eitaa logo
مدرسه مطالعات فقه نظام
1.4هزار دنبال‌کننده
416 عکس
8 ویدیو
4 فایل
💠 کانال رسمی مدرسه مطالعات تخصصی فقه نظام 🔶 مرجع تخصصی دروس خارج فقه نظام 🔶 اطلاع رسانی برنامه ها و نشست های تخصصی 🔶 معرفی آثار علمی برگزیده در حوزه فقه نظام 🌐 وبگاه اطلاع رسانی http://www.fiqhenezam.com 📞 ارتباط با ما: @Admin_1001
مشاهده در ایتا
دانلود
❇️ آیت الله ملک زاده در درس خارج «روابط خارجی در نظام سیاسی اسلام» مطرح کرد؛ 🔻 مفهوم مرز از منظر فقه اسلامی ⬅️ در کتاب جواهر گفته شده است مرز، منطقه‌ای مشترک میان دار الشرک و دار الاسلام است که انتهای دار الاسلام و انتهای دار الشرک می‌باشد. ⬅️ در کتاب جامع المقاصد مرز چنین تعریف شده است: «أو كل موضع يخاف منه» هر موضعی که در آن منطقه ترس از حمله دشمن وجود داشته باشد. این تعریف می‌تواند به ابعاد اقتصادی و فرهنگی نیز تعمیم داده شود؛ یعنی هر جایی که ترس از دشمن در آن وجود داشته باشد مرز تلقی می‌شود. ⬅️ شهید ثانی در کتاب مسالک تعریفی را بیان کرده است که جامع دو تعریف دیگر است. «الثغر هنا الموضع الذي يكون بأطراف بلاد الإسلام بحيث يخاف هجوم المشركين منه على بلاد الإسلام، وكل موضع يخاف منه يقال له ثغر لغة»: ثغر یا مرز موضعی در اطراف سرزمین‌های اسلامی می‌باشد که ترس حمله مشرکین از آن جا به بلاد مسلمین وجود دارد. ⬅️ با توجه به تعریفی که از کتاب جواهر مطرح شد، در صورتی که یک کشور اسلامی با دیگر حکومت‌های اسلامی احاطه شده است، به نحوی که هیچ خطر و خوفی از حمله مشرکین بر مسلمین وجود ندارد، نمی‌توان گفت ثغر و مرز وجود دارد. ⬅️ در تعریف دوم تعبیر «یخاف منه» آمده است. این تعریف بر وضعیت کنونی حاکم بر کشور‌های مسلمانِ اطراف ایران صدق می‌کند، زیرا در اطراف کشور ایران مشرکینی حضور دارند که در کشورهای اسلامی اطراف ایران نفوذ کرده‌اند. لذا با وجود اینکه این کشورها به ظاهر کشور اسلامی محسوب می‌شوند اما از این جهت که تحت نفوذ و سلطة مشرکین قرار دارند عنوان «یخاف منه» در خصوص این مناطق صدق می‌کند. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
❇️ آیت‌الله کعبی در درس خارج «ولایت فقیه» مطرح کرد؛ 🔻 بررسی قاعده «کلکم راع و کلکم مسئول عن رعیته». ⬅️ مراد از راعی کسی است که پایبند به اصلاح و محافظت از کاری باشد که معادل آن «والی» یا «متولی» است. در زبان فرانسوی و انگلیسی نسبت «راعی و رعیت» به ارباب و رعیت ترجمه شده است. بر اساس همین ترجمه ادعا می‌کنند که اسلام معتقد به نظام ارباب و رعیتی بوده و هیچ درکی از نظام شهروندی ندارد. در حالی که این ترجمه اشتباه است. ⬅️ از آنجا که در کلمه مسئولیت مفهوم تکلیف نهفته است و تکلیف نیز بیانگر وجوب است، می‌توان گفت روایت «کلکم راع و کلکم مسئول عن رعیته» بیانگر وجوب مسئولیت پذیری است. از سوی دیگر دلالت التزامی روایت بیانگر این نکته است که شخص مسئولیت پذیر باید نسبت به کار خود پاسخگو باشد. ⬅️ علامه طباطبایی می‌فرماید: بقا و دوام جامعه در گرو عمل به دین است. خداوند متعال اجرا و برپایی دین را از تمام آحاد جامعه اعم از افراد، اصناف، حکومت و... می‌خواهد و منحصر در یک فرد یا صنف خاصی نکرده است؛ زیرا تمام افراد جامعه از رفتار و اعمال یکدیگر متأثر هستند. 🔻 آیا تحصیل قدرت برای اجرای شریعت واجب است؟ ⬅️ مقدمه اقسامی دارد که یک قسم آن مقدمه وجوب و قسم دیگر آن مقدمه واجب است. آنچه که تحصیل و به دست آوردن آن لازم است مقدمه واجب می‌باشد؛ از این رواگر اقامه شریعت و احکام آن وجوب داشته باشد، تحصیل مقدمات آن مانند قدرت لازم نیست. اما اگر گفته شود اقامه دین واجب است، تحصیل مقدمات آن مانند قدرت واجب است. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
❇️ آیت الله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» مطرح کرد؛ 🔻نقد و بررسی روایاتی که صاحب هر پرچم افراشته‌ قبل از قیام قائم (عج) را طاغوت معرفی می‌کند. ⬅️در منابع روایی شیعه و اهل سنت روایات متعددی نقل شده است که بر مشروعیت برخی از قیام‌های قبل از ظهور حضرت ولی‌عصر (عج) دلالت دارند. ⬅️ هرچند این روایات از سند مستحکمی برخوردار نیستند، اما به دلیل کثرتی که دارند، اطمینان از صدورآنها حاصل می‌شود؛ از این رو ضعف در سند، مانعی برای استناد به آنها نیست. ⬅️ با توجه به اندیشه اهل سنت در باب اولوالامر و عدم مشروعیت قیام در مقابل او، باید گفت آنها انگیزه‌ای برای ترویج اندیشه مهدویت و بیان مشروعیت برخی قیام‌های قبل از ظهور نداشته‌اند؛ از این رو روایاتی از اهل سنت که در مقوله مشروعیت برخی قیام‌های قبل از ظهور ذکر شده است از اهمیت خاصی برخوردار می‌باشد. ⬅️ سیرۀ امامان شیعه در مواجهه با قیام‌های معاصر خود نشان می‌دهد که آنان برخی از این قیام‌ها را تأیید کرده‌اند و نسبت به بسیاری دیگر رویکرد سلبی از خود نشان داده‌اند. ائمه معصومین علیهم السلام قیام ابومسلم خراسانی و بسیاری از قیام‌های فرزندان امام حسن علیه السلام و ... را مردود شمرده‌اند، اما قیام‌ زید، فرزند امام سجاد علیه السلام، و حسین بن علی را -که شهید فخ نام گرفت و از نوادگان امام حسن علیه السلام به شمار می‌رفت- را تأیید کرده‌اند. ⬅️ ائمه علیهم السلام در مواجهه با هر گونه قیامی باتوجه به ماهیت آن واکنش نشان می‌دادند و آن را تأیید یا مردود می‌شمردند. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
❇️ آیت الله حکیم در درس خارج «فقه نظام جامع خانواده» مطرح کرد؛ ⬅️ در پی ایجاد یک نوآوری به نام نظام (جامع) خانواده یا نظام تشکیل خانواده هستیم. اقتضای چنین نوآوری این است که به وسیله رجوع به کتب فقهی، آیات و روایات، مستلزمات این بحث را احصا نماییم. ⬅️ از جمله چینش مطلبی که برای نظام جامع خانواده می‌توان ارائه داد چنین است؛ در تشکیل خانواده سه مرحله متصور است: مرحله‌ی قبل تشکیل (مقدّمات تشکیل)، خود تشکیلِ قانونی و شرعی خانواده، آثار مترتّب بر این تشکیل. به تعبیر دیگر سه حوزه‌ی بحثی برای نظام خانواده وجود دارد: حوزه‌ی اوّل، قبل از ازدواج (عقد). حوزه‌ی دوم، خود ازدواج (عقد). حوزه‌ی سوم، بعد از ازدواج (عقد). هر کدام از این سه عنوان دارای زیرمجموعه‌هایی هستند. ⬅️ معین کردن معنای تشکیل خانواده باب ورود به بحث است؛ زیرا همه‌ی موضوعات و عناوین باید حول محور تشکیل خانواده بررسی شود. بر این اساس محور قرار دادن موضوعاتی مانند عقد، خواستگاری یا عناوین دیگری که در کتاب نکاح ذکر شده است، صحیح نیست. ⬅️ زمانی که عنوان بحث از نکاح به نظام جامع خانواده تغییر پیدا کند، باید تابع آن بود و همواره از محور قرار دادن اجزای معنون و افراد دوری کرد و در پی یک واحد اجتماعی به نام خانوده بود؛ از این رو باید از تعابیری مانند حکم تشکیل کانون خانواده، وظایف کانون خانواده و حقوق کانون خانواده استفاده کرد. هرچند در درون این موضوعات نیز ناگزیر باید از زوجین، والدین و اولاد صحبت کرد. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
❇️ آیت الله هادوی تهرانی در درس خارج «مکتب اقتصادی اسلام» مطرح کرد؛ ⬅️ با توجه به اینکه عقود معاملی محدودیتی ندارند، باید گفت هر معامله‌ای که منع عقلایی و شرعی نداشته باشد، از نظر دینی مورد پذیرش است. در فقه عقود مسائل تولید صنعتی بیان نشده است؛ زیرا تولید در زمان نص به شکل امروزی وجود نداشته است. اما اکنون می‌توان به وسیله اطلاقات معاملات، مباحث فقهی مربوط به تولیدات صنعتی را بیان کرد؛ به عنوان نمونه می توان در موضوع تولید صنعتی از عقودی همانند استصناع، اجاره، صلح و جعاله استفاده کرد. ⬅️ اقتصاد توسط شارع ابداع نشده بلکه اقتصاد موجود بوده و شارع مسائل آن را سامان داده است. برای نمونه شارع مالکیت و تولید را که موجود بوده‌اند پذیرفته و سامان داده است. ⬅️ نهاد تولید به دو دسته تقسیم می‌شود؛ بنگاه‌های اقتصادی منفرد و بنگاه‌های مشترک اقتصادی. بنگاه‌های اقتصادی منفرد شناخته شده‌ترین نهاد تولیدی جهان است اما در دنیای امروز با بنگاه‌های مشترک اقتصادی زیادی مواجه هستیم، یعنی یا افراد خودشان تمایل به مشارکت دارند یا به تنهایی توان - سرمایه، توان کار و هردو - تحقق کار را ندارند. ⬅️ دولت نباید در مواردی که عادتاً مردم سرمایه گذاری می‌کنند، ورود داشته باشد بلکه باید در مواضعی که اصولاً مردم توان یا تمایلی به سرمایه گذاری ندارند، سرمایه گذاری کند. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
❇️ آیت الله اراکی در درس خارج «فقه نظام سیاسی» مطرح کرد؛ 🔻اصول حاکم بین رابطه ولی عام با کارگزاران و مدیران 1️⃣ رابطه عشق و محبت ⬅️ یعنی هم ولی عام نسبت به عامه مردم و به ویژه نسبت به کارگزاران، مدیران و صاحب منصبان عشق می‌ورزد و با محبت رفتار می‌کند و هم از سوی دیگر عامه مردم به ویژه کارگزاران و مدیران نسبت به ولی عام، عاشقانه رفتار می‌کنند. ⬅️ انرژی و قوه‌ای که در نظام سیاسی اسلام، مردم را به اطاعت مجبور می‌کند، قوه قهریه و تطمیع نیست؛ بلکه عشق و محبت است. البته تخویف هم وجود دارد و کسانی که تخلف کنند با آن‌ها با قاطعیت رفتار خواهد شد؛ ولی اصل و اساس، رابطه عشق و محبت بین ولی عام و عامه مردم است. ⬅️ نصوصی دال بر محبت خدای متعال نسبت به خوبان و نیکان و نفرت، خشم و عدم محبت خدای متعال نسبت به فرمان گریزان و خائنان وجود دارد. ⬅️ خداوند به این دلیل که به همه موجودات عالم وجود داده است، در عالم خلقت همه آنها را مورد شمول رحمت عامه خود قرار داده و زمینه رشد و کمال را برای همه فراهم می‌کند. اما در عالم امر، این محبت مبتنی بر عکس العملی است که موجودات نسبت به خداوند متعال نشان می‌دهند؛ موجودی که فرمان گریز باشد، علاوه بر اینکه مشمول رحمت الهی واقع نمی‌شود با بغض و نفرت الهی نیز مواجه می‌شود. ⬅️ بنابراین قواعد حاکم بین عالم خلق و عالم امر متفاوت است و بحث ما در نظام سیاسی، در عالم امر است، لذا در این عالم محبت مشروط به اطاعت است؛ از این رو فقط موجوداتی که از فرمان خداوند اطاعت کنند، محبوب او خواهند بود. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
✅ آیت الله اعرافی در درس خارج «فقه روابط اجتماعی» مطرح کرد؛ 🔻 تعیین حکم سوء ظن به وسیله رجوع به ادله قرآنی. ❇️ سومین دلیل قرآنی، آیه 36 سوره اسراء است « وَلا تَقفُ ما لَيسَ لَكَ بِهِ عِلمٌ إِنَّ السَّمعَ وَالبَصَرَ وَالفُؤادَ كُلُّ أُولئِكَ كانَ عَنهُ مَسئولًا». ⬅️ این آیه به صورت مستقیم دلالت بر موضوع سوء ظن ندارد بلکه بحث کلانی را مطرح می کند که با سوء ظن نیز مرتبط است. ⬅️ خطاب «لا تقفُ» در آیه مفرد است اما چنین خطابی ضرری به استفاده عام از آیه نمی‌زند؛ زیرا در خصوص الفاظ مفرد در آیه دو احتمال وجود دارد. نخست اینکه خطاب این الفاظ به جنس انسان است؛ از این رو مخاطب «لا تقف» جنس انسان است و مفرد بودنش ضرری به عمومیت آیه نمی‌رساند. دوم این که «لا تقف» خطاب به پیغمبر اکرم صل الله علیه و آله باشد. در این صورت می‌توان به وسیله الغای خصوصیت به این خطاب عمومیت داد. ⬅️«لا تقف» به معنای دنبال نکردن است که سه مصداق دارد: 1– باور نکردن 2– اظهار نکردن 3– عمل نکردن. از این جهت در خصوص این بخش از آیه «وَلا تَقفُ ما لَيسَ لَكَ بِهِ عِلمٌ» سه حالت قابل تصور است. اول این که انسان به چیزی که علم ندارد اذعان و آن را باور نکند. دوم این است که به آنچه علم ندارد، عمل نکند و سوم اینکه امری را که علم ندارد، نگوید. ⬅️ مواردی وجود دارد که اتباع از «ما لیس لک به علم» حرمت ندارد. در این موارد تعارض میان هیئت با اطلاق متعلق حکم ایجاد می‌شود که باید اطلاق را بپذیریم و هیئت را هم در مواردی که یقین به عدم حرمت آن داریم، حمل بر کراهت کنیم. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
✅ آیت‌الله کعبی در درس خارج «ولایت فقیه» مطرح کرد؛ ⬅️ برخی قائل هستند موضوع واجب کفایی امور اجتماعی است و مخاطب آن جامعه می‌باشد؛ به بیانی دیگر عموم خطاب، عام مجموعی است. در مقابل برخی بر آن هستند که واجب کفایی واجب فردی نیز می‌باشد؛ از این رو عموم خطاب عام استغراقی است و مخاطب آن تمام آحاد جامعه می‌باشد. آنچه در واجب کفایی مهم است و همگان آن را پذیرفته‌اند تحقق غرض شارع است. ⬅️ شهید ثانی در کتاب منیه المرید می‌فرماید واجب کفایی برتر از واجب عینی است؛ زیرا انجام واجب عینی فقط شخص مکلف را از گناه و عذاب الهی باز می‌دارد اما اجرای واجب کفایی سبب می‌شود که نه تنها شخص مجری بلکه سایر افرادی که خطاب آن واجب متوجه آن‌ها بوده است از گناه مصون مانده و از عذاب خداوند متعال دور بمانند. ⬅️ برپایی دین خدا از واجبات کفایی به شمار می‌رود که وظیفه همگانی است و اگر در این خصوص غرض شارع تحقق نیابد، تمام آحاد جامعه در پیشگاه خداوند متعال پاسخگو و مسئول هستند. ⬅️ از آنجا که مقدمه واجب، واجب است و اهتمام و اقدام برای انجام واجب از واضح‌ترین مقدمات می‌باشد، پس اهتمام و اقدام در واجب کفایی برای همگان لازم است. ⬅️ از آنجا که برپایی دین خدا مهم‌ترین معروف و ترک آن بدترین منکر است باید همگان نسبت به آن حداکثر اهتمام را داشته باشند. از طرفی وجوب برپایی دین خدا مطلق بوده و محدود یا مشروط به هیچ مکان و زمانی نمی‌باشد؛ پس باید در هر شرایطی دین خدا برپا گردد. همچنین خداوند متعال لحظه‌ای راضی به ترک برپایی دین خود نمی‌باشد؛ از این رو اقدام هر مکلف برای برپایی دین خدا نه تنها واجب است، بلکه فوری نیز می‌باشد. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
✅ آیت الله اعرافی در درس خارج «فقه تربیتی» مطرح کرد؛ ⬅️ تنبیه دو نوع است؛ الف: افعالی مانند زدن یا اخم کردن و ... که عامل آزاردهنده‌ای را متوجه طرف می‌کند. ب: محروم‌سازی از یک عامل اثباتی و ایجابی. ⬅️ تنبیه در بحث تربیت غیر از تنبیه در باب حدود است. در مواقعی برای شخصی به دلیل ارتکاب جرم خطایی مجازاتی مانند شلاق، زندان و... در نظر می‌گیرند که فقط جنبه مجازاتی دارد. اما در مواقعی چنین مجازاتهایی با هدف اصلاح شخص انجام می‌شود؛ لذا باید میان این دو تفاوت گذاشت. ⬅️ تنبیه به مفهوم عام لغوی آن، یعنی آزاری را متوجه کسی کردن که در نظام فقهی اسلام و در نظام عقلایی به دو قسم اساسی تقسیم می‌شود؛ اول: مجازات و کیفرها. دوم: روش‌های تربیتی و اصلاحی. قسم اول دارای دو نوع است؛ الف: مجازات‌ها و کیفرهایی که در آن نقش تربیتی و اصلاحی شخصی قابل‌ تصور نیست که تنها مصداق آن قتل است. ب: مجازات‌هایی که دارای نقش بازدارنده می‌باشند و فرد را از ارتکاب مجدد به گناه باز می‌دارند. ⬅️ در اینکه آیا هدف اصلی در حدود و تعزیرات تربیت و بازدارندگی دیگران است؟ باید گفت در باب تعلیم و تربیت تنبیه شخص برای اصلاح خودش است اما این‌ که مجازات او برای اصلاح دیگران باشد، در تعلیم و تربیت منظور نیست. ⬅️تنبیه فرد به وسیله تشویق دیگری از اقدامات تربیتی است؛ زیرا در مواقعی تشویق‌ افراد موجب آزار روحی دیگری می‌شود که نوعی تنبیه فنی است؛ یعنی بواسطه کاری که در جای دیگر کرده است از جهت روحی به او آزار وارد می‌شود. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
❇️ آیت الله ملک زاده در درس خارج «روابط خارجی در نظام سیاسی اسلام» مطرح کرد؛ ⬅️ مسئله تابعیت در نظام‌های جهانی امری کاملاً پذیرفته شده است. زمانی که فرد در یک کشور خارجی حق شهروندی کسب می‌کند، دقیقاً تابعیت درجه دو در آن کشور را کسب کرده است اما به این معنا نیست که چنین فردی می‌تواند از مناصب مهم حکومتی مانند ریاست جمهوری یا عضویت در پارلمان را عهده‌دار شود. این امر در تمامی نظامات حقوقی جهان پذیرفته شده است. ⬅️ آیت‌الله مصباح ذیل بحث تابعیت می‌فرماید: طرح اصلى و اوليه در نظريه حقوقى اسلام براى مرزبندى كشورها، اعتقادات است و مرزهاى جغرافيايى اصالت ندارد. طرح اوليه اسلام اين است كه حكومت جهانى اسلام تشكيل شود كه در آن مرزهاى جغرافيايى برداشته مى‌شود و امّت اسلامى همه شهروندان يك كشور و تابع يك حكومت خواهند بود و ملاك تابعيّت آنها اسلام است. ⬅️ در طرح اوليه و ايده‌آل اسلام، يكى از شرايط تابعيّت، اسلام است و مسلمان داراى تابعيّت درجه يك و غيرمسلمان دارای تابعیت درجه دو می‌باشند. ⬅️ از طرح اولیه اسلام در بیان آیت‌الله مصباح، ابتدا این امر برداشت می‌شود که مقصود، حکم واقعی است اما بعد از تدقیق در این بیان مشخص می‌شود که مقصود ایشان از طرح اولیه اسلام، حکم واقعی اولی است. ⬅️ می‌توان مسئله مرز را به وسیله احکام ثانویه نیز برطرف کرد؛ زیرا عدم لحاظ مرز برای کشور با توجه به مسائلی که در حال حاضر وجود دارد، کشور را دچار ضرر و زیان خواهد کرد؛ لذا با بکارگیری مرزها از طریق عناوین ثانویه می‌توان از این مشکلات جلوگیری کرد. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
✅ معرفی دروس خارج فقه نظام (5) ⬅️ استاد: آیت الله اعرافی ⬅️ موضوع: فقه تربیتی ⬅️فایلهای صوتی و مکتوب این درس در سایت www.eshragh-erfan.com بارگذاری شده است. ———————————— 🔎 @fiqhenezam_com
❇️ آیت‌الله محسن اراکی در درس خارج «فقه نظام سیاسی» بیان کرد؛ ⬅️ مبارزه با تفاوت طبقاتی یا امتیازات اجتماعی از تأکیدات مهم اسلام است. تفاوت‌های طبقاتی یعنی در نظر گرفتن جایگاه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و قضایی شخص. ⬅️ پیامبر اسلام صل الله علیه وآله می‌فرماید «یکی از دلایل هلاکت اقوام و امت‌های پیشین این بود که در اجرای حدود، رعایت عدالت و حق نمی‌کردند، بلکه اجرای حدود تنها برای ضعفا بود.» ⬅️ پایگاه اجتماعی اشخاص نباید مانع از اجرای حد شود. اسلام هرگونه امتیاز درعرصه قضا و حقوق براساس تفاوت طبقاتی و روابط اجتماعی را رد می‌کند.امیرمؤمنان(ع) در عهدنامه مالک اشتر می‌فرمایند: از پیامبر(ص) مکرر شنیدم امت پاک، امتی است که حق ضعیف را از قوی بگیرد بدون آن که ضعیف در اظهار حق خود دچار واهمه شود. ⬅️ ما باید حق را بیان و اجرا کنیم. برخی به این دلیل از اجرای حق خود داری می‌کنند که جاری کردن حق موجب گمراهی بیشتر فلانی می‌شود. در حالی که گمراه شدن او به سبب خودش است و نمی‌تواند دلیلی بر اجرا نکردن حق باشد. ⬅️ در عهده نامه مالک اشتر آمده است که فرد باید عاقبت و نتیجه اجرای حق را بپذیرد ولی بداند سرانجام کار خوب خواهد بود؛ یعنی در پایان مردم از او سپاس گذاری خواهند کرد. همچنین اگر مردم خیال کردند به آن‌ها ظلم می‌شود، باید صراحتا عذر خواهی شود و مردم در جریان امور قرار بگیرند. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
✅ آیت‌الله کعبی در درس خارج «ولایت فقیه» بیان کرد؛ ⬅️ امر به معروف و نهی از منکر از اهم واجبات کفایی دین به شمار می‌روند که برپایی سایر واجبات در گرو برپایی آنها است. حقیقت این دو واجب آن است که مؤمنین باید ناظر بر افعال یکدیگر باشند و همدیگر را در برپایی دین خدا امر و نهی نمایند؛ پس مؤمنین در برپایی دین خدا نسبت به یکدیگر مسئول می‌باشند. ⬅️ امر به معروف و نهی از منکر به عنوان ضامن برپایی دین خدا، آحاد جامعه را نسبت به یکدیگر مسئول قرار داده و مؤمنین در اجرای آن مجاز به واگذاری به دیگری نیستند. ⬅️ در مسئوليت‌هاي همگاني مسئوليتِ اولی صد در صد شخصي می‌باشد؛ از این رو شخص مکلف غير از آنکه بايد در روز قيامت پاسخگوی وظایف شخصی خود باشد، به دلیل مخاطب قرار گرفتن در تكاليف اجتماعي، باید در آن امور هم پاسخگو باشد؛ زیرا شارع به صورت عام استغراقی تمام اشخاص را به طور مجزا مخاطب خود قرار داده است. ⬅️ زمانی احکام و قوانین الهی در جامعه اثر خود را بر جای می‌گذارد و آحاد جامعه از آن منتفع می‌گردند که مسئولیت همگانی تحقق یابد و زمانی این مسئولیت متحقق می‌شود که اشخاص مکلفین به وظیفه شخصی خود نیز عمل نمایند. ⬅️ برخی معتقدند که عدم اجرای دین توسط اشخاص بر سایرین اثر نمی‌گذارد و آنچه که سایرین را متأثر می‌سازد ترک مسئولیت همگانی است؛ بنابراین برپایی دین در عرصه‌های اجتماعی مسئولیتی شخصی نبوده بلکه همگانی است و خطاب شارع در اینگونه از فرامین شامل اشخاص نمی‌شود. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
🔻 آیت الله سیدمنذر حکیم، در درس خارج «فقه نظام جامع خانواده» بیان داشت: ✅ زمانی که عنوان بحث نظام جامع خانواده شد، ناگزیر باید به سراغ تعیین قلمرو، ابعاد و نیازهای گوناگون آن رفت. اما باید توجه داشت از آن جایی که هر نوع نیازی، قوانین خاصّ خود را می‌طلبد و قوانین نیز گوناگون هستند، یک منظومه تشکیل می‌شود. به همین خاطر از لفظ نظام جامع خانواده استفاده شد که زیرمجموعه‌ی نظام اجتماعی است؛ یعنی کلان نظام اجتماعی ما، متشکل از چندین خرده نظام مانند نظام خانواده، نظام اقتصادی جامعه، نظام سیاسی جامعه، نظام تشریع و قانون‌گذاری، نظام قضایی و غیره است. ✅ روش عرضه کردن مسائل این نظام متفاوت است؛ برخی بر این باور هستند که باید مسائل را بر اساس تسلسل زمانی مانند دوران کودکی، جوانی، بزرگسالی و کهنسالی عرضه کرد. دیگری ملاک را نیازهای اصلی و غیراصلیِ فرد و جامعه قرار می‌دهد. برخی از مباحثی که بر این اساس مطرح می‌شود عبارتند از اینکه برای تأمین هر نیازی چه راهکار شرعی وجود دارد یا این ‌که بحث از قلمرو، ابعاد و اجزای کانون خانواده باشد؛ مانند وظایف و حقوق زوجین، وظایف و حقوق والدین ووظایف و حقوق اولاد. ✅ از دیدگاه ما محوریّت، ارکان تشکیل‌ دهنده‌ی خانواده است. حال به هر طریق و چینشی انجام شود. تفاوت چینش‌ها به کلّیت این نظام لطمه‌ای وارد نمی‌کند؛ زیرا از آن‌جایی که این روشها با یکدیگر ارتباط ارگانیک دارند و اجزای یک پازل را تشکیل می‌دهند، عالم ثبوت آن‌ها یکی است، امّا عالم اثبات متفاوتی دارند. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
🔻 آیت الله اعرافی در درس خارج «فقه تربیتی» مطرح کرد؛ ✅ انذار متشکل از سه قید است. نخست اینکه اخبار از آثار مترتب بر یک عمل ناشایست می‌دهد؛ یعنی نوعی اعلام از یک خطر و ضرر است و جنبه پیشگیری دارد. دوم اینکه توجه به اخباری می‌دهد که دارای ضرراست؛ از این رو تولید خوف می‌کند و سوم اینکه این اخبار در خصوص اموری است که شخص در آن اختیار دارد و می‌تواند خود را از آن خطر نجات دهد یا از وقوع آن پیشگیری کند. ✅ انذار یک روش تربیتی عام و عقلایی است؛ یعنی یک مربی در فضای غیردینی هم می‌تواند از آن استفاده کند. این روش نوعی آگاهی بخشی و اعطای بینش است که به وسیله اخبار خوف انجام می‌شود. ✅ انذار به دو روش در تغییر شخصیت افراد نقش ایفا می‌کند. گاهی فرد را به دفع خطری وادار می‌کند مثلا می‌توان به انذار پیامبر اکرم (ص) اشاره کرد زمانی که ایشان افراد را انذار می‌کند، آنها به سمت گناه نمی‌روند. در مواقعی نیز نتیجه انذار رفع است؛ یعنی شخص امری را که مرتکب شده یا مبتلای به آن است را کنار می‌گذارد. ✅ وعید یعنی وعده دادن به عذاب که از مقوله انشاء است؛ یعنی تعهد می‌دهد که اگر چنین کار را انجام شود، نتیجه آن عذاب است. گاهی به صورت خبری می‌باشد مثلا گفته می‌شود نتیجه ظلم به دیگران آتش جهنم است و گاهی به صورت انشائی است مثلا گفته می‌شود اگر راه نفاق را در پیش بگیرید، عذابی دردناک در انتظار شما است. ✅ تفاوت میان تنبیه و انذار در این می‌باشد که تنبیه مجازات بعد از عمل است اما انذار اطلاعاتی از آثار و عواقب افعال یک فرد است که به او گفته می‌شود. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
❇️ آیت الله علیدوست در درس خارج «فقه سیاسی» بیان کرد؛ 🔻 پیشینه بحث از ساختار حکومت عبارتند از؛ ✅ آیت الله سید محمدمهدی موسوی خلخالی: ایشان با این پیش فرض که در اسلام، شكل خاصى براى حكومت و كيفيّت معيّنى برای اداره امور كشور بیان نشده است، حکومت اسلامی را متشکل از چهار قوه می‌داند: 1) قدرت قانون گذاری مردم و امت اسلامی در آزادی رأی که در مجلس قانون گذاری تجلی می‌یابد. 2) قدرت اجرای مردمی: این قدرت در رئیس جمهور که از جانب مردم انتخاب می‌شود و وزرایی که از جانب مجلس نمایندگان انتخاب می‌شوند عینیت می‌یابد. 3) قدرت الهی: این قدرت در ولی امر تجلی می‌باید. 4) قوۀ قضائیه. مرحوم خلخالی بر چهار مقوم پیش‌گفته، شورای امت و شورای حکومت را نیز می‌افزاید. ✅ آیت‌ الله غروی نائینی: ایشان دو سلطنت را معرفی می‌کند: 1) سلطنت استبدادی مطلقۀ مالکیه؛ یعنی سلطنتی که سلطان خود را مالک کشور و مقدرات آن می‌داند. 2) سلطنت مشروطۀ ولایتیه؛ یعنی سلطنتی که سلطان مالک الرقاب نیست و بر اساس سرپرستی ولایتی که بر جامعه دارد در هرم قدرت قرار گرفته است؛ نه براساس مالکیت. ⬅️ هر کس به شریعت اسلام آگاه باشد، متوجه می‌شود که تلاش در راستای تبدیل سلطنت اول به سلطنت دوم تلاش مشروعی است و تبدیل سلطنت اول به سلطنت دوم از منظر اسلام واجب شمرده می‌شود؛ زیرا سلطنت مطلقه شامل سه غصب می‌شود؛ غصب حق خدا، حق امام زمان (عج) و حق مردم. اما اگر سلطنت، مشروطه شود، گرچه هنوز حق خداوند غصب شده است، اما با توجه به تشکیل هیئت منتخبان و حضور مجتهدین در آن، غصب حق امام زمان (عج) و حق مردم در کار نخواهد بود. زیرا مجتهد نائب امام زمان (عج) محسوب می‌شود و با حضور او حق امام (عج) غصب نمی‌شود. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
💠 دبیرخانه مفتاح با همکاری مدرسه مطالعات تخصصی فقه نظام برگزار می کند: ✅ سلسله دروس خارج فقه نظام‌های اسلامی؛ فقه القضاء 🎙 استاد: آیت الله ابوالقاسم علیدوست 📆 زمان: شنبه تا سه شنبه هر هفته/ ساعت 8-9 🔹 محل برگزاری: نمازخانه دارالشفاء 💢 شروع کلاس‌ها: شنبه 21 شهریور سال 1400 🔰 توجه: در صورت برگزاری درس به صورت مجازی از طریق کانال و سایت استاد برگزار خواهد شد. ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com
🔻 آیت الله اراکی در درس خارج «فقه نظم سیاسی» ذکر کرد؛ ✅ به حقوقی که مردمِ تحت یک حکومت باید از آن برخوردار باشند و حاکم باید آنها را تأمین کند حق شهروندی گفته می‌شود. تمامی افرادی که شهروند نظام اسلامی هستند حتی اگر غیر مسلمان باشند در حقوق شهروندی با مسلمان برابرند اما در حقوق شهریاری (حاکمیتی)؛ زیرا حقوق شهریاری حقوق ویژه ای است. ✅ حقوق شهروندی در منابع دینی هفت حق است که عبارتند از؛ 1- حق تأمین امنیت: بر حاکمیت اسلامی واجب است که امنیت اشخاص را از جهات ثلاثه جان، مال و عرض تأمین کند. 2- حق تأمین نیازمندی های زندگی که شامل خوراک، پوشاک، مسکن و سلامت است. 3- حق کار: کسی که نتواند کار پیدا کند باید نظام اسلامی کار او را تأمین کند. 4- حق مالکیت. 5- حق ازدواج و تولید مثل 6- حق آموزش، تعلم، یادگیری و باسواد شدن 7- حق آزادی در چهارچوب قانون. 🔻 ادله نقلی حق امنیت : ⬅️ سوره قریش: با استفاده از عبارت «وَآمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ» می‌توان گفت خداوند متعال خود را متصدی تأمین امنیت می داند و این امر دال بر این است که ایجاد امنیت از جمله وظایف حاکمیت می‌باشد. ⬅️ امیرالمؤمنین علیه السلام در روایتی یکی از اهداف جنگ را چنین بیان می کند: «فیأمن المظلومون من عبادک» قیام ما برای این است که مظلومان در امنیت به سر ببرند. این روایت دلیل روشنی است بر اینکه یکی از وظایف حاکم ایجاد امنیت می‌باشد. ————————— 🔎@fiqhenezam_com
💠 دبیرخانه مفتاح با همکاری مدرسه مطالعات تخصصی فقه نظام برگزار می کند: ✅ سلسله دروس خارج فقه نظام‌های اسلامی؛ فقه نظام جامع خانواده 🎙 استاد: آیت الله سیدمنذر حکیم 📆 زمان: یکشنبه و سه شنبه هر هفته/ ساعت 16-17 🔹 محل برگزاری: میدان معلم، خیابان سمیه، پلاک۴۷۲ 💢 شروع کلاس‌ها: یکشنبه 21 شهریور سال 1400 🔰 توجه: در صورت برگزاری درس به صورت مجازی از طریق کانال و سایت استاد برگزار خواهد شد. ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ـ_ 🔳 با همراه باشید 🆔 @meftaah_com