی را از غرب بگیریم و به دین سنجاق کنیم تا بتوانیم یک مجموعه‌ی کامل داشته باشیم؛ نه. خودِ این مردم‌سالاری هم متعلّق به دین است. 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

📍 #یادداشت ♦️ #مردم_سالاری دینی؛ تناقض یا واقعیت؟ 🔷دیدگاه امام خمینی درباره جمهوریت 🔸اندیشه جمهوری اسلامی نخستین بار توسط امام خمینی مطرح و پس از پیروزی #انقلاب_اسلامی در مقابل تئوری‌های رقیب به همه‌پرسی عمومی گذاشته شد. 🔸از نظر امام، جمهوری ایرانی همان جمهوری کشورهای دیگر است اما جمهوری اسلامی که می‌گوییم برای این است که هم شرایط منتخب و هم احکامی که در ایران جاری شد این‌ها متکی بر اسلام است، لکن انتخاب با ملت است. 🔸به‌طور کلی از نظر حضرت امام، جمهوری حکومتی است که متکی بر آرای عمومی و شکل نهایی حکومت با توجه به شرایط جامعه توسط مردم تعیین خواهد شد. 🔷مردم‌سالاری دینی 🔸باتوجه به دیدگاه حضرت امام در خصوص جمهوریت، مشخص می‌شود که در کشور جمهوری اسلامی ایران، مردم‌سالاری و دین‌سالاری همزمان وجود دارد و در نظام سیاسی کشومان مردم‌سالاری مبتنی بر آرای اسلام است. 🔸در حقیقت مردم و اسلام دو رکن اساسی جمهوری اسلامی هستند. 🔸بنابراین می‌توان واژه مردم‌سالاری دینی را برای نوع حکومت ایران پس از انقلاب اسلامی برگزید. 🔸توصیف دقیق‌تر مردم‌سالاری دینی را می‌توان از بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی برداشت کرد. 🔸ایشان در توصیف مردم‌سالاری دینی، می‌فرمایند: «مردم‌سالاری به ریشه‌های دمکراسیِ غربی مطلقاً ارتباط ندارد. 🔸این یک چیز دیگر است. اوّلاً مردم‌سالاری دینی دو چیز نیست؛ این‌طور نیست که ما دمکراسی را از غرب بگیریم و به دین سنجاق کنیم تا بتوانیم یک مجموعه‌ی کامل داشته باشیم؛ نه. خودِ این مردم‌سالاری هم متعلّق به دین است.» 🔻برای مطالعه بیشتر به لینک زیر مراجعه کنید: 🌐 http://fekrat.net/?p=924 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

♦️با #کرونا کنار می‌آییم اما درس نمی‌گیریم. 🔹دوران #پسا_کرونا به تعبیر بسیاری متفکران، دوران بازبینی بشر در بسیاری از مسائل و از جمله ارزیابی دوباره از دین است؛ با این حال من چندان خوش‌بین نیستم که بشر از این واقعه درس بگیرد و آنچه آرزوی بحق متدینین است، تحقق یابد. 🔹بعید می‌دانم که انسان‌، کرونا را یک بیدارباش برای بازبینی نسبت خود با دیگر انسان‌ها و با خدا بداند. 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

♦️با #کرونا کنار می‌آییم اما درس نمی‌گیریم. 🔹بلخاری با طرح این پرسش که آیا مسیحیت و اسلام، به‌عنوان دو دین با نفوس بالا، عامل مؤثری در زندگی انسان امروز یا #پسا_کرونا هستند یا خیر، اضافه کرد: مسیحیت با بیشترین جمعیت، یک نسبت قوی و پایدار با جهان امروز ندارد و در نظام زندگی فردی و اجتماعی انسان غربی حاضر نیست. 🔹اگر از عوامل تاریخی که بگذریم، در این دو سه ماه، یک جریان قدرتمندی از مسیحیت می‌توانست به مردم ایتالیا کمکی کند؛ ایتالیایی که واتیکان را در قلب خود دارد اما هیچ‌ تبلوری از مسیحیت حداقل در تسکین آلام بشر دردکشیده از کرونا ندیدیم. 🔹در حوزه اسلام، هرچند در ایران برخی روحانیون وارد صحنه ‌شدند و اقدامات مهمی در کمک به کادر درمانی یا کفن و دفن انجام دادند، ولی من در دوره پساکرونا مطلقاً به حوزه اسلامی نیز خوش‌بین نیستم. 🔹اسلام قابلیت‌های ذاتی بسیار دقیقی در تعاملات اجتماعی دارد و به‌شدت جامعه‌گرا و انسان‌گراست. 🔹عظمتی که اسلام برای انسان به‌عنوان اشرف مخلوقات قائل است، در مقایسه با دیگر ادیان مثل مسیحیت که انسان را گناهکار جاودان می‌داند، کاملاً متفاوت است. 🔹زندگی پیامبر و ائمه اطهار مملو از مبارزات سیاسی و اجتماعی است و ما از این نظر دست‌مان بسیار پر است. 🔹اهمیت نماز جماعت و حج به‌عنوان عالی‌ترین ظهور نگره اجتماع‌گرای اسلام، گواه این مدعاست اما طی چند دهه گذشته، غرب با قدرت عظیم رسانه، اسلام را به‌شدت به حاشیه برده و تصویر بسیار غلطی از اسلام ارائه کرده؛ تصویر‌‌سازی‌ای که در آخرین تلاش به داعش رسیده است. ✍️نویسنده: حسن بلخاری 🔻برای مطالعه بیشتر به لینک زیر مراجعه کنید: 🌐 http://fekrat.net/?p=929 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

♦️بحران #کرونا و تنگناهای علم سیاست مدرن 🔸سنت فلسفی حکمت متعالیه اولا سنتی خودی محسوب می‌شود و لذا نسبتی با «ما» دارد و ثانیا به‌دلیل نگرش وجودی حاکم بر آن، از وجود انضمامی انسان و از عرصه‌های حیات اجتماعی آدمی غفلت نمی‌ورزد و لذا می‌توان طیفی از فلسفه‌های مضاف اعم از فلسفه سیاست، فلسفه حقوق، فلسفه هنر و… را از دل این سنت فلسفی استخراج و جهت‌گیری دانش سیاسی را بر مبنای آن تنظیم کرد. 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

♦️بحران #کرونا و تنگناهای علم سیاست مدرن 🔸سنت فلسفی حکمت متعالیه اولا سنتی خودی محسوب می‌شود و لذا نسبتی با «ما» دارد و ثانیا به‌دلیل نگرش وجودی حاکم بر آن، از وجود انضمامی انسان و از عرصه‌های حیات اجتماعی آدمی غفلت نمی‌ورزد و لذا می‌توان طیفی از فلسفه‌های مضاف اعم از فلسفه سیاست، فلسفه حقوق، فلسفه هنر و… را از دل این سنت فلسفی استخراج و جهت‌گیری دانش سیاسی را بر مبنای آن تنظیم کرد، ضمن آنکه نباید گرفتار انتظارات نابجا از این دستگاه فلسفی شد و کارویژه‌های آن را با کارویژه‌های خودِ دانش سیاسی یکی دانست. 🔸تدوین دانش سیاسی بومی، نیازمند کوشش پیگیر و مستمر علمی ازسوی محققان است و نقش حکمت متعالیه در این میان، نه تولید گزاره‌های دانشی بل در اختیار نهادن شاخص‌‌ها و بنیان‌‌هایی برای سنجش مدام همسویی گزاره‌های دانشیِ دانش سیاسی با مبانی یاد‌شده است. 🔸با عنایت به موارد یاد‌شده فلسفه متعالیه می‌تواند در ساحت‌های متعددی، نقش عقبه پشتیبانی‌کننده دانش سیاسی بومی را ایفا کند. این پشتیبانی می‌تواند در دو بعد نظری و عملی ایفای نقش کند. 🔸این فلسفه در بعد نظری هم حاوی ظرفیت‌هایی است که می‌‌توان آن را در راستای به‌کارگیری نقد علوم سیاسی مدرن به کار گرفت و هم حاوی امکان‌‌هایی ایجابی برای درافکندن طرحی بدیع و گشودن افقی نو پیش‌روی دانش سیاست در ایران است. 🔸در بعد عملی نیز که امروزه بیش‌‌تر انتقادات ناظر به این وجه از مساله است (چنانکه گفته شده دانش سیاست که ذاتا یک دانش عملی است ولی امروزه در اثر سیطره اثبات‌گرایی به نوعی بی‌عملی و بی‌غایتی گرفتار آمده و در اثر غفلت از غایات و اهداف و پرهیز از تامل در راه‌‌های نیل به زندگی عادلانه و در شان کرامت انسانی، به دانشی بی‌معنا و بی‌ثمر تبدیل شده است)، امکان‌‌های حکمت متعالیه برای احیای سیاست به مثابه حکمت عملی و دانشی تجویزی مورد بررسی قرار می‌‌گیرد. 🔸در ادامه ابعاد نظری و عملی حکمت متعالیه برای‌گذار از بحران دانش سیاسی در ایران، مورد بررسی قرار می‌گیرد. ✍️نویسنده: محسن جبارنژاد 🔻برای مطالعه بیشتر به لینک زیر مراجعه کنید: 🌐 http://fekrat.net/?p=932 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net

♦️باید سردار سلیمانی‌های فرهنگی داشته باشیم 🎙گفتگو با رضا امیرخانی 🔹مرز کره‌شمالی یا کره‌جنوبی شدن کجاست؟ 🔹وقتی صحبت فراتر از اقلیم است و به‌ویژگی‌های نژادی نزدیک می‌شود برچسب نژادپرستی به آن فرد نزدیک خواهد شد. 🔹دیروز می‌توانستیم به‌راحتی از خصایص نژاد زرد صحبت کنیم کمااینکه ابن‌خلدون درباره محیط جلگه‌ای و جغرافیای جلگه و دریا برای ما صحبت می‌کرد که مردم آن دیار، این ویژگی را دارند ولی امروز درباره خصایص آنها نمی‌توانیم به‌راحتی صحبت کنیم، لذا باید بحث را به سمت مباحث غیرنژادی ببریم. 📌کانال فکرت؛ 🆔 @fekrat_net