16.15M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
✅ طبق #نوخاسته_گرایی (Emergentism)، هویّات نوخاسته از هویّاتی بنیادیتر برمیآیند. مثلاً ویژگی «سیالیت» یا «مرطوبیت» که نمی‌تواند برای یک مولکول آب بکار رود؛ ولی از مجموعه‌ای از مولکول‌های آب، ظهور می‌یابد. یا یک مونومر واحد، ویژگی «الاستیسیته» ندارد؛ اما پلیمر حاصل از اتصال مجموعه مونومرها، دارای این ویژگی است.
✅ بنا به تعریف، اگر قوانین مربوط به پدیده نوخاسته، از حقایق و قوانین سطح پایین‌تر قابل استنباط نباشد، #نوخاسته_گرایی_قوی نام دارد.
اما اگر قوانین مربوط به پدیده نوخاسته، از اصول و قواعد حاکم بر سطح پایین‌تر قابل استنتاج باشد (مانند سیالیت و الاستیسیته و ...)، #نوخاسته_گرایی_ضعیف رخ داده است و همچنان همه‌چیز، نتیجه فیزیک خواهد بود.
✅ کریستوف کوخ - نوروساینتیست سرشناس - در این ویدیو👆ضمن این‌که دیدگاهش درباره اعتقاد به بنیادین بودن #آگاهی در جهان (در عرض سایر پدیده‌های بنیادین مانند فضا و زمان و انرژی و نیرو و ...) را توضیح می‌دهد، به نوخاسته‌گرایی بعنوان دیدگاه اکثریت دانشمندان #علوم_اعصاب اشاره می‌کند که آگاهی را پدیده نوخاسته و برآمده از مجموعه پیچیده‌ای از نورون‌ها می‌دانند و البته در قالب نوخاسته‌گرایی ضعیف تبیین می‌کنند.
✅ برخی فیلسوفان ذهن نیز قائل به نوخاسته‌گرایی قوی درباره آگاهی هستند که آن را پدیده برآمده از سطح پیچیده نوروفیزیولوژیک و دارای قوانین و حقایق غیرقابل استنتاج از سطوح مادون می‌دانند. نظریه #حدوث_جسمانی نفس از #ملاصدرا را هم – علی‌رغم برخی تفاوت‌های مهم – می‌توان در قالب دیدگاه نوخاسته‌گرایی قوی بازخوانی کرد.
@PhilMind
👈 تئوری #همه_روان_دار_انگاری (Panpsychism) با نسخه‌های متعددی که دارد، بطور کلی قائل به وجود #آگاهی در تمام موجودات جهان است. این دیدگاه البته بلحاظ فیزیکالیستی/ دوئالیستی بودن، خنثی است و خوانش‌های فیزیکالیستی هم دارد؛ بنحوی که ویژگی بنیادین آگاهی در جهان را - مانند سایر ویژگی‌ها - فیزیکال می‌داند.
👈 خوانش غیر فیزیکالیستی دیدگاه #پنسایکیزم با آموزه‌های قرآنی (که هرآنچه در آسمان‌ها و زمین است را واجد معرفت و آگاهی معرفی می‌کند) و نیز با #عرفان_اسلامی (که تمام ممکنات را نفس‌الرحمن و جلوه اسماء می‌نامد و مکاشفات مختلفی از آگاهی جمادات نقل می‌کند)، سازگاری دارد.
هرچند تبیین جزئیات آن - براساس نسخه‌های مختلف موجود یا بالقوه از این دیدگاه - می‌تواند محل بحث و مداقه قرار گیرد.
👈 اما #فلسفه_اسلامی، حالات آگاهانه را به صراحت مختص حیوانات و انسان‌ها می‌داند (برخی قرائت‌ها از #حکمت_متعالیه، سطوحی از آگاهی را به نباتات هم تسری می‌دهند) و لااقل در مورد جمادات، چنین اعتقادی ندارد.
بنابراین به نظر می‌رسد هیچ خوانشی از #panpsychism را نمی‌توان با فلسفه اسلامی سازگار دانست.
👈 ولی در بین تئوری‌های رایج فلسفه ذهن معاصر، دیدگاه #نوخاسته_گرایی قوی را می‌توان جزو نظریاتی دانست که بیشترین همخوانی را با دیدگاه #ملاصدرا دارد.
نوخاسته‌گرایی قوی (Strong Emergentism) قائل به دو نوع ویژگی (فیزیکی و غیر فیزیکی) است که ویژگی‌های آگاهانه را از دسته دوم می‌داند. هرچند فقط یک نوع جوهر (فیزیکی) را می‌پذیرد.
👈 این گروه از نوخاسته‌گرایان، در یک سیستم سلسله‌مراتبی، ویژگی‌های روان‌شناختی را برآمده از پیچیدگی سطح زیست‌شناختی معرفی می‌کند؛ کما این‌که زیست‌شناسی را هم برخاسته از پیچیدگی سطح شیمی می‌داند. فقط با این تفاوت که ویژگی‌های ذهنی آگاهانه، فراتر از جهان فیزیکی بوده و قوانین سطح ذهن قابل تقلیل به (یا قابل اشتقاق از) سطح مادون فیزیکال نیست.
👈 نظریه #حدوث_جسمانی نفس هرچند تفاوت‌های مهمی با نوخاسته‌گرایی دارد و ذهن را هم مرتبه مجرد از یک جوهر دو/سه جنبه‌ای (مادی-مثالی-مجرد تام) می‌داند، اما از این لحاظ مهم که سطح غیرفیزیکی را برآمده از سطح فیزیکی (جنینی) می‌بیند، قابل تطبیق و مقایسه با نوخاسته‌گرایی است.
👈 البته برخی خوانش‌های نودوئالیستی از #افلاطون با کلیدواژه #روح بدن‌مند (Embodied Soul) در چارچوب دیدگاه بدن سه‌لایه‌ای (بدن فیزیکال-بدن آسترال-بدن مِنتال) هم سازگاری‌های زیادی با فلسفه صدرایی و نیز عرفان نظری دارد.
درباره این دیدگاه در آینده خواهیم نوشت.
@PhilMind
📚#معرفی_کتاب
📙کتاب «ظهور مجدد دیدگاه نوظهورگرایی» به اهتمام فیلیپ کلایتون و پاول دیویس در سال 2006 و در 326 صفحه توسط انتشارات آکسفورد به چاپ رسیده است.
📘این کتاب در یک مقدمه و چهار فصل دسته‌بندی شده که #نوظهورگرایی (#نوخاسته_گرایی) را در علم فیزیک (فصل اوّل)، در زیست‌شناسی (فصل دوم)، در آگاهی (فصل سوم) و در دین (فصل چهارم) به بحث می‌گذارد.
📕فصل مربوط به #آگاهی (فصل 3) با مقاله انتقادی جاگون کیم درباره نوظهورگرایی آغاز می‌شود که مبنا و اساس این دیدگاه (رابطه ابنتاء :Supervenience بین ویژگی نوظهوریافته و ویژگی پایه) را بعنوان یک رابطه تبیینی به چالش می‌کشد.
سپس مقاله مایکل سیلبرستین در دفاع از نوظهورگرایی هستی‌شناختی و نقش آن در تبیین علیت ذهنی می‌آید.
مقاله نوظهورگرایی و علیت ذهنی از نانسی مورفی، بخش بعدی این فصل را تشکیل می‌دهد و در نهایت به مقاله دیوید چالمرز در توضیح "نوظهورگرایی قوی" و "نوظهورگرایی ضعیف" ختم می‌شود.
همچنین آرتور پیکوک در مقاله اوّل از فصل مربوط به نوظهورگرایی و دین (فصل 4) نیز به توضیح دیدگاه لایه لایه درباره علوم و ارتباط آن با ارتباط ذهن - بدن می‌پردازد.
📒نوظهورگرایی بطور ساده و خلاصه، پدیدآمدن و جهش ویژگی سطح بالاتر از پیچیدگی سطح/ویژگی پایین‌تر را مطرح می‌کند و ویژگی‌های آگاهانه ذهن نیز در زمره همین ویژگی نوظهوریافته از پیچیدگی سطح مادون (نوروبیولوژیک) دانسته می‌شود که دو نسخه ضعیف (ویژگی نوظهوریافته فیزیکی) و قوی (ویژگی نوظهوریافته غیر فیزیکی) دارد.
@PhilMind
📚 #معرفی_کتاب
📕ویراست چهارم «مدخلی معاصر بر فلسفه ذهن» اثر جان هیل توسط انتشارات راتلج و در سال ۲۰۲۰ بچاپ رسیده است. این کتاب با هدف تدریس برای دانشجویانی که آشنایی پیشین با مباحث فلسفه ذهن ندارند، نوشته شده.
📘پس از مقدمه، فصل ۲ به #دوئالیسم دکارتی اختصاص دارد و میراث #دکارت را در فصل ۳ و در قالب نظریات دوگانه‌انگار نافی تعامل علی دوطرفه ذهن و بدن بررسی می‌کند.
📗فصل ۴ به #رفتارگرایی می‌پردازد و اشکالات و افول آن را مرور می‌کند. فصل ۵ بسراغ نظریه #اینهمانی ذهن و مغز رفته و با یادآوری پشتوانه‌های فلسفی آن (مانند صرفه‌جویی هستی‌شناختی)، اشکالاتش (ضروری‌بودن اینهمانی در تمام جهان‌های ممکن، مغالطه پدیدارشناختی، پایان باز در تعاریف معرفت‌شناختی و ...) را مرور می‌کند.
📒فصل ۶ بر رویکرد #کارکردگرایی تمرکز کرده و به نسبت آن با #مادی_انگاری و رفتارگرایی و برخی اشکالاتش می‌پردازد. فصل ۷ به تئوری بازنمودگرایانه ذهن اختصاص دارد و بدین‌منظور، #نظریه_محاسباتی و #آزمون_تورینگ و اشکال #اتاق_چینی را بازگو می‌کند. و فصل ۹ #حالات_التفاتی را محور بحث قرار داده است.
📙 #حذف_گرایی (دیدگاه دنت) موضوع فصل ۱۰ کتاب است و چشم‌انداز و برخی اشکالاتش نیز یادآوری می‌شود. فصل ۱۱ به #فیزیکالیسم غیر تقلیل‌گرا می‌پردازد و فصل ۱۲ با محوریت #آگاهی، کیفیات تجربه آگاهانه و #استدلال_زامبی و تئوری‌های بازنمودگرایی (مرتبه اول و مرتبه بالاتر) و ... را توضیح می‌دهد.
📓فصل ۱۳ به تشریح #نوخاسته_گرایی و #همه_روان‌دارانگاری اختصاص دارد و فصل آخر برخی اشکالات دیدگاه‌های مختلف درباره ماهیت ذهن را مرور می‌کند.
@PhilMind