🔰 بر کرانه آیه‌ها 1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 115 سوره مبارکه بقره) 💢 شماره نسخه: (arabe 5178 (m ✓ محل نگهداری: کتابخانه ملی فرانسه ✓ نوع خط: #کوفی D.III بر اساس دسته‌بندی فرانسوا دروش ✓ تعداد برگ‌ها: 4 برگ ✓ ابعاد برگ‌ها: 102*147 میلی‌متر ✓ جنس برگ‌ها: پوست ✓ تعداد سطور در هر صفحه: 6 سطر ✓ نشان پایان آیات: سه دایره طلایی‌رنگ که به شکل مثلث روی هم قرار گرفته‌اند. ✓ علامت تخمیس: ندارد. ✓ علامت تعشیر: ندارد. ✓ نقط الاعجام: نسخه فاقد نقط‌الاعجام است. ✓ روش علامت‌گذاری: استفاده از نقاط قرمز مدوّر به شیوه #ابوالاسود ❇️ استفاده از نقاط سبز رنگ مدوّر برای نشان دادن سایر قرائات ✅ برای مشاهده تصاویر این نسخه می‌توانید به سایت زیر مراجعه کنید. https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b8419227g/f47.item.r=arabe%205178 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/115) اَینَما: به هرجا. 📝 از اسماء شرط است. ظاهراً «اَینَ» در اینجا متضمن معنای «اِلیٰ» است، یعنی اِلیٰ اَیِّ مَکانٍ؛ مثل: «فَاَینَ تَذهَبونَ» (تکویر: 26)؛ ناگفته نماند که نحویین «اَینَ» را ظرف می‏دانند. تُوَلّوا: روی بگردانید، رو کنید. ثَمَّ: در آنجا. وَجهُ اللّٰهِ: چهره خداوند. 📝 یعنی به هر طرف رو کنید، رودرروی خداوند قرار دارید. کنایه از اینکه همه‌جا، در محضر خداوند هستید. واسِعٌ: گسترده و فراگیر، دربرگیرنده [همه‌جا]، محیط [بر همه‌جا]. 🔸 منبع: #در_محضر_قرآن_کریم، ج1، ص56 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 3️⃣ #اشاره_روایی (بقره/115) ❇️ عَنِ العَسکَرِیِّ (ع): یَعنی اِذا تَوَجَّهتُم بِاَمرِهٖ فَثَمَّ الوَجهُ الَّذی تَقصِدونَ مِنهُ اللهَ وَتَأمُلونَ ثَوابَه. ❇️ امام عسکری (ع): منظور آیه این است که اگر انگیزۀ شما از انجام کاری، اجرای امر الهی باشد، این نیّت الهی است و [می‌توانید از چنین عملی] انتظار ثواب خدا را داشته باشید. 🔸 منبع: احتجاج، ج1، ص42. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4️⃣ #شرح_تفسیری_آیه 🔸 وَلِلّٰهِ المَشرِقُ وَالمَغرِبُ فَاَینَما تُوَلّوا فَثَمَّ وَجهُ اللهِ اِنَّ اللهَ واسِعٌ عَلیمٌ (بقره/115) مشرق و مغربِ (عالم) فقط از آنِ خداست. پس به هرجا رو کنید، آنجا سوی خداست؛ چراکه (رحمت) خداوند، فراگیر، و (او) بسیار داناست. ✅ به دنبال آیه گذشته در این آیه می‌فرماید اگر شما را از رفتن به مساجد و پایگاه‌های توحید منع کردند، راه بندگی خدا بسته نیست. شرق و غرب این جهان متعلق به خداست. پس به هر سمتی بروید و به هر سو رو کنید، او آنجاست. ✅ نکته دیگر اینکه مفهوم توجه به قبله، هرگز محدود بودن ذات پاک خدا در سمت معینی نیست؛ بلکه ازآن‌رو که انسان یک وجود مادی است و باید به سویی نماز بخواند، دستور داده شده که همه به یک سو نماز بخوانند تا وحدت و هماهنگی در صفوف مسلمین پیدا شود. ✅ همچنین محلی که به‌عنوان قبله تعیین شده (کعبه)، نقطه‌ای مقدس است که قدیمی‌ترین پایگاه توحید است و توجه به آن، بیدارکننده خاطرات توحیدی است. کعبه، جایی است که به‌سوی آن نماز گزارده و سجده می‌شود و نه به خود آن. در بسیاری از عبادات نیز البته توجه به قبله شرط نیست. 🔸 منبع: قرآن حکیم (ویژه عموم مردم)، ص 18 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 5️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/115) 💢 «فَاَینَما»: واژه «فَاَینَما» در این موضع، بر اساس اجماع علمای #رسم_المصحف به صورت متصل نگارش شده است. ✍️ لازم به ذکر است بر اساس قول دانی، عبارت موصول «اَینَ ما» در سراسر قرآن کریم به صورت منفصل نگاشته شده غیر از چند موضع زیر: ✅ فَاَينَما تُوَلّوا فَثَمَّ وَجهُ اللهِ (بقره/115) ✅ اَينَما تَکونوا یُدرِککُمُ المَوتُ (نساء/78) ✅ اَينَما يُوَجِّههُ لا يَأتِ بِخَيرٍ (نحل/76) ✅ اَينَما كُنتُم تَعبُدونَ (شعراء/92) ✅ اَينَما ثُقِفوٓا اُخِذوا (احزاب/61) اما مصاحف در این مواضع، مختلف عمل کرده‌اند، برخی مواضع بقره، نحل و شعرا را متصل نوشته‌اند و برخی دیگر، مواضع بقره، نساء و احزاب را. 💢 «واسِعٌ»: این کلمه بر اساس رأی ابوداود به حذف الف و براساس رأی دانی به اثبات الف نوشته می‌شود. بر همین اساس در مصاحف مختلف به دو شیوه حذف یا اثبات الف نگارش شده است: ✅ #اثبات_الف بر اساس قول دانی: مصحف ترکیه، مصحف لیبی، مصحف هندی، مصحف #کم_علامت مرکز طبع و نشر قرآن کریم ✅ #حذف_الف بر اساس قول ابوداود: مصحف امیری، مصحف مدینه، مصحف الجزایر ✴️ برای آشنایی بیشتر با انواع ضبط عبارات در مصاحف مختلف کشورهای اسلامی، می‌توانید به #دانشنامه قرائت و کتابت قرآن کریم مرکز طبع و نشر قرآن به نشانی زیر مراجعه کنید: http://pediaquran.ir 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🗓️ سه‌شنبه 11 دی 1403 🔅بَديعُ السَّمٰو‍ٰ‌تِ وَالاَرضِ وَاِذا قَضیٰٓ اَمرًا فَاِنَّما يَقولُ لَه كُن فَيَكونُ (بقره/117) 📝 فهرست نکات: 1️⃣ معرفی نسخه 2️⃣ نکات لغوی-ادبی 3️⃣ اشاره روایی 4️⃣ شرح تفسیری 5️⃣ نکات نگارشی و علامت‌گذاری ❇️ برای مطالعه هر بخش، بر روی پیوند مربوطه اشاره فرمایید. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 توجه اهل بیت عصمت و طهارت به علم قرائات (اختلاف قرائت) ✅ در زمان حیات و حضور اهل بیت عصمت و طهارت سلام الله علیهم اجمعین، گاهی تفاوت دو تلفظ از قرآن نزد ایشان مطرح می‌شد و حضرات، یکی یا گاه هر دو را تأیید می‌کردند. در این خصوص روایات و سیره‌های متعددی از ایشان نقل شده است که بیانگر توجه اهل بیت به علم قرائت است. 1️⃣ مرحوم کلینی در کتاب کافی از سالم بن سلمه نقل می‌کند: مردی در مقابل امام صادق (ع) قرآن را تلاوت کرد، اما برخی از حروف و کلمات را برخلاف قرائت مردم آن زمان می‌خواند. امام صادق (ع) بعد از تلاوتش فرمودند: از خواندن قرآن به این روش خودداری کن. سپس فرمودند: «اقرا کما یقرا الناس» (قرآن را همانطور که مردم می‌خوانند بخوان). همچنین شیخ صدوق از امام رضا علیه‌السلام نقل می‌کند که شخصی در مورد چگونه تلاوت کردن سوره توحید پرسید (که کفوًا بخوانم یا کفؤًا؟) امام رضا (ع) فرمودند: همانطور که مردم می‌خوانند بخوان. 2️⃣ حمزه کوفی می‌گوید: در شهر مدینه، قرآن را برای امام صادق (ع) قرائت کردم. امام صادق (ع) فرمودند: خواندنی‌تر از تو کسی بر من قرآن را نخوانده است. سپس حضرت فرمودند: در قرائتی که داشتی هیچ اختلافی با تو ندارم مگر اینکه 10 حرف را من به‌گونه‌ای دیگر تلاوت می‌کنم، هرچند همین 10 حرف در زبان عربی، خوب و جایز است. سپس حضرت این 10 مورد را برای من ذکر کردند. 3️⃣ گفتنی است در میان اهل بیت عصمت و طهارت، امام علی، امام حسن، امام سجاد، امام باقر و امام صادق علیهم‌السلام در سلسله سند قرائت‌های هفتگانه مشهور وجود دارند. حمزه کوفی در این خصوص می‌گوید: تلاوتم را بر حمران ابن اعین عرضه کردم در حالی که حمران تلاوتش را بر #ابوالاسود دئلی عرضه کرده بود و ابوالاسود نیز برای علی علیه‌السلام خوانده بود. 4️⃣ نکته قابل توجه اینکه برای اهل بیت عصمت و طهارت، قرائت‌های مختلفی از قرآن کریم در کتاب‌های تفسیر معتبری همچون: مجمع‌البیان، بحرالمحیط، روح‌المعانی، کشاف زمخشری و... نیز ذکر شده است که برخی از آنها با قرائات معتبر، موافق و تعدادی از آنها با قرائات شاذ، همخوان است. 🔸 منابع: اصول کافی، ج2، ص633؛ التوحید، ص284؛ غایة‌النهایة، ج1، ص300؛ المنهج‌الالهیه، ص8 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🗓️ چهارشنبه 12 دی 1403 🔅وَلَن تَرضیٰ عَنكَ اليَهودُ وَلَا النَّصٰریٰ حَتّیٰ تَتَّبِعَ مِلَّتَهُم قُل اِنَّ هُدَی اللهِ هُوَ الهُدیٰ وَلَئِنِ اتَّبَعتَ اَهوآءَهُم بَعدَ الَّذی جآءَكَ مِنَ العِلمِ ما لَكَ مِنَ اللهِ مِن وَلِیٍّ وَلا نَصيرٍ (بقره/120) 📝 فهرست نکات: 1️⃣ معرفی نسخه 2️⃣ نکات لغوی-ادبی 3️⃣ شرح تفسیری 4️⃣ نکات نگارشی و علامت‌گذاری

🔰 بر کرانه آیه‌ها 1️⃣ #معرفی_نسخه (تصویر مربوط به مطالب آیه 120 سوره مبارکه بقره) 💢 شماره نسخه: 11224goj ✓ محل نگهداری: کتابخانه آستان قدس رضوی ✓ کاتب و مذهّب: نامعلوم. ✓ واقف: ابوالقاسم علی بن سیمجور در سال 383 ه‍.ق. بر حرم امام رضا «ع» وقف کرده است. ✓ نوع خط: #کوفی تحول‌یافته یا سبک نوین بر اساس دسته‌بندی فرانسوا دروش ✓ تعداد برگ‌ها: 58 برگ ✓ ابعاد برگ‌ها: 110*155 میلی‌متر ✓ جنس برگ‌ها: پوست ✓ تعداد سطور در هر صفحه: 13 سطر ✓ نشان پایان آیات: گل هشت‌پر طلایی‌رنگ ✓ علامت تخمیس: حرف هاء کوفی طلایی‌رنگ ✓ علامت تعشیر: یک شمسه در متن با ترکیبی از رنگ‌های طلا و قرمز که در میان آن، تعداد آیات به حروف نوشته شده است. ✓ نقط الاعجام: تمام حروف در این نسخه نقطه‌گذاری شده‌اند. ✓ روش علامت‌گذاری: ← استفاده از نقاط قرمزرنگ مدوّر به شیوه #ابوالاسود ← استفاده از علائم ساکن، همزه، تشدید، مد با رنگ سبز به شیوه #خلیل بن احمد ← استفاده از نقاط سبز مدور برای نشان دادن سایر قرائات ✓ نام سور و تعداد آیات: نام سوره به همراه تعداد آیات به خط #کوفی و به قلم زر، مابین سوره‌ها در یک قاب مستطیل منقش به همراه یک ترنج در حاشیه کتابت شده است. ✅ هرچند کاتب این قرآن مشخص نیست ولی واقف آن، شخصی به نام «ابوالقاسم علی» است که از نوادگان «ابراهیم بن سیمجور» است. مورخین گفته‌اند: «ابراهیم بن سیمجور» عهده‌دار امارت بخارا، هرات، مرو و حاکم نیشابور بوده است. ✅ نام‌گذاری سوره‌ها در این قرآن، با نام‌های متداول تا قرن هفتم هجری مطابقت دارد، اما نام‌گذاری برخی از سوره‌ها متفاوت است به‌عنوان نمونه، سوره فرقان به نام «سورة القرآن» نام‌گذاری شده است. ✅ در شیوه نگارش کلمات این قرآن، تفاوت‌هایی با قرآن‌های امروزی مشاهده می‌شود. نمونه‌های زیر در این خصوص قابل توجه است: هاولا به جای هؤلاء جزاو به جای جزاء لا اوضعوا به جای لاوضعوا ✅ اصل این نسخه، ده‌پاره بوده و هریک از این پاره‌ها سه جزء کامل قرآن را شامل می‌شود. در حال حاضر از این قرآن حدود 18 جزء باقی مانده است. 12 جزء از این قرآن در کتابخانه آستان قدس رضوی و 6 جزء دیگر در انگلستان و کانادا قرار دارد. 👈 علاقه‌مندان برای مطالعه تفصیلی می‌توانند به کتاب «قرآن‌های کوفی در ایران»، صفحات 403 الی 422 مراجعه کنند. 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 2️⃣ #نکات_لغوی_ادبی (بقره/120) لَن تَرضیٰ: هرگز راضی نخواهد شد. حَتّیٰ: تا اینکه یا مگر اینکه. تَتَّبِعَ: پیروی کنی. مِلَّتَهُم: دین و آیین آنها. هُدَی اللّٰهِ هُوَ الهُدیٰ: فقط هدایت الهی، هدایت [واقعی] است. 📝 «ال» در خبر، حصر را می‌رساند و «هُوَ» ضمیر فصل و مؤکد این حصر است. لَئِن: اگر. 📝 لَ + اِن. این لام را «لام موطِّئه [زمینه‌ساز] قسم» می‌نامند، و نشان می‌دهد که پیش از آن، قسم وجود دارد. اَهوآءَهُم: خواسته‌های آنها، میل‌های نفسانی آنها. الَّذی جآءَكَ مِنَ العِلمِ: [آن] علم که نزد تو آمد. 📝 «مِن» بیانیه است. مِنَ اللّٰهِ: از جانب اللّٰه؛ یا به جای اللّٰه. وَلِیٍّ: حامی شخص از قبیله خودش. نَصیرٍ: یار و یاور از قبیله دیگر یا هم‌قَسَم از قبیله دیگر. 🔸 منبع: #در_محضر_قرآن_کریم ، ج1، ص57 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 3️⃣ #شرح_تفسیری_آیه 🔸 وَلَن تَرضیٰ عَنكَ الیَهودُ وَلَا النَّصٰریٰ حَتّیٰ تَتَّبِعَ مِلَّتَهُم قُل اِنَّ هُدَی اللهِ هُوَ الهُدیٰ وَلَئِنِ اتَّبَعتَ اَهوآءَهُم بَعدَ الَّذی جآءَكَ مِنَ العِلمِ ما لَكَ مِنَ اللهِ مِن وَلِیٍّ وَلا نَصیرٍ (بقره/120) یهودیان و مسیحیان از تو خشنود نخواهند شد مگر اینکه از آیینشان پیروی کنی. بگو: «تنها هدایت الهی، هدایت (حقیقی) است.» (امّا) اگر پس از دانشی که (از طریق وحی) برایت به دست آمد، از هوس‌هایشان پیروی کنی، در برابر خداوند هیچ سرپرست و یاوری نخواهی داشت. ✅ شأن نزول آیه شریفه: از ابن عباس چنین نقل شده که یهودیان مدینه و نصارای نجران، انتظار داشتند که پیامبر اسلام (ص) همواره در قبله با آنها موافقت کند، هنگامی که خداوند، قبله مسلمانان را از بیت‌المقدس به سوی کعبه گردانید، آنها از پیامبر (ص) مأیوس شدند. آیه فوق نازل شد و به پیامبر (ص) اعلام کرد که این گروه از یهود و نصاریٰ نه با هماهنگی در قبله و نه با چیز دیگر از تو راضی نخواهند شد، جز اینکه آیین آنها را دربست بپذیری. البته برای شأن نزول این آیه، تفاسیر دیگری نیز نقل شده است. 🔸 منبع: تفسیر نمونه، ج1، ص428 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹

🔰 بر کرانه آیه‌ها 4️⃣ #نکات_نگارشی_و_علامتگذاری (بقره/120) 💢 «تَرضیٰ»: واژه «تَرضیٰ» در شیوه‌های مختلف ضبط، بدین صورت نگاشته می‌شود: ✅ شیوه مصری: درج حرکت فتحه بر حرف ضاد و الف کوتاه بر حرف یاء ✅ شیوه هندی، ترکی و ایرانی قدیم: درج الف کوتاه بر حرف ضاد ✅ شیوه کم‌علامت: درج الف کوتاه بر حرف یاء ✴️ برای آشنایی بیشتر با انواع ضبط عبارات در مصاحف مختلف کشورهای اسلامی، می‌توانید به #دانشنامه قرائت و کتابت قرآن کریم مرکز طبع و نشر قرآن به نشانی زیر مراجعه کنید: http://pediaquran.ir 💠 کانال رسمی مرکز طبع و نشر قرآن کریم 👇👇👇👇👇 🔹@moshaf_org🔹