✳️ روایت جالب « #خواندنی_ها » از مشکلات مردم در دوره #پهلوی ؛ #بیکاری ، #بیسوادی، عقب ماندگی، کسادی روزافزون بازار و وضع بد پولی و اقتصادی #یادداشت_دیروز #معیشت_مردم_در_دوره_پهلوی #خواندنی_ها ، 31 تیر 1340 آرامش مقدم بر آزادی است، ولی نه آرامش قبرستانی #علی_اصغر_امیرانی ، مدیر مجله «خواندنی ها»، در یادداشتی که پیش از سی تیر نگاشته شده و در شماره امروز این مجله منتشر شده آورده است: آرامش و آزادی هر دو خوب و مفید و لازم و شیرین هستند، ولی اگر به کتاب لغت هم مراجعه کنید می بینید مقام و موقعیت آزادی با تمام عزتش بعد از آرامش است. همه ما همه وقت در راه به دست آوردن انواع آزادی ها باید بکوشیم، ولی نه به قیمت از دست دادن آرامش، اشتباه نشود مقصود از آرامش، آرامش اجباری از نوع آرامشی که در قبرستان ها و زندان ها حکومت می کنند نیست. #امیرانی در ادامه، قیام های صورت گرفته از سی تیر تا مرداد 32 که با کودتای 28 مرداد سرکوب شد را تلاش اقلیت برای به دست گرفتن قدرت خواند و نوشت: این درست نیست که یک اقلیت مغزول و غیرمسئول به خاطر در دست گرفتن مقامات و برانداختن یک اقلیت مشغول و جای دادن دار و دسته خود به جای آن ها، آرامش و آسایش و آزادی نسبی را از اکثریت ملتی بگیرند و هرچند صباح یکبار به دست دار و دسته ای بیکار این کار را تکرار کنند و نام آن را 30 تیر یا 28 مرداد بگذارند. ❇️مشکلات امروز مردم؛ #بیکاری ، #بیسوادی، عقب ماندگی، کسادی روزافزون بازار و وضع بد پولی و #اقتصادی نویسنده در ادامه به مشکلات کشور پرداخت و افزود: سال و ماه و ایام را در کسی اثری نیست؛ آن چه باید از آن حذر کرد بیکاری و بیسوادی و عقب ماندگی و از همه ضروری تر اختلاف و دو دستگی بلکه چند دستگی است که باید مردم و زمامداران در این موارد حساس هر دو نصب العین خود قرار دهند. کسادی روزافزون بازار و وضع بد پولی و اقتصادی و گرانی کمرشکن هزینه زندگی و افزایش روزافزون بیکاران و از همه بدتر بیماران که از هنر عاری و از ادعا سرشار می باشند، طوری بازار ورشکستگی و بی اعتباری را گرم و آسایش را از مردم سلب کرده که چشم اگر بینا بود، هر روز 30 تیر و بدتر از آن می باشد. تقاضای انجام انتخابات آزاد و قانونی و سایر خواست های جبهه ملی آن طور که من در اعلامیه آن ها دیدم ...چیزهایی نیست که ترتیب اثر دادن به آن ها دشوار و یا امری خلاف قانون باشد. چرا باید دولت در انجام این قبیل تقاضاها که غالبا خواست سایر مردم نیز می باشد آن قدر از خود ضعف و مسامحه و جبن نشان بدهد که کار به میتینگ و تظاهرات خیابانی بکشد؟ از طرف دیگر تصور نمی کنم تظاهرات خیابانی به راه انداختن و مردم را به شرکت در آن تشویق کردن، آن هم در موقعی که رادیوهای بیگانه از این کار حمایت می کنند و آن هم به خاطر این که امروز سی تیر است و 29 تیر نیست، راه منحصر به فرد بهبود اوضاع باشد، تا جایی که دولت هم بهانه پیدا کرده تانک ها و زره پوش های خود را به رخ آن ها بکشد، مگر این که به غلط معتقد باشیم دولت و جبهه ملی در باز پس گرفتن آزادی ناقص و امنیت حاصل با هم هم داستان شده باشند! ❇️مشکلات اقتصادی مردم را به قتل و خودکشی واداشته است امیرانی در ادامه با اشاره به این که مشکلات اقتصادی هر روز مردم را به زد و خورد با هم و اغلب قتل و خودکشی می کشاند نوشت: آن چه من از آن می ترسم اوضاع بعد از سی تیر می باشد خاصه که طرفین سخت مشغول شاخ و شانه کشیدن برای یکدیگر و نشان دادن اسلحه خود به هم می باشند که امیدوارم هرگز آن را استعمال نکنند. امیرانی در ادامه مخالفین را از زندان ترسانده و نوشت : 18 ساله های امروز آن روزها 8 سال بیشتر نداشتند و 30 ساله های آن روز اکنون در آستانه چهل سالگی، یعنی ریختن پر و بال می باشند. آن روزها این طبقه از مردم سال ها بود نه روی آرامش را دیده بودند و نه رنگ زندان را، اکنون کم و بیش هر یک رنگ و طعم این هر دو را دیده و چشیده اند، اگر لذت آرامش را از یاد برده باشند قطعا ذلت زندان را فراموش نکرده اند. ❇️ناراضی های ناموثر امروز اکثریت مردم ایران‌اند امیرانی در ادامه افزود: ناراضی های ناموثر که اکثریت مردم قانع و بردبار و نجیب و سربه‌زیر کشور را تشکیل می دهند برای آن ها، روز سی تیر با روزهای دیگر فرقی ندارد؛ زندگی بخور و نمیر و نخور و بمیری دارند و به کار کسی کار ندارند. در نظر آن ها تغییر دولت یا عدم تغییر آن، انجام انتخابات یا عدم انجام آن، تشکیل حزب یا انحلال آن، توقیف آزموده یا آزادی او، اعلامیه دادن اصناف یا ندادن آن فرقی ندارد؛ آن ها را مرغ وار در عروسی و عزا هر دو سر می برند و غالب و مغلوب کارهای خود را به نام آن ها که ملت نجیب ایران و مردم شرافتمند تهران می باشند آغاز می کنند. http://yon.ir/Hmx8L @iichs_ir

✳️ #ملی_شدن_صنعت_نفت ؛ جنبشی اقتصادی یا ضداستعماری؟ ✳️ #مقاله #چکیده ✅نهضت ملی شدن نفت را باید یکی از بزنگاههای تاریخی مهم ایران معاصر به حساب آورد که تاثیرات عمیقی بر تحولات سیاسی- اجتماعی ایران در سالهای بعد از خود گذاشت. نیروهای سیاسی با گرایشهای سیاسی مختلف در اواخر دهه 1320 شمسی در کنار یکدیگر قرار گرفتند تا مدیریت صنعت نفت ایران را از دست انگلستان خارج کنند. اما آیا ملی شدن نفت تنها با هدفی اقتصادی یعنی گرفتن حق مردم ایران از عایدی نفت گره خورده بود یا رهبران ملی شدن نفت و مردمی که از این نهضت پیروی کردند به دنبال چیزی فراتر از بازپس گرفتن حقوق مادی خود از انگلستان بودند!؟ ✅مردم ایران از همان زمان که نخستین چاه #نفت در سال 1908 میلادی در #خوزستان کشف شد، با حق انحصاری واگذاری امتیاز کشف و صادرات نفت خود به دولتهای استعماری و سلطه طولانی مدت نیروهای بیگانه بر تاسیسات نفتی کشور روبه‌رو شدند. در سالهای بعد عواملی همچون تغییر سوخت نیروی دریایی #بریتانیا از زغال سنگ به نفت، فرمانده‌هان نیروی دریایی این کشور را مصمم ساخت تا به این بهانه راهی مناطق نفت خیز جنوب غربی ایران شوند و با تاسیس شرکت نفت #انگلیس و ایران هم تامین سوخت کشتیهایشان را تضمین نمایند و هم از طریق کنترل منابع نفت، سوختی که به سرعت به عنوان مهمترین منبع انرژی جهان تبدیل می‌شد، بتوانند خزانه داری بریتانیا را تا سالها از مواهب طلای سیاه بهره مند کنند. ✅ از نگاه برخی از تحلیلگران ملی شدن صنعت نفت در ایران واکنشی بود به منافعی که #انگلستان به دنبال تسلط بر منابع نفتی کشور و وجود قراردادهایی که بیشترین میزان از سود نفت را به سمت لندن سرازیر می کرد، به دست می آورد و در مقابل سود پایینی که به مردم ایران می رسید. از این منظر افزایش آگاهی مردم ایران و برخی از رهبران سیاسی جامعه همچون دکتر #مصدق نسبت به حقوق مالی از دست رفته مردم موجب شد تا نهضتی ملی علیه انگلستان و شرکت نفت ایران و انگلیس پا بگیرد. ✅ در این تردیدی نیست که انگلستان براساس آمارها درصد بالایی از سود فروش نفت را نصیب خود می کرد و این موضوع به ظاهر عامل اصلی شکل گیری اعتراضات در قالب نهضت ملی شدن نفت بود. رهبران نهضت ملی یعنی محمد مصدق و #آیت_الله_کاشانی نیز بارها نسبت به اجحاف انگلستان به مردم ایران و لزوم در اختیارگرفتن درآمدهای نفتی از سوی مردم ایران تاکید داشتند. با این حال به نظر می رسد تقلیل اهداف ملی شدن صنعت نفت به عامل #اقتصادی در واقع نگاهی تک بعدی به این نهضت باشد. اگر عوامل اقتصادی موتور محرک اصلی نهضت ملی شدن صنعت نفت بود، شاید در جریان مذاکرات نفتی و با گرفتن امتیازاتی همچون تقسیم سود به میزان 50 درصد که در آن سالها بهترین قرارداد نفتی محسوب می شد، امکان دستیابی به موفقیت میان دولت ملی و انگلستان به وجود می آمد اما ایرانیها تنها به دنبال سود بیشتر از فروش نفت نبودند. مردم ایران و رهبران نهضت ملی هرچند افزایش درآمدهای کشور از طریق نفت و کنترل منابع نفتی را دنبال می کردند اما نفت در واقع بهانه ای بود برای پایان دادن به حضور انگلستان به عنوان نماینده اصلی #استعمار در ایران. ✅ عواملی همچون پایین بودن دستمزد کارگران، نبود مسکن و زندگی در حلبی آبادها و چادرها، رفتارهای تبعیض آمیز با کارگران ایرانی، عدم تساوی در حقوق کارگران و حق تشکیل اتحادیه های کارگری و در یک کلام تلاش برای احقاق حق و زندگی بهتر، زمینه ساز اعتصابات عمومی کارگران در سالهای 1308 تا سالهای منتهی به ملی شدن صنعت نفت در 29 اسفند 1329 بود. «موارد مشخص شکایت و اعتراض ایرانیان علیه شرکت را نمی توان از خصومت عمومی آنان نسبت به امپراطوری بریتانیا جدا کرد. این احساسات ضدامپریالیستی از سالهای 1820 میلادی به بعد(1260 شمسی به بعد) یعنی از زمانی که ایران از دو سو خود را گرفتار فشار دو امپراطوری در حال توسعه – روسیه تزاری از شمال و انگلیس از جنوب- می دید، به طور مداوم در حال رشد بوده است.» ✅در تاریخ معاصر ما بسیار بر این نکته تاکید می‌شود که ایران هرگز #مستعمره نبوده است. اما واقعیت این است که «ایران در آستانه نهضت ملی شدن صنعت نفت تا حد زیادی به لحاظ سیاسی و اقتصادی خصوصیات یک کشور مستعمره را دارا بوده است. از لحاظ اجتماعی نیز از نارضایتی مردم، سرخوردگی، نابسامانی اجتماعی، ناامنی و نابهنجاری رنج می برده و آماده پشت سر گذاشتن یک فرایند استعمارزدایی بوده است. از این رو، جنبش ملی شدن صنعت نفت را می توان بخشی از این فرایند به حساب آورد.» goo.gl/p21ci8 @iichs_ir