✅ آیت‌الله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» مطرح کرد؛ 🔻 تعینات دال بر عدم اعتبار رأی مردم ✅ دلیل دوم: اسناد نقلی دال بر جانشینی فقیه در عصر غیبت از معصوم علیهم السلام در اداره امور اجتماع و مسلم انگاری عدم اعتبار رأی مردم در اداره شئون آنها در عصر حضور امام علیه السلام. ❇️ مقبوله ابن حنظله: قال سألت أبا عبْد اللَّهِ (ع) عنْ رجلین من أصحابنا بینهما منازعة فی دَین او میراث فتحاکما إلى السلطان وَ إلى القضاة أیحلّ ذلِکَ؟ ... ⬅️ این روایت از جمله پر بحث ترین روایت باب فقه است که بیشترین بحث را از جهت سند و دلالت به خود اختصاص داده است. امام خمینی از این روایت دفاع کرده و بر این باور میباشد که اگر هم روایت حسنه باشد، آن را می‌پذیریم. 🔻 دلالت روایت: ⬅️ با توجه به سوال و جواب مشخص می شود که روایت در خصوص قضا است در حالی که بحث از ولایت عامه می‌باشد. امام خمینی بر این نظر است که روایت در مقام طراحی اصل کلان سیاسی است و از این روایت سه مطلب استفاده می شود نخست: مراد از فقیه، قاضی است. دوم: فقیه والی است و سوم: مراد از ولایت اداره همه شئون انسان است. در نتیجه امام بر این باور است که با استناد به این روایت می توان گفت رای مردم جایگاهی ندارد. ⬅️ بنظر می‌رسد مطالب ناظر به این روایت باید در دو بخش بررسی و نقد داوری بیان شود: 🔻 بررسی: ⬅️ از روایت حداقل سه برداشت کلان می‌شود؛ 1️⃣ اثبات ولایت فقیه و تشکیل حکومت اسلامی که امام صادق (ع) آن را طراحی می‌کند. دلیل این سخن بخشی از کلام امام است که می‌فرماید: «فإنّی قَدْ جَعَلْتُهُ عَلَیْکُمْ حاکِماً» کلمه حاکم در این جمله اختصاص به زمان حضور ندارد و قطعا مراد از آن زمان غیبت است. بر اساس این برداشت نباید روایت را محصور در موضوع قضاوت کرد. 2️⃣ آیت الله نائینی می فرماید به دلیل تعبیر «قَدْ جَعَلْتُهُ عَلَیْکُمْ حاکِماً» منحصر به قضاوت نیست و نظر به ولایت عامه دارد. اما مراد از ولایت چنین نیست که در همه شئون دخالت کند. 3️⃣ این روایت مختص به قضا است و مراد از حاکم در آن قاضی است و متعرض شأن ولایت نشده است. ————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_علیدوست 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت الله سیدمنذر حکیم در درس خارج «فقه نظام جامع خانواده» ذکر کرد: 🔻 در بحث تشکیل خانواده، سه سؤال مطرح می‌شود: 1️⃣ مسئولیت تشکیل خانواده با کیست؟ 2️⃣ مسئولان تشکیل خانواده چه کسانی هستند؟ 3️⃣ مسئولیت تشکیل خانواده از چه نوع است؟ ⬅️ الزام تشکیل خانواده بر دوش چه کسانی است؟ هنگامی که ازدواج واجب کفائی شد اگر به‌ میزان کفایت به آن اقدام شود، از عهده دیگران ساقط می‌شود و اگر اقدام نشد بر عهده کل جامعه خواهد بود. خطاب آیات قرآن برای ازدواج متوجه قشری از جامعه است که قابلیت شرعی ازدواج را دارند. ⬅️ برخی آداب غلط در ازدواج وارد شده است که از نگاه شرع وجاهتی ندارد؛ به عنوان مثال خوب بودن یا بد بودن ازدواج فامیلی به شرایط بستگی دارد یعنی همان شرایطی که برای افراد غریبه از جهت تناسب و کفویت لحاظ می‌شود، در ارحام نیز لحاظ شود. در این میان برخی شدیداً اصرار بر این ازدواج دارند و برخی هم شدیداً بر علیه آن جبهه‌گیری می‌کنند که هیچ یک بر روش صواب اقدام نکرده‌اند. همچنین هیچ‌ یک از اموری مانند تعیین سن و شرایط سلیقه‌ای در ازدواج ریشه در شرع مقدس ندارند. متأسفانه همه این موارد موجب شده تا امری واجب، بر زمین بماند. ⬅️ در اینکه مسئولیت تشکیل خانواده با چه کسی هست، می‌توان قائل به ترتب شد: رتبه اول: طرفین ازدواج. رتبه دوم: اولیاء زوج و زوجه. رتبه سوم: ارحام و رتبه چهارم: جامعه است. ⬅️ خانواده در یک جامعه مطلوب بایستی دارای سه خصوصیت باشد: اول مشروعیت؛ یعنی رابطه زوجیت که اساس کانون خانواده است، بایستی مشروع باشد. دوم سلامت؛ یعنی سلامت حداقلی در ساحت‌های فکری، اعتقادی، جسمی و روحی تأمین شده باشد. سوم پایداری؛ یعنی وضعیت کلی خانواده چه از لحاظ سلامت جسمی و چه از لحاظ سلامت روحی در یک پایداری باشد. ———————————— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_نظام_جامع_خانواده #آیت_الله_سید_منذر_حکیم 🔎@fiqhenezam_com

✅ حجه الاسلام علی فرحانی: مسئله فقه نظام برخلاف آنچه که امروزه توسط برخی از اساتید معظم حوزه مطرح می شود، مسئله ای جدید نیست بلکه فقه سنتی ما نیز نظام مند و سیستمی بوده است. همچنین شاهدی از مبحث بیع وقف از کتاب مکاسب را بر این مسئله ذکر می کنند. ✅ مکاسب شروط متعاقدین 00/08/10 ————————— #فقه_نظام #حجه_الاسلام_علی_فرحانی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت‌الله اعرافی در درس خارج «فقه تربیتی» بیان کرد؛ 🔻 ادله‌ای که می‌توانند به صورت عام یا خاص به وظایف حکومت در امر تربیت دلالت داشته باشد عبارتند از؛ 1️⃣ عهدنامه مالک اشتر: ⬅️ امیرالمومنین علیه السلام در ابتدای نامه می‌فرماید: «هَذَا مَا أَمَرَ بِهِ عَبْدُ اللَّهِ عَلِیٌّ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ مَالِکَ بْنَ ... وَ اسْتِصْلَاحَ أَهْلِهَا». ❇️ بررسی سندی عهدنامه مالک ⬅️ در خصوص عهدنامه مالک اشتر سندی در کتب روایی نداریم بلکه سند آن در کتاب رجالی (رجال نجاشی و فهرست) ذکر شده است. ⬅️ اشتهار عهد: اگر نگوییم مشهورتر از رساله حقوق امام سجاد علیه السلام است کمتر هم نیست و به خاطر اشتهار این سند متعلق به آن روایت است. ⬅️ مرحوم سید رضی نهج‌البلاغه را از صافی ادبی گذرانده است نه از صافی یک مبحث رجالی دقیق. زیرا مبنای ایشان در رجال اعم بوده یا به هر دلیل دیگری متن را می‌گفته معلوم است از امام است. ⬅️ نهج‌البلاغه چه در صورت معتبر دانستن و چه معتبر ندانستن، من حیث المجموع سند واحدی ندارد. ❇️ بررسی دلالی عهدنامه ⬅️ صلاح از واژه‌های لغوی است که تعریف دقیقی در لغت برای آن بیان نشده است؛ زیرا مفهوم آن خیلی وضوح دارد. حداکثر این است که در لغت به ضدالفساد معنا شود. ⬅️ دو مقصود را می‌توان برای صلاح اهل بیان کرد: نخست صلاح شرعی؛ یعنی معیارهای دینی را در مردم دنبال کنید تا متخلق به آن معیارها شوند. دوم اینکه صلاح را یک مفهوم عرفی و عقلایی بدانیم که شارع معیارهای خود را در ضمن آن گنجانده است. مراد ما همین معنا می‌باشد. ⬅️ صلاح اختصاص به تربیت دینی به معنای خاص ندارد گرچه قدر متیقن آن است؛ یعنی تربیت اعتقادات مردم و تقیّد آنها به عبادات، احکام و آداب شریعت قوام صلاح است. ولی صلاح اهل این است که مردم سالم باشند؛ بنابراین ساحت‌های مختلف تربیت مانند اعتقادات، عبادات، امور اجتماعی، اقتصادی، سلامت جسمی و .. می‌تواند در این جمله نهفته باشد. ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_تربیت #آیت_الله_اعرافی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت الله محمد جواد فاضل لنکرانی در درس خارج «فقه سیاسی» بیان کرد: ⬅️ از آیات دیگری که دال بر وجود قوانین اجتماعی در دین می‌باشد، آیه 139 آل‌عمران و آیه 35 سوره محمد است. جمله «انتم الأعلون» درهر دو آیه بکار رفته است. ⬅️ ظاهر این است که جمله «انتم الأعلون» به این معنا است که اسلام به همراه خود علو می‌آورد، ایمان به انسان شأنیت و ارزش می‌دهد و همین امر سبب می‌شود مسلمین در برابر کفار علو پیدا کنند؛ از این رو نباید اقداماتی را انجام داد که موجب ذلت مسلمانان می‌شود. آیه مثال می‌زند به اینکه شما پیشنهاد صلح ندهید زیرا بیانگر ضعف است. مراد از این صلح، صلحی است که به مصلحت مسلمانان نباشد و نشان از ضعف آنها باشد. ⬅️ از این آیات استفاده می شود که خداوند برای جامعه مسلمین به اعتبار اسلام، اعتبار و علوی قرار داده است. این علو منحصر در جامعه اسلامی نیست بلکه تک تک مسلمانان درمقابل کفار دارای علو و برتری هستند. ⬅️ امروزه عده‌ای به اسم حقوق شهروندی، ملاک کفر و ایمان را مساوی قرار داده‌اند؛ به عنوان مثال می‌گویند باید حاکم هر حقی را که برای مسلمان قرار می‌دهد، به همان میزان برای غیر مسلمان نیز قرار دهد، در حالی که این اقدام با آیه 35 سوره محمد سازگاری ندارد. از سوی دیگر «انتم الأعلون» به این معنا است که مسلمین در این دنیا علو دارند؛ در نتیجه باید بر این علو بودن آثار و احکامی بار کرد. ⬅️ در کتابهایی مانند مجمع البیان و تفسیر المیزان، «اعلون» به معنای غالبون معنا شده است. در این صورت معنای آیه 35 سوره محمد چنین می‌شود که شما در حال پیروز شدن هستید، سستی به خرج ندهید و مقاومت کنید تا پیروزی حاصل شود. ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_فاضل_لنکرانی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت‌الله کعبی در درس خارج «حقوق اساسی» مطرح کرد؛ ⬅️ آیات 151 تا 153 سورۀ انعام از جملۀ اساسی‌ترین آیاتی هستند که جامعۀ مبتنی بر تعالیم دینی را که باعث وحدت و انسجام جامعه است به رسمیت شناخته و احکام عمومی را که لازمۀ هر جامعۀ یک‌پارچه‌ است، بیان می‌کنند. ⬅️ در آیه 151 سوره انعام برای جامعۀ سیاسی دینی چهار ویژگی بیان شده است. 1- جامعۀ توحیدمحور 2- جامعۀ خانواده‌بنیاد با دو عنصر احترام به والدین و جایگاه بالای فرزندان و تکثیر نسل 3- جامعۀ اخلاقی مبتنی بر عفت و دوری از گناه 4- جامعۀ عاری از جرم و جنایت. ⬅️ با توجه به اینکه آیات بیان‌شده، جامعۀ یک‌پارچۀ انسانی را به رسمیت شناخته‌اند؛ می‌توان چنین نتیجه ‌گرفت که عدم پیروی از راه رهبر جامعه، مساوی است با تفرقه و ایجاد گسست در جامعه. جامعه‌ای که این دستورات را عمل نکند دچار فروپاشی خواهد شد. ⬅️ برای تحقق جامعۀ مطلوب اسلامی، دو سازوکار مهم فقهی وجود دارد که عبارتند از؛ 1- رهبر الهی 2- روابط مبتنی بر برادریِ الهی. جهت تحقق جامعۀ اسلامی برادر بودنِ مسلمانان با یکدیگر از لحاظ فقهی واجب است. ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #حقوق_اساسی #آیت_الله_کعبی 🔎@fiqhenezam_com

✅ آیت‌الله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» مطرح کرد؛ 🔻 تعینات دال بر عدم اعتبار رأی مردم ✅ دلیل دوم: اسناد نقلی دال بر جانشینی فقیه در عصر غیبت از معصوم علیه السلام در اداره امور اجتماع و مسلم انگاری عدم اعتبار رأی مردم در اداره شئون آنها در عصر حضور امام علیه السلام. ❇️ مقبوله ابن حنظله: قال سألت أبا عبْد اللَّهِ (ع) عنْ رجلین من أصحابنا بینهما منازعة فی دَین او میراث فتحاکما إلى السلطان وَ إلى القضاة أیحلّ ذلِکَ؟ ... 🔻 نقد و داوری: ⬅️ نکته روش شناسی: زمانی که با سند طولانی مواجه می‌شویم مانند روایت مورد بحث، به دو صورت می‌توان آن را بررسی کرد. نخست اینکه مفردات آن را به صورت جزیره‌ای بررسی می‌کنیم. دوم اینکه روایت را به صورت سیستمی و مجموعی بررسی کنیم. ⬅️ در سه برداشتی که از روایت ذکر شد، آیت الله خویی روش نخست را در پیش گرفته است اما امام خمینی و آیت الله نائینی روش دوم را در پیش گرفته و نگاه سیستمی به روایت دارند. ⬅️ بنظر می‌رسد روایت مختص باب قضا است؛ زیرا زمانی ابن حنظله به خدمت امام می‌رسد که حکومت در دستان امام نبوده و سوال وی نیز برای خود او و ناظر به زمان خودش است نه برای دوران عصر غیبت. اگر گفته شود این حدیث ناظر به ولایت فقیه و برای عصر غیبت است، دیگر برای مورد خود که عصر حضور باشد کارایی ندارد. ⬅️ از روایت به دست می‌آید امام در مقام بیان این نکته است؛ تا زمانی که در میان شیعیان افرادی وجود دارند که می‌توانند داوری کنند و حکومت نیز به این کار حساس نمی شود، قضاوت به عهده شیعیان است. از آن جهت که قاضی برای قضاوت نیازمند ولایت است، منِ امام صادق به این افراد با این شرایط ولایت میدهم. ⬅️ با توجه به اینکه هر مفادی برای بیان نیازمند قالبی است. بحث ولایت مطلقه فقیه بر همه شئون مردم بدون رأی مردم، مفاد روایت نیست و این امر با نگاه سیستمی به روایت به دست می‌آید. ————————————————————————————-— #فقه_نظام #درس_خارج #فقه_سیاسی #آیت_الله_علیدوست 🔎@fiqhenezam_com