🔰 بر کرانه آیه‌ها 4️⃣ #شرح_تفسیری_آیه 🔸 وَظَلَّلنا عَلَيكُمُ الغَمامَ وَاَنزَلنا عَلَيكُمُ المَنَّ وَالسَّلویٰ كُلوا مِن طَيِّبٰتِ ما رَزَقنٰكُم وَما ظَلَمونا وَلٰكِن كانوٓا اَنفُسَهُم يَظلِمونَ (بقره/57) (در صحرا) ابر را بر شما سایه‌بان قرار دادیم و «منّ» (که نوعی خوراک شیرین بود) و «سلویٰ» (که نوعی پرنده بود) را بر شما فروفرستادیم (و گفتیم:) «از چیزهای پاکیزه‌ای که به شما روزی داده‌ایم، بخورید». و (آنان با ناسپاسی‌شان،) به ما ستم نکردند؛ بلکه به خودشان ستم می‌کردند. ✅ برخی از مفسران گفته‎‌اند هنگامی که حضرت #موسی علیه‌السلام بنی‌اسرائیل را از رود عظیم نیل عبور داد، در بیابانی فرود آمدند. آنها به موسی علیه‌السلام گفتند: ای موسی، ما را هلاک کردی؛ ما را از شهر و دیار آبادمان به بیابانی آوردی که نه سایه‌ای دارد، نه درختی و نه آبی. خداوند ابری را فرستاد تا روزها بر آنها سایه بیفکند. شب‌ها هم «منّ» که نوعی #شیره لذیذ بود می‌فرستاد و آن را روی گیاهان و درختان و سنگ‌ها قرار می‌داد. به هنگام عصر نیز «سلویٰ» که #مرغ بریانی بود در سفره آنها قرار می‌گرفت. سنگی هم همراه حضرت موسی علیه‌السلام بود که با عصا به آن می‌زد و #دوازده_چشمه به عدد قبایل بنی‌اسرائیل از آن جاری می‌شد و هر قبیله از چشمه مخصوص خود استفاده می‌کرد. 🔸 منبع: قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، ص 8 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/57) 💢 «طَیِّبٰتِ»: این کلمه مانند دیگر کلماتی که طی مطالب قبلی گفته شد از نوع اسم و #جمع_سالم مؤنث است. در این کلمه نیز همچون کلمات قبلی از این دست، بر اساس قاعدهٔ #رسم_المصحف مبنی بر حذف الف از کلمات اسم جمع سالم مذکر یا مؤنث، الف به روال عادی حذف شده است. ✓ علامت‌گذاری این کلمه: ضبط #مصری : طَیِّبَـٰتِ ضبط #هندی و #کم_علامت : طَیِّبٰتِ ضبط #ترکی : طَیِّبَاتِ ضبط #ایرانی : طَیِّبٰاتِ 💢 «رَزَقنٰکُم»: قاعدهٔ رسم المصحف که شامل این کلمه می‌شود و در مطالب گذشته نیز به آن اشاره شده این است که «در کلماتی که در آخر آنها ضمیر فاعلیِ "نا" آمده و بلافاصله ضمیر مفعولی به آن چسبیده باشد، #الف حذف می‌شود». ✓ علامت‌گذاری این کلمه: ضبط #مصری : رَزَقْنَـٰکُمْ ضبط #هندی : رَزَقْنٰکُمْ ضبط #ترکی : رَزَقْنَاکُمْ ضبط #ایرانی : رَزَقْنٰاکُمْ ضبط #کم_علامت : رَزَقنٰکُم طبق روال معمولِ شیوه‌های ترکی و ایرانی، در این شیوه‌ها #الف در این کلمات اثبات شده که با اصول و قواعد رسم المصحف، مغایر است. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🗓️ یکشنبه 20 آبان 1403 🔅 وَاِذ قُلنَا ادخُلوا هٰذِهِ القَريَةَ فَكُلوا مِنها حَيثُ شِئتُم رَغَدًا وَادخُلُوا البابَ سُجَّدًا وَقولوا حِطَّةٌ نَغفِر لَكُم خَطايٰكُم وَسَنَزيدُ المُحسِنينَ (بقره/58) 📝 فهرست نکات: 1️⃣ معرفی نسخه 2️⃣ نکات لغوی-ادبی 3️⃣ اشاره روایی 4️⃣ شرح تفسیری 5️⃣ نکات نگارشی و علامت‌گذاری

🔰 بر کرانه آیه‌ها 1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 58 سوره مبارکه بقره) 💢 شماره نسخه: 1 ✓ محل نگهداری: حرم امیرالمؤمنین امام علی علیه‌السلام، نجف اشرف ✓ نوع خط: #کوفی BII بر اساس طبقه‌بندی فرانسوا دروش ✓ تعداد برگ‌ها: 309 برگ ✓ ابعاد هر برگ: 12.3*18.2 سانتی‌متر ✓ جنس برگ: پوست ✓ تعداد سطور در هر صفحه: از ابتدا تا پایان صفحه 74 در هر صفحه 16 سطر و پس از آن در هر صفحه 17 سطر ✓ نشان پایان آیات: ندارد ✓ علامت تخمیس: حرف «هاء» به خط کوفی و قلم طلایی ✓ علامت تعشیر: دو دایره که دایره میانی با طلا و نقاط سبز و قرمز تزیین شده است. ✓ نام سوره‌ها و تعداد آیات: به قلم زر و با خط #کوفی ✓ نقط الاعجام: نسخه، فاقد نقط‌الاعجام است. ✓ روش علامت‌گذاری: استفاده از نقاط قرمزرنگ مدوّر به شیوه #ابوالاسود ✅ در پایان نسخه نوشته شده است: «كتبه علی بن ابی طالب فی سنة اربعين من الهجرة» و همین امر سبب اشتهار این نسخه و انتساب کتابت آن به امام علی علیه‌السلام شده است. ❇️ در صفحه نخست نسخه، وقف‌نامه‌ای با خط نستعلیق نوشته شده که نشان می‌دهد این نسخه تا اواخر قرن دوازدهم هجری در حرم علوی قرار نداشته بلکه در سال 1189 ه‍.ق از سوی واقفی به نام محمد مهدی در این مکان وقف شده است. ✴️ جهت آشنایی بیشتر با این نسخه و ویژگی‌های کامل آن به کتاب #قرآن_های_کوفی_در_ایران ، صفحات 189 تا 227 مراجعه کنید. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/58) القَريَةَ: آبادی يا شهر [احتمالا بيت‌المقدس يا حبرون] رَغَدًا: گوارا يا به‌فراوانی البابَ: دروازه [دروازه بيت‌المقدس يا حبرون] سُجَّدًا: متواضعانه يا سجده‌کنان، جمع ساجد؛ يا در حالی که سجده خواهيد کرد. حِطَّةٌ: پايين گذاشتن [بار گناه] 📝 کنايه از آمرزش نَغفِر: تا بيامرزيم. 📝 در جواب امر، مجزوم شده است. اصلِ «غفر» به معنای پوشاندن است. سَنَزيدُ: خواهيم افزود. 📝 «زاد» دومفعولی است؛ يعنی بر توفيق يا هدايت محسنين می‌افزاييم، مثل: «وَيَزيدُ اللهُ الَّذينَ اهتَدَوا هُدًی» (مريم/76)؛ نه اينکه تعداد محسنين را زياد می‌کنيم، آن چيز که زياد می‌شود مفعول دوم و محذوف است. 🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، صص 32 و 33 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 3️⃣ #اشاره_روایی (بقره/58) ❇️ عَنِ الباقِرِ عَلَیهِ السَّلامُ فی قَولِهِم بابُ اللهِ مَعناهُ اَنَّ اللهَ احتَجَبَ عَن خَلقِهٖ بِنَبِیِّهٖ وَالاَوصِیاءِ مِن بَعدِهٖ وَفَوَّضَ اِلَیهِم مِنَ العِلمِ ما عَلِمَ احتِیاجَ الخَلقِ اِلَیهِ وَلَمَّا استَوفَی النَّبِیُّ صَلَّی اللهُ عَلَیهِ وَآلِهٖ عَلیٰ عَلِیٍّ عَلَیهِ السَّلامُ العُلومَ وَالحِکمَةَ قالَ اَنَا مَدینَةُ العِلمِ وَعَلِیٌّ عَلَیهِ السَّلامُ بابُها وَقَد اَوجَبَ اللهُ عَلیٰ خَلقِهٖ الِاستِکانَةَ لِعَلِیٍّ عَلَیهِ السَّلامُ بِقَولِهِ «ادخُلُوا البابَ سُجَّدًا وَقولوا حِطَّةٌ نَغفِر لَکُم خَطاياكُم وَسَنَزیدُ المُحسِنینَ» اَیِ الَّذینَ لایَرتابونَ فی فَضلِ البابِ وَعُلُوِّ قَدرِهٖ. ❇️ امام باقر علیه‌السلام: معنای «بابُ اللّه» این است که خداوند به‌واسطۀ [حضور] پیامبرش صلّی الله علیه و آله و امامان علیهم‌السلام پس از او، از بندگان خویش پوشیده ماند و تمام علومی را که می‌دانست بندگان به آن نیاز دارند به ایشان (پیامبران و امامان) ارائه نمود. هنگامی که پیامبر، آن علوم و حکمت را به علی علیه‌السلام سپرد، فرمود: من شهر علم و علی علیه‌السلام درب آن است؛ و خداوند بر بندگانش واجب کرده که در برابر علی علیه‌السلام خاضع و خاشع باشند؛ چرا که در قرآن می‌فرماید: «سجده‌كنان از این درب وارد شوید و بگویید (خدایا،) گناهانمان را ببخش، تا خطاهایتان را ببخشیم، بی‌شک بر (پاداش) نیكوكاران خواهیم افزود» یعنی کسانی که در فضیلت و برتری این درب (امام علی علیه‌السلام) و والامقامی آن شک نمی‌کنند. 🔸منبع: بحارالانوار، ج24، ص202 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4️⃣ #شرح_تفسیری_آیه 🔸 وَاِذ قُلنَا ادخُلوا هٰذِهِ القَريَةَ فَكُلوا مِنها حَيثُ شِئتُم رَغَدًا وَادخُلُوا البابَ سُجَّدًا وَقولوا حِطَّةٌ نَغفِر لَكُم خَطايٰكُم وَسَنَزيدُ المُحسِنينَ (بقره/58) (نیز به یاد آورید) هنگامی را كه گفتیم: به این شهر (مقدّس و پربركت) وارد شوید و از هر جای آن خواستید، فراوان و گوارا بخورید، و سجده‌كنان از این در وارد شوید و بگویید «(خدایا،) گناهانمان را ببخش»، تا خطاهایتان را ببخشیم. (آری،) بی‌شک بر (پاداش) نیكوكاران خواهیم افزود. ✅ امام صادق علیه‌السلام در این خصوص می‌فرمایند: «نَحنُ بابُ حِطَّتِکُم»؛ بدین مفهوم که ما برای شما همچون دری هستیم که بنی‌اسرائیل می‌بایست از آن وارد می‌شدند و «حطّة» می‌گفتند تا گناهانشان بخشیده شود و پاداش الهی را دریافت کنند و اگر مسلمانان هم می‌خواهند مشمول آمرزش و #رحمت_الهی شوند، باید به #ولایت اهل‌بیت علیهم‌السلام اعتراف کنند و به حریم محبت آنها وارد شوند. ✅ در ارتباط با #اختلاف_قرائت آیه شریفه گفتنی است: نافع و ابوجعفر «یُغفَر لَکُم»، ابن عامر «تُغفَر لَکُم» و باقی قراء به‌صورت «نَغفِر لَکُم» تلاوت کرده‌اند. 🔸منبع: قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، ص9 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/58) 💢 «وَادخُلُوا البابَ»: در اتصال میان این دو کلمه، سه حرف ناخوانا وجود دارد که قواعد ناخوانا بودن آنها بر اساس ضبط #کم_علامت در مطالب گذشته بررسی شده است. در این مطلب این قواعد را برای یادآوری مرور می‌کنیم: 1. واو بعد از ضمه این حرفِ بدون علامت، به دلیل وجود حرکت #ضمه قبل از آن، ناخواناست، البته این قاعده در مورد حروف «الف بدون علامت بعد از فتحه» و «یاء بدون علامت بعد از کسره» نیز صادق است. 2. الف بعد از واو آخر کلمه مطابق قواعد ضبط کم علامت، الف بعد از واو آخر کلمه، همواره ناخواناست. 3. الف بدون علامت در اول کلمه اگر حرف الف در ابتدای کلمه، بدون علامت باشد، در حالت وصل، ناخواناست. ← به این ترتیب در شیوهٔ علامت‌گذاری کم‌علامت، با وضع سه قاعدهٔ کوتاه، از گذاشتن هزاران علامت که منجر به #شلوغی_خط و به تَبَع آن، شلوغی صفحات می‌شود جلوگیری شده است. کما اینکه در شیوهٔ #مصری (عثمان‌طه) برای همین سه قاعده، به سه شکل #متفاوت عمل شده و علائمی بر خط، وارد شده است که در زیر مشاهده می‌کنید. ✓ علامت گذاری این دو کلمه: ضبط #مصری : وَٱدْخُلُواْ ٱلْبَابَ ←واو بدون علامت، الف بعد از واو با علامت دایره توخالی، الف ابتدای کلمهٔ دوم با علامت صاد همزهٔ وصل. ضبط #هندی : وَادْخُلُوا الْبَابَ ضبط #ترکی : وَٱدْخُلُوا الْبَابَ ضبط #ایرانی : وَادْخُلوُا الْبٰابَ ← ضمه بر روی واو ضبط #کم_علامت : وَادخُلُوا البابَ 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🗓️ دوشنبه 21 آبان 1403 🔅 وَاِذِ استَسقیٰ موسیٰ لِقَومِهٖ فَقُلنَا اضرِب بِعَصاكَ الحَجَرَ فَانفَجَرَت مِنهُ اثنَتا عَشرَةَ عَينًا قَد عَلِمَ كُلُّ اُناسٍ مَشرَبَهُم كُلوا وَاشرَبوا مِن رِزقِ اللهِ وَلاتَعثَوا فِی الاَرضِ مُفسِدينَ (بقره/60) 📝 فهرست نکات: 1️⃣ معرفی نسخه 2️⃣ نکات لغوی-ادبی 3️⃣ اشاره روایی 4️⃣ شرح تفسیری 5️⃣ نکات نگارشی و علامت‌گذاری

🔰 بر کرانه آیه‌ها 1⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 60 سوره مبارکه بقره) 💢 شماره نسخه: MS. Arab. d. 98 ✓ محل نگهداری: کتابخانه بادلیان ✓ نوع خط: #نسخ ✓ تعداد برگ‌ها: 301 برگ ✓ جنس برگ: کاغذ ✓ تعداد سطور در هر صفحه: 15سطر ✓ نشان پایان آیات: گل شش‌پر طلایی‌رنگ ✓ علامت تخمیس: تذهیب لاجوردی و طلایی ✓ علامت تعشیر: یک ستاره طلایی که در میان آن، نقوشی با رنگ‌های آبی و نارنجی و زرد رسم شده است. ✓ نام سوره‌ها و تعداد آیات: به قلم زر و با خط #رقاع ✓ نقط الاعجام: دارد ✓ روش علامت‌گذاری: استفاده از علائم #خلیل بن احمد. کلمه الله در کل مصحف و همچنین علامت مد با قلم قرمز نوشته شده است. ✅ در حاشیه نسخه، #اختلاف_قرائت با علائم اختصاری ذکر شده و در متن مصحف با قلم قرمز مشخص شده است. ✅ علائم وقف بر اساس رموز #سجاوندی و با رنگ قرمز نوشته شده است. ✅ تقسیمات جزء و حزب و رکوعات نیز در حاشیه با قلم قرمز نوشته شده است. ✅ از ویژگی‌های مهم این نسخه که آن را از سایر قرآن‌ها متمایز می‌سازد، آیینه‌ای بودن سطور آن است، بدین صورت که حرف اول سطر اول با حرف اول سطر 15 و حرف اول سطر دوم با حرف اول سطر 14ام و به همین ترتیب در بقیه سطرها یکسان و متقارن است، حتی در بعضی سطور، یک یا چند کلمه با هم یکسان هستند. ✅ نسخه از جهت #تذهیب و تزیینات هنری، بسیار نفیس و فاخر بوده و به احتمال زیاد در دورهٔ #صفوی کتابت و تذهیب شده است. ✴️ برای دریافت تصاویر این مصحف می‌توانید اینجا را کلیک فرمایید. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/60) استَسقیٰ: طلب کرد [از ما] که آب بدهيم، يا آب طلب کرد. 📝 مفعولش محذوف است. الحَجَرَ: سنگ انفَجَرَت: روان شد. 📝 ماده «فجر» هم درباره آب و امثال آن به کار می‌رود، هم درباره قنات و مانند آن. اثنَتا عَشرَةَ: دوازده عَينًا: چشمه عَلِمَ: شناخت. اُناسٍ: گروهی از مردم مَشرَبَ: محل نوشيدن آب كُلوا: [و به آنها گفتيم] بخوريد لا تَعثَوا: فساد نکنيد. مُفسِدينَ: در حالی‌که مفسد هستید 📝 حال مؤکِده است. 🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، ص 33 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 3️⃣ #اشاره_روایی (بقره/60) ❇️ سَاَلَ جابِرٌ یا رَسولَ اللهِ وَما عِدَّةُ الاَئِمَّةِ؟ فَقالَ: یا جابِرُ! سَاَلتَنی رَحِمَكَ اللهُ عَنِ الاِسلامِ بِاَجمَعِهٖ... وَعِدَّتُهُم عِدَّةُ العُیونِ الَّتِی انفَجَرَت لِموسَی بنِ عِمرانَ حینَ ضَرَبَ بِعَصاهُ الحَجَرَ «فَانفَجَرَت مِنهُ اثنَتا عَشرَةَ عَینًا»، فَالاَئِمَّةُ یا جابِرُ اَوَّلُهُم عَلِیُّ بنُ اَبی طالِبٍ وَآخِرُهُمُ القائِمُ. ❇️ جابر بن عبدالله انصاری از پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله در خصوص تعداد امامان علیهم‌السلام پرسید، آن حضرت پاسخ داد: ای جابر! خداوند تو را بیامرزد که درباره تمام اسلام از من سؤال کردی... عدد ایشان به تعداد چشمه‌هایی است که برای موسی‌ بن‌ عمران علیه‌السلام جوشید؛ آنگاه که با عصایش بر سنگ زد و «دوازده چشمه از آن جوشید». ای جابر! اوّلین امام، علیّ‌ بن‌ ابی‌طالب و آخرین ایشان قائم علیه‌السلام است. 🔸منبع: بحارالانوار، ج36، ص263 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹