#مواجهه_معرفتی_با_غرب 🔸هنگامی که مسلمانان با ظواهر #تمدنی_غرب روبرو شدند، برخی مات و مبهوت و برخی شیفته و تنها عده کمی هم مشکوک و منتقد شده بودند. اندکی پس از مواجهات نظامی و تکنولوژیک، علم و #فلسفه-غرب نیز به کشورهای اسلامی سرازیر شد. اما به راستی طرف گفت و گوی فلسفی با غرب که بود؟ 🔸پاسخ را در سیره فقهای بزرگ میتوان یافت. هنگامی که مسئله عقلی مشکلی از #شیخ_اعظم شیخ انصاری سوال می‌کردند، شیخ می‌فرمود: من #وزیر_داخله اسلامم و #حاجی_سبزواری #وزیر_خارجه است. به ایشان مراجعه نمایید. زیرا از منظر ایشان وظیفه #فقها بیان احکام شرعیه فرعیه است. و نباید از این منصب تجاور نمایند و در مسائل عقلیه وارد شوند (میرزامحمد ثقفی، تفسیر روان جاوید، ج1، ص 111-113). 🔸اکنون که #کانت، #هگل، #هایدگر، #گادامر و ... جامعه دانشگاهی ما را در نوردیده، و بسیاری را با خود برده است، چرا میراث هزارساله فلسفی ما وارد گفت و گوی رسمی و روشمند با این جریان های فلسفی نمی‌شود؟ تا کی بر حکمت صدرایی شرح و حاشیه خواهیم زد؟ چرا اصول فلسفه و روش رئالیسمی دیگر تدوین نمی‌شود؟ 🔸گاه آن است که حوزه علمیه هماوردی فلسفه غرب را پاسخ گوید و جریان‌ها و مکاتب فلسفی غرب را در خود هضم نماید. #فلسفه_غرب #فلسفه_اسلامی ✍️#ابراهیمی‌پور https://eitaa.com/ghebrahimipour

#نمودار_توزیع_آثار_فقهی_با_رویکردهای_روایی_فتوایی_استدلالی👆 ✍️#دوره‌بندی_فقه مورد توجه بسیاری قرار گرفته اما دوره‌بندی بر اساس #تعداد_آثار_فقهی از ابتکارات این پژوهش است. ♦️بنابر نمودار بالا #فقه_فتوایی تا قبل از قرن 13 رونق چندانی نداشته؛ #فقه_روایی در قرون 4، 11 و 12 رشد داشته و #فقه_استدلالی در قرن 8، و از 11 تا دوره کنونی در حال رشد بوده است. ♦️#رشد_و_افول فقه روایی و استدلالی به غیر از قرون 9، 11 و 12 تقریباً نسبت عکس دارند. که به معنای تقابل معرفتی این دو رویکرد است. در قرون 11 و 12، ظهور #اخباری‌گری و #نزاع_اخباری_اصولی، رشد آثار فقهی با هر دور رویکرد را به دنبال داشت. اما #غلبۀ_اصولیون، آثار فقهی روایی را بی‌رونق نمود. ♦️#افول_تدوین_آثار_فقهی با همۀ رویکردهای سه‌گانه در قرون 6، 7 و 9 بیشتر به دلیل #زمینه‌های_نامناسب_سیاسی مثل #حمله_مغول_و_تیمور و ایجاد ناامنی‌های سیاسی و اجتماعی است. ♦️اما رشد چشم‌گیر تدوین آثار فقهی با رویکردهای فتوایی و استدلالی و افول فقه روایی در #دورۀ_معاصر به دلایل مختلفی از جمله #حضور_فلسفه، #مواجهۀ_با_غرب، #ظهور_مسائل_مستحدثه و قرار گرفتن فقه در منصب #حکومت است. ♦️بدیهی است فقه در مواجهه با #چالش‌های فراوان در #جامعۀ_مدرن، ناگزیر از اتخاذ رویکرد استدلالی است. نسبت تاریخی فقه با علومی مثل #کلام و #فلسفه، حاکی از شکوفایی و رونق فقه بوده و جدایی تاریخی فقه از #علوم_عقلی همواره فقه را دچار رکود ساخته است. #جامعه‌شناسی_معرفت #جامعه‌شناسی_فقه ✍️#ابراهیمی‌پور https://eitaa.com/ghebrahimipour

#نقطه_آغاز_تاریخ_فلسفه_اسلامی 1️⃣ هنگام #ترجمه و ورود یک علم از جغرافیایی دیگر و پذیرش مفاهیم و تعاریف آن علم، #میراث_علمی در جامعۀ مقصد مورد غفلت قرار گرفته و کنار گداشته می‌شود. علومی چون #طب، #فلسفه و #علوم_اجتماعی در ایران چنین سرنوشتی داشتند. 2️⃣ اغلب پژوهشگران تاریخ فلسفه اسلامی، ترجمه آثار یونانی در قرن دوم را نقطه آغاز تاریخ فلسفه اسلامی می‌دانند. 3️⃣ و حال این که در آیات قرآن و سخنان معصومین به ویژه خطبه‌های نهج‌البلاغه مطالب ناب فلسفی فراوانی وجود دارد که هرچند #فلسفه_مدون نامیده نمی‌شود اما نمی‌توان آن را نادیده گرفت. 4️⃣ #هانری_کربن شاید اولین شخصی بود که با به کارگیری اصطلاح #حکمت_نبوی تاریخ فلسفه اسلامی را به قبل از #عصر_ترجمه منتقل نمود. 5️⃣ چرا که از منظر وی ریشه‌های حکمت اسلامی علاوه بر فلسفه #یونان و #ایران_باستان از سرچشمه‌های #وحی نیز سیراب می‌شود. #ادوار_علوم #حکمت_نبوی #حکمت_مشاء #حکمت_اشراق #حکمت_متعالیه ✍️#ابراهیمی‌پور https://eitaa.com/ghebrahimipour

#معرفی_کتاب #درآمدی_جامعه‌شناختی_بر_ادوار_علم_کلام_شیعه، نوشته قاسم ابراهیمی‌پور. 🔸در این کتاب تلاش شده با دوره‌بندی تاریخ کلام در پنج دوره و بررسی عوامل #رشد و #افول هر دوره، امکان فهم اکنون و #پیش‌بینی آینده آن را فراهم آورد. 🔸کلام شیعه تنها در 43.7 درصد از تاریخ خود را در رونق به سر برده است. عدم رونق علم کلام در نیمی از عمر آن، دلایل متعددی دارد اما مهم‌ترین دلیل آن ورود #رقیبان قدرت‌مندی مثل #فلسفه، #عرفان، #تفسیر و #حدیث به عرصه مباحث کلامی بوده است. 🔸رکود یا فقدان علم کلام پیامدهای متنوعی داشته است مثلا در دوره معاصر مشکلات بنیادین علومی چون فقه به فقدان کلام بازمی‌گردد چراکه #تحول در #فقه بدون تحول در مبانی کلامی آن میسر نخواهد بود. #جامعه‌شناسی_معرفت #جامعه‌شناسی_کلام #تاریخ_علم 🟡 لینک خرید اینترنتی: https://eshop.iki.ac.ir/shop/7/Product/5134 ✍️#ابراهیمی‌پور https://eitaa.com/ghebrahimipour/207