🗓️ چهارشنبه 14 آذر 1403
🔅 وَلَقَد ءاتَينا موسَی الكِتٰبَ وَقَفَّينا مِن بَعدِهٖ بِالرُّسُلِ وَءاتَينا عيسَی ابنَ مَريَمَ البَيِّنٰتِ وَاَيَّدنٰهُ بِروحِ القُدُسِ اَفَـكُلَّما جآءَكُم رَسولٌ بِما لا تَهویٰٓ اَنفُسُكُمُ استَكبَرتُم فَفَريقًا كَذَّبتُم وَفَريقًا تَقتُلونَ (بقره/87)
📝 فهرست نکات:
1️⃣ معرفی نسخه
2️⃣ نکات لغوی-ادبی
3️⃣ اشاره روایی
4️⃣ شرح تفسیری
5️⃣ نکات نگارشی و علامتگذاری
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه ( تصویر مربوط به مطالب آیه 87 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: 4129
✓ محل نگهداری: کتابخانه مجلس شورای اسلامی، تهران
✓ نوع خط: #نسخ کهن
✓ تعداد برگها: 333 برگ
✓ جنس برگها: کاغذ
✓ تعداد سطور در هر صفحه: 13 سطر
✓ نشان پایان آیات: گلآیه زرین 5 یا 6 پر
✓ علامت تخمیس: ندارد.
✓ علامت تعشیر: ندارد، ولی در میان متن، کلمه «عشر» در انتهای آیه نوشته شده است.
✓ نقط الاعجام: تمام حروف در این نسخه نقطهگذاری شدهاند.
✓ روش علامتگذاری: استفاده از علائم متعارف #خلیل بن احمد
✓ نام سور و تعداد آیات: هر سوره با یک مستطیل طلاییرنگ از سوره قبل جدا میشود. در آغاز هر سوره، کاتب مطابق سنتی بسیار کهن، توضیحاتی در معرفی سوره میآورد و در آن به شماره آیات، تعداد کلمات و حروف سوره اشاره میکند، سپس در پایان، روایتی در فضل قرائت سوره از پیامبر «ص» آورده میشود.
❇️ استفاده از رموز #سجاوندی برای نشاندادن مواضع وقف به رنگ قرمز
✅ متن قرآن از حیث رسم و هجای کلمات از قواعد علم #رسم_المصحف تبعیت نمیکند.
❇️ در حاشیه مصحف به #قرائات مختلف و با رموز قراء اشاره شده است.
✅ یکی از ویژگیهای مهم این نسخه، #حواشی_تفسیری در اطراف برگههاست. با توجه به تاریخ کتابت این مصحف، این توضیحات تفسیری متعلق به نیمه قرن ششم هجری است. بر اساس مقاله محقق ارجمند جناب آقای دکتر کریمینیا این توضیحات تفسیری احتمالاً متعلق به ابوالرضا راوندی است.
❇️ نسخه را شخصی به نام محمد بن جعفر بن بنجیر در سال 583 ه.ق کتابت کرده است.
✴️ برای آشنایی بیشتر با ویژگیهای نسخه میتوانید به مقاله جناب آقای دکتر کریمینیا با عنوان «نسخهشناسی مصاحف قرآنی» شماره 8 (نسخه قرآن 4129 مجلس شورای اسلامی) مراجعه فرمایید.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/87)
قَفَّينا ... بِالرُّسُلِ: پيامبران را به دنبال [او] آورديم.
البَيِّنٰتِ: دلائل روشن يا معجزات
اَيَّدنٰهُ: نيرومند کرديم، قدرت داديم و کمک کرديم.
روحِ القُدُسِ: روح قداست و پاکی، جبرئيل
اَفَـكُلَّما: پس آيا هر وقت؟
جآءَكُم ... بِ : آورْد برای شما.
📝 جاءَ: آمد. جاءَ ب ... : آورْد.
ما: چيزی را که...
لا تَهویٰ: دوست نمیدارد.
استَكبَرتُم: با عناد و تکبر، زير بار نرفتيد يا تکبر کرديد.
فَريقًا: گروهی را
تَقتُلونَ: میکشتيد (چون به اين کار راضی بودند، قتل به آنها نسبت داده شده.) يا میکشيد.
📝 مضارع بودن اين فعل يا برای حکايت گذشته به زبان حال است که به آن «حکايت حال ماضيه» میگويند يا به خاطر اين است که يهود صدر اسلام در صدد کشتن پيامبر «ص» بودند.
🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم، ج1، ص44
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
3️⃣ #اشاره_روایی (بقره/87)
❇️ عَن عَلِیِّ بنِ الحُسَينِ (ع): مَجِّدُوا اللهَ فی خَمسِ كَلِماتٍ... اِذا قُلتَ سُبحانَ اللهِ وَبِحَمدِهٖ، رَفَعتَ اللهَ تَبارَكَ وَتَعالىٰ عَمّا يَقولُ العادِلونَ بِهٖ؛ فَاِذا قُلتَ لا اِلٰهَ اِلَّا اللهُ وَحدَه لا شَريكَ لَه، فَهِیَ كَلِمَةُ الاِخلاصِ الَّتی لا يَقولُها عَبدٌ اِلّا اَعتَقَهُ اللهُ مِنَ النّارِ اِلَّا المُستَكبِرينَ وَالجَبّارينَ؛ وَمَن قالَ لا حَولَ وَلا قُوَّةَ اِلّا بِاللهِ، فَوَّضَ الاَمرَ اِلَى اللهِ عَزَّ وَجَلَّ؛ وَمَن قالَ اَستَغفِرُ اللهَ وَاَتوبُ اِلَيهِ، فَلَيسَ بِمُستَكبِرٍ وَلا جَبّارٍ، اِنَّ المُستَكبِرَ الَّذی يُصِرُّ عَلَى الذَّنبِ الَّذی قَد غَلَبَه هَواهُ فيهِ وَآثَرَ دُنياهُ عَلىٰ آخِرَتِهٖ؛ وَمَن قالَ اؘلحَمدُ لِلّٰهِ، فَقَد اَدّىٰ شُكرَ كُلِّ نِعمَةٍ لِلّٰهِ عَزَّ وَجَلَّ عَلَيهِ.
❇️ امام سجاد علیهالسلام: خدا را با پنج جمله ستايش كنيد... چون «سبحان اللّٰه وبحمده» گویى مقام خداى تبارک و تعالی را از آنچه بتپرستان قائلند بالاتر بردهاى و چون «لا اله الا اللّٰه وحده لا شريك له» گویى كلمۀ اخلاص را ادا كردهاى، كلمهاى كه بهجز گردنكشان و ستمگران، هيچ بندهاى آن را نگويد مگر آنكه خداوند از آتش دوزخ آزادش فرمايد و كسى كه بگويد «لا حول ولا قوة الّا باللّٰه» كار را به خداى عزوجل واگذار کرده است و كسى كه بگويد «استغفر اللّٰه و اتوب اليه» نه گردنكش است و نه ستمگر زيرا گردنكش كسى است كه به گناه، اصرار ورزد، كسى است كه هواى نفسش بر او چيره گشته و دنياى خود را بر آخرتش مقدم داشته باشد و كسى كه بگويد «الحمد للّٰه» از تمام نعمتهایى كه خداى عزوجل به او عنايت فرموده سپاسگزارى كرده است.
🔸منبع: خصال، ج1، ص299
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
4️⃣ #شرح_تفسیری_آیه
🔸 ... وَءاتَينا عيسَی ابنَ مَريَمَ البَيِّنٰتِ وَاَيَّدنٰهُ بِروحِ القُدُسِ... (بقره/87)
به عیسی پسر مریم دلایل روشن و معجزات آشکار دادیم و او را با جبرئیل نیرومند کردیم.
✅ منظور از روحالقُدُس کیست؟
مفسران درباره روحالقدس، تفسیرهای گوناگون دارند. برخی گفتهاند منظور جبرئیل است. شاهد این سخن، آیه 102 سوره مبارکه نحل است که میفرماید: «بگو: روحالقدس، آن را از سوی پروردگارت نازل کرد؛ در حالی که سراسر حق است تا مؤمنان را ثابتقدم کند و هدایت و بشارتی برای تسلیمشدگان در برابر خدا باشد.»
✅ دلیل اینکه به جبرئیل روحالقدس میگویند چیست؟
جنبه روحانیت در فرشتگان، موضوع روشنی است و اطلاق کلمه روح به آنها از این روست و اضافه «القُدُس» به آن، از پاکی و قداست فوقالعاده این فرشته حکایت دارد.
🔆 #اختلاف_قرائت در این آیه شریفه:
ابن کثیر «القُدس» و باقی قراء به صورت «القُدُس» خواندهاند.
🔸 منبع: قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، ص13
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
5️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/87)
💢 «عیسَی ابنَ مَریَمَ»:
واژه «ابن» بر اساس رسم قیاسی، چنانچه بین دو اسم عَلَم قرار گیرد به #حذف_همزه وصل نوشته میشود، اما این کلمه در رسمالمصحف، مطابق با شرایط مذکور و به اجماع علمای علم رسم در تمام مصاحف جهان اسلام به #اثبات_همزه وصل (الف) نوشته میشود، مانند: «عیسَی ابنَ مَریَمَ»
همچنین اگر این کلمه (ابن) خبر واقع شود، در این صورت نیز همزه آن اثبات خواهد شد، مانند: «قالَتِ الیَهودُ عُزَیرٌ ابنُ اللهِ»، یا «قالَتِ النَّصـٰرَی المَسیحُ ابنُ اللهِ»
💢 «البَیِّنـٰتِ»:
واژه «البَیِّنـٰتِ» #جمع_مؤنث سالم بوده و این دسته از کلمات به اجماع علمای #رسم_المصحف در تمام مواضعش در مصحف به #حذف_الف نوشته میشود.
✴️ برای آشنایی بیشتر با انواع ضبط این عبارت در مصاحف مختلف کشورهای اسلامی، میتوانید به #دانشنامه قرائت و کتابت قرآن کریم مرکز طبع و نشر قرآن به نشانی زیر مراجعه کنید:
http://pediaquran.ir/word?wid=652056&type=zabt
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 صلوات خاصه حضرت فاطمة الزهرا سلاماللهعلیها
شهادت مظلومانه ام الائمه، حضرت صدیقه طاهره سلاماللهعلیها بر همه محبین و شیعیان ایشان تسلیت باد.
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🏴❤️🏴❤️🏴❤️🏴❤️🏴
سالروز درگذشت معلم با اخلاص ، متقی و فرزانه قرآن کریم ، مرحوم استاد حاج ابوالفضل علامی را تسلیت عرض میکنیم
رحمة الله ورضوانه علیه، و اسکنه فسیح جناته بجوار موالیه محمد وآل محمد
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org
🗓️ شنبه 17 آذر 1403
🔅 وَلَمّا جآءَهُم كِتٰبٌ مِن عِندِ اللهِ مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُم وَكانوا مِن قَبلُ يَستَفتِحونَ عَلَی الَّذينَ كَفَروا فَلَمّا جآءَهُم ما عَرَفوا كَفَروا بِهٖ فَلَعنَةُ اللهِ عَلَی الكٰفِرينَ (بقره/89)
📝 فهرست نکات:
1️⃣ معرفی نسخه
2️⃣ نکات لغوی-ادبی
3️⃣ اشاره روایی
4️⃣ شرح تفسیری
5️⃣ نکات نگارشی و علامتگذاری
🔰 بر کرانه آیهها
1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 89 سوره مبارکه بقره)
💢 شماره نسخه: W577
✓ محل نگهداری: موزه والترز، آمریکا
✓ نوع خط: #نسخ ترکی (عثمانی)
✓ تعداد برگها: 304 برگ
✓ جنس برگها: کاغذ
✓ تعداد سطور در هر صفحه: 15 سطر
✓ نشان پایان آیات: گلآیه زرین 6 پر
✓ علامت تخمیس: ندارد.
✓ علامت تعشیر: ندارد ولی ابتدای اجزاء با یک نقش طلایی و لاجوردی در حاشیه مشخص شده است.
✓ نقط الاعجام: تمام حروف در این نسخه نقطهگذاری شدهاند.
✓ روش علامتگذاری: استفاده از علائم متعارف #خلیل بن احمد و به شیوه مرسوم به ضبط ترکی
✓ نام سور و تعداد آیات: هر سوره با یک مستطیل طلاییرنگ از سوره قبل جدا میشود که نام سوره و تعداد آیات آن به رنگ سفید در میان آن کتابت شده است.
❇️ استفاده از رموز #سجاوندی برای نشاندادن مواضع وقف به رنگ قرمز
✅ متن قرآن از حیث رسم و هجای کلمات از قواعد علم #رسم_المصحف به طور نسبی تبعیت میکند.
❇️ نسخه را شخصی به نام محمد بن مصطفی ازمیری در سال 1182 ه.ق کتابت کرده است.
✴️ برای دریافت تصاویر نسخه میتوانید به نشانی زیر مراجعه کنید.
https://art.thewalters.org/detail/25764/quran-14/
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/89)
لَمّا: وقتیکه.
مُصَدِّقٌ لِما مَعَهُم: تصديق میکند آنچه را [يعنی آن کتابی را که] همراه آنهاست.
کانوا...يَستَفتِحونَ: طلب فتح و پيروزی میکردند، يا طلب ياری میکردند.
فَلَمّا: تکرار «لَمّا» اول است.
🔸منبع: #در_محضر_قرآن_کریم، ج1، ص45
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹
🔰 بر کرانه آیهها
3️⃣ #اشاره_روایی (بقره/89)
❇️ عَنِ الرَّسولِ (ص): یَا ابنَ مَسعودٍ! مَن تَعَلَّمَ العِلمَ یُریدُ بِهِ الدُّنیا وَآثَرَ عَلَیهِ حُبَّ الدُّنیا وَزینَتَهَا استَوجَبَ سَخَطَ اللَّهِ عَلَیهِ وَکانَ فِی الدَّرکِ الاَسفَلِ مِنَ النّارِ مَعَ الیَهودِ وَالنَّصارَی الَّذینَ نَبَذوا کِتابَ اللَّهِ تَعالیٰ. قالَ اللَّهُ تَعالیٰ «فَلَمّا جاءَهُم ما عَرَفوا کَفَروا بِهٖ».
❇️ پیامبر (ص): ای پسر مسعود! اگر کسی دانش را برای دنیا بیاموزد و به واسطه آن دانش، دوستی و زینت دنیا را اختیار کند سزاوار خشم خداست و جایش در آخرین طبقه دوزخ با یهود و نصاری است؛ همانان که کتاب خدا را دور افکندند. خدای متعال فرموده: «پس هنگامی كه آنچه (اوصافش را بهخوبی) میشناختند، نزدشان آمد، به آن كفر ورزیدند».
🔸منبع: مکارم الاخلاق، ص450
💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم
👇👇👇👇👇
🔹@moshaf_org🔹