💠 «شخصیت حقوقی»، محصول رویکرد فردی به فقه باید توجه داشت که «فقه موضوعات» در مواجهه با موضوعات نظام¬مند به دو گونه عمل می کند؛ یا کل آن را به مثابه یک هویت واحد تحت هویت حقوقی ملاحظه می کند و یا به افراد و آحادی که در آن حضور دارند می نگرد و به تعیین وظیفه آحاد می پردازد. در حالت اول کل مجموعه را یک «شخصیت حقوقی» به حساب می آورد و از آثار و احکام آن سخن می گوید مثلاً یک شرکت، کارخانه و یا دانشگاه را به عنوان شخصیت حقوقی لحاظ کرده و به بررسی احکام آن همچون مالکیت و وقف و... می پردازد، اما از آنجا که غالباً در لسان فقها، شخصیت حقوقی، متعلق احکام تکلیفی قرار نمی گیرد، مکلف به حساب نمی آید، بلکه همچون دیگر موضوعات، صرفاً احکام وضعی خواهد داشت. 📚درآمدی بر رویکردهای فقه حکومتی، انتشارات تمدن نوین اسلامی، 1396

💢فقهی می‌خواهیم که سرپرستی تکامل اجتماعی را برعهده بگیرد/ وظیفه فقه فقط دورکردن از عقوبت نیست ✔️استاد سیدمحمدمهدی میرباقری: 🔹ما فقهی می‌خواهیم که سرپرستی تکامل اجتماعی را برعهده بگیرد و در ذیل آن هم ساختارها ساخته و هم متحول می‌شوند لذا ماموریت فقه فقط ساخت نظام نیست و تکامل حیات اجتماعی هم جزء ماموریت‌های فقه است. 🔸اگر فلسفه فقه را علم درجه دو و ناظر به فقه بدانیم اصلی‌ترین مفهومی که در فلسفه فقه باید بحث شود، مفهوم حکم خواهد بود و اگر در آن توسعه ایجاد نکنیم امکان گسترش فقه را نخواهیم داشت. 🔹باید دنبال احکامی باشیم که تامین از عقوبت را برای ما فراهم می‌کند یعنی کار فقه این است که احکامی بدهد که آحاد مکلفین از عقوبت خدا دور شوند و ماموریت علم اصول هم مستندسازی این سطح از فقه است که مرحوم آیت‌الله خویی به خوبی به آن پرداخته و فرموده است برای تامین از عقوبت نیاز به فهم احکام داریم و ماموریت اجتهاد تامین مردم از عقوبت است. 🔸اگر نتوانیم مفهوم پرستش را فراوری کرده و توسعه دهیم، فقه وارد حیات و عرصه اجتماعی هم نخواهد شد؛ بنابراین رسالت آن فقه سرپرستی اجتماعی در ذیل نظامات تاریخی است که فقط معصومین عهده‌دار آن هستند و ایشان نسبت به تاریخ ولایت مطلقه اجتماعی دارند. 👈 ادامه مطلب: http://ijtihadnet.ir/?p=68631 🆔 https://eitaa.com/ijtihad

📼 #گزارش_صوتی 1️⃣ #بخش_اول جلسه مشترک عصرانه علمی موسسه تخصصی فقه امام کاظم (ع) و طرح شهید بیاضی زاده (شاخه استعدادهای حل مسئله) 🔰 سلسله نشست‌های تخصصی مبانی نظری ناظر به حل مسئله 🔖 اعتبارات عقلایی در نظام اصول حضرت امام‌(ره) 🔹 ارائه دهندگان: ۱. حجت‌الاسلام علی فرحانی ۲. حجت‌الاسلام امین اسدپور ۳. حجت‌الاسلام سید مهدی موسوی ۴. حجت‌الاسلام سید علی موسوی 🔹 دبیر نشست : حجت‌الاسلام علی محمدی @asranehelmi @asranehelmi @asranehelmi

📼 #گزارش_صوتی 2️⃣ #بخش_دوم جلسه مشترک عصرانه علمی موسسه تخصصی فقه امام کاظم (ع) و طرح شهید بیاضی زاده (شاخه استعدادهای حل مسئله) 🔰 سلسله نشست‌های تخصصی مبانی نظری ناظر به حل مسئله 🔖 اعتبارات عقلایی در نظام اصول حضرت امام‌(ره) 🔹 ارائه دهندگان: ۱. حجت‌الاسلام علی فرحانی ۲. حجت‌الاسلام امین اسدپور ۳. حجت‌الاسلام سید مهدی موسوی ۴. حجت‌الاسلام سید علی موسوی 🔹 دبیر نشست : حجت‌الاسلام علی محمدی @asranehelmi @asranehelmi @asranehelmi

💠 توسعه مقاومت و جهاد مرحوم استاد سید منیرالدین حسینی (ره) استاد حسينى: اگر «توسعه مقاومت» را ببينيد مى ‏گوئيد: كه حتماً اين جنگ هشت ساله چيزى را در دنيا ايجاد كرد كه آن¬را اصلاً اول انقلاب نداشتید. شاه که رفته بود، براى نظام اسلامى اینگونه حساب باز نمى‏ كردند، لذا پشت سر هم پيش‏بينى كودتا مى‏كردند، ولى الان پيش‏بينى كودتا نمى‏كنند، چرا؟ سوال: در این صورت بايد تهاجمات بيش از حد و اندازه داشته باشيم، هميشه استراتژى ما تهاجم باشد؛ در حد متصور، تهاجم فراگير داشته باشيم! استاد حسينى: چرا مى‏گوئيد: «تهاجم»؟ چرا نمى ‏گوئيد: «جهاد»؟ اين يك سؤال مهمى است كه كسانى كه مى‏ گويند كه اسلام دين رأفت و دموكراسى و لطف است و اصلاً كارى به جنگ و كشتن و... ندارد مگر «أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَيْنَهُم» و امثال آن را نمى ‏بينند؟ آيا اين دعوتى كه خداوند می فرماید: من جان و مال شما را مى‏ خرم و شما با من معامله مى ‏كنيد و اين تجارت، تجارت «تِجَارَةً لَنْ تَبُورَ» است و...، اينها فقط مخصوص زمان ابتداى اسلام و زمان حضرت ولى عصر(عج) مى‏باشد؟ آيا اين وسط به قول شما زنگ تعطيل است؟! سوال: طرف ديگر آن هم هست؛ بنابر فرمايش شما مى‏بايست هر چه بيشتر جهاد را هم كيفيتاً و هم كميتاً شدت بدهيم؟ استاد حسينى: احسنت! سوال: معناى آن اين خواهد بود كه به جاى عراق با شوروى و امريكا بجنگيم؟! استاد حسينى: اتفاقاً خيلى خوب است كه شرايط زمان و مكان خود را محاسبه كنيد و از پايگاه عراق با امريكا بجنگيد. چرا؟ چون گاهى شما مثل آلمان به دنيا اعلان جنگ مى‏دهيد، گاهى اينطور نيست، گاهى جنگ را به اين صورت اعلان می کنید که من با اين متجاوز مى‏جنگم، تا آخر هم مى‏گوئيد: من با اين متجاوز مى‏جنگم، ولی واقعاً صحبت جنگ با اين نيست. مى‏دانيد كه ناو آمريكا در خليج فارس آمده است و شما با عراق مى‏جنگيد. البته به نظرم مى‏آيد كه اگر اين ترديدها [در شلیک به ناو آمریکا] نبود قضايا به نحو ديگرى مى‏شد. ريشه اين ترديدها هم اين است كه «فقه حكومتى» و «كلام حكومتى»، به عبارت ديگر «ادراكات حكومتى» نداریم. ادراكات در حد «توسعه قدرت دين» و «توسعه جريان تعبد» در حوزه ‏ها هنوز نضج نگرفته است. لذا در زمان جنگ از اينجا يك دسته ترديدهاى منطقى و فنى به شهرستان مى‏رسيد، نماينده بعضى از آقايان، اين ترديدها را به صورت انتقادهاى تخريب كننده اذهان و به ترديد كشاننده جامعه نشر مى‏دادند كه اين امور علت توقف جامعه مى‏شد! آقای ميرباقرى: در نقطه مقابل، هيچگاه كفار از اين ترديدها نمى‏ كنند كه اگر ما جنگيديم شايد بدتر شد! آنها دنيا را گرفتند و هيچگاه از اين فكرها نمى‏كنند كه شايد هم اگر ما مقاومت كنيم، مسلمين سخت‏تر مى ‏شوند! ولكن به ما كه مى‏ رسد از اين ترديدها پيدا مى ‏شود! 📚📚جلسه هفتم مبادی اصول فقه احکام حکومتی 🏠@feghhevelaee

پاسخ آیت‌الله بروجردی به استفتای شاه 🌐 ولی اگر قایل به فقه ولایی بودند می توانستند در این خصوص حکم به حرمت دهند.

💢 ادامه جلسات نقد متن حدیث 🏠 در کانال استاد مددی 🏠@ostadmadadi

💠 وابستگی به الگوهای اقتصادی غربی 🔹 مرحوم سیدمنیرالدین حسینی (ره) در نظام ولايت الهيه مسائلي طرح مي‌شود و اين كه بگوييد: اين مسائل را رها كنيد و آنها را ‏به متخصصها بدهيد يعني چه؟! معنایش اين نيست كه در اين بخش از حيات، تابع آن مردک يهودي شويم؟ تابع كينز و امثالش بشويم؟ آن هم درروابط انساني؟!! و بعد هم بگوييم ربا را كه نمي‌شود ‏حذفش كرد و ببينيم اسمش را چگونه مي‌توان عوض كرد؟! يعني احكام رساله را بياوريم تا ما بر ‏اساس مدل كينز گزينش بكنيم تا وقتي فردي به ظاهر قضيه نگاه كرد بگويد مسائل فقهي است ولي ‏باطنش (كه سازماندهي اينهاست) مدل ربا باشد ،يعني مدل جريان دادن ربا در همه امور جامعه باشد!! ‏كه حتي تعريف بيع و شراء را هم بر اساس ربا ارائه دهد. يعني چه؟ يعني وقتي كارخانه چيزي را تولي ‏مي‌كند به او مي‌گويند: قيمت را مي‌خواهيد بگذاريد، بايد چه نسبتي با سرمايه و چه نسبتي با نرخ بهره ‏داشته باشد و «نرخ بهره» شاغول و ترازو مي‌شود كه اگر از آن عدول كرديد كج رفتيد!! و اگر ‏رعايتش را كرديد درست و معامله تان صحيح است!! و قانون حامي شماست!! ولي شرع مي‌گويد: ‏‏«الان ان تكون تجاره عن تراض» يعني رضايت طرفين و اين امر مطلب را به حداقل مي‌آورد، نه اينكه ‏از نرخ ربا بالا مي‌زند ولي آنها مي‌گويند: خير، كمتر از نرخ ربا ضرر دارد و بعد هم اصرار هم دارد كه ‏اگر مي‌خواهيد قرض الحسنه بدهيد اول نرخ تورم را حساب كنيد يعني نرخ ربا اصل قرار مي‌گيرد. ‏نمي‌گويد به دليل اينكه ربا هست، تورم است و نمي‌گويد اين شرائط، شرائط مصنوعي است كه مرتباً ‏پول، پوچ شود. و مصنوعي بودنش هم به دليل وابستگيش به نرخ رباست بلكه بالعكسش را مي‌گويد.‏ 📚دوره سوم فلسفه، جلسه 50 🏠@feghhevelaee

💠 رهبری حوادث 🔹 مرحوم سیدمنیرالدین حسینی (ره) الان هم شنيده مي‏شود كه مي‏گويند، ‏خارجيها تا پنجاه سال يا صد سال ديگرشان فكر مي‏كنند. آن زماني كه بچه بوديم و منبري‏ها اين حرف‏ها را ‏مي‏زدند فكر مي‏كرديم كه چطور مي‏شود انسان براي پنجاه سال بعدش فكر بكند؟! مي‏گفتيم، اينها كه «غيب» و ‏امثال آن را هم نمي‏دانند پس چگونه مي‏توانند براي پنجاه سال بعد فكر بكنند؟! بعد يك كمي كه سنمان بالاتر ‏رفت به نظرمان مي‏آمد كه يك عده‏اي را مخصوص اين كار قرار مي‏دهند كه آنها بنشينند و فكر پنجاه سال ‏ديگر را بكنند. خوب اين احتمال معقولتر بود! ولي بعد كه كمي بيشتر دقت كرديم فهميديم صحبت از اين حرفها ‏نيست. اصلا يك عده را براي كشف قوانين جديد (در مراتب مختلف) قرار مي‏دهند. يعني ايجاد حوادث تا پنجاه ‏سال آينده، در زمان فعلي دنبال مي‏شود. يعني چه؟! يعني اينها حوادث آينده را مي‏سازند و بعد شما فكر مي‏كنيد ‏كه آنها پيش‏بيني كرده‏اند! البته يك بخش آن هم از برآوردها و پيش‏بيني‏ها مي‏باشد ولكن اصل مطلب اين است ‏كه، نسبت تأثير عملكرد ادراك بالا رفته است كه مي‏تواند تا پنجاه سال آينده كار كند. يعني مثلا اگر تئوري ‏اولي مي‏توانست ده مشكل را حل كند، بعد يك تئوري ديگري پيدا كرده‏ايد كه مي‏تواند صد مشكل را حل كند ‏كه در اين صورت مسلّم وقتي با صد مسئله برخورد كرديد حل آنها هم در دست شما خواهد بود. پس «رهبري ‏حوادث» بدون اينكه قدرت تأمل در «ابزارهاي ايجاد حوادث» را نداشته باشيد امكان ‏ندارد.‏ 📚دوره عالی فلسفه، جلسه15 🏠@feghhevelaee

آیا دین اسلام ساختارهای اجتماعی دارد؟ این پرسش از گذشته محل بحث و گفتگو بوده است که آیا اسلام ساختارهای اجتماعی (مثل ساختارسیاسی، اقتصادی، فرهنگی) را هم معین کرده است و یا تنها به ذکر برخی مبانی، اهداف و دستورالعمل ها پرداخته است و ساختارسازی، بر عهده کارشناسان در مقام اجرا است؟ دلیل دو دسته موافقین و مخالفین را مرور می کنیم، (اما ذکر این نکته ضروری است که مقصودم از موافق و مخالف در اینجا، قائلین به فقه حکومتی و حضور دین در عرصه اجتماعی هستند لذا دیدگاه روشنفکران و قائلین به دین حداقلی از محل بحث خارج است.) موافقین تعیین ساختارهای اجتماعی توسط دین بر این عقیده اند که دین ما یک دین حداکثری است و همه امور مورد نیاز انسان را در مقیاس فردی و اجتماعی بیان کرده است. مخالفین نیز معتقدند لازمه پویایی دین و پاسخگویی دین به عرصه های متحول اجتماعی و ملاحظه زمان و مکان در اجتهاد این است که ساختار مشخصی را ارائه نکرده باشد، چرا که اگر دین - برفرض- ساختار سیاسی واحدی داشته باشد، نمی تواند انعطاف داشته باشد و با تحولات زمانه همراه شود. لذا ساختارسازی یک امر اجتهادی - عقلایی است، چنانچه ساختار نظام سیاسی جمهوری اسلامی توسط مجلس خبرگان تعیین شد و نمی توان آن را مستند به دین کرد. بله نظریه ولایت فقیه ، مستند است اما اینکه مثلا سه قوه داشته باشیم یا پنج قوه؟ استنادی ندارد و در همان مجلس خبرگان نیز برخی طرفدار پنج قوه بودند. و یا ممکن است به حسب صلاحدید در آینده آن را تغییر دهیم. همچنین ساختارهای دیگری همچون، انتخابات، شورای نگهبان، شیوه انتخاب رئیسان قوا و... لذا برخی دیدگاه ها ساختارسازی را در حیطه اجراء، منطقه الفراغ، ولایت و عناوینی از این دست می دانند که غیر از عرصه شریعت به معنای احکام ثابت است. همین سوال را نیز در ساختار اقتصادی و فرهنگی نیز می توان مطرح کرد. به نظر می رسد پاسخ صحیح، جواب مثبت یا منفی به این پرسش نیست، بلکه می توان گفت: اسلام واجد ساختارهای اجتماعی است اما نه به نحو ساختار مشخص، متعین و ثابت که در نصوص ذکر شده باشد. اسلام مبانی را بیان کرده است، دارای یک ساختار مطلوب نیز می باشد که می بایست استنباط شود، اما آن ساختار مطلوب ، ما را از ساختارسازی متناسب با شرایط زمانی و مکان عصر حاضر بی نیاز نمی کند. لذا مساله ساختارهای اجتماعی را می بایست در یک فرایند گذار به سوی ساختار مطلوب مطرح کرد که در هر برهه، ساختار متناسب با آن مبانی و چشم انداز، تعین پیدا می کند. بنابراین تعین یک ساختار از آنجا که مستند به مبانی و در راستای نیل به ساختار مطلوب است، اسلامی است و از آنجا که می بایست با نیازها و شرایط روز تناسب و هماهنگی پیدا کند، نیازمند کار کارشناسی است. نسبت دقیق تر تفقه و کارشناسی را می بایست در مجال دیگری طرح کرد. یحیی عبدالهی 🏠@feghhevelaee

💠 رویکرد «حل مسأله» از سه منظر خرد، کلان و تکاملی آنچه امروزه تحت عنوان «حل مسأله» مطرح می شود، مواجهه با مسأله در مقیاس «پاسخگویی به مسائل مستحدثه» است و امروزه خلاء عمده ما در مقوله حکمرانی فقدان اندیشه در مقیاس «حادثه سازی» و «سرپرستی حوادث» است. به طور کلی سه مقیاس برای مواجهه با «حل مسأله» می توان در نظر گرفت: 1. مقیاس خرد که آن را در عرصه فقاهت، فقه موضوعات نامیدیم 2. مقیاس کلان که آن را فقه نظامات نامیدیم 3. مقیاس تکاملی که آن را فقه سرپرستی نامیدیم مقیاس خرد یعنی مساله را فارغ از دیگر مسائل ملاحظه کنیم و برای آن پاسخ ارائه دهیم. مقیاس کلان یعنی آن مساله را در ارتباط با دیگر مسائل ملاحظه کنیم و نظام مسائل را مورد توجه قرار دهیم. در جلسه یکی از اساتید به مساله شهرسازی اشاره کردند که توانستند مجلس و دولت را قانع کنند که شهرسازی افقی را جایگزین شهرسازی عمودی کنند، این پاسخ به مساله در مقیاس خرد است که البته امری ضروری است اما نمی بایست به این مقدار اکتفا کرد بلکه می بایست برپایه تفقه دینی، دانش معماری و شهرسازی را متحول ساخت تا در مرتبه بعد، الگوهای پیشنهادی آنها اسلامی شود. سابقاً نسبت به یک پروژه تحقیقی درباره پوشاک عرض کردم که مقوله عفاف و حجاب و پوشاک، یک متغیر از جامعه ای است که مانند عضوی از یک بدن زنده عمل می کند، چطور شما برای بدن انسان می گویید: برای شناخت بیماری و درمان آن می بایست روابط اعضای بدن را ملاحظه کرد، اگر کسی تپش قلب دارد ممکن است از معده اش باشد و به درمان معده می پردازیم. لذا قبل از تخصص روی اعضاء می بایست شناخت صحیحی از کل بدن به دست آورد. جامعه نیز می بایست در یک نگاه مجموعه نگر و به مثابه یک نظام ملاحظه شود سپس به ابعاد، اضلاع و مولفه های آن پرداخت. لذا مرحوم شهید صدر (ره) در مقدمه اقتصادنا بیان می کنند که من ابتدا می بایست مجتمعتنا را بنویسم سپس وارد اقتصاد بشوم ولی الان شرایط مهیا نیست. (استاد سید منذر حکیم می فمودند ایشان در اواخر عمر شریفشان مجتمعتنا را نوشتند ولی در حصری که منتهی به شهادت ایشان شد از دست رفت). بنابراین حل مساله در مقیاس کلان نیازمند داشتن نقشه جامعی از جامعه است که برخی اساتید تحت عنوان فقه الاجتماع به آن پرداخته اند. مقیاس سوم، ملاحظه تکاملی مساله است، که «حادثه سازی» (در مقابل پاسخگویی به مسائل مستحدثه) و «مساله سازی» (در مقابل حل مسأله) در این مقیاس تعریف می شود. مقتضای این مقیاس، - علاوه بر نگاه ترکیبی و مجموعه نگر- هدایت و اداره جامعه به سوی چشم انداز مطلوب است که می وبایست از طریق ایجاد و خلق حادثه و مساله واقع شود. نظام اسلامی در تقابل با جبهه کفر و استکبار جهانی می بایست پیش دستی کند و حادثه بیافریند و به مرحله ای برسد که مدیریت مسائل را به دست بگیرد (به تعبیر حضرت امام (ره) نبض حوادث جامعه را در اختیار بگیرد) . بنابراین حوزه های علمیه نمی بایست منتظر باشند تا مساله ای از سوی تمدن غرب ایجاد شود و به یک معضل در جامعه اسلامی تبدیل گردد سپس آن را حل کند، بلکه می بایست دین را در مقیاس سرپرستی مسائل اجتماعی معرفی کرده و کارآمدی آن را نشان دهد. 🏠@feghhevelaee

💢💠💢 کانال حنان و کانال های زیرمجموعه آن: 🏠 حنان @yahyayahya کانال یحیی عبدالهی 🖥 استاد مددی @ostadmadadi انتشار موضوعی مباحث آیت الله سید احمد مددی 🖥 درایه @deraiat مباحث معارفی و حدیث شناسی 🖥 فقه ولایی و سرپرستی @feghhevelaee مباحثی پیرامون فقه حکومتی 🖥 فلسفه تابع وحی (فتوح) @fotoooh مباحثی پیرامون فلسفه و دانش های عقلی و نسبت آنها با وحی