💠 اسطوره تبعید یهودیان به بابل (3)
✡ اسطوره‌ها و بنیان‌های اندیشه سیاسی یهود (قسمت پنجم)
🌐 مصاحبه با استاد عبدالله شهبازی
1⃣ خاندان سلطنتی #یهود در #بابل به زندگی خود ادامه دادند و پس از مرگ #بخت‌النصر وضع آنها حتی بهتر از گذشته شد.
2⃣ پس از مرگ بخت‌النصر سه پادشاه در بابل به قدرت رسیدند تا سرانجام نوبت به فردی از قبایل آرامی به نام #نبونیدوس رسید.
3⃣ در این زمان به علت اختلاف میان مادها و پارس‌ها نفوذ ایران در بابل به حداقل رسیده و به جای آن نفوذ مصر افزایش یافته بود.
4⃣ سرانجام نبونیدوس با مصر علیه ایران متحد شد ولی در بهار سال 539 پیش از میلاد ایرانیان به فرماندهی #کوروش هخامنشی به بابل لشگر کشیدند و نبونیدوس را خلع کردند.
5⃣ در اینجا باید اضافه کنم که مورخین #یهودی تصویری بسیار تحریف شده از کوروش ساخته‌اند و کوشیده‌اند تا میان #اشراف_یهود و #کوروش نوعی پیوند نزدیک ایجاد کنند.
6⃣ توجه کنیم که نه تنها در کتیبه استوانه‌ای کورش به مناسبت فتح بابل، بلکه در تمامی سنگ‌نبشته‌های ایرانِ آن عصر نامی از #یهودیان نیست و در منابع یونانی هم هیچ اشاره‌ای به رابطه کوروش با یهودیان نشده است.
7⃣ در واقع، در زمان فتح بابل، خاندان سلطنتی و #اشراف_یهودی اسیر و برده نبودند که کوروش آنها را نجات دهد!!
8⃣ آنها، چنان‌که گفتم، زندگی پر تجمل و راحتی داشتند و در دوران نبونیدوس می‌توانستند به #اورشلیم بازگردند ولی این کار را نکردند. البته کوروش هم اجازه داد که آنها به #بیت‌المقدس بازگردند ولی آنها چنین نکردند.
9⃣ تنها یکی از شاهزادگان #یهودی به نام #زروبابل (زاده بابل) در رأس گروهی از اشراف و #کاهنان برای بازسازی #معبد_سلیمان سفری بسیار پر تجمل به اورشلیم کرد ولی این گروه بعد از مدت کوتاهی به بابل بازگشتند.
🔹 ادامه دارد...
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
🔸 هشتگ اصلی: #اندیشه_سیاسی_یهود
💠 اسطوره تبعید یهودیان به بابل (4)
✡ اسطوره‌ها و بنیان‌های اندیشه سیاسی یهود (قسمت پنجم)
🌐 مصاحبه با استاد عبدالله شهبازی
1⃣ مدارک تاریخی ثابت می‌کند که خاندان سلطنتی #یهود ترجیح دادند به جای بازگشت به سرزمین خود در شهرهای بزرگ و دربار #ایران ساکن شوند و به همین دلیل در دوران #هخامنشی در میان ایرانیان مستحیل شدند و نسل آنها کاملاً منقرض شد.
2⃣ ادعای سران بعدی #یهودیان که خود را از نسل خاندان داوود و شاهان #یهود می‌خوانند صحت ندارد و در کتاب زرسالاران نشان داده‌ام که این جعل در اواخر قرن دوم و اوایل قرن سوم میلادی به وسیله #یهودا_ناسی صورت گرفت.
3⃣ در دوران #هخامنشیان به مدت دو قرن سرزمین سوریه و فلسطین جزء ایران است و #اشراف_یهودی در دربار ایران حضور دارند.
4⃣ بررسی دقیق در #عهد_عتیق نشان می‌دهد که مأموریت #زروبابل برای بازسازی #معبد_سلیمان با مخالفت مردم شهر، که مخالف اعاده حاکمیت اشراف و #کاهنان_یهودی بودند، مواجه شد و به همین دلیل کوروش دستور متوقف کردن آن را صادر کرد. بازسازی معبد تنها در سال دوم سلطنت داریوش اول از سر گرفته شد.
5⃣ اقتدار #اشرافیت_یهود در ایران نه از زمان کوروش و داریوش اول بلکه از زمانی شروع شد که یک زن دسیسه‌گر یهودی به نام #استر با راهنمایی پسرعمویش به نام #مردخای از طریق مکر و حیله و طبق نقشه قبلی همخوابه #خشاریاشا شد، خود را در مقام ملکه ایران جای داد و کمی بعد به قتل عام فجیع هامانِ وزیر و بزرگان ایرانی دست زد که مخالف #نفوذ_یهودیان بودند. داستان این دسیسه عجیب و کشتار خونین در #کتاب_استر به یادگار مانده و اولین و بزرگ‌ترین اسطوره تاریخی در زمینه دسیسه‌گری سیاسی و اطلاعاتی و #نفوذ است.
#اندیشه_سیاسی_یهود
👇👇 ادامه 👇👇
.
6⃣ آرامگاه #استر_و_مردخای در ایران است و در طول قرون اخیر بارها به وسیله #الیگارشی_یهودی بازسازی و ترمیم شده است.
7⃣ بعد از این کودتای خونین، #اشراف_یهودی در ایران قدرت فراوانی به دست می‌آورند و در دوران سلطنت اردشیر اول، پسر خشایارشا، کاهنی به نام #عزرای_کاتب را از سوی خود به عنوان حاکم دینی #ایالت_یهود منصوب می‌نمایند ولی خود در پایتخت و شهرهای بزرگ ایران باقی می‌مانند و بتدریج در مردم این سرزمین مستحیل می‌شوند. چرا؟ چون به قول #تلمود، چون شهر شوش را دیدند به خود گفتند اینجا از سرزمین اسرائیل بهتر است و هنگامی که به شوشتر رسیدند گفتند اینجا از سرزمین اسرائیل دو چندان بهتر است!
8⃣ اسطوره استر بعدها سرمشق الیگارشی یهودی شد و بارها در تاریخ تکرار گردید. از همین طریق بود که #زرسالاران_یهودی نفوذی فوق‌العاده در #عثمانی کسب کردند یعنی زنی به نام #نوربانو_سلطان را به همسری سلیم، پسر هرزه سلطان سلیمان خان، درآوردند و بعد از طریق دسیسه، سایر شاهزادگان عثمانی را به قتل رسانیدند و سلیم دوم را سلطان کردند. نوربانو سلطان یهودیه مادر سلطان مراد سوم است. این کانون مسئول جنگ‌های ایران و عثمانی از زمان سلیم دوم است.
9⃣ در اروپای جدید یکی از معروف‌ترین نمونه‌ها، وارد کردن زنی زیبا به نام #اوژنی به خوابگاه #ناپلئون_سوم است که ملکه فرانسه شد و موقعیتی بی‌رقیب برای #خانواده_روچیلد کسب کرد.
🔟 در حرمسرای آقا محمدخان قاجار و فتحعلی شاه قاجار هم زنی #یهودیه به نام مریم خانم را می‌شناسیم که در کنار حاجی ابراهیم خان اعتمادالدوله (صدر اعظم یهودی تبار و نیای خاندان قوام شیرازی) نقش مهمی در دسیسه‌های سیاسی آن زمان ایفا نمود. (آقا محمدخان با این‌که خواجه بود ولی حرمسرا داشت.)
از این نمونه‌ها فراوان است.
🔹 ادامه دارد...
📖 متن کامل مقاله در سایت اندیشکده:
👉 http://yon.ir/ESSTER
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
🔸 هشتگ اصلی: #اندیشه_سیاسی_یهود
💠💠 اسطوره دیاسپورا یا آوارگی (2)
✡ اسطوره‌ها و بنیان‌های اندیشه سیاسی یهود (قسمت ششم)
🌐 مصاحبه با استاد عبدالله شهبازی
1⃣ در زمان ظهور عیسی مسیح (ع) #اشرافیت_یهود و روحانیون #یهودی، که به دو گروه #صدوقیون (کاهنان) و #فریسیون تقسیم می‌شدند، پیوند نزدیکی با کانون‌های حاکم بر #امپراتوری_روم داشتند.
2⃣ از سال 63 پیش از میلاد و سلطه امپراتوری روم بر سرزمین #یهودیه، در میان #اشراف_یهودی یک گروه به شدت #رومی‌گرا ایجاد شد که حتی نام‌های رومی بر خود می‌گذاشتند.
3⃣ آنها به دلیل پیوند با #جولیوس_سزار به قدرت رسیدند. و بعدها در جنگ‌های ایران #اشکانی با روم خدمات اطلاعاتی و نظامی فراوانی به رومی‌ها کردند و به این ترتیب به یکی از کانون‌های مقتدر سیاسی در روم تبدیل شدند.
4⃣ مقتدرترین این اشراف یهودی رومی‌گرا #هیرود است که از طرف امپراتوری روم به عنوان شاه #یهودیه منصوب شد. در زمان ظهور عیسی مسیح (ع) سه پسر هیرود بر سرزمین یهودیه حکومت می‌کردند.
5⃣ مردمی که به مسیح گرویدند بیگانه نبودند بلکه همان مردم منطقه بودند که از تبار قبایل #بنی‌اسرائیل به شمار می‌رفتند و قبل از ظهور مسیح شاهد موجی گسترده از گرایش به یکتاپرستی موسوی و عصیان علیه روحانیون #یهودی در میان آنها هستیم.
6⃣ خاندان سلطنتی #هیرود و اشراف و روحانیون #یهودی (هم صدوقیون و هم فریسیون) با قساوت شدید به سرکوب مسیحیان اولیه دست زدند در حدی که شدت عمل آنها با اعتراض دولت روم مواجه شد.
7⃣ سی‌وسه سال پس از ماجرای مصلوب کردن! عیسی مسیح (ع) موجی از انقلاب سراسر سرزمین کنونی فلسطین را فرا گرفت و این موج در سال‌های 66 تا 73 میلادی بار دیگر شعله‌ور شد.
8⃣ در جریان این انقلاب، در سال 70 میلادی شهر #بیت‌المقدس به تصرف مردم درآمد و اشراف و روحانیون یهودی به تشکیل ارتش‌های خصوصی دست زدند و در کنار لژیون رومی به قتل‌عام مردم پرداختند.
9⃣ گروهی از مردم به #معبد_سلیمان پناه بردند و در جریان جنگ آنها با مهاجمین رومی و متحدین #یهودی ایشان معبد سلیمان تصادفاً به آتش کشیده شد.
🔹 ادامه دارد...
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
🔸 هشتگ اصلی: #اندیشه_سیاسی_یهود
💠💠 اسطوره دیاسپورا یا آوارگی (3)
✡ اسطوره‌ها و بنیان‌های اندیشه سیاسی یهود (قسمت ششم)
🌐 مصاحبه با استاد عبدالله شهبازی
1⃣ آتش‌سوزی تصادفی فوق و تخریب #معبد_سلیمان آغاز #دیاسپورا نیست. یعنی در سال 70 میلادی اشراف و روحانیون #یهودی از سرزمین #یهودیه مهاجرت نکردند.
2⃣ تا حدود سه قرن و نیم پس از ماجرای تخریب معبد سلیمان مرکز #یهودیان همچنان در #فلسطین بود و آنها بتدریج و برای کسب و کار و تجارت به #بین‌النهرین مهاجرت کردند.
3⃣ در سال 193 میلادی #یهودا_ناسی ریاست یهودیان را به دست گرفت و حدود 50 سال با قدرت فراوان بر ایشان حکومت کرد. این یهودا ناسی شخصیت بسیار مهمی است و در واقع بنیان‌گذار #یهودیت_جدید به شمار می‌رود.
4⃣ او با خاندان رومی سوروس رابطه نزدیک داشت و یکی از رجال سیاسی مقتدر و ثروتمندان بزرگ امپراتوری روم به شمار می‌رفت. و همو بود که با تدوین اولین مجموعه فقهی یهودی به نام #میشنا بنیان یهودیت جدید را ریخت. ادامه کار بر روی میشنا به تدوین #تلمود انجامید.
5⃣ حتی در نیمه دوم قرن چهارم میلادی ژولیان، امپراتور وقت روم، چنان رابطه نزدیک با #اشراف_یهودی داشت که در میان مسیحیان به #ژولیان_مرتد معروف شد.
6⃣ سرانجام، در اوایل قرن پنجم میلادی #الیگارشی_یهودی شورای #سنهدرین و مرکز فعالیت خود را به طور کامل در بین‌النهرین قرار داد و این اقدام کاملاً ارادی و طبیعی و به خاطر منافع مالی و تجاری و سیاسی بود.
7⃣ یعنی در طول این چهار قرن هیچ‌گاه مسئله‌ای به نام #اخراج اجباری #یهودیان از #بیت‌المقدس و سرزمین فلسطین وجود نداشت.
🔹 ادامه دارد...
📖 متن کامل مقاله در سایت اندیشکده:
👉 http://yon.ir/Diaspora
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
🔸 هشتگ اصلی: #اندیشه_سیاسی_یهود
✡ درباره‌ی کوروش و آزادی بنی‌اسرائیل
1⃣ در سال 598 پیش از میلاد ارتش مشترک بابل و ایران به منطقه شرق مدیترانه لشگر کشید و شاهان و رجال دولت‌های هوادار مصر را به بابل انتقال داد و هواداران خود را از میان بزرگان بومی این دولت‌ها به قدرت رسانید. یکی از این تبعیدیان #یهویاکین شاه جوان #دولت_یهودا بود.
2⃣ ورود #بخت‌النصر به #اورشلیم به آرامی و بدون خونریزی انجام شد و در عهد عتیق سخنی از قتل و غارت و کشتار در میان نیست. بخت‌النصر خاندان سلطنتی یهود را برکنار نکرد بلکه عموی شاه یهود، به نام #صدقیا، را به عنوان نایب‌السلطنه در اورشلیم منصوب کرد. این ماجرا دستمایه تبلیغات فراوان یهودیان شده که به اسطوره #آوارگی و #تبعید در بابل تبدیل گردیده است!
3⃣ امروزه، اکتشافات باستان‌شناسی و کشف آرشیوهای بابل باستان آشکار ساخته که این «تبعیدیان»، برخلاف سده‌ها تبلیغات یهودیان، «اسیر» نبودند. املاک پهناور یهویاکین و بزرگان و #کاهنان یهودی در سرزمین یهود محفوظ بود و به وسیله کارگزاران‌شان اداره می‌شد.
4⃣ پس از مرگ بخت‌النصر سه پادشاه در بابل به قدرت رسیدند تا سرانجام نوبت به فردی از قبایل آرامی به نام #نبونیدوس رسید. در این زمان به علت اختلاف میان مادها و پارس‌ها نفوذ ایران در بابل به حداقل رسیده و به جای آن نفوذ مصر افزایش یافته بود. سرانجام نبونیدوس با مصر علیه ایران متحد شد ولی در بهار سال 539 پیش از میلاد ایرانیان به فرماندهی #کوروش هخامنشی به بابل لشگر کشیدند و نبونیدوس را خلع کردند.
5⃣ پس در زمان فتح بابل، خاندان سلطنتی و #اشراف_یهودی اسیر و برده نبودند که کوروش آنها را نجات دهد!! آنها زندگی پر تجمل و راحتی داشتند و در دوران نبونیدوس می‌توانستند به اورشلیم بازگردند ولی این کار را نکردند. البته کوروش هم اجازه داد که آنها به #بیت‌المقدس بازگردند ولی آنها بازهم چنین نکردند!!
6⃣ تنها یکی از شاهزادگان یهودی به نام #زروبابل (زاده بابل) در رأس گروهی از اشراف و کاهنان برای بازسازی #معبد_سلیمان سفری بسیار پر تجمل به اورشلیم کرد ولی این گروه بعد از مدت کوتاهی به بابل بازگشتند.
7⃣ بررسی دقیق در #عهد_عتیق نشان می‌دهد که مأموریت زروبابل برای بازسازی معبد سلیمان با مخالفت مردم شهر، که مخالف اعاده حاکمیت اشراف و #کاهنان_یهودی بودند، مواجه شد و به همین دلیل کوروش دستور متوقف کردن آن را صادر کرد. بازسازی معبد تنها در سال دوم سلطنت داریوش اول از سر گرفته شد.
✍ عبدالله شهبازی
📖 متن کامل مقاله در سایت اندیشکده:
👉 http://yon.ir/ESSTER
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ قبایل گمشده (١)
1⃣ در طول تاریخِ #الیگارشی_یهود، نمونه‌های بسیاری را می‌توان یافت که حاکمان، دین را به‌عنوان ابزاری برای #حذف_رقبا و سپس #مظلوم‌نمایی و عزاداری بر سر قربانیان به کار بسته‌اند. فاجعهٔ دادگاه‌های #تفتیش_عقاید و قتل‌عام #یهودیان_فریسی توسط این الیگارشی را شاید بتوان به‌عنوان یکی از نام‌آشناترین این فجایع عنوان کرد.
2⃣ اما نمونه‌ای که کمتر مورد توجه فرهیختگان قرارگرفته، اسطورهٔ #قبایل_گمشده است؛ که همان استراتژی کهنهٔ #تاریخ‌سازی و تطهیر جنایات، از طریق مظلوم‌نمایی را دنبال می‌کند!
3⃣ آن‌چه در این نوشتار می‌آید، تنها محدود به قرون معاصر نیست؛ بلکه سر درازی به بلندای سدهٔ ٧ پیش از میلاد دارد. در ابتدا، به‌صورت اجمالی به بررسی آن‌چه تحت عنوان «قبایل گمشده» مطرح می‌شود، می‌پردازیم.
4⃣ استاد عبدالله شهبازی، مورّخ سرشناس، در جلد اول از مجموعهٔ «زرسالاران یهودی و پارسی» چنین می‌گوید: دوازده پسر یعقوب، قبایل دوازده‌گانهٔ #بنی‌اسرائیل را بنیان نهادند. این قبایل عبارت‌اند از:
👈 ١. روبین ٢. شمعون ٣. لاوی ۴. یهودا ۵. یساکر ۶. زبولون ٧. دان ٨. نفتالی ٩. جاد ١٠. اشیر ١١. منشه ١٢. افرائیم (افرائیم و منشه که فرزندان یوسف بودند، باهم یک قبیله را تشکیل می‌دادند.) ١٣. بنیامین
5⃣ پس از قدرت یافتن #اشرافیت_یهود، این قبیله، سایر قبایل را به‌شدت تحت فشار قرارداد. گناه #قبایل_ده‌گانه (که می‌بایست به‌خاطر آن مورد عقوبت قرار گیرند) عدم فرمان‌برداری از اشرافیت یهود بود. چنان‌که پس از حملهٔ رومیان، بخش مهمی از این #اسباط در سرزمین یهود استقرار یافتند و در مجموعهٔ جدیدی به‌نام #یهودیان مستحیل شدند و بسیاری از آنان به‌عنوان #برده به اسارت #اشراف_یهودی درآمدند.
6⃣ مفاهیم «غلام» و «کنیز» عبرانی، از این دوران به #عهد_عتیق راه می‌یابند. از سدهٔ ١۵، اسطورهٔ #اسباط_گمشده بنی‌اسرائیل به‌وسیلهٔ #الیگارشی_یهودی احیا شد. اشرافیت یهود (که خود، عامل انهدام #اسباط_ده‌گانه شمالی بود) آن‌گاه که نام و نشانی از آنان نماند، در نقش وارثِ تمامی افتخارات #دولت_افرائیم و نیز مظلومیت آن درآمد!!
✍ نویسنده: محمد پاکدامن
✅ اندیشکده مطالعات یهود:
👉 @jscenter
✡ اسطورهٔ دیاسپورا یا آوارگی یهودیان (٢)
1⃣ در زمان ظهور عیسی مسیح (ع) #اشرافیت_یهود و روحانیون یهودی، که به دو گروه #صدوقیان (کاهنان) و #فریسیان تقسیم می‌شدند، پیوند نزدیکی با کانون‌های حاکم بر #امپراتوری_روم داشتند.
2⃣ از سال ۶٣ پیش از میلاد و سلطهٔ امپراتوری روم بر سرزمین #یهودیه، در میان #اشراف_یهودی یک گروه به‌شدّت #رومی‌گرا ایجاد شد که حتی نام‌های رومی بر خود می‌گذاشتند.
3⃣ آنها به دلیل پیوند با #جولیوس_سزار به قدرت رسیدند. و بعدها در جنگ‌های ایران اشکانی با روم، خدمات اطلاعاتی و نظامی فراوانی به رومی‌ها کردند و به این‌ترتیب به یکی از کانون‌های مقتدر سیاسی در روم تبدیل شدند.
4⃣ مقتدرترینِ این اشراف یهودیِ رومی‌گرا #هیرود است که از طرف امپراتوری روم به‌عنوان شاه یهودیه منصوب شد. در زمان ظهور عیسی مسیح (ع) سه پسر هیرود بر سرزمین یهودیه حکومت می‌کردند.
5⃣ مردمی که به مسیح گرویدند بیگانه نبودند، بلکه همان مردم منطقه بودند که از تبار قبایل #بنی‌اسرائیل به‌شمار می‌رفتند و قبل از ظهور مسیح شاهد موجی گسترده از گرایش به یکتاپرستی موسوی و عصیان علیه روحانیون #یهودی در میان آنها هستیم.
6⃣ خاندان سلطنتی #هیرود و اشراف و روحانیون #یهودی (هم صدوقیون و هم فریسیون) با قساوت شدید به سرکوب مسیحیان اولیه دست زدند در حدّی که شدت عمل آنها با اعتراض دولت روم مواجه شد.
7⃣ ٣٣ سال پس از ماجرای مصلوب کردن!! مسیح (ع) موجی از انقلاب سراسر سرزمین کنونی فلسطین را فرا گرفت و این موج در سال‌های ۶۶ تا ٧٣ میلادی بار دیگر شعله‌ور شد.
8⃣ در جریان این انقلاب، در سال ٧٠ میلادی شهر #بیت‌المقدس به تصرف مردم درآمد و اشراف و روحانیون یهودی به تشکیل ارتش‌های خصوصی دست زدند و در کنار لژیون رومی به قتل‌عام مردم پرداختند.
9⃣ گروهی از مردم به #معبد_سلیمان پناه بردند و در جریان جنگ آنها با مهاجمین رومی و متحدین یهودی ایشان معبد سلیمان تصادفاً به آتش کشیده شد.
💥 استاد عبدالله شهبازی
✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter
✡ اسطورهٔ دیاسپورا یا آوارگی یهودیان (٣)
1⃣ آتش‌سوزی تصادفی و تخریب #معبد_سلیمان آغاز #دیاسپورا نیست. یعنی در سال ٧٠ میلادی اشراف و روحانیون یهودی از سرزمین #یهودیه مهاجرت نکردند.
2⃣ تا حدود سه‌قرن‌ونیم پس از ماجرای تخریب معبد سلیمان مرکز یهودیان همچنان در #فلسطین بود و آنها به‌تدریج و برای کسب و کار و تجارت به #بین‌النهرین مهاجرت کردند.
3⃣ در سال ١٩٣ میلادی #یهودا_ناسی ریاست یهودیان را به دست گرفت و حدود ۵٠ سال با قدرت فراوان بر ایشان حکومت کرد. این یهودا ناسی شخصیت بسیار مهمی است و در واقع بنیان‌گذار #یهودیت_جدید به‌شمار می‌رود.
4⃣ او با خاندان رومی سوروس رابطهٔ نزدیک داشت و از رجال سیاسی مقتدر و ثروتمندان بزرگ امپراتوری روم به‌شمار می‌رفت. و همو بود که با تدوین اولین مجموعهٔ فقهی یهودی به‌نام #میشنا بنیان یهودیت جدید را ریخت. ادامهٔ کار بر روی میشنا به تدوین #تلمود انجامید.
5⃣ حتی در نیمهٔ دوم قرن چهارم میلادی ژولیان، امپراتور وقت روم، چنان رابطهٔ نزدیک با #اشراف_یهودی داشت که در میان مسیحیان به #ژولیان_مرتد معروف شد.
6⃣ سرانجام، در اوایل قرن پنجم میلادی #الیگارشی_یهودی شورای #سنهدرین و مرکز فعالیت خود را به‌طور کامل در بین‌النهرین قرار داد و این اقدام کاملاً ارادی و طبیعی و به‌خاطر منافع مالی و تجاری و سیاسی بود.
7⃣ یعنی در طول این چهار قرن هیچ‌گاه مسئله‌ای به‌نام #اخراج اجباری یهودیان از #بیت‌المقدس و سرزمین فلسطین وجود نداشت.
💥 استاد عبدالله شهبازی
✅ اندیشکدهٔ مطالعات یهود:
🇮🇷👉 @jscenter