بسم الله الرحمن الرحیم
#شرح_معراج_السعاده
#جلسه_چهاردهم
#بخش_چهارم
از گرسنگی ظاهری که بگذریم ، آدم باید گرسنگی دیگری در مراتبش به وجود بیاید و به واسطه ی آن به سمت شکوفایی فطرتش برود.
یعنی تا احساس گرسنگی برای مراتب بالا به وجود نیاید ؛ آدم دنبال معرفت و طاعات و عبادات نمی رود .
اگر قوه ی شهوت تعدیل بشود و در حد متعارفش در وجود آدم به ظهور برسد ؛ مراتب بالاتر می توانند عرض اندام کنند و در آن زمان متوجه می شوند که چیزی از خود ندارند و احساس گرسنگی می کنند و بعد به دنبال معارف خواهند بود و گرسنگی آن ها با معارف برطرف می شود چون غذای هر مرتبه ای مختص خودش است .
مثلا غذای جسم همین خوردنیهاست ؛
خوراک عقل ، علومی است که در عالم است و محدود است و بالاتر از عقل هم مراتبی است که وسعتشان خیلی بیشتر است و نیازشان مطمینا بیشتر خواهد بود و وقتی احساس نیاز کردند ، آن موقع آدم دنبال برطرف کردن نیاز آن ها می رود .
همین که انسان دنبال قرآن و دعا و یا معارف است به خاطر احساس نیازیست که ایجاد شده و با کسب اینها شکوفایی اتفاق می افتد و می توانند فرامین خداوند تبارک و تعالی را انتقال بدهند به مراتب پایین تر و از این جهت باید به آن توجه شود .
الحمدلله رب العالمین
#جهاد_تبیین
#شرح_معراج_السعاده
🇮🇷@merajosaade786
بسم الله الرحمن الرحیم
#شرح_معراج_السعاده
#جلسه_چهاردهم
#بخش_پنجم
خلاصه کتاب
مفاسد پیروی از شهوت : پیروی از شهوت فرج و حرص بر مجامعت خود فی نفسه امری است قبیح و منکر و در نظر ارباب عقول ، مستهجن است و باعث ضعف جسم و از دست رفتن آخر آدمی می شود .
شرح : البته در صورتی است که از حالت تعادل خارج شده باشد و اگر اعتدال باشد موجب خواری نمی شود .
خلاصه کتاب : مذمت خمود و فواید نکاح و عبارت است از کوتاهی کردن در تحصیل نمودن قدر ضرورت از قوت ، به جهت سد رمق ، و سستی از قدر لازم در شهوت نکاح ، به حدی که منجربه برطرف شدن قوت و تضییع عیال و قطع نسل شود .
شرح : بعضی ها به قدری می خواهند قوه ی شهوت را متعادل کنند که دچار سوء تغذیه می شوند و اگر به آن ها رسیدگی نشوند منجر به مرگشان می شود .
این ها هم حقی که باید برای جسمشان در این عالم در نظر می گرفتند را فراموش کردند و نمی توانند شکوفایی های مختلف داشته باشند و همان طوری که پرخوری و افراط در این قوه ضرر دارد ؛ حالت خمودی هم برای آدم مضر است و باید آن را مد نظر داشت .
بعضی ها انقدر به خود فشار می آورند و کم می خورند که از خانواده هم جدا می شوند و این تفریط بوده و مذموم است و نباید در وجود آدم باشد .
الحمدلله رب العالمین
#جهاد_تبیین
#شرح_معراج_السعاده
🇮🇷@merajosaade786
بسم الله الرحمن الرحیم
#شرح_معراج_السعاده
#جلسه_چهاردهم
#بخش_ششم
خلاصه کتاب
صفت عفت : ضد این دو جنس ( شره و خمود ) صفت عفت است و آن عبارت است از مطیع و منقاد شدن قوه شهویه از برای قوه عاقله تا آن چه امر فرماید در خصوص اکل و شرب و نکاح و جماع متابعت کند و از آن چه نهی فرماید اجتناب نماید و آن حد اعتدال است که در شرع و عقل پسندیده است و دو طرف افراط و تفریط آن مذموم است .
شرح : در اعتدال قوه ی شهوت ، شهوت تحت قوه ی عقل است و تا حدی درست است و باید عاقلانه از این قوه استفاده کرد و بخش دیگر آن آغشتگی به فرامین الهی است.
کسانی که دین ندارند و در قوه ی شهوت اعتدال را رعایت می کنند ؛ زندگی حیوانی خوبی دارند و دنیای خود را خوب اداره می کنند ولی ما باید به این نکته توجه داشته باشیم که باید تحت فرمان خداوند تبارک و تعالی باشیم .
حالا شاید این سوال پیش بیاید که مگر قوه ی عاقله را خداوند تبارک و تعالی خلق نکرده است ؟
بله خداوند خلق کرده ولی اختیار به انسان داده شده است که از قوای خود چطور استفاده کند ،بنابراین قوه ی عاقله باید تحت فرمان قوای بالاتر قرار گیرد و اگر قوای بالاتر برای آدم شکوفا نشود ؛ ضررهای گوناگونی دارد و به هدفی که برای آن خلق شده است نخواهد رسید .
اگر مراتب بالاتر شکوفا شوند ، آدم را به سمت توحید می برند و در شکوفایی های گوناگونی که خداوند در این مسیر قرار داده است واقع می شوند .
این را هم در نظر بگیریم که #عفت زمانی معنا پیدا می کند که تحت فرمان خداوند تبارک و تعالی باشد و الا همان حیوانیت است .
در قسمت بعد رذائل این قوه مورد بررسی قرار می گیرد .
الحمدلله رب العالمین
#جهاد_تبیین
#شرح_معراج_السعاده
🇮🇷@merajosaade786
بسم الله الرحمن الرحیم
#شرح_معراج_السعاده
#جلسه_چهاردهم
#بخش_هفتم
رذائل قوه شهوت
۱ - حقیقت دنیا فی نفسه
حقیقت دنیا در حق بندگان همان علاقه ی قلبیه و گرفتاری های بدنیه و لذات نفسانیه است که حاصل می شود و مختص همین دنیاست و تا قبل از وفات برای آدم ثمر دارد .
شرح :اگر بخواهیم صرفا به دنیا نگاه کنیم همین که آدم از این مواهبی که خداوند در دنیا قرار داده است استفاده می کند ؛ تا زمانی که آدم بخواهد از دنیا برود کارساز است .
حتی اگر آدم خیلی خوب و عقلانی هم زندگی کند تا همین جا به دردش می خورد.
بعضی ها می گویند مثلا یک دانشمند ریاضی که به سطح بالایی از این علم رسیده است و زندگی خوبی داشته و نفع زیادی هم به دیگران رسانده است ؛ اگر اعمالش من دون الله بوده ، وضعیتش چگونه است ؟
خب در دنیا برایش خوب بوده و مورد تقدیر هم قرار گرفته واحترام خوبی کسب کرده است والبته فقط تا زمان مرگ برایش ثمر داشته است .
خلاصه کتاب
افرادی که از دنیا به عنوان مقدمه استفاده می کنند و ثمره ی آن در آخرت جلوه می کند ؛ این دوستی ممدوح است .
شرح : اگر دنیا مقدمه باشد برای آدم که بتواند به آن چه مدنظر خداوند است برسد ؛ این خوب و کارساز است و ماهم باید به دنیا توجه به این صورت داشته باشیم.
حالا اگر نگاه ریزبینانه تری داشته باشیم باید بدانیم تمام چیزهایی که در دنیا هستند چه اشخاص چه اجسام ؛ همه برای آدم مقدمه هستند نه اینکه ما تحت فرمان آن ها قرار بگیریم.
همه چیز مقدمه ای برای شکوفایی انسان است .
حالا شاید این سوال پیش بیاید که ما چگونه باید تحت فرمان ائمه اطهار قرار بگیریم ؟
باید توجه داشته باشیم که بنیه های آن ها در درون ما هست و زمانی که آن بنیه ها شکوفا شد ، آدم در وحدت قرار می گیرد و دیگر شخص در نظر گرفته نمی شود و همه واحد می شوند.
بعضی ها فکر می کنند که این شرک است که ما توجه به پیامبر صلی الله علیه و آله و آل ایشان می کنیم و می گویند نسبت به خداوند اهمیت بیشتری به آل پیامبر می دهیم و این اشتباه است ؛ ما شخص پرست نیستیم و زمانی که بنیه ی ائمه ی اطهار در ما شکوفا شد و وحدت ایجاد شد دیگر به غیر از یک شخص هیچ چیز دیگری در عالم وجود ندارد .
الحمدلله رب العالمین
#جهاد_تبیین
#شرح_معراج_السعاده
🇮🇷@merajosaade786
بسم الله الرحمن الرحیم
#شرح_معراج_السعاده
#جلسه_چهاردهم
#بخش_هشتم
سه راه برای وصول سعادت
۱ - صفای دل یعنی باز داشتن نفس از شهوات دنیویه و عبادت کردن و طاعت نمودن است .
۲ -حب خدا : معرفت به اوست و آن نمی شود مگر به دوام فکر در آثار صنایع عجیبه و بدایع غریبه او.
۳ - انس به خدا : کثرت یاد خدا و مداومت بر آن است .
شرح :این چند مورد تیتروار در معراج السعاده آمده و می خواهد دید آدم را به افق های دیگر جلب کند.
هدف از مطالعه ی معراج السعاده ؛ مشخص شدن رذایل در وجود ما و برطرف کردن انهاست چون در ابتدا باید ترک رذایل خوبی اتفاق بیفتد و بعد کسب فضائل که باید به آن توجه داشته باشیم .
خلاصه کناب
برای رسیدن به سعادت ، مقدمات دنیوی لازم است که اگر از آن مقدار بیشتر کسب شود ؛ دو حالت دارد :
۱ - حرام
۲ - حلال
اگر حرام باشد که صاحبش را به عذاب آخرت می رساند .
اگر حلال باشد به عذاب نمی رساند و لیکن باعث طول حساب و محرومیت از درجات بلند و مراتب ارجمند در آخرت می گردد .
شرح : اگر بیش از اندازه ای که لازم است به دنبال کسب دنیا باشیم ، مارا از آن درجاتی که قرار است برایمان اتفاق بیفتد محروم می کند و نمی توانیم به آن شکوفایی که مدنظر خداوند است برسیم .
خلاصه کتاب
آن چه در دنیاست :
۱ - در صورت و حقیقت از دنیاست مثل انواع معاصی و محرمات و اصناف تنعم به مباحات
۲ - در صورت از دنیاست اما حقیقت آن هم می تواند از برای دنیا باشد و هم می تواند از برای خدا باشد مثل اکل و شرب و نکاح و امثال اینها ...
۳ - صورت آن برای خداست اما می تواند حقیقت آن ، هم برای خدا باشد و هم برای دنیا مثل علم و عمل و طاعت و عبادت که صورت اینها از دنیا نیست اما اگر آن ها را برای خدا به جا اورد و تحصیل کند از دنیا نخواهد بود اما اگر غرض از آن جاه و منصب باشد ، از دنیای ملعونه خواهد بود .
الحمدلله رب العالمین
#جهاد_تبیین
#شرح_معراج_السعاده
🇮🇷@merajosaade786
بسم الله الرحمن الرحیم
#شرح_معراج_السعاده
#جلسه_چهاردهم
#بخش_نهم
فقر و غنا و حالت های مختلف آن ها
دنیا : عبارت است از از هر چیزی که در آن از برای بنده پیش از مردن نصیبی هست مثل مال و شهوت
شرح : چیزهایی که در دنیا کسب می شود در حالت های کلی خوب است ولی استفاده از آن در چه مسیری باشد و با چه نیتی باشد ؛ باید ببینیم در چه راستایی است و کدام مضر است و کدام مفید ....
به آن هم بنابر شرع باید توجه داشته باشیم.
چون اگر بنابر شرع توجه نکنیم برای آدم کارساز نیست و فقط دنیای آدم را مقداری سروسامان می دهد و بعد از مدتی هم متوجه می شود که برای دنیایش هم خوب نبوده است .
فقیر : دوحالت دارد
۱ - حریص است به کسب و صنعت کردن بدون طمع در مال مردم
۲ - حرص به گرفتن مال مردم به زور و ظلم و یا تکدی
شرح : بعضی فقیر هستند و اگر بیش از حد بخواهند دنبال مال باشند خوب نیست و بعضی حرص می زنند و گدایی می کنند و یا دنبال رذائل دیگری مثل دزدی می روند .
بهترین حالت قناعت کردن است .
غنی هم دوحالت دارد :
۱ - امساک دارد که مذموم است .
۲ - بذل دارد که ممدوح است .
بذل خودش دوحالت دارد :
۱ - میانه روی در بخشش که ممدوح است .
۲ - اسراف که مذموم است .
الحمدلله رب العالمین
#جهاد_تبیین
#شرح_معراج_السعاده
🇮🇷@merajosaade786
بسم الله الرحمن الرحیم
#شرح_معراج_السعاده
#جلسه_چهاردهم
#بخش_دهم
دوستان آدم سه چیزند :
۱ - یکی تا وقت مردن با اوست و آن مال است .
۲ -دیگری تا لب گور همراه اوست و آن اهل و عیال است .
۳ - تا عرصه ی محشر او راهمراهی کند و آن اعمال است .
مفاسد مال و ثروت :
۱ - باعث ارتکاب معاصی می گردد.
۲ - باعث غرق شدن در خوش گذرانی و فرو رفتن در نعمت ها می گردد .
۳ - نگاه داشتن و حفظ مال و انجام امور متعلقه به آن ، آدمی را از یاد خدا باز می دارد .
فواید مال :
۱ - دنیایی
۲ - آخرتی
دنیایی آن ، چیزهایی است که فایده ی آن پیش از مرگ ظاهر می شود .
مثل خلاص از ذلت سوال و خجالت عیال و غیره ....
آخرتی آن که سه حالت دارد :
الف : اینکه صرف خود نماید از برای به جا آوردن عبادات و قوت یافتن بر طاعات و ستر عورت و جهاد و حج و امثال این ها .
ب : به مصرف مردمان برساند یا به جهت فقرا و استحقاق ایشان با نیت قرب برای خدا .
ج : آن که آن را به به مصرف خیرات جاریه و باقیات الصالحات برساند مثل ساختن مسجد و مدرسه و غیره ...
شرح : این ها شرایطی است که در این عالم ایجاد می شود و باید ببیند از دارایی که دارد چگونه استفاده می کند .
طرق رهایی از مفاسد مال :
۱ - این که غرض از مال داشتن و فایده آن و سبب آفریدن آن و علت احتیاج به آن را بداند تا در طلب زیادتر از آن برنیاید .
شرح : باید به همان مقدار که به مال دنیا نیازمند است ؛ دنبال کسب آن باشد چرا که اگر بیشتر از آن بخواهد ، باید از عبادات و وظایف دیگرش منصرف شده و تمام وقتش را صرف این بکند که مال جمع کند و این باعث تضییع وقت آدم می شود .
خلاصه کتاب :
۲ - اینکه جهت مداخل آن را ملاحظه نماید و از حرام بلکه از مشتبه اجتناب نماید و هم چنین از مداخلی که مکروه هستند یا باعث نقص مروت و زوال حریت نفس هستند احتراز نماید چون هدیه ای که بوی رشوه دهد یا سوال از خلق که موجب ذلت و خواری است .
شرح : اگر انسان توجه به حلال و حرام کند از خیلی کسب ها خودبخود رها می شود زیرا انسان را محدود می کند .
۳ - اینکه راه خرج را مراعات کند و در آن میانه روی کند نه اسراف و نه تنگ گیری ...
شرح : باید شرایط خرج کردن مال را در نظر بگیرد وقتی میانه روی را اختیار کرد متوجه ضررهای گوناگون افراط و تفریط می شود .
۴ - این که نیت خود را در کسب و خرج و اقتصاد و جمیع وجوه خالص کند .
۵ - این که آن را به مصارف حقه خرج کند و در باطل صرف نکند که گناه خرج نمودن به باطل با کسب کردن از حرام یکسان است .
الحمدلله رب العالمین
#جهاد_تبیین
#شرح_معراج_السعاده
🇮🇷@merajosaade786
بسم الله الرحمن الرحیم
#شرح_معراج_السعاده
#جلسه_چهاردهم
#بخش_یازدهم
#زهد :
پشت کردن به دنیا و رو آوردن به آخرت را زهد گویند .
درجات زهد :
۱ - ادنی
۲ -اوسط
۳ -اعلی
ادنی : آن است که دل آدم میل به محیت دنیا داشته باشد و لیکن آن را به مجاهده و مشقت ترک کند .
شرح : در #درجات_زهد توجه کنیم که آدم محبت خیلی زیاد به دنیا دارد ولی خیلی به سختی و این از درجات پایین زهد است .
اوسط : آن است که گرچه فی الجمله دنیا قدری در نظر او داشته باشد و لیکن آن را در جنب آخرت و نعیم آن حقیر می شمارد و به این جهت به رغبت دنیا را ترک کند و در واقع این دنیا را با آخرت معاوضه می کند و گاه است که عجب بر خود کند .
شرح : در حالت اوسط ، می بیند اگر بخواهد در دنیا باشد آخرتش را از دست می دهد و به یک شکوفایی رسیده و معامله میکند ؛ دنیا را ترک می کند که آخرت برایش محقق شود .
البته این در رابطه با همه ی آن رذائل می تواند باشد مثل عجب و....
اعلی : دنیا در نظر او مطلقا قدری نداشته باشد و آن را هیچ بداند و لاشئ بشمارد و از این جهت به شوق و رغبت از آن کناره بگیرد .
شرح : این ها به شکوفایی خاصی رسیده اند و به راحتی از کنار دنیا می گذرند و فقط توجه به آخرت دارند .
الحمدلله رب العالمین
#جهاد_تبیین
#شرح_معراج_السعاده
🇮🇷@merajosaade786
....:
بسم الله الرحمن الرحیم
#شرح_معراج_السعاده
#جلسه_چهاردهم
#بحش_دوازدهم
#اقسام_زهد
۱ - زهد فرض
۲ - زهد سلامت
۳ -زهد فضل
۴ - زهد معرفت
۵ - زهد خائفین
۶ - زهد راجین
۷ - زهد عارفین
در نظر داشته باشیم که هر کدام از این ها در شرایط مختلف تفاوت می کند .
۱ -زهد فرض : آن است که جمیع آنچه را خدا حرام کرده است ترک کند .
۲ - زهد سلامت : آن است که از همه ی امور مشتبه اجتناب کند .
۳ - زهد فضل : دوقسم است :
الف : آن است که از زیادتر از قدر حاجت از حلال احتراز کند اما قدر ضرورت از طعام و لباس و سکنی و اثاث و آن چه وسیله ی این هاست از مال و جاه را ترک کند بلکه از آن ممتنع گردد.
ب : آن است که جمیع آن چه نفس از آن متمتع می شود و لذت می یابد را ترک نماید اگر چه قدر ضرورت باشد نه به این معنی که این ها را بالمره ترک کند زیرا آن ممکن نیست بلکه از راه اضطرار و توقف بقاء و حیات بر آن باشد .
۴ - زهد معرفت : آن است که ترک کند جمیع ماسوی الله را و قطع علاقه کند حتی از جان و بدن خود و مصاحبت با بدن هم از راه اکراه باشد .
۵ - زهد خائفین : آن زهدی است که سبب آن تشویش از عذاب آخرت و سخط پروردگار بوده باشد .
۶ - زهد راجین : آن زهدی است که سبب آن امید به ثواب پروردگار و نعیم جنت باشد .
۷ - زهد عارفین : بالاترین اقسام زهد است که به جز قرب پروردگار و لقای او نطلبد نه او را التفاتی به آلام و عذاب جهنم باشد تا خلاصی از آن را بطلبد و نه به لذات بهشت تا وصول به آن ها را بجوید بلکه همه ی همت او مستغرق لقای پروردگار باشد .
شرح : همه ی این ها درجاتی است که باید در مورد آخر جمع شود یعنی آن ها مسیرهایی هستند که باید آدم طی کند تا کم کم در این آخری قرار بگیرد تا از هر چه در دنیا هست خلاص شود و فقط لقاء پروردگار در نظرش باشد .
الحمدلله رب العالمین
#جهاد_تبیین
#شرح_معراج_السعاده
🇮🇷@merajosaade786
....:
بسم الله الرحمن الرحیم
#شرح_معراج_السعاده
#جلسه_چهاردهم
#بخش_سیزدهم
#زاهد_حقیقی
آن کسی است که ترک مال و جاه بلکه جمیع لذت های نفسانیه نموده باشد .
شرح : باید با توجه به فرمول و مباحث معراج السعاده به این موضوع توجه کنیم .
ببینیم از این دنیا چگونه استفاده کنیم .
تمام این مواردی که گفته شد در مبحث سوال و ترک رذائل دیده می شود.
خودمان را بررسی کنیم ببینیم به این صفت آغشته هستیم یا نه ؟
اگر بخواهیم وجودمان را جمع بندی و سبک سنگین کنیم باید ببینیم از ابتدای روز تا انتهای شبمان در چه حالتی می گذرد و محوریت زندگی ما بر چه اساسی است .
اگر محوریت ؛ شکوفایی بنیه های بالاتر باشد ؛ پس از دنیا به نحوی استفاده می کند که آن محقق بشود و اگر از ابتدای صبح وقتش را تنظیم کند برای شکوفایی مراتب بالاتر ؛ دیگر فرصتی پیدا نمی شود که دنبال کسب دنیا یا خوش گذرانی باشد .
کسانی که دنبال شهوات گوناگون از هر نوع که باشند ؛ باید برای رسیدن به آن وقت صرف کنند و اگر انسان برای معارف در طی روز برنامه ریزی کند ؛ خودبخود از کارهای دیگر کناره گیری می کند و معارف برایش شکوفا می شود .
و حقیقتا با مراتب خودش صحبت کند و بگوید : این کارهایی که انجام می دهیم برای چیست ؟ برای پربار شدن دنیا یا آخرت ؟
یا بررسی کند ببیند حرص پول یا شهوات گوناگون چقدر در وجودش جاری است .
وقت هایی که در طی روز صرف این ها می کند چقدر است .
برای ما گفته اند که روزی هشت ساعت کار و هشت ساعت عبادت و هشت ساعت استراحت ؛ و اگر بخواهد برای کار بیشتر وقت بگذارد از وقت عبادت و معارف کم می شود.
مگر در شرایط استثنایی که انسان مجبور به کار بیشتر می شود .
که اگر نیتش شکوفایی باشد در همان زمان کار هم شکوفایی اتفاق می افتد و چون مبنای زندگیش شکوفاییست ، هرکاری انجام می دهد در جهت همان خواهد بود و این باعث می شود خودبخود از خیلی از کارها کناره گیری کند.
باز بررسی کند ببیند ؛ اگر آلودگی دارد پس قوه شهوتش میان دار خوبی شده و قوه ی عاقله و بالاتر از آن خوب شکوفا نشده که شهوت توانسته میانداری کند و تمام وجودش را بگیرد پس دنبال تعدیل آن باشد .
در مثال اگر در نظر بگیریم و مطابقت بدهیم :
اگر آدم مبتلا به دنیا باشد خلقش ؛ خلق خوبی نخواهد بود و در جهنم واقع است .
توجه به این مثال می تواند به اصلاح امور کمک کند و دائم اعمال خود را با آن مطابقت بدهد .
الحمدلله رب العالمین
#جهاد_تبیین
#شرح_معراج_السعاده
🇮🇷@merajosaade786