فیضِ فیض
به نام خدا.
سریال #مختارنامه یکی از معدود سریالهای فاخر تاریخی ایران است. با این وجود در بخشهای مختلفش تفاوتهای جزئی یا کلی با تاریخ به چشم میخورد. این حقایقِ تغییریافته یا قربانی درام و جذابیت داستان شده یا اینکه پخش آن به این صورت ناشی از کمدقتی و یا شاید محدودیتهای گروه تولید بوده است. یکی از این تغییرات نه در متن تاریخ بلکه در شخصیتپردازیها دیده میشود که چند نمونه از آن را در چند نوشته متذکر میشوم.
۱. مختار
#مختار در مجموعه تلویزیونی مختارنامه با بازی «فریبرز عربنیا» دارای یک شخصیت بسیار موقر و جدی و تا حدی به قول معروف عصا قورت داده است. او حتی به ندرت شوخی میکند و گاه یارانش را از شوخی با به قول خودش «آنچه خدا دوست ندارد» نهی میکند. این شخصیتپردازی به او شخصیت جذابی بخشیده اما با تاریخ هماهنگی چندانی ندارد.
نقل است که وقتی سر ابن زیاد ملعون را نزد مختار آوردند او در حال غذا خوردن بود. او خدا را همراه با گفتن جملاتی شکر کرد و بعد از اینکه از غذا خوردن فارغ شد با کفشش بر صورت ابن زیاد کوبید. سپس کفشش را به سوی غلامش انداخت و به او گفت: آن را بشوی، چرا که آن را به صورت مرد نجس و کافری زدم. در نقل دیگر به صورت نحس ابن زیاد ملعون آب دهان انداخت و بعد دستور داد آن را بسوزانند.
اما در روایت مختارنامه، مختار ناگهان سر خودش را به جای سر ابن زیاد میبیند و میگوید شیطان سر مرا به جای سر ابن زیاد نشان میدهد و...!
همچنین وقتی بسیاری از یاران مختار از جمله سردار او «احمر بن شمیط» در منطقهای به نام «حروراء» توسط لشکریان مصعب شهید شدند، مختار به حروراء آمد و به #ابراهیم_بن_مالک_اشتر چند نامه نوشت تا برگردد و به او کمک کند ولی ابراهیم برنگشت. در این هنگام مختار گفت: «عجب مصيبتى است امروز، اى كاش ابراهيم در كنارم بود. اما او مرا رها كرد و من چارهاى جز تن دادن به مرگ ندارم».
اما این جملات و هر جملهای که به صلابت مورد نظر نویسنده در شخصیت مختار ضربه بزند در سریال مشاهده نشد.
در مورد دیگر در سریال، وقتی ابراهیم میبیند #عبیدالله_بن_حر_جعفی دست به اعتراض زده، قضیه را از دیگران میپرسد و تازه میفهمد که ابن حر پولپرست است. سپس میگوید من سرباز درهم و دیناری نمیخواهم و او هم شورش کرده و پس از آن به مصعب میپیوندد. در حالی که در تاریخ آمده که هم ابراهیم و هم مختار از پیش میدانستند که ابن حر دنیاپرست است. ابراهیم نزد مختار از ترس خود از ابن حر و اینکه ممکن است در یک موقعیت حساس لشکر را ترک کند سخن میگوید و حتی از مختار میخواهد او در لشکرش نباشد. اما مختار ضمن تأیید سخنان ابراهیم میگوید: «با او نیکی کن و چشم او را با مال پر کن! ممکن است اگر دستور بدهم از تو جدا شود در دلش نسبت به تو کدورتی پیش بیاید.» اما این مکالمه نیز در سریال جایی نداشت چرا که احتمالا پولدادن به یک شخص برای استفاده از جنگاوری او و قبیله اش و نیز ترس از شورش آنان، از دید کارگردان با شخصیت مختار و نیز ابراهیم جور درنمیآید!
گر چه ابن حر دنیاپرستتر از این حرفها بود و وقتی خراج شهر تکریت یعنی پنج هزار درهم به او رسید گفت ابراهیم بیشتر از من گرفته و با وجود انکار همراه با سوگند ابراهیم باز هم دست به شورش زد.
#تاریخی
#یادداشت
#محمدحسین_فیض_اخلاقی
@feyzefeyz 👈👈فیضِ فیض