#روش_پژوهشی_غربیان بسم الله الرحمن الرحیم 📝 مطالعات ناقص غربی ها درباره تشیع -«هاینتس هالم (Heinz Halm)»- ✍️محمد مهدی احسانی فر هاینس هالم را به عنوان شیعه شناس آلمانی می شناسند. او کتابی با عنوان «تشیع» دارد که توسط آقای محمد تقی اکبری ترجمه و از سوی نشر ادیان به چاپ رسیده است. درباره اندیشه ها و نگاشته های متعدد او، تاکنون حدود یکصد اثر تولید شده است! آری، یکصد اثر در ایران درباره اندیشه ها و نگاشته های آقای هالم! این آثار اعم از مقاله و کتاب و پایان نامه و یادداشت علمی و نشست علمی است. این حجم از آثار، بنده را بر آن داشت تا به مطالعه وی و نگاشته هایش بپردازم. نتیجه ای که گرفتم چنین است: آقای هاینس هالم، شیعه شناس نیست بلکه مطالعاتی درباره صوفیه دارد و شیعه را نیز از چشم انداز صوفیه نگاه کرده است. او باطنیانی همچون اسماعیلیان و فاطمیان را تاحدودی می شناسد. اطلاعات وی درباره آنچه مطالعه کرده، ناقص و گاهی بسیار ناقص است. دسترسی او به منابع شیعی اندک بوده و یا توان استفاده از آن را نداشته است. هالم فردی محترم است و بدون تعصب. او محترمانه سخن می گوید و محترمانه می نویسد. برای او احترام قائلم. اینکه حدود یکصد اثر علمی - عمدتا - در فضای دانشگاهی - و یا حوزوی متاثر از دانشگاه - درباره وی تولید شده، چیز بدی نیست؛ مگر اینکه نشان دهنده نوعی شیفتگی افراطی نسبت به اندیشمندان غربی باشد. به هر حال، مطالعه آثار هالم برای کسانی که کار تاریخی یا کلامی یا حدیثی می کنند از این باب که بدانند در غرب چه خبر است، می تواند مفید باشد. والحمد لله رب العالمین #کانال_علوم‌_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

📝 یادداشتی بر دو کتاب شذرات المعارف و رشحات البحار👆👆 ✍️ مهدی دانشور علمی ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ حضرت آیت‌الله شاه‌آبادی، از جمله عارفان نامدار و واصلان کاملی است که در جمع ظاهر و باطن، به نیکویی درخشیده و اسوه‌ای ماندگار را برای رهپویان راه کمال و جمال الاهی، پدیدار ساخته است. کتاب «شذرات‌المعارف» و «رشحات‌البحار»، دو اثر مهم از آثار بر جا ‌مانده از ایشان است. ۱ـ شذرات‌المعارف این کتاب در پنج فصل یا پنج شذره، نگارش یافته که در شذره اول و دوم، به نکته‌های مهمی در اندیشه‌ سیاسی اسلام می‌پردازد. ۲ـ رشحات‌البحار مهم‌ترین اثر به جا مانده از آیت‌الله میرزا محمدعلی شاه‌آبادی، کتاب «رشحات‌البحار» است که در سه بخش نگاشته شده است. بخش سوم رشحات‌البحار را می‌توان غُرر آثار مرحوم آقای شاه‌آبادی دانست.این بخش از ابداعات علمی ایشان به شمار می‌رود که نظریه‌ فطرت که مغز مکتب حکمی اوست و از منزلت و جایگاه ممتازی برخوردار است،در این بخش آمده است. 🌐 http://rahnamehmag.ir #کانال_علوم‌_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

مسأله سند و تاریخ آن (تاریخ‌گذاری اسناد روایات) ✍محمد باقر ملکیان 🔰کتابت سند احادیث در قرن دوم هجری شروع شده است یعنی پس از دوران صحابه. و هر چه هم می گذرد #اهمیت_سند بیشتر می شود. از این رو سند که در دوران اول به صورت عنعنه نوشته می شود در روزگاران بعدی گزارش تحمل حدیث با دقت در شیوه تحمل گزارش می شود، مثل: «أخبرنا» و «حدثنا» و.... به نظر می رسد دستور عمر بن عبدالعزیز در مورد کتابت حدیث هم بیشتر ناظر به مسأله سند است (و الا بنابر گزارش فؤاد سزگین نگارش حدیث در روزگار قبل از عمر بن عبدالعزیز شروع شده بود) چرا که با بی دقتی در این مورد احادیث صحیح در انبوه روایات جعلی گم می شد. از این رو در روزگار عمر بن عبدالعزیز نگارش حدیث آن هم با سند در دستور کار قرار گرفت. روایاتی از قبیل: «إذا حدثتم بحدیث فاسندوه» (کافی) و یا «فاکتبوه باسناده» (لسان المیزان) هم ناظر به همین مسأله و در همین دوران است. کتاب «شرف اصحاب الحدیث» تألیف خطیب بغدادی مرجع خوبی برای بررسی تاریخ سند است. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#گزارش_نشست_علمی_علی_بن_حدید موضوع: 〽️ اعتباریابی روایات فقهی «علی بن حدید مدائنی» 🔸بر پایه دو نگره اعتبارسنجی قدمایی (کتاب‌محور) و متأخرینی (سندمحور) ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین جمال‌الدین حیدری‌فطرت در این نشست به بررسی شخصیت و روایات علی بن حدید مدائنی پرداخت که گزارش اجمالی از آن به این شرح است: بحث درباره شخصیت روایی علی بن حدید مدائنی را در چهار مقام: توصیف، ترسیم، تحلیل و تحکیم پی می‌گیریم: 1. توصیف داده های راوی شناسانه «علي بن حديد بن حكيم المدائني الأزدي الساباطي‏» گرچه از راویان پرروایت و فعّال شیعی است، ولی در کتب اصلی رجال شیعه، به هیچ توصیفی درباره وثاقت یا ضعف از وی برنمی‌خوریم. نجاشی، وی را از راویان امام کاظم علیه‌ السلام اعلام داشته و شیخ طوسی در الرجال، ضمن برشمردن وی از اصحاب امام رضا و امام جواد علیهما‌السلام، فقط به محل زندگی و رشد وی (مدائن) اشاره نموده است. در مقابل، کشّی، روایات و گزارش‌هایی را در ترجمه وی یادآور شده که دلالت برخی بر مدح وی، محل تأمل و إسناد برخی دیگر دچار اختلال است. تنها گزاره‌ای که در میان منابع حدیثی پنج قرن اول هجری، می‌توان بدان استناد کرد، «تضعیفی» است که شیخ طوسی در کتاب تهذیب الاحکام و به تبع آن، الاستبصار، بیان داشته و چنین نوشته است: الْوَجْهُ فِي هَذِهِ الْأَخْبَارِ أَنَّهَا لَا تُعَارِضُ مَا قَدَّمْنَاهُ... لِأَنَّ تِلْكَ الْأَخْبَارَ كَثِيرَةٌ وَ هَذِهِ الْأَخْبَارَ أَرْبَعَةٌ مِنْهَا... عَلِيُ‏ بْنُ‏ حَدِيدٍ وَ هُوَ مُضَعَّفٌ‏ جِدّاً لَا يُعَوَّلُ عَلَى مَا يَنْفَرِدُ بِنَقْلِه‏... . 2. ترسیم نقش راوی در تراث حدیثی عمده روایات علی بن حدید در ابواب فقهی است. وی تقریبا در تمام ابواب فقه دارای روایت است. روایات وی را در تمام 10 جلد کتاب تهذیب الاحکام مشاهده می‌کنیم. در دو جلد ابتدایی کتاب کافی، گرچه در سند 12 حدیث قرار دارد، ولی معمولا روایاتش عقیدتی نیست و مربوط به اخلاق و فضائل است. آمار روایت وی در کتب اربعه بدین شرح است: کافی 94 ـ تهذیب 46 ـ الفقیه 56 ـ وسائل 205 سند. وی، بر پایه منابع فهرستی، تألیف یک کتاب حدیث را در پرونده علمی خود دارد و در طریق کتاب‌های 6 نفر از اصحاب الصادق علیه السلام قرار گرفته است، که عبارت است از: جمیل بن دراج، جمیل بن صالح، منصور بن یونس، مرازم بن حکیم، حماد بن عیسی و حریز بن عبدالله (با واسطه حماد بن عیسی). 3. تحلیل تضعیف شیخ نکات چهارگانه ذیل، می‌تواند در کاهش اعتماد به تضعیف شیخ طوسی نسبت به علی بن حدید، در کتاب تهذیب و استبصار، نقش‌آفرین باشد: اول: تضعیف شیخ نسبت به عمار بن موسی ساباطی، که در عبارت، پیش از علی بن حدید قرار دارد، هیچ پشتوانه‌ای ندارد و به گمان قوی، می‌رساند که علت رد خبر از سوی شیخ، عمل نکردن اصحاب به محتوای این روایت بوده است.. دوم: با توجه به تحلیل تضعیف عمار ساباطی، ظاهرا دلیل تضعیف علی بن حدید نیز اتهام فطحی‌بودن وی قلمداد شده. سوم: وقتی که به حوزه علمی بغداد و اکابر آن و دیگر حوزه‌های علمی نظر می‌افکنیم، تضعیف و حتی مذمّت علی بن حدید را در لسان هیچ‌یک نمی‌بینیم؛ چه برسد به «مضعف جدا». چهارم: شیخ طوسی کتاب تهذیب الاحکام را در عنفوان جوانی (از حدود 27 سالگی ب بعد) و به محض ورود به حوزه علمی بغداد به رشته تحریر درآورده است. طبیعی است نظراتی که در این کتاب ارائه می‌دهد، دستخوش تغییر و اصلاح از جانب خود ایشان گردد. چه اینکه نه در دو کتاب رجالی خود و در نه هیچ یک از تألیفات دیگرش، به این تضعیف اشاره نکرده است. 4. تحکیم و تردید در ادله وثاقت (تلاش جهت توثیق یا اعتماد بر روایات) نکات و قرائنی که در اثبات وثاقت علی بن حدید و یا مدح وی و یا اعتماد به روایاتش گرد‌آوری شده، برخی قابل اعتنا نیستند، برخی فقط رساننده مدح‌اند و شاید بتوان از برخی دیگر، وثاقتش را برداشت کرد: الف) قرائن غیرقابل اعتنا 1. بودن علی بن حدید از مشایخ اجازه 2. بودن از مشایخ کامل الزیارات 3. بودن از مشایخ تفسیر قمی 4. بودن از مشایخ الثقات/ الثلاث 5. وقوع در سند اول 12 باب از کتاب کافی ب) قرائن مادحه 1. سکوت نجاشی 2. علی بن حسن بن فضال، راوی کتاب وی 3. واقع شدن در طریق کتب اجلای اصحاب امامیه 4. گزارش‌ها و روایات حاکی از مدح وی و جایگاهش در زمان امام جواد علیه السلام 5. تعبیر «له کتاب اخبرنا جماعه» از وی شیخ طوسی ج) قرینه حاکی از وثاقت ✅ اکثار روایت احمد بن محمد بن عیسی اشعری از علی بن حدید آمار روایات احمد اشعری از وی بدین شرح است: الکافی: 78 التهذیب: 77 الفقیه: 56 مجموع: 211 وسائل الشیعه 137 ( 62%) اگر برخی ابهامات این دلیل، برطرف شود، می‌توان از آن، برای اثبات وثاقت علی بن حدید، بهره برد. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

توصیه امام رضا به اباصلت هروی درباره باقیمانده ماه شعبان. خواندن این دعا🤲 🔅اللّهُمَّ اِنْ لَمْ تَکُنْ غَفَرْتَ لَنا فیما مَضى مِنْ شَعْبانَ فَاغْفِرْ لَنا فیما بَقِىَ مِنْهُ 🔸خدایا اگر در آنچه از ماه شعبان گذشـته ما را نیامرزیـده‌ای در باقیمانده این ماه ما را مورد رحمت و غفران خودت قرار بده 📗وسائل الشیعة، ج۱۰، ص۳۰۱. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

کتاب «اولویت های پژوهشی علوم و معارف حدیث».👆 📝 این کتاب محصول پروژه نیازسنجی پژوهشی علوم و معارف حدیث است. کتاب حاضر برای پژوهشگران، اساتید و دانش پژوهان در مساله یابی و گزینش موضوعات کمک می کند. این اثر در قالب طرح نیاز سنجی پژوهشی، توسط معاونت پژوهش حوزه های علمیه و با همکاری انجمن حدیث حوزه به اجرا در آمد و در سال 96 نهایی و سپس در قالب کتاب منتشر گردید. ┄┅═══••✾❀✾••═══┅┄ برای آشنایی با روش کار در این کتاب و همچنین الگوگیری از آن به مقاله "روش نیاز سنجی و نظام موضوعات در کتاب «اولویت های پژوهشی علوم و معارف حدیث»" مراجعه شود. این مقاله در مجله دانش ها و آموزه های قرآن و حدیث منتشر گردیده است. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#مقاله_بخوانیم 📗 روش نیاز سنجی و نظام موضوعات در کتاب «اولویت های پژوهشی علوم و معارف حدیث» ✍️ محمد مهدی احسانی فر - علی فرهمندیان 📝 در این مقاله، روش پژوهش و ویژگی های کتاب «اولویت های پژوهشی علوم و معارف حدیث» تبیین شده است. شناخت این روش، مخاطب را در الگویابی برای انجام کارهای مشابه، یاری و بهره گیری از کتاب را آسان و روشمند می سازد. بدون آشنایی با روش کار، استفاده از کتاب یاد شده، همراه با ابهاماتی بوده و چه بسا مخاطب را به نتیجه مورد نظر نرساند. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

🔊 #بشنوید 👤استاد آیت الله فرحانی: ⁉️ریشه مسلک اخباری گری در شیعه و اشعری گری در اهل سنت چیست؟ 🔹چه کسانی با آنها مقابله کردند؟ 🔸نظر آیت الله بروجردی(ره) در مورد اثر موج سوم فلسفه غرب در جهان اسلام چیست؟ 📌یکی از خصوصیات اساسی سیستم اجتهادی آقای بروجردی(ره) چه می باشد؟ 📚سلسله جلسات درس خارج مبانی فقه حکومتی @albayann #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

#شرف_الشمس چند نکته در مورد شرف الشمس آيا شرف شمس و دعايي که پشت آن سنگ زرد حک مي شود و به عنوان فزاينده رزق و روزي به مردم عرضه مي شود صحت روايي دارد يا خير؟ ✍️ رضا عطائی به نام خدا اولا در باور عامیانه، «شرف الشمس» نگین انگشتری زرد رنگ است که برخی به نیت گشایش در کارها به دست می‏کنند. در حالی که، شرف الشمس، سنگ نیست، بلکه دعایی منسوب به امام علی علیه السلام است. ثانیا بر اساس جستجوهای انجام شده روایت مستندی در کتب متقدمین اعم از روایی و ادعیه و اذکار یافت نشد که سفارش به استفاده از شرف الشمس کرده باشند، فقط برخی از متاخرین در چند قرن اخیر به آن پرداخته اند و بعد از آن هم تحلیل های مختلفی در مورد آن صورت گرفته است مثلا برخی با بدگمانی به آن نگریسته اند و آن را ساخته یهود می دانند ( در حالی که این سوظن بدون ارائه دلیل و برهان است) و برخی با نظر مثبت به این قضیه پرداخته اند و ستاره پنج پر را برگرفته از پنج نام مبارک خداوند می دانند. اما هیچ کسی به صورت مستند ظاهرا مطالبی ارائه نکرده. با این وجود برخی از علما استفاده از انگشتری که اذکار و شکل مشهور به شرف شمس در آن حک شده است، را رد نمی کنند و به دست کردن چنین انگشتری به قصد رجا (به امید کسب ثواب) را دارای اشکال نمی دانند. بنابراین روایت مستند و صحیح در این باره وجود ندارد و برخی از سخنان هم که در این خواص و ... ذکر شده است صرف تحلیل های خارج از مستند روایی است. در پایان به این نکته نیز اشاره می کنیم که سیره اهل ‌بیت علیهم‌السلام نیز ارجاع به این‌گونه رموز نجومی و علوم غریبه نبوده و حتی اهل‌بیت علیهم‌السلام با برخی از افرادی که ستارشناس بودند و برای ستارگان قدرت‌های استقلالی و در مقابل قدرت خداوند قائل بودند، برخورد می کرد. (1) به نظر می رسد به جای استفاده از شرف الشمس که نکات مبهم زیادی در مورد آن وجود دارد، از انگشتر هایی با نگین عقیق سرخ یمانی، فیروزه، حدید صینی و ... استفاده کنید که روایات متعددی در کتاب های حدیثی شیعه در مورد آن ها وجود دارد. مرحوم کلینی در کتاب شریف «الکافی» (ط - الإسلامية)، جلد ‏6، صفحه: 468 روایت در این زمینه را بیان می کند که می توان برای اطلاع بیشتر از آنها به این کتاب مراجعه کنید و مجموعه روایات در مورد سنگ ها را مطالعه کرد. پی نوشت: 1-ر.ک: نهج البلاغه خطبه 78، ترجمه انصاريان، ص: 153. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

علم الدرایة والرجال مهجورين في أزمنتنا 📗مقباس‌الهدایة، ج۱، ص۳۵_۳۶.👆👆 #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

تفاوت سرزنش کردن و نهی از منکر عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: مَنْ عَیَّرَ مُؤْمِناً بِذَنْبٍ لَمْ یَمُتْ حَتَّى یَرْکَبَه‏. (1) امام صادق علیه‌السلام فرمودند: کسى که مؤمنى را براى گناهى سرزنش کند، نمیرد تا خودش آن گناه را مرتکب شود. درباره این روایت باید به این نکته توجه شود که واژه «عیّر» به معنای سرزنش کردن است (2) و درواقع این روایت در حال بیان مقام مؤمن است که اگر مؤمنی از روی خطا گناهی کرد، دیگران حق ندارند او را سرزنش کنند و یا آبروی او را بریزند. اما هدف در امر به معروف و نهی از منکر در مراحل ابتدایی که با تذکر زبانی و امثال آن است، خیرخواهی و نصیحت هست و لازم است که از فضای سرزنش، تمسخر و یا تحقیر دور باشد. بنابراین اگر مومنی مرتکب گناهی شد، نباید او را سرزنش و تحقیر کرد بلکه با زبان نصیحت و خیرخواهی باید با او برخورد کرد و البته در مراحل بعدیباید امر به معروف و نهی از منکر کرد. پی‌نوشت: 1.محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، تحقیق علی اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، اسلامیه، چهارم، 1407 ق، ج 2، ص 356. 2.فؤاد افرام بستانى، رضا مهیار، فرهنگ ابجدى‏، تهران، انتشارات اسلامی‏، دوم، 1375 ش، ‏ص 631. #کانال_علوم_ومعارف_حدیث @MaarefHadith

◾️فراخوان کنگره بین‌المللی امام سجاد حجت الاسلام والمسلمین پهلوانی دبیر اجرایی یازدهمین کنگره بین‌المللی امام سجاد: ▫️موضوع کنگره امسال متناسب با مسائل روز جامعه بوده و با محور قرار دادن دو مساله سلامت و بیماری، نگاه ادعیه صادر شده از لسان اهل بیت و به ویژه صحیفه سجادیه را نسبت به این دو مولفه مورد توجه قرار داده است. ▫️علاقه‌مندان برای برقراری ارتباط با دبیرخانه کنگره بین المللی امام سجاد می‌توانند با پست الکترونیکی به نشانی i.s.jj۱۴۰۰@gmail.com در تماس باشند. #فرهنگ #صحیفه_سجادیه #کنگره_بین_المللی_امام_سجاد 🆔 @rasanewsagency