#تاریخ_باستان 🔶 تخریب معبد آپولو توسط هخامنشیان، اقدامی درست یا نادرست؟ در شهر دیدیما (Didyma) که شهری یونانی ـ کاریایی بوده، محراب و جایگاهی مقدس به نام آپولو (sanctuary of Apollo) وجود داشت. در حوالی سال ۴۹۴ پیش از میلاد، مردم آن شهر علیه حکومت هخامنشی شورش کردند. داریوش اول، شاهنشاه هخامنشی، لشکری فرستاده؛ بسیاری را کُشت و معبد را ویران کرد (Herodotus, 6.19.3) اما برخی منابع تاریخی، این سرکوب و ویران ساختن معبد را به سال ۴۷۹ پیش از میلاد و خشایارشا نسبت دادند. (Strabo, 14.1.5) در دانشنامه Iranica هم گزارشی مستند از ویرانی معبد به دست شاهنشاه هخامنشی و غارت گنجینه‌های آن آمده است: 📚 Rüdiger Schmitt, "DIDYMA", Encyclopædia Iranica, November 28, 2011 ☑️ هر آینه «ممکن است» رفتار هخامنشیان در ویران کردن معبد و... رفتاری درست بوده باشد. لیکن رفتار امروز باستان‌گرایان در انکار واقعیت و ترویج تصویری خیال‌انگیز از هخامنشیان، حتماً اشتباه است. ✍🏻 مهدی رستمی | باستان‌نامه: @ir_bastan

#تاریخ_باستان 🔶 جسد مومیایی چند هزار ساله یکی از کاهنان مصر باستان 🔘 چگونه مومیایی می‌کردند؟ ابتدا بخشی از محتویات درون بدن را تخلیه و بدن را مملو از گیاهان خوشبو می‌کردند. آنگاه جسد را درون سُدیُم کَربُنات (Sodium Carbonate) یا ناترون (Natron) و دیگر موارد شیمیایی خوابانده؛ سپس آن را آغشته به موم می‌کردند. مومیایی آماده با ماندگاری چند هزار سال... 🔘 چرا مومیایی می‌کردند؟ چون باور داشتند ارواح #فراعنه و #کاهنان، در آینده به اجسادشان بازخواهد گشت. به همین دلیل، پیکر آنان باید باقی بماند. @ir_bastan

#هویت 🔶 مومیایی‌ها در مصر باستان و جایگاه تقریباً هیچ مردم 👈🏻 یک عبرت از تاریخ هخامنشی در مصر باستان، عامه مردم، #مومیایی نمی‌شدند. در باور آنان، مردم باید به یک زندگی دنیایی کمینِگی (حدّاقلی) رضایت می‌دادند. باور داشتند که آینده‌ی #تاریخ، از آن #فراعنه و #کاهنان است و مردم، نقشی در تاریخ ندارند، الّا اینکه بَردگان فراعنه و ابزاری برای ترقی آنان باشند. پندی حکمت‌آمیز وجود دارد که می‌گوید: برای کسی بمیر که اقلاً به خاطر تو تَب کند! شوربختانه بسیاری از مردم #مصر، به ویژه جوانان، واردِ وادیِ #فرعون‌_پرستی و افتخار به فراعنه شده‌اند. حال آنکه اگر این‌ها در مصر باستان می‌بودند، جز عنوان #بردگی چیزی نصیبشان نبود. مشابه این سخنان درباره پادشاهان هخامنشی هم صِدق می‌کند. نه از بابت مومیایی... بلکه از جهت #جهان‌_بینی آنان. پادشاهان #هخامنشی، همچون فراعنه، خود را اصیل و مالک تاریخ شمرده؛ مردم را اسباب ترقی خود می‌پنداشتند. در عصر هخامنشی، مردم ایران #بنده‌ ی پادشاه شمرده می‌شدند: 📚 والتر هينتس، داريوش و ايرانيان، ترجمه پرويز رجبی، تهران: نشر ماهی، ۱۳۹۱، ص ۲۶۱. چنان که داریوش هخامنشی در کتیبه بیستون، مردم را «بندگان من» (به پارسی باستان: manâ badakâ âhatâ) نامید: 📚 The Behistun inscription (translation), by L.W. King and R.C. Thompson, Column 1, Chapter 6-7 & Column 4, Chapter 1-2 کمبوجیه دوم (پسر کورش) مردمان سرزمین‌های تحت تصرف خود را بردگان موروثىِ پدر خود می‌دانست: 📚 تاريـخ هـرودت،‏ ترجمه و پژوهش هادى هدايتى‏، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشـگاه تهـران، ۱۳۸۲، ج‏ ۲، ص ۱۰۴. علی سامی (یکی از سران باستان‌گرایی و از مسئولین فرهنگی عصر پهلوی) نیز با افتخار می‌گفت که هخامنشیان مالکُ الرِّقاب همه کشورها بودند: 📚 علی سامی، پاسارگاد، قدیمی ترین پایتخت کشور شاهنشاهی ایران، ص ۶-۷. رِقاب جمع رَقَبة است به معنی بردگان، و #مالک_الرقاب یعنی مالک بردگان. به عبارتی، سامی با افتخار می‌گوید که هخامنشیان، همه کشورها را در بردگی خود داشتند و همگان بنده و برده‌ی پادشاهان هخامنشی بودند. اکنون به دوستداران سلسله #هخامنشی عرض می‌کنیم که این عزیزان اگر در دوران هخامنشیان می‌زیستند، جز عنوان بردگی چیزی نصیبشان نبود. ✍🏻 مهدی رستمی | باستان‌نامه: @ir_bastan

#اوستا 🔶 چاپ ۲۴ ـُم اَوِستا کتاب دینی زرتشتیان یکی از دوستان، مدتی پیش گفتند: کتاب اَوِستا به گزارش جلیل دوستخواه، توسط انتشارات مروارید به چاپ چندم رسیده و این نگران کننده است! پاسخ دادم که اَوِستا در آبان ۱۴۰۲، به چاپ ۲۴ ـُم رسیده و این جای نگرانی ندارد. چون اولاً اکثر کسانی که این کتاب (دوره دو جلدی) را به قیمت ۱,۱۰۰,۰۰۰ تومان (به نرخ آبان ۱۴۰۲) می‌خرند، به خاطر جلد قطور، زیبا و خوش‌ رنگش می‌خرند (به عنوان دکور و زیبایی منزل!) و ثانیاً هر کس یک دور اوستا را بخواند، محال است که زرتشتی شود. ✍🏻 مهدی رستمی | باستان‌نامه: @ir_bastan

پیرامون اَوِستا 🔶 چرا کمتر کسی می‌تواند اَوِستا را از ابتدا تا انتها بخواند؟ اوِستا کتاب دینی #زرتشتیان اکنون حدود ۸۳ هزار واژه و نسخه‌ رایج آن نزدیک به ۱۳۰۰ صفحه است. اما در پاسخ به این پرسش می‌توان گفت: ⭕️ نخست: بخشی از اَوِستا نامفهوم است بخشی از اَوِستا، مربوط به دورانی بسیار کهن است که دست بلند تاریخ، به آستان آن نمی‌رسد. موبدان زرتشتی به این گمان که واژگان اَوِستایی کهن، عباراتی و رمزآلود هستند، الفاظ را از بَر می‌کردند، اما معنای آن را نمی‌فهمیدند. برخی اَوِستاشناسان هم باور دارند که بخشی از عبارات اَوِستا، سخنانی بی‌معناست که سراینده در حالت مَستی و نشئگی سروده است. [برای مشاهده اسناد، کلیک کنید] ⭕️ دوم: کتابی سَرد و بی‌روح سال‌هاست که پیرامون دین زرتشتی مطالعه می‌کنم، می‌نویسم و سخن می‌گویم. در این مدت، همواره شاهد آن بوده (و هستم) که موبدان زرتشتی و سرکردگان نوزرتشتی، سخنانی می‌گویند که عموماً در تضاد با متن #اوستا است. پس از چندی، به این نقطه و نکته رسیدم که اکثر قریب به اتفاق آنان، اصلاً اَوِستا را نخوانده‌اند و با تعالیم واقعی اوستا آشنا نیستند. بلکه آنچه از دوران کودکی از خود یافته‌اند و آنچه از اشعار عاشقانه خوانده‌اند را یکسره به دین زرتشتی نسبت می‌دهند. به عبارتی چون اَوِستا نخوانده‌اند، پس می‌کوشند که این تُهیگی (خلأ) را با سخنانی رمانتیک و جذاب پُر کنند. اما چرا آن‌ها اَوِستا نخوانده‌اند؟ این همان پرسشی است که نخست پرسیدیم. به عنوان کسی که اوستا را یک دور خوانده و نکته‌برداری کردم، عرض می‌کنم که 👈🏻 اوِستا، کتابی به غایت، سَرد و بی‌روح است. سال‌ها پیش در مدت حدود یک سال، هر روز چند ساعت (بین ۲ الی ۶ ساعت) اوستاخوانی کردم. ناچار به خواندن آن بودم. چون شاهد هجمه‌های ناجوانمردانه زرتشتیان / نو زرتشتیان علیه پیامبر و اهل‌بیت (علیهم السلام) بودم. انگیزه دفاع از مکتب #اسلام، مرا به نقطه‌ای رساند که خود را ناگزیر از آن دیدم که بنشینم و اَوستا را بخوانم و هر سختی و رنجی را تحمل کنم. انصافاً هم بسیار رنج کشیدم. خواندن اوستا برای من چنین بود که هر روز به مدت چند ساعت، به پاره سنگی سخت و بی‌روح نگاه کنم، همین قدر خسته‌کننده و #ملال_آور. تنها آن‌جایی که نکته‌ای به منظور دفاع از اسلام می‌یافتم، به وجد می‌آمدم. ✍🏻 مهدی رستمی | باستان‌نامه: @ir_bastan

#غزه 🔶 دروغ می‌گویند... شعار می‌دهند: «نه غزه، نه لبنان، جانم فدای ایران»، اما جانشان را فدای ایران نمی‌کنند، حتی حاضر نیستند اندکی از منافع خود چشم‌پوشی کنند. در جنگ گذشته، تربیت‌شدگان مکتب امام حسین (علیه‌السلام) به جبهه رفتند، اما بسیاری از مدعیان میهن‌پرستی و باستان‌گرایی، فرار را بر قرار ترجیح دادند. در جنگ آینده (اگر نبردی رخ دهد) باز هم روشن خواهد شد که چه کسی جان خود را فدای این سرزمین خواهد کرد. ☑️ باستان‌نامه: @ir_bastan

#تاریخ_باستان 🔶 شکوه و زیبایی معدن سنگ تخت جمشید در نزدیکی #تخت_جمشید، معدنی وجود داد که بناهای هخامنشی با سنگ‌های آن ساخته شدند. این سنگ‌ها توسط #اسیران یونانی و بین‌النهرینی که توسط هخامنشیان مجبور به کار بودند، تراشیده و بُرِش خوردند. [بنگرید] 🔰 باستان‌نامه: @ir_bastan

#هویت 🔶 نمایش رقص باله "کوروش" در تاجیکستان پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شورَوی، #تاجیکستان به عنوان یک کشور مستقل اعلام موجودیت کرد. اما پیش و پس از آن با یک #چالش هویتی مواجه بود. بحث پیرامون "چیستی" و "کیستی" قوم #تاجیک موجب شد که سَردَمداران سیاسی و فرهنگی تاجیکستان، خود را با یک تُهیگی (خلأ) رویارو ببینند، پس کوشیدند که این کاستی را بپوشانند. انصافاً بسیار هم کوشیدند. ⭕️ اما لغزش ایشان، آن‌جا بود که نشان پدران خود را از بیگانه جُستند. این ناکَسان هم (خاورشناسان اجنبی را می‌گویم)، نشانی نادرست به مردم تاجیک دادند و اکنون قوم تاجیک، از خلأ هویتی به گردابِ #واژگونگی هویتی افتاده است. اینک، تاجیک‌ها خود را از تبار #کوروش و #هخامنشیان می‌پندارند، حال آنکه چنین پیوستگی و پیوندی شایسته و بایسته پذیرش نیست. چه اینکه به نظر می‌رسد تاجیک‌ها، به #قاتل کوروش نزدیکتر باشند، تا به کوروش. می‌دانیم که به گفته هرودوت (Herodotus) مورخ یونانی، کوروش پس از تاختن به سرزمین #ماساگِت‌ها، به دست آنان کشته شد: 📚 تاريخ هردوت، ترجمه هادى هدايتى‏، مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران‏، ۱۳۸۲، ج‏ ۱، ص ۲۷۹-۲۸۶. و سرزمین ماساگت‌ها، شامل بخش‌هایی از #تاجیکستان، ازبکستان، قزاقستان و... بود. از همین روی می‌گوییم که تاجیک‌ها از حیث #جغرافیایی و از منظرگاهِ #چهره و ریخت، ربطی به هخامنشیان ندارند، بلکه به دشمنانِ هخامنشیان نزدیک‌تر و شبیه‌ترند. ✍🏻 مهدی رستمی | باستان‌نامه: @ir_bastan

#حیا 🔶 دستشویی عمومی در روم باستان #ایرانیان از دوران #باستان و در امتداد آن در دوران #مسلمانی، همواره در جایی خلوت و پنهان از چشم دیگران، نیاز خود را برطرف می‌کردند، و این به خاطر شرم و #حیا بوده و هست. برخلاف فرهنگ باستانی و کنونی #غرب که بی‌حیایی در آن موج‌ می‌زند. 🔘 باستان‌نامه: @ir_bastan

#هندوستان 🔶 پیرامون دین جِین (Jainism) دین جین، یکی از ادیان اقوام #آریایی است. مؤسس این دین، #مهاویرا (Mahavira) نام داشت که در حوالی سال ۶۰۰ پیش از میلاد زندگی می‌کرد. یکی از اصول دین #جین، آهیمسا (ahiṃsā) است یعنی پرهیز تمام‌عیار از #خشونت و تنفر. (حتی کشتن پشه و مگس را هم گناه می‌شمارند). البته این شعار، گاهی منطقی و سازنده نیست. چون خشونت خردمندانه، لازمه زندگی بشر است، مانند تنبیه مُجرِمان و نااهلان. اما از جهت احساسی، شعارهای این دین زیباتر از شعارهای برادرش دین #زرتشتی است. 🔘 از کسانی که معتقدند باید پیرو دین اصیل آریایی باشیم، می‌پرسیم: چرا دین جِین را برنمی‌گزینند؟ البته شرط ورود به این دین، برهنه شدن است. در واقع، کسی که پیرو جِینیسم می‌شود باید همه چیز خود را به سران آن ببخشد و برای اثبات عدم تعلق و وابستگی‌اش به دنیا، برهنه جلوی چشم دیگران حاضر شود، چون لباس را نماد تعلق به دنیا می‌پندارند. ✍🏻 مهدی رستمی | باستان‌نامه: @ir_bastan

#زرتشتیان_معاصر ☑️ دین و جامعه زرتشتی رو به نابودی گزارشگر سازمان ملل متحد، گزارش کرد: شواهد نشانگر آن هستند که جامعه زرتشتیان هندوستان در آینده‌ای نه چندان دور، نابود و منقرض خواهد شد. 🔰 ادمین باستان‌نامه: از مهم‌ترین علل این مسئله، یکی کم‌توانی و شاید ناتوانی دین زرتشتی در پاسخگویی به نیازهای معنوی جامعه است. دیگری اصرار سران زرتشتی بر خلوص نژادی (یعنی فقط کسی می‌تواند زرتشتی باشد که پدر و مادر و اجداد پدری و مادری‌اش همگی زرتشتی باشند). 🔘 در نتیجه بسیاری از زرتشتیان و زرتشتی‌زادگان، از روی اختیار یا ناگزیر، دین و جامعه زرتشتی را رها کردند‌. به نظر می‌رسد که وضعیت زرتشتیان ایران سخت‌تر از زرتشتیان هندوستان باشد. 🌾 باستان‌نامه: @ir_bastan