#گزیده_نکات_تفسیری
#صفحه111
❇️واهي بودن ادعاي #مقرب و #محبوب_خدا بودن و مصونيت از #عذاب
💠وَقَالَتِ الْيَهُودُ وَالنَّصَارَى نَحْنُ أَبْنَاءُ اللَّهِ وَأَحِبَّاؤُهُ قُلْ فَلِمَ يُعَذِّبُكُم بِذُنُوبِكُم بَلْ أَنتُم بَشَرٌ مِّمَّنْ خَلَقَ يَغْفِرُ لِـمَن يَشَاءُ وَيُعَذِّبُ مَن يَشَاءُ (مائده:18)
🌱يهوديان و مسيحيان گفتند: ما فرزندان و دوستان خداييم! بگو: پس چرا [خدا] شما را به سبب گناهانتان عذاب ميكند [و دائماً گرفتار عواقب و آثار سوء اعمال خود ميشويد]؟ بلكه شما نيز بشري از جمله آفريدگان او هستيد [و امتيازي بر ديگر آدميان نداريد]، خدا هرکه را بخواهد [=شايسته بداند] ميبخشد و هر كه را بخواهد [=سزاوار ببيند] عذاب ميكند [=به آثار اعمالش گرفتار ميسازد].
🔹#يهود و #نصارى ادعاى #فرزندى حقيقى براى #خدا را ندارد، بلكه مدعى اختصاص و تقرب به خدايند
در اين معنا هيچ شكى نيست كه يهوديان ادعاى فرزندى حقيقى براى خدا ندارند و بطور جدى خود را فرزند خداى تعالى نمى دانند . منظورشان از اين تعبير اين است كه ما يهوديان و مسيحيان آنقدر در درگاه خداى تعالى محبوب و #مقرب هستيم كه پسران در نظر پدران محبوب و مقربند، پس ما نسبت به خداى تعالى جنبه شاهزادگان را داريم كه در صفى جداى از صف #رعيت قرار دارند كانه #شاهزادگان نسبت به قوانين و احكام جاريه در بين مردم افرادى استثنائى هستند، كه آن قوانين در بين آنها اجرا نمى شود، هر فردى از افراد فلان كار زشت را بكند فلان مجازات را دارد الا شاهزادگان ، و هر فردى از افراد بايد فلان كار را بكند الا شاهزادگان كه به خاطر ارتباطى كه با تخت سلطنت دارند نمى شود به آنها توهين كرد، و آنها را مانند ساير افراد مملكت مجازات نمود، و در موقفى قرار دارند كه ساير افراد رعيت دارند، همه اين امتيازات به خاطر اين است كه اين شاهزادگان به مقدار انتسابشان به مقام سلطنت مورد علاقه و محبت و كرامت شخص سلطان قرار دارند.
🔹پس مراد از اين پسرى ، صرف اختصاص و امتياز و تقرب است ، و منظورشان از اين محبوبيت نيز خود آن نيست ، بلكه لازمه آن است ، و آن #مصونيت_ از_عذاب و عقوبت است ، مى خواهند بگويند ما به دليل اينكه پسران خدا يعنى احبا و دوستان خدا هستيم ، هر كارى بكنيم كرده ايم ، و هرگز گرفتار عقوبت نمى شويم و سرانجام ما جز به نعمت و كرامت كشيده نمى شود، چون عذاب كردن ما منافات با آن امتياز و محبوبيت و كرامت دارد كه در ما هست .
🔹دليل بر اينكه مراد از دو كلمه (ابناء) و (احباء) لازمه اين دو كلمه است ، اين است كه خداى سبحان به دنبال آن فرموده : (يغفر لمن يشاء و يعذب من يشاء...)،
پس معناى اينكه گفتند: ما #پسران خدا و دوستان اوئيم ، اين است كه ما از خواص درگاه خدا و محبوبان اوئيم ، و خداى تعالى هيچ راهى و مجوزى براى عذاب دادن ما ندارد، هر چند كه دعوت حقه اش را نپذيريم و هر كار زشتى كه خواستيم بكنيم و هر كار واجبى را كه مطابق ميلمان نبود ترك كنيم ، براى اينكه لازمه معناى خاصه بودن و محبوب خدا بودن همين است كه ما از هر مكروه و محذورى در امنيت كامل قرار داشته باشيم .
📚تفسير الميزان
1⃣#نژادپرستى، امتيازطلبى و حقّ را منحصر در خود و حزب و گروه خود دانستن، ممنوع است. «بَلْ أَنْتُمْ بَشَرٌ مِمَّنْ خَلَقَ»
2⃣#هيچ فرد، #قوم، نژاد و امّتى، نبايد مطمئن به آمرزش خدا باشد، چنانكه نبايد از رحمت او مأيوس باشد. «يَغْفِرُ لِمَنْ يَشاءُ وَ يُعَذِّبُ مَنْ يَشاءُ»"
📚تفسير نور
༻🍃🌸🍃༺
🆔@quranpuyan
#حكومت و #عدالت
🔴قسمت چهارم:
در اسلام، توجه به حق الله، مانع ادای حق الناس نیست.
♦️ این حکمران است که محکوم توده است نه توده محکوم حکمران
⭕️اندیشه اى خطرناک و گمراهکننده در قرون جدید میان بعضى از دانشمندان اروپایى پدید آمد که در گرایش گروهى به ماتریالیسم، سهم بسزایى دارد، و آن اینکه نوعى ارتباط تصنعى میان ایمان واعتقاد به خدا از یک طرف و #سلب_حق_حاکمیت توده مردم از طرف دیگر بر قرار شد.
مسئولیت در برابر خدا مستلزم عدم مسئولیت در برابر خلق خدا فرض شد😔 و حقالله جانشین حق الناس گشت.😔
ایمان و اعتقاد به ذات احدیت ـ که جهان را به «حق» و به «عدل» بر پا ساخته است ـ به جاى اینکه زیربنا و پشتوانه اندیشه حقوق ذاتى و فطرى تلقى شود، ضد و مناقض آن شناخته شد و بالطبع حق حاکمیت ملى مساوى شد با بىخدایى.
👈از نظر اسلام، درست امر برعکس آن اندیشه است.
در #نهجالبلاغه با آنکه این کتاب مقدس قبل از هر چیزى کتاب توحید و عرفان است و در سراسر آن سخن از خداست و همه جا نام خدا به چشم مىخورد، از #حقوق_واقعى توده مردم و موقع شایسته و ممتاز آنها در برابر #حکمران و اینکه مقام واقعى حکمران #امانتدارى و نگهبانى حقوق مردم است غفلت نشده، بلکه سخت بدان توجه شده است.
در منطق این کتاب شریف، امام و حکمران، امین و پاسبان حقوق مردم و #مسئول در برابر آنهاست،
از این دو (حکمران و مردم) اگر بناست یکى براى دیگرى باشد،
👈👈این حکمران است که براى توده محکوم است نه توده محکوم براى حکمران.
🖍سعدى همین معنى را بیان کرده آنجا که گفته است:
👈گوسفند از براى چوپان نیست بلکه چوپان براى خدمت اوست👉
👈👈واژه « #رعیت» علیرغم مفهوم منفورى که تدریجا در زبان فارسى به خود گرفته است، مفهومى زیبا و انسانى داشته است.
استعمال کلمه «راعى» را در مورد «حکمران» و کلمه «رعیت» را در مورد «توده محکوم»
👈 اولین مرتبه در کلمات رسول اکرم(ص) و سپس بهوفور در کلمات على(ع) مىبینیم. این لغت از ماده «رعى» است که به معنى حفظ و #نگهبانى است.
به مردم از آن جهت کلمه «رعیت» اطلاق شده است که #حکمران عهده دار #حفظ و نگهبانى #جان و مال و #حقوق و #آزادیهاى آنهاست.
حدیث جامعى از نظر مفهوم این کلمه وارد شده است،
رسول اکرم(ص) فرمود: «کلّکم راع و کلکم مسؤول، فالامام راع و هو مسؤول و المراه راعیه على بیت زوجها و هى مسؤوله و العبد راع على مال سیده و هو مسؤول، الا فکلّکم راع و کلکم مسؤول:
♦️همانا هر کدام از شما نگهبان و مسئولید، امام و پیشوا نگهبان و مسئول مردم است، زن نگهبان و مسئول خانه شوهر خویش است، غلام نگهبان و مسئول مال آقاى خویش است. پس همه نگهبان و همه مسئولید.»
⭕️در سوره مبارکه النساء، آیه ۵۸ چنین مىخوانیم: «ان الله یأمرکم ان تؤدّوا الامانات الى اهلها و اذا حَکمتم بین الناس ان تحکموا بالعدل:
خدا فرمان مىدهد که امانتها را به صاحبانشان برگردانید و در وقتى که میان مردم حکم مىکنید، به #عدالت حکم کنید.»
🖌 طبرسى در مجمعالبیان ذیل این آیه مىگوید: «در معنى این آیه چند قول است: یکى اینکه مقصود مطلق امانتهاست، اعم از الهى و غیر الهى، و اعم از مالى و غیر مالى،
👈دوم اینکه مخاطب حکمراناناند. خداوند با تعبیر لزوم اداى امانت، حکمرانان را فرمان مىدهد که به #رعایت_مردم قیام کنند.»
💫ادامه دارد
🖌 شهيد مطهري
مجموعه اثار ج 16
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
#نقد و #سئوال_از_حاكمان: #واجب_شرعي يا ممنوع؟
🔴قسمت دوم
🔹از متون دینی بر می آید که مهم ترین #وظیفه مردم #نصیحت و خیرخواهی و امر به معروف و نهی از منکر نسبت به همه مردم و به ویژه #حاکمان است. عجیب است از درون نهادی که قرار بوده است مردم اعضای آن را برای نظارت بر حاکم برگزینند، این صدا به گوش می رسد که وظیفه این نهاد (#مجلس_خبرگان) نظارت بر رهبري نیست بلکه حفاظت آن است. حتی عالماني که خود در این نظام و تدوین قوانین آن نقش داشته اند درست عکس این مطلب را بیان می کرده اند و آن را روشن و آشکار می دیده اند.
🔰از منظر امام خمینی، امر به معروف و نهی از منکر و قاعدهی نصیحت شامل #حکومت اسلامی میشود ولذا به عنوان نمونه میفرماید:
«شما و ما #موظفیم که در تمام اموری که مربوط به دستگاههای اجرایی است، امر به معروف کنیم.» (صحیفهی امام، ج ۱۳، ص ۴۷۰ )
«نصیحت از #واجبات است، ترکش شاید از #کبایر باشد، از #شاه گرفته تا این #آقایان، تا آخر مملکت» (همان، ج ۱، ص ۱۲۱)
«حتی اگر خدای نخواسته #رهبر انقلاب یا رئیس دولت مرتکب چیزی شد که موجب حد شرعی است، باید در مورد او اجرا شود.»صحیفهی امام، ج ۹، ص ۲۱۳
🔰شهيد دكتر #بهشتي نيز كه نقش مهمي در تدوين قانون اساسي داشت، اينگونه اظهار داشته است:
🔻« #انتقاد بر #امام، تذكر به امام، نصيحت به ائمهی مسلمين، اصلاً #واجب است.
تذكر به امام دادن، تذكر دلسوزانه به امام دادن، انتقاد كردن از يك تصميم امام، كه اصلاً تربيت اسلامى است. در آن خطبه #حقوق_راعى و #رعيت، حقوق رعيت بر راعى كه در نهج البلاغه هست،
👈از على(ع) نقل مىكند كه آن حضرت از #مردم مىخواهد كه از او #انتقاد كنند و به او تذکر دهند؛
اما همانوقت كه انسان تذكر مىدهد، مىداند كه تذكر مىدهد؛ ولى تصميمگيرى با كيست؟ انسان تذكرش را مىدهد، حرفش را مىزند، استدلال هم مىكند؛ ولى تصميمگيرى با كيست؟ با رهبر است… انتقاد و تذكر و نصيحت «و النَّصيحةُ لِاَئِمَةِ الْمُسْلِمین» لازم است. اين #وظيفه است.».
(سخنرانیها و مصاحبههای آیتالله شهید دکتر سید محمد حسینی بهشتی، تدوین: محمدرضا سرابندی، ج۲، ص۶۴۷.)
وی پس از تصویب قانون اساسی، در یک سخنرانی، کارنامه خود را در تدوین آن بیان کرده، میگوید:
🔻«ما این قدر مبارزه کردیم تا از شرّ #دیکتاتوری خلاص شویم؛
نمیخواهیم یک دیکتاتوری جدید داشته باشیم.
در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصمیمگیری و اعمال نظر در اداره امور مملکت میان پنج نهاد اصلی تقسیم شده است (این جمله را یک بار دیگر تکرار میکنم…)؛ 👈هر نهاد حدود و اختیارات و وظائفش را قانون اساسی معین کرده است
و شما امت قهرمان یک وظیفه دارید و آن اینکه با وجدان بیدار و آگاهتان #مراقبت_کنید هر یک از این نهادها در دایره وظایف و اختیاراتشان عمل کنند: ۱. مقام رهبری با وظایف فرماندهی کل قوا، تعیین فقهای شورای نگهبان و … ؛ ۲. رئیس جمهوری؛ ۳. نخست وزیر و وزرا به عنوان هیئت دولت؛ ۴. مجلس شورای ملی؛ ۵. شورای عالی قضایی.
👈هر کس حدود و اختیاراتش معلوم است مسئولیتهایش هم معلوم است. …
البته اظهار نظر علمی و #انتقادی راهش برای همه باز است؛ این دخالت در تصمیمگیری و اجرا نیست که ممنوع باشد».(همان، ج۱، ص۲۹۰.)
🔻در مجلس تدوين قانون اساسي دربارهی مسئولیت رهبری، در برابر اين سؤال كه «با توجه به اين كه قدرت اجرايی را در اختيار كسی قرار میدهيد كه معصوم نيست، رهبر در برابر چه مقامی مسئول است؟ و مرجع رسيدگي به تخلفات احتمالی وی كيست؟»، اظهار داشت:
«رهبر از اين جهت كه #دربرابر_ملت #مسؤول است مثل نمايندگان مجلس است كه تحت نظارت ملتاند. مردم ناظرند كه آيا آنان به وظايف محدود نمايندگی به درستی عمل میكنند يا نه.».
(صورت مشروح مذاکرات مجلس بررسی نهایی قانون اساسی، ج۲ ص ۱۰۹۰)
ادامه دارد
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛