منزلت #عقل در اسلام از زبان امام #کاظم
✳ قالَ (علیه السلام): ما قُسِّمَ بَیْنَ الْعِبادِ أفْضَلُ مِنَ الْعَقْلِ، نَوْمُ الْعاقِلِ أفْضَلُ مِنْ سَهَرِالْجاهِلِ.
فرمود: چیزى با فضیلت تر و بهتر از عقل، بین بندگان توزیع نشده است، (تا جائى که) خواب عاقل – هوشمند – افضل و بهتر از #شبزندهدارى_جاهل بى خرد است.
✳قالَ (علیه السلام) : فَضْلُ الْفَقیهِ عَلَى العابِدِ کَفَضْلِ الشَّمْسِ عَلَى الْکَواکِبِ، وَ مَنْ لَمْ یَتَفَقَّهْ فى دینِهِ لَمْ یَرْضَ اللّهُ لَهُ عَمَلاً.
👈👈👈فرمود: ارزش و فضیلت #تفقه_كننده در دين بر #عابد همانند فضیلت خورشید بر ستاره ها است؛ و کسى که در امور دین تفكر نكند، خداوند نسبت به اعمال او راضى نخواهد بود.
✳امام کاظم (ع): ای هشام! لقمان بهپسرش گفت:
💫 #حق را گردن نِه تا عاقلترین مردم باشی،
همانا زیرکی در برابر #حق ناچیز است.
پسرکم! دنیا دریای ژرفی است که خلقی بسیار در آن غرقه شدند. (اگر از این دریا نجات میخواهی) باید کِشتیت در این دریا تقوای الهی، و بارَش ایمان، و بادبانش توکل، و ناخدایش عقل، و رهبریش دانش، و لنگرش شکیبائی باشد.
💫ای هشام! برای هر چیز راهنمائی است، و راهنمای عقل تفکر، و راهنمای تفکر خاموشی است؛
و برای هر چیزی مرکَبی است و مرکَب عقل تواضع است؛
👈برای #نادانی تو همین بس که مرتکب کاری شوی که از آن نهی شدهای.
👈ای هشام! خدا پیغمبران و رسولانش را بسوی بندگان نفرستاد مگر برای آنکه از جانب خدا #عقل و خرد را برگیرند؛ 👉👉
پس هر که نیکوتر پذیرد معرفتش بهتر است،
و آنکه به فرمان خدا داناتر است عقلش نیکوتر است،
و کسی که #عقلش کاملتر است مقامش در دنیا و آخرت بالاتر است.
👈ای هشام! خدا بر مردم دو حجت دارد:
#حجت_آشکار و #حجت_پنهان؛
حجت آشکار رسولان و #پیغمبران_وامامانند (علیهمالسلام)، و حجت پنهان #عقل است.
🌴امام موسی بن جعفر(ع): يا هشام إن لقمان قال لابنه: تواضع للحق تكن أعقل الناس، وإن الكيس لدى الحق يسير، يا بني إن الدنيا بحر عميق، قد غرق فيها عالم كثير فلتكن سفينتك فيها تقوى الله، وحشوها الإيمان وشراعها التوكل، وقيمها العقل ودليلها العلم، وسكانها الصبر.
يا هشام إن لكل شئ دليلا ودليل العقل التفكر، ودليل التفكر الصمت، و لكل شئ مطية ومطية العقل التواضع وكفى بك جهلا أن تركب ما نهيت عنه.
يا هشام ما بعث الله أنبياء ه ورسله إلى عباده إلا ليعقلوا عن الله، فأحسنهم استجابة أحسنهم معرفة، وأعلمهم بأمر الله أحسنهم عقلا، وأكملهم عقلا أرفعهم درجة في الدنيا والآخرة.
يا هشام إن لله على الناس حجتين: حجة ظاهرة وحجة باطنة، فأما الظاهرة فالرسل والأنبياء والأئمة - عليهم السلام -، وأما الباطنة فالعقول.
📚🖌(کلینی، الکافی، کتاب العقل والجهل، ح۱۲، ج۱ ص ۱۶)
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
♦️🔹 عقل، #حجت_دروني است. کسی که در دين #تفكر و تعمق نكند، عملي از او پذيرفته نيست.
✳امام #کاظم (ع):
ای هشام! لقمان به پسرش گفت:
💫 #حق را گردن نِه تا #عاقلترین مردم باشی،
همانا زیرکی در برابر #حق ناچیز است.
پسرکم! دنیا دریای ژرفی است که خلقی بسیار در آن غرقه شدند. (اگر از این دریا نجات میخواهی) باید کِشتیت در این دریا تقوای الهی، و بارَش ایمان، و بادبانش توکل، و ناخدایش #عقل، و رهبریش دانش، و لنگرش شکیبائی باشد.
💫ای هشام! برای هر چیز راهنمائی است،
و راهنمای عقل تفکر، و راهنمای تفکر خاموشی است؛
و برای هر چیزی مرکَبی است و مرکَب عقل تواضع است؛
👈برای #نادانی تو همین بس که مرتکب کاری شوی که از آن نهی شدهای.
👈ای هشام! خدا پیغمبران و رسولانش را بسوی بندگان نفرستاد مگر برای آنکه از جانب خدا #عقل و خرد را برگیرند؛ 👉👉
پس هر که نیکوتر پذیرد معرفتش بهتر است،
و آنکه به فرمان خدا داناتر است عقلش نیکوتر است،
و کسی که #عقلش کاملتر است مقامش در دنیا و آخرت بالاتر است.
👈ای هشام! خدا بر مردم دو حجت دارد:
#حجت_آشکار و #حجت_پنهان؛
حجت آشکار رسولان و #پیغمبران_وامامانند (علیهمالسلام)،
و حجت باطنی #عقل است.
✅ امام موسیالکاظم علیهالسلام:
تَفَقَّهوا فی دینِ الله فإنَّ الفقه مفتاحُ البَصیرة،وتَمامُ العِبادة و السّببُ إلی المنازل الرفیعة و الرُّتبِ الجَلیلة فی الدین و الدنیا،و فَضلُ الفَقیه علی العابد كَفَضلِ الشمسِ علی الكواكب و مَن لَم یَتَفَقَّه فی دینهِ لَم یَرضَ اللهُ لهُ عملاً
در دین خدا، دنبال #فهم_عمیق باشید؛
زیرا فهم عمیق در دین، كلید بصیرت
و كمال عبادت
و سبب تحصیل مقام های والا و مراتب شكوهمند در امور دین ودنیاست.
و برتری #تفقه_كننده در دين بر #عابد، مانند آفتاب است بر كواكب،
❌❌ و كسی كه در دینش #تفقه و تفكر ننماید، خداوند هیچ عملی را از او نپسندد.❌❌
📚 تحف العقول ص410
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━
🌷#دین_عقلانی و #آگاهانه
🛑قسمت اول
#دین را با #تحقیق و #تفقه باید شناخت و نه با #تبعیت کورکورانه.
خداوند از عمل كسي كه در دينش تفقه نكرده، راضي نيست
✅امام #کاظم (ع) می فرماید:
«تفقهوا فی دین الله، فان الفقه مفتاح البصیرة و تمام العبادة و السبب الی المنازل الرفیعة و الرتب الجلیلة فی الدین و الدنیا. و فضل الفقیه علی العابد کفضل الشمس علی الکوکب. و من لم یتفقه فی دینه لم یرض الله له عملا؛
🔻در دین خدا آگاهی پیدا کنید، چرا که آگاهی کلید بصیرت و روشن بینی و کمال عبادت است و باعث می شود انسان به درجات بلند و مراتب ارزشمند در دین و دنیا دست یابد. و برتری کسی که از دین آگاهی دارد نسبت به عابد مثل برتری خورشید نسبت به دیگر ستارگان است و کسی که در دین آگاهی نداشته باشد خداوند اعمالش را نمی پسندد»
(تحف العقول، کوتاه سخنان امام کاظم«ع»).
🛑کلمه #فقه در آیات و روایات به معنای شناخت عمیق دین است که شاید بتوان آن را معادل اسلام شناسی قرار داد
(مطهری، آشنایی با علوم اسلامی، اصول فقه، فقه، ص53-54).
♦️واژه تفقّه به معنای تلاش برای شناخت دین است. اگر عقل انسان ها دینداری را بر آنان واجب و لازم کرده است همین عقل دین شناسی و تلاش برای شناخت درست دین را به عنوان مقدمه تکلیف، واجب می کند. کما اینکه عقل و خرد آدمی حق پرستی و تسلیم بودن نسبت به حق را تکلیف می کند
و امام کاظم(ع) از لقمان حکیم نقل می کند که: «تواضع للحق تکن اعقل الناس؛ در مقابل #حق فروتن باش تا #خردمندترین مردم باشی» (تحف العقول، وصیت امام کاظم«ع» به هشام).
اما اگر عقل می گوید انسان باید در مقابل حق و حقیقت تسلیم باشد، قطعا همین عقل حکم می کند که انسان باید مطالعه و تامل کند تا با روشن بینی و بصیرت مصادیق حق را بشناسد تا به آنها گردن نهد.
اگر تنها تکلیف انسان در این دنیا #حقپرستی است، عقل و خردی که چنین حکمی را داده است می گوید باید مطالعه و تفکر و تعمق کنی تا مصادیق حق را بشناسی و الا به هیچ وجه معذور نیستی.
هیچ کس نمی تواند در پیشگاه خداوند مدعی شود که من حق پرست بوده ام، اما درباره حق اندیشه نکرده ام و آنچه را که دیگران گفته اند چشم بسته پذیرفته ام و به آن گردن نهاده ام. حتی کسی که می خواهد تسلیم حق و حقیقت باشد در صورتی معذور است که وظیفه حق شناسی خود را انجام داده باشد.
امام کاظم(ع) در سخنی که نقل شد مطالعه و دقت در دین خدا را کلید بصیرت و روشن بینی می شمارد و می فرماید که هیچ عبادتی بدون مطالعه و تفکر و روشن بینی، کامل و تمام نیست و هیچ درجه و مقامی بدون تامل و مطالعه حاصل نمی شود و این امر، هم در امر دین و هم دنیا صادق است.
🔴معنای این سخن این است که دینداری با تبعیت کورکورانه هیچ سنخیتی ندارد و تمام ارزش آن به بصیرت و روشن بینی است که با مطالعه و دقت حاصل می شود. به همین جهت است که آن حضرت پس از آنکه به برتری #انسان_آگاه نسبت به #عابد اشاره می کند می فرماید که 👈👈هیچ عملی نزد خدا ارزشمند نیست مگر اینکه از آگاهی دینی ناشی شده باشد.
🔹امام موسی ابن جعفر(ع) کسانی را که #تعقل نمی کنند و از این و آن تبعیت می کنند مذمت می کند و به این آیه قرآن مجید استناد می کند که: «و هرگاه به آنان گفته می شود پیروی کنید از آنچه خدا نازل کرده می گویند بلکه پیروی می کنیم آنچه را که آباء و اجدادمان بر آن بودند. آیا اینگونه نبود که پدرانشان نیز تعقل نمی کردند و در نتیجه راه درست را نیافته بودند (انفال/22)» (تحف العقول، وصیت امام کاظم(ع) به هشام).
♦آن حضرت می فرماید که خدا به اهل فهم و #تعقل بشارت داده و فرموده است که: مژده بده به بنده های من، کسانی که سخن را می شنوند و از بهترین آنها پیروی می کنند. اینان کسانی هستند که خدا هدایتشان می کند و اینان همان خردمندان هستند (زمر/17 و 18). همچنین خدا نیز وقتی با بندگان سخن می گوید با دلیل روشن سخن می گوید و حتی خود را با دلیل معرفی می کند (همان).
⭕ پس مطابق سخنان امام کاظم(ع) و نیز آیات و روایات اسلامی دینداری با مطالعه و تعقل و تدبر رابطه ای تنگاتنگ دارد و با تبعیت کورکورانه هیچ سنخیتی ندارد.
👈انسان ها در همه زمان ها وظیفه دارند که درباره #دین، خود #تفکر و تامل کنند و از دیگران تقلید و تبعیت #کورکورانه نکنند. اما این امر هرچند در همه زمان ها سختی های خاص خود را دارد ولی در برخی زمان ها سختی اش بسیار بیشتر است. در برخی از زمان ها شناخت دین واقعی بسیار مشکل است و آن زمانی است که حاکمان از دین به عنوان ابزاری برای استحکام و تداوم قدرت خود استفاده کنند.
🎙استاد سليماني
قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛