#خطبههاى_اميرالمؤمنین_عليه_السلام
#خطبه_سوم
✅خطبه در يك نگاه
اين خطبه معروف به #شقشقيّه است و مشتمل بر شكايت در امر خلافت و سپس ترجيح دادن شكيبايى در برابر آن و آن گاه بيعت مردم با او مىباشد.
🔰اين خطبه از مهمترين خطبههاى نهج البلاغه است و چون مسائل مربوط به خلافت بعد از رسول خدا (ص) را بىپرده شرح مىدهد براى گروهى جنجال برانگيز شده است.
🍃نكتههايى در اين خطبه وجود دارد كه در هيچ يك از خطبههاى نهج البلاغه نيست و در عين كوتاهى، يك دورۀ #تاريخ_اسلام مربوط به عصر خلفاى نخستين در آن خلاصه شده است.
🔰اين خطبه در تمام فرازهايش از مسألۀ #خلافت بعد از پيامبر اسلام (ص) سخن مىگويد و مشكلاتى را كه در دوران خلفا به وجود آمد در عبارات كوتاه و پر معنى و بسيار داغ و مؤثّر شرح مىدهد و با صراحت، اين حقيقت را بيان مىكند كه بعد از رسول خدا (ص) او، از همه شايستهتر براى اين مقام بود و شديدا تأسف مىخورد كه چرا خلافت از محور اصلى تغيير داده شد.
🍃در پايان خطبه، داستان #بيعت مردم را با خودش شرح مىدهد و اهداف پذيرش بيعت را در جملههاى بسيار زيبا و الهام بخش بيان مىفرمايد.
🍃تحليلهاى دقيق و جالبى دارد كه براى صاحبنظران، بسيار قابل مطالعه است و نكاتى در آن ديده مىشود كه در هيچ جاى ديگر ديده نخواهد شد.
✔️قبل از ورود در شرح و تفسير اين خطبه اشاره به چند نكته لازم به نظر مىرسد:
🌱1 - نام خطبه: نام اين خطبه از جملۀ آخر آن گرفته شده است كه امام (ع) در پاسخ تقاضاى «ابن عباس» براى ادامۀ خطبه، به او فرمود: «تلك شقشقة هدرت ثمّ قرّت» كه معادل آن در فارسى چنين است: «اين شعلۀ آتشى بود كه از دل زبانه كشيد و فرو نشست» و به اين ترتيب درخواست «ابن عباس» را براى ادامۀ سخن رد كرد، چون حال و هوايى كه امام (ع) را براى بيان آن سخنان آتشين و حسّاس آماده كرده بود تغيير يافت، زيرا كسى از ميان جمعيّت برخاست و نامهاى به دست حضرت داد و فكر امام (ع) را به مسائل ديگرى متوجّه ساخت.
🌱 2 - زمان صدور: در مورد زمان صدور اين خطبه در ميان شارحان نهج البلاغه گفتگوست، بعضى مانند «محقق خويى» معتقدند: از محتواى خطبه و همچنين اسناد و طرق آن استفاده مىشود كه اين سخنان را در اواخر عمر شريفش بعد از ماجراى جنگ «جمل و صفّين و نهروان» و پيكار با «ناكثين و قاسطين و مارقين» ايراد فرموده و انصافا محتواى خطبه نيز اين نظر را تأييد مىكند.
🌱 3 - مكان ايراد خطبه: جمعى از شارحان نهج البلاغه از ذكر مكان صدور خطبه خاموشند ولى بعضى معتقدند كه امام (ع) آن را بر فراز منبر «مسجد كوفه» ايراد فرموده و «ابن عباس» مىگويد: «امام (ع) آن را در «رحبه» ايراد فرمود و اين در موقعى بود كه سخن از مسألۀ خلافت به ميان آمد، طوفانى در قلب مبارك امام (ع) برخاست و اين سخنان را ايراد فرمود».
#ادامه_دارد
#نهج_البلاغه
#کلام_مولا
#مولا_جانم_علی
#امیر_ملک_سخن
@mola_amiralmomenin_as