#غدير_را_مستند_بخوانيم
🛑 قسمت اول:
🖋📖گزارش واقعه در قديمي ترين #كتب_اهل_سنت
💮👈 #مسند احمد بن حنبل
قدیمی ترین منبع معتبر اهل سنت که درباره واقعه #غدیر_خم عباراتی آورده است مسند امام احمد بن حنبل (۱۶۴ - ۲۴۱ ) است. او امام حنابله (یکی از چهار مدرسه کلامی فقهی اهل سنت) و شاخص ترین چهره اهل حدیث است، و کتاب او قبل از صحاح سته تالیف شده است. وی حداقل هفده حدیث در این باره نقل کرده است.
💮👈روایت براء بن عازب
🔸عن عدی بن ثابت عن البراء بن عازب قال کنا مع رسول الله )ص( فی سفر، فنزلنا بغدیر خم، فنودی فینا الصلاة جامعة،وکُسح لرسول الله )ص( تحت شجرتین، فصلى الظهر وأخذ بید على )رضى الله تعالى عنه ( فقال ألستم تعلمون انى أولى بالمؤمنین من أنفسهم؟ قالوا بلى. قال ألستم تعلمون انى أولى بکل مؤمن من نفسه ؟ قالوا » بلي. . قال فأخذ بید على، فقال:
🌸 من کنت مولاه فعلى مولاه اللهم وال من والاه وعاد من عاداه🌸 « قال فلقیه عمر بعد ذلک فقال له :هنیئا یا ابن أبی طالب، أصبحت وأمسیت مولى کل مؤمن ومؤمنة*🤝
💮🔸ترجمه: براء بن عازب (به نقل عدی بن ثابت): ما با پیامبر ص بودیم. در #غدیر_خم فرود آمدیم. ندای نماز جماعت داده شد. برای پیامبر ص جائی در زیر دو درخت تهیه شد، آن حضرت نماز ظهر گزارد و پس از آن دست علی رضی الله عنه را گرفت و گفت: آیا نمیدانید که من به مؤمنان از خودشان اولی هستم؟ گفتند:بلی.
]دوباره[ پرسید: آیا نمیدانید که من به هر مؤمنی از خودش اولی هستم؟ گفتند: بلی. آنگاه دست علی را گرفت و فرمود: هرکس من مولای او هستم، علی مولای او است. خداوندا دوست بدار کسی که او را دوست میدارد و دشمن بدار آن کس که او را دشمن میدارد.
💢👈پس از آن عمر ]بن خطاب[، علی را ملاقات کرد و به او گفت: گوارا باد بر تو ای فرزند ابوطالب که مولای هر مرد مؤمن و زن مؤمنهای شدی.
📚*مسند الامام احمد بن حنبل، المشرف العام علی إصدارها الدکتور عبدالله بن عبدالمحسن الترکی، المشرف علی تحققیها وتخریج نصوصها والتعلیق علیها شعیب الارنوط، مؤسسة الرسالة، بیروت، ۱۴۱۳ ق، ۵۰ جلد.ح ۱۸۴۷۹ ، ج ۳۰ ، ص ۴۳۰
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تعقل در شريعت
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
#غدير_را_مستند_بخوانيم
🛑 قسمت دوم:
🖋📖گزارش واقعه در قديمي ترين #كتب_اهل_سنت
📚 کتاب انساب الأشراف بلاذری
💮🔸احمد بن یحیی بلاذری متولد اوایل قرن سوم و متوفای ۲۷۹ ، مورخ دوران عباسی در کتاب مهم انساب الأشراف خود در باب قبسات من ترجمة امیرالمؤمنین و غرر مناقبه علیه السلام شش روایت پی در پی مرتبط با #خطبه_غدیر_خم پیامبر درباره ولایت علی بن ابی طالب را به ترتیب از پنج نفر از صحابه نقل کرده است: ابوهریره، براء ابن عازب (دو روایت)، زید بن ارقم، بریدة بن حصیب، و ابی سعید خدری.
💮🔸 زيد بن ارقم: عَنْ عَامِرِ بْنِ وَاثِلَةَ أَبِي الطُّفَيْلِ عَنْ زَيْدِ بْنِ أَرْقَمَ قَالَ: کُنَّا مَعَ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيه وَسَلَّمَ فِي حَجَّةِ الْوَدَاعِ فلما کنا بغدير خم أمر بِدَوْحَاتٍ فَقُمِمْنَ ثُمَّ قَامَ فَقَالَ: کَأَنِّي قَدْ دعيت فأجبت و إِنَّ اللّه مَوْلايَ وَأَنَا مَوْلَى کُلِّ مُؤْمِنٍ، وَأَنَا تَارِکٌ فِيکُمْ مَا إِنْ تَمَسَّکْتُمْ بِهِ لَمْ تَضِلُّوا، کِتَابَ اللَّهِ وَعِتْرَتِي أَهْلَ بَيْتِي فإنهما لَن يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ الْحَوْضَ. ثُمَّ أخذ بيد علي فقال: من کنت وَلِيُّهُ فَهَذَا وَلِيُّهُ، اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالاهُ وَعَادِ مَنْ عَادَاه. قال (أبو الطفيل): قُلْتُ لِزَيْدٍ: أَنْتَ سَمِعْتَ هَذَا مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: مَا کَانَ فِي الدَّوْحَاتِ أَحد إِلا وَقَدْ رَأَى بعينه وسمع بأذنه ذلک! ) ..*
🔶ترجمه: زيد بن ارقم نقل مي کند که در حجة الوداع با رسول خدا بوديم، چون به #غدير_خم وارد شديم امر به اطراق کرد، اجابت کرديم، سپس فرمود (به سراي آخرت)دعوت شده ام و اجابت کردم (بزودي از دنيا ميروم).
خدا مولاي من است و من مولاي هر مومني هستم. من بين شما دو چيز به وديعت ميگذارم اگر به آنها تمسک کنيد گمراه نمي شويد، کتاب خدا و عترتم اهل بيتم، اين دو هرگز از هم جدا نمي شوند تا سر حوض ]کوثر[بر من وارد شوند.
سپس دست علي را گرفت و گفت: هر که من وليّ او هستم، اين ]علي[ وليّ اوست، خدايا دوست بدار هرکه او را دوست دارد و دشمن بدار هرکه او را دشمن بدارد.
👈 ابوطفيل از زيد بن ارقم مي پرسد:آيا خودت اين را از پيامبر ص شنيدي؟ زيد پاسخ مي دهم کسي در آنجا ] #غدير_خم[ کسي نبود مگر اينکه با چشم خود واقعه را ديد و با گوش خود شنيد.
📚منبع: انساب الاشراف، تحقیق و تعلیق محمد باقر المحمودی، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، بیروت، ۱۳۹۴ ق، ۵ مجلد،ح ۴۸ ، ج ۲ ، ص ۱۱۰ – ۱
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تعقل در شريعت
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
#غدير_را_مستند_بخوانيم
🛑 قسمت سوم:
🖋📖گزارش واقعه در قديمي ترين #كتب_اهل_سنت
📚کتاب سنن نسائی
🔶امام احمد بن شعیب نسائی خراسانی (۲۱۵-۳۰۳ ) صاحب یکی از صحاح سته #اهل_سنت در کتاب السنن الکبری احادیث متعددی با تصریح به غدیر خم و نیز احادیثی دارای همان محتوا و بدون نام بردن #غدیر_خم ذکر کرده است.
💮🔶روايت عايشه دختر سعد از پدرش
عايشة ابنة سعد عن سعد قال: کنا مع رسول الله ص ، فلما بلغ غدير خم وقف الناس، ثم رد من مضي و لحقه من تخلف، فلما اجتمع الناس اليه قال ايها الناس هل بلغت: قالوا نعم. قال: اللهم اشهد ثلاث مرات يقولها ثم قال: ايهاالناس من وليکم؟ قالوا الله و رسوله ثلاثا ثم اخذ بيد علي فاقامه ثم قال: من کان الله و رسوله وليه فهذا وليه اللهم وال من والاه و عاد من عاداه.*
🔸ترجمه: ما با رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) بودیم وقتی به غدیر خم رسید ، مردم متوقف شدند ، سپس کسانی که رفتند برگشتند و کسانی که نرسيده بودند ملحق شدند. وقتی مردم نزد او جمع شدند ، او گفت ، "ای مردم ، آیا (به شما ) رساندم (رسالتم را)؟" آنها گفتند: بله ، او گفت: خدایا ،شاهد باش. سه بار انرا گفت. سپس او گفت: ای مردم ، ولي شما كیست؟ آنها گفتند : خدا و رسولش. سه بار. سپس دست علی را گرفت وبالا آورد. سپس گفت: هركه خدا و رسول او ولی اوست ، پس این ولی اوست ، خدايا دوست بدار آن که او را دوست دارد، و دشمن بدار آن که او را دشمن ميدارد.
💮👈جمع بندي 1:
بر أساس منابع اهل سنت ميتوان با اطمينان گفت که پيامبر ص در حجة الوداع در غدير خم حداقل اين دونکته را با پيروان خود در ميان گذاشته است:
1⃣نکته اول. 🌴 من بين شما دو چيز گرانبها به وديعه ميگذارم: #کتاب_خدا و #عترت یا اهل بیتم را. 🌴
2⃣نکته دوم: 🌴هر که من #مولای او هستم #علی هم مولای اوست🌴.
📚السنن الکبری للنسائی، اشرف علیه شعب الارنووط، حققه و خرج احادیثه حسن عبدالمنعم سلبی، مؤسسة الرسالة، بیروت،
۱۴۲۱ ق، ۱۲ جلد. ح ۸۴۲۷ ، ج ۷ ، ص ۴۴۳ ؛
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تعقل در شريعت
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
#غدير_را_مستند_بخوانيم
🛑قسمت چهارم:
#جزيياتي از #واقعه_غدير
♦ 1. زمان ماجراى غدیر
در مورد تاریخ غدیر تمامى منابع در اینکه این روىداد هیجدهم ذىحجه سال دهم هجرت اتفاق افتاد، اتحاد نظر دارند.
بر اساس گزارشها به نظر مى رسد که تجمع هنگام ظهر که گرمترین زمان روز است، صورت گرفته است . محاسبات نشان مى دهد که غدیر در اواخر اسفندماه روى داده است.
♦ 2. مکان غدیر
در منابع تاریخى بیشتر فاصله غدیر تا #جحفه گزارش شده است؛ به عبارتى از آنجا که جحفه مکان شناخته شده اى بوده، سعى شده است تا غدیر با جحفه شناسانده شود.
یاقوت حموى مى نویسد:
غدیر بین مکه و مدینه است و تا جحفه، دو مایل فاصله دارد.
طبرسى روایتى دارد که طبق آن، غدیر سه مایل قبل از جحفه واقع شده است. ابن جوزى فاصله غدیر تا جحفه را یک مایل گزارش کرده است.
✅ حال باید دید #جحفه کجاست؟❓
محقق کتاب الغارات در معرفى جحفه مى نویسد: جحفه روستاى بزرگى بوده که در مسیر مدینه به مکه واقع است و فاصله آن از مکه چهار منزل است. جحفه محل میقات اهل مصر و شام است اگر به مدینه نروند. فاصله جحفه تا مدینه شش منزل، و فاصله جحفه تا غدیر دو مایل است.
🔸در نقشه هاى امروزى عربستان شهر رابغ کاملاً پیداست که در کنار دریاى سرخ واقع شده است. این شهر فاصله کمى با محل غدیر دارد. بر اساس گزارشها، مسجدى در این شهر قرار دارد که به مسجد غدیر مشهور است.
❓ نکته پایانى در این بخش این است که چرا پیامبرص #غدیر را انتخاب نمود.
در پاسخ این سؤل 👈دو احتمال وجود دارد:
1⃣ احتمال اول، اینکه پیامبر از سوى خداوند مأمور بوده که در اینجا رسالت خود را ابلاغ نمایند؛ به عبارت دیگر، این مکان از سوى خداوند انتخاب شده است.
2⃣احتمال دوم، که به اشتباه شهرت هم پیدا کرده ، این است که غدیر، محل تقسیم راهها و به اصطلاح «مفترق الطرق» بوده و مسافران هر منطقه اى از اینجا راه خود را جدا نموده و به شهر خود مى رفتند.
🔸البته باید بدانیم که آن روز قلمرو نفوذ اسلام شبه جزیره عربستان بود و فراتر از آن نرفته بود. هنوز مناطق عراق، شامات و مصر مسلمان نبودند. از این گذشته، با دقت نظر در وضعیت جغرافیایى غدیر چنین به دست مى آید که غدیر یا همان #جحفه اصلاً مفترق الطرق نبوده و چنین وضعیتى نداشته است.
🌴⭕️ همانطور که در نقشه ملاحظه مى شود مسیر مردم عراق از شمال شرقى مکه، مسیر مردم طائف از جنوب شرقى مکه و مسیر مردم یمن از جنوب مکه است. مسیر شمال غربى مدینه که به غدیر منتهى مى شود تنها مسیر مردم مدینه و اطراف مدینه است.
📒در کتابهاى فقهى در باب حج در این باره بحث شده است که مردم هر منطقه اى از کجا وارد حرم (مکه) شده و محرم مى شوند و طبیعتا خروج آنها نیز از همان راه است. ذات عرق براى عراقى ها، یلملم براى یمنى ها، قرن المنازل براى طایفى ها و جحفه براى قبیله هاى جنوب مدینه و کسانى که نزدیک به مدینه هستند؛
👈یادآورى این نکته، ضرورى است که بیشترین جمعیت حاضر در مراسم حج، از مدینه، طائف، یمن و اهالى خود مکه بودند که اكثرا مسافران مدینه از راه جحفه عبور مى کردند.
🔖نقل از مقاله "بررسى تعداد جمعیت حاضر در غدیر"
🖊نویسنده: سید جلال امام، تاریخ در آیینه پژوهش 1386 شماره 16
💫کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تعقل در شريعت
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
#غدير_را_مستند_بخوانيم
🛑قسمت پنجم:
#غدیر در کتب قدیمی شیعه
1⃣1-.تاریخ یعقوبی
یعقوبی (احمد بن ابی یعقوب بن جعفر) مورخ شیعی متوفای ۲۸۴ در تاریخ معروف خود آنچه او از خطبه پیامبر نقل کرده است عینا این است:
💮🔶وقام خطیبا وأخذ بید علی بن أبی طالب فقال: ألست أولى بالمؤمنین من أنفسهم؟ قالوا: بلى یا رسول الله! قال: «فمن کنت مولاه، فعلی مولاه، اللهم وال من والاه وعاد من عاداه. ثم قال: أیها الناس أنی فرطکم وأنتم واردی على الحوض، وإنی سائلکم، حین تردون علی، عن الثقلین فانظروا کیف تخلفونی فیهما. وقالوا: وما الثقلان یارسول الله؟ قال: الثقل الأکبر کتاب الله سبب طرفه بیدالله وطرف بأیدیکم، فاستمسکوا به ولاتضلوا، ولاتبدلو. وعترتی أهل بیتی
🌸💮ترجمه: و چون روز حرکت رسید ]پیامبر[ به کعبه درآمده وداع کرد و بدو وحی آمد:
🌸"الیوم أکملت لکم دینکم، وأتممت علیکم نعمتی، ورضیت لکم الاسلام دینا" (مائده ۳ : امروز دین شما را کامل نمودم و نعمت خود را بر شما تمام کردم و دین اسلام را برای شما پسندیدم)🌸
💢شبانه بیرون آمد و رهسپار مدینه شد و در هجدهم ذیحجه بجایی نزدیک جحفه که آن را #غدیر_خم می گفتند رسید و به خطبه خواندن ایستاد و دست علی بن ابی طالب را گرفت و گفت:
❓آیا من از خود مومنان به ایشان سزاوارترنیستم؟ گفتند: چرا ای پیامبر خدا. گفت: پس هر که من #مولای اویم، ﷼علی نیز مولای اوست. خدایا دوستی کن با هرکه او را دوست بدارد و دشمنی کن با هر که با او دشمنی ورزد.
👈سپس گفت: ای مردم اینک من پیش روی شمایم و شما سر حوض (کوثر) نزد من می آئید و البته هنگامی که بر من درآئید درباره دو چیز گرانبها از شما پرسش خواهم کرد. پس بنگرید چگونه پس از من با آن دو رفتار میکنید. گفتند ای رسول خدا آن دو چیزگرانبها چیست؟ گفت: ثقل اکبر قرآن است وسیله ای که یک سر آن بدست خدا و سر دیگر بدستهای شماست. پس بدان چنگ بزنید و گمراه نشوید و دگرگونش نکنید، و ثقل دیگر عترتم، خاندان من.
📚تاریخ یعقوبی، ترجمه محمد ابراهیم آیتی، انتشارات علمی و فرهنگی، تهران، ۱۳۸۲ ، ج ۱ ص ۵۰۸ - ۵۰۹ ،.
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تعقل در شريعت
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
#غدير_را_مستند_بخوانيم
🛑قسمت ششم:
#غدیر در کتب قدیمی شیعه
2⃣-کمال الدین صدوق
محمد بن علی بن الحسین بن بابویه قمی مشهور به شیخ صدوق ( ۳۰۶-۳۸۱ ) صاحب کتاب من لایحضره الفقیه از کتب اربعه شیعه، در کتاب کمال الدین و تمام النعمة، خطبه پیامبر ص در غدیر خم را به دو روایت نقل کرده است:↘️
🌴✅ روايت اول صدوق همان روايتي است که قبلا بلاذري در انساب الاشراف و نسائي در السنن الکبري از زيدبن ارقم نقل کرده بودند، با جزئي تفاوتي در الفاظ حديث.
🌴✅ اما روايت دوم :روایت جابر بن عبدالله انصاری: عن عمرو بن أبی المقدام، عن جعفر بن محمّد، عن أبیه )علیهماالسلام( قال: أتیت جابر بن عبد الله فقلت: أخبرنا عن حجّة الوداع، فذکر حدیثاً طویلاً، ثمّ قال: قال رسول الله )ص(: إنّی تارک فیکم ما إن تمسکتم به لن تضلّوا بعدی کتاب الله وعترتی أهل بیتی، ثمَّ قال: اللّهمّ اشهد ثلاثاً .*
🔸ترجمه: عمرو بن أبي المقدام از امام صادق ع و ايشان از امام محمد باقر ع نقل ميکند: نزد جابر بن عبدالله انصاري رفتم و از او خواستم درباره حجة الوداع ما را باخبر سازد. جابر حديث طويلي ذکر کرد، سپس گفت: پيامبر گفت: من در ميان شما چيزي باقي ميگذارم که اگر به آن تمسک کنيد هرگز بعد از من گمراه نشويد،کتاب خدا و عترتم اهل بيتم. سپس سه بار گفت: خدايا شاهد باش.
🔶🔷 نکته مهم روايت صدوق اين است که وي اين حديث را مسندا از امام صادق ع و ايشان به نقل از امام باقر ع از جابر بن عبدالله انصاري نقل کرده است.
🌴👈 در حقيقت اين نخستين #سند_خطبه_غدير_خم است که از طريق ائمه اهل بيت در کتب شيعه روايت شده است.
*📚شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، تصحیح علی اکبر غفاری، مؤسسة النشرالاسلامی، قم، ۱۴۲۹ ق، ، باب ۲۲ ، ح ۵۳ ، ج ۱ ص ۲۶۸ .
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تعقل در شريعت
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
#غدير_را_مستند_بخوانيم
🛑قسمت هفتم:
جمع بندی #غدیر در کتب قدیمی شیعه و سنی
✅ در کتب منتخب شیعی که مستندات خطبه غدیر خم را آورد ه اند مجموعا روایت پنج نفر از صحابه ای که مستقیما خطبه را از زبان پیامبر شنیده اند به چشم میخورد:
↩️گونه اول: چهار روایت در امالی طوسی: زید بن ارقم، ابوسعید خدری، انس بن مالک، و انشاد علی بن ابی طالب؛
↩️گونه دوم: روایت امام محمد باقر )ع( از جابربن عبدالله انصاری )کمال الدین صدوق؛
↩️گونه سوم: روایت عامر بن واثلة از زید بن ارقم (کمال الدین صدوق).
البته اختلاف جزئی عبارتی در هر روایت را نباید فراموش کرد.
🔷 در مقایسه با #خطبه_غدیر_خم به روایت اهل سنت هر سه گونه مشابه دارد.
⏪گونه اول: مسند احمد بن حنبل،سنن ابن ماجه ، انساب الاشراف بلاذری، سنن ترمذی و سنن نسائی؛
⏪گونه دوم: مسند احمد بن حنبل، صحیح مسلم و سنن ترمذی؛
گونه سوم: انساب الاشراف بلاذری و سنن کبرای نسائی.
🔶🔶🔶 در مجموع در دوازده کتاب اقدم معتبر سنی و شیعه در نقل مستند خطبه غدیر خم پیامبر (ص) بین سنی و شیعه اتفاق نظر کامل است!👏👏👏
🌴✅ متن خطبه غدیر خم پیامبر ص که میتوان گفت در آن مقطع تاریخی یادشده و بر أساس کتب منتخب معتبر اقدم با کمی تسامح در متن مورد اتفاق تشیع است عبارات زیر است:
🔶🔷 قال رسول الله )ص( فی حجة الوداع فی غدیر خم کأنّی قد دعیت فأجبت، إنّی ترکت فیکم الثقلین، ما إن تمسکتم به لن تضلوا أبدا، أحدهما أکبر من الاخر، کتاب الله وعترتی أهل بیتی، فانظروا کیف تخلفونی فیهما، فإنّهما لن یفترقا حتّى یردا علیّ الحوض، ثمّ قال: ألست أولى بالمؤمنین من أنفسهم؟ قالوا: بلى یا رسول الله، فأخذ بید علی، فقال: من کنت مولاه فهذا علی مولاه، اللهم وال من والاه، وعاد من عاداه، وانصر من نصره، واخذل من خذله
هریک از عبارات این خطبه شناسنامه مشخصی در کتب یادشده دارد.
💮💠 بر أساس منابع منتخب که اقدم کتب معتبر سنی و شیعه بودند میتوان گفت:
1⃣-رسول خدا )ص( یقینا در حجة الوداع در غدیر خم در حضور انبوه مسلمانان خطبه خوانده است.
2⃣-مفاد اصلی این خطبه یقینا درباره ولایت علی بن ابی طالب )ع( بوده است.
3⃣-علاوه بر آن مطمئنا پیامبر درباره ثقلین - کتاب خدا و عترت و اهل بیتش – در حجة الودع بیش از یک بار سخن گفته از جمله در #غدیر_خم. یقینا مسلمانان خطبه پیامبر )ص( در این دومحور را شنیده اند.
🌴👌👌بنابراین در اصل صدور #خطبه در حد فوق کمترین تردیدی نیست.
📚برگرفته از تحقيق حجت الاسلام محسن كديور با عنوان بازخوانی خطبه غدیر خم
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تعقل در شريعت
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
#غدير_را_مستند_بخوانيم
🛑قسمت هشتم :
#جزيياتي از #واقعه_غدير.
🔸3. تعداد جمعیت حاضر در غدیر
3ـ1. بررسى اجمالى روایات مختلفى که به نوعى تعداد جمعیت حاضر در غدیر را گزارش کرده اند:
3ـ1ـ1. هزار و سیصد نفر
کمترین جمعیتى که در این مورد گزارش شده 1300 نفر است. ابن شهرآشوب روایتى از امام باقر علیهالسلام نقل کرده که طبق آن، پیامبر صلىاللهعلیهوآله در روز غدیر در حضور 1300 نفر، جمله «من کنت مولاه فهذا على مولاه» را مطرح نمود.
3ـ1ـ2. ده هزار نفر
اما دسته دیگرى از روایات، تعداد ده هزار نفر را گزارش کرده اند
👈. عیاشى ذیل آیه 67 سوره مائده از امام صادق علیهالسلام نقل مىکند: من تعجب مى کنم از اینکه شخص با آوردن دو شاهد حقش را مى گیرد، اما على بن ابىطالب علیهالسلام با ده هزار شاهد حقش ضایع شد.
🔸3ـ1ـ3. هفده هزار نفر
نویسنده کتاب جامع الاخبار طبق نقلى، جمعیت حاضر در غدیر را هفده هزار نفر دانسته است. وى مىنویسد: دوازده هزار نفر از یمن و پنج هزار نفر از مدینه همراه رسول اکرم صلىاللهعلیهوآله بودهاند
🔸3ـ1ـ4. هفتاد هزار نفر
طبرسى تعداد افرادى را که همراه پیامبر ص از مدینه و اطراف آن خارج شدهاند، هفتاد هزار نفر ذکر کرده است
🔸3ـ1ـ5. نود هزار نفر
عبدالملک عاصمى شافعى از نویسندگان اهل سنت مى نویسد: پیامبر براى حجه الوداع از مدینه خارج شد، در حالى که نود هزار یا 114 هزار نفر همراه وى بودند
🔸3ـ1ـ7 یکصد و بیست هزار نفر
در نهایت، گزارشى از ابن جوزى است که جمعیت حاضر در غدیر را 120 هزار نفر دانسته است
👈اما نکته بسیار مهم این است که بیشترین تعداد جمعیت حاضر در غدیر، طبق روایاتى که در منابع پنج قرن اولیه آمده، هفده هزار نفر گزارش شده است. رقمهاى بالاتر مربوط به بعد از قرن پنجم است.
💢👈در بین ده روایتى که در آنها به جمعیت غدیر اشاره شده به نظر مىرسد روایت عیاشى از امام صادق ع كه خارج شوندگان از مدینه را پنج هزار نفر دانسته، مدرک و سندى براى رسیدن به عدد نزدیک به واقع است
شواهدى که ما را در انتخاب روایت عیاشى کمک مىکند تا آن را به عنوان سند بحث خود قرار دهیم از این قرارند:
1. منبع روایت: تفسیر عیاشى به عنوان منبعى کهن و پذیرفته شده نزد شیعه است. نیز در مقایسه با منابع دیگر، از لحاظ زمانى مقدمتر است.
2. تأیید روایت: ابن شهرآشوب و شیخ حرّ عاملى نیز همین روایت را نقل مىکنند
3. شأن نزول: عیاشى این روایت را ذیل آیه ابلاغ آورده که نزد شیعه کاملاً پذیرفته شده است.
4. منطق شمارش: در این روایت، پنج هزار نفر از مدینه و پنج هزار نفر از مکه دانسته شده است.
5-حاضران در مکه هنگام حجه الوداع
قول رایج در میان منابع اهل سنت این است که جمعیت حاضر در مکه در حجه الوداع چهل هزار نفر بوده اند.البته اقوال دیگرى نیز هست که مىتوان به هفتاد هزار، نود هزار، یکصد هزار، 114 هزار، 120 هزار و در نهایت 130 هزار نفر اشاره کرد.
به نظر مىرسد که در این اقوال، بسیار مبالغه شده است. ما، در بحث تحمل جمعیت گفتیم که حضور این تعداد زائر بسیار بعید مى نماید. با توجه به اینکه بیشتر نقلها چهل هزار نفر را گزارش کرده اند به نظر مى رسد با قدرى تسامح مى توان آن را پذیرفت.
💢⬅️ نتیجه
با توجه به موقعیت جغرافیایى غدیر، روشن شد که محور و هسته اصلى حاضران در غدیر، اهالى مدینه و بقیه از قبایل اطراف مدینه و چه بسا قبایل شمالى نجد بوده اند. نیز بر اساس مباحثى که درباره جمعیت مدینه(بين 25 تا 30هزار نفر) گفته شد، معلوم شد که مدینه ظرفیت فرستادن حدود پنج هزار نفر را به مکه داشته است. از این رو با تمسک به روایت عیاشى که پنج هزار نفر از حاضران در غدیر را مدنى مىداند و همچنین گزارش جامع الاخبار، به این نتیجه مىرسیم که حدود پنج هزار نفر از اهالى مدینه و تعدادى نیز از قبایل اطراف در غدیر حاضر بوده اند.
📂نقل از مقاله "بررسى تعداد جمعیت حاضر در غدیر"
نویسنده: سید جلال امام، تاریخ در آیینه پژوهش 1386 شماره 16
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تعقل در شريعت
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━┛
#غدير_را_مستند_بخوانيم
🛑 قسمت نهم :
#جزيياتي از واقعه غدير
✅ چهار اشتباه مشهور در جزييات حادثه #غدير_خم
1⃣-گفته ميشود غدير سه راهي بوده است كه همه حجاج تا انجا امده اند. اينگونه نيست. غدير در نزديكي جحفه يكي از ميقات هاي حجاج است. مسیر مردم عراق از شمال شرقى مکه، مسیر مردم طائف از جنوب شرقى مکه و مسیر مردم یمن از جنوب مکه است. مسیر شمال غربى مدینه که به غدیر منتهى مى شود تنها مسیر مردم مدینه و اطراف مدینه است.
ميقات ذات عرق براى عراقى ها، یلملم براى یمنى ها، قرن المنازل براى طایفى ها و جحفه براى قبیله هاى جنوب مدینه و کسانى که نزدیک به مدینه هستند؛مقرر شده است. لذا اكثرا مسافران مدینه از راه جحفه عبور مى کردند.
3⃣-گفته ميشود جمعيت روز #غدير_خم ،100 هزار نفر بوده در حاليكه ميتوان اين جمعيت را حدكثر تعداد حجاج ان سال دانست و لذا در غدير كه در راه بازگشت به مدينه است، جمعيت كمتري حضور داشته اند.
3⃣-بعضی خواص و عوام اصرار دارند بگویند آیه سوم سوره مائده:
🌴«الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا»🌴 در روز #غدیر نازل شده، در حالی که همه شواهد میگوید کل سوره مائده به شکل دفعی و ۱۰ روز قبل از غدیر نازل شده است.کهنترین خبری که میگوید سوره مائده دفعی نازل شده، در تفسیر «عیاشی» آمده است و مُناقِض هم ندارد.
سوره مائده به شکل دفعی و تمام و کمال در روز هشتم ذیالحجة سال ۱۰ هجری بر پیامبر(ص) نازل شد و رسول خدا آیات آن را برای مردم قرائت کردند تا به این آیه رسیدند:«إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا الَّذِينَ يُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَهُمْ رَاكِعُونَ؛ ولى شما تنها خدا و پيامبر اوست و كسانى كه ايمان آوردهاند همان كسانى كه نماز برپا مى دارند و در حال ركوع زكات میدهند»، مردم از پیامبر(ص) مصداق خواستند و ایشان گفتند باید به مسجدالحرام برویم.
چند تن از صحابه پیامبر(ص) به همراه ایشان به مقابل مسجدالحرام رسیدند، مستمندی را دیدند که انگشتر عقیق به دست گرفته و میخواهد به مردم بفروشد، از او پرسیدند این نگین را چه کسی به تو بخشیده است، او هم با دست، علی(ع) را نشان داد که مشغول نماز بود، آنگاه پیامبر(ص) تکبیر گفتند و خبر دادند که مصداق آیه مشخص شد؛.
حضرت علی(ع) در سال ۱۰ هجری از سوی پیامبر(ص) به انجام مأموریتهایی در یمن فرستاده شده بود و در موسم حجةالوداع خود را از یمن به مکه مکرمه رساند، در حالی که از یمن، دیار عقیق، انگشتری برای خود خریده و به دست کرده بود. کتاب کهن«طَی والنَّشر» دو روایت یکی از حذیفة بن الیمان و یکی هم از عمار یاسر نقل کرده است که علی(ع) در مسجدالحرام در حال نماز مستحبی بود، گدا آمد و امیرالمؤمنین انگشتر را به او هدیه کرد، این اتفاق روز ترویه یعنی هشتم ذیالحجة، روز نزول سوره مائده و ۱۰ روز قبل از غدیر رخ داده است.
اگر به تمام آیات سوره مائده به شکل مجموعهای منسجم و متحد که دفعی نازل شده است، نگریسته شود، مشخص میشود که مردم آمادگی لازم را در روزهای قبل ازغدیر برای اعلام ولایت امیرالمؤمنین(ع) کسب کرده بودند.
البته با توجه به نقلهاي نزول ايه در روز غدير، شايد بتوان احتمال داد كه اين ايه دو بار نازل شده است.
4⃣-گفته ميشود كه آيه ((سال سائل بعذاب واقع ....)) بعد از حادثه غدير نازل شد. طبق اين نقل بعد از وقوع غدير ،خبر به شهرهاى عرب رسيد از آن جمله خبر به گوش نعمان بن حارث فهرى رسيد، از ديار خود حركت نموده به نزد رسول خدا ص مشرف شد و عرضه داشت : به ما دستور دادى كه به ((لا اله الا الله )) اعتراف كنيم ، و نيز به اينكه تو رسول خدايى شهادت دهيم ، و دستور دادى جهاد كنيم ، حج بجاى آوريم ، روزه بگيريم ، نماز بخوانيم ، و ما هم قبول كرديم ، آيا به اين مقدار راضى نشدى تا اينكه اين پسر را به خلافت نصب نموده گفتى : ((من كنت مولاه فعلى مولاه ))حال بگو بدانم اين از ناحيه خودت بود و يا از ناحيه خداى تعالى ؟ فرمود: به آن خدايى سوگند كه به جز او معبودى نيست ، اين دستور از ناحيه خدا بود. نعمان بن حارث برگشت ، در حالى كه مى گفت : ((بار الها اگر اين سخن حق است و از ناحيه تو است پس سنگى از آسمان بر سر ما ببار)) همينكه سخنش تمام شد خداى تعالى با سنگى آسمانى بر سرش كوبيد و او را در جا كشت ، و اين آيه را نازل فرمود: ((سال سائل بعذاب واقع )).
👈اينكه اين ايه انجا نازل شد، درست نيست. زيرا كل سوره معارج در مكه نازل شده است. ممكن است پيامبر يا اصحاب بعد از وقوع حادثه بالا، ايه "سال سائل بعذاب واقع" را تلاوت كرده باشند كه نوعي تطبيق است نه شان نزول.
🎙برگرفته از سخنراني و مصاحبه ايت الله محمد هادي يوسفي غروي، مولف مجموعه موسوعة التاريخ الإسلامي.
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
@quranpuyan
🌺💐با سلام به مخاطبان عزیز
💮🔶فهرست #موضوعات ارايه شده در بخش #پرسشوپاسخقرآنی در کانال قران پويان در سال 1400 بشرح زیر بوده است:
علاقمندان جهت مطالعه هر یک از موضوعات میتوانند، روی #هشتگ مربوطه کلیک نمایند.👇
🌐 #علم_غيب پيامبران و امامان از منظر قران: ايا به هر غيبي دسترسي دارند؟ يا محدود است؟
💮 #اخلاق_سياسي در قرآن و روايات (25قسمت)
🌐ايا در زمينه مسايل #سياسي مثل انتخابات هم بايد از #علماي_ديني و فقها #تقليد كرد؟ ايا شركت در انتخابات، #تكليف_شرعي است؟
💮#صله_رحم در قرآن، احسان به خویشان و اقوام .
🌐#مرتد کیست؟ آیا از نظر قرآن ،مرتد بايد اعدام شود؟جزاي مرتد از نظر قران چيست؟
💮 #حج و #كعبه در قرآن. شامل مباحث👇👇
(🌸آیات #عرفات در قرآن
💞آیات #مشعر در قرآن
🌸فلسفه #احکام_حج در قرآن
💞 #منا و ٫تشریق در آیات قرآن
🌸 #سعی_صفا_و_مروه در آیات قرآن
💞تراشیدن سر و #قربانی کردن در آیات قرآن
💞 #محرمات_احرام حج در آیات قرآن)
🌐#غدير_را_مستند_بخوانيم
💮توضيحاتي پيرامون ايه #اكمال و آيه #تبليغ
🌐اشتباهات ما در موضوع #حجاب
💮 مروری بر مسئولیت مردم، #علما و تحلیل سکوت انها در
#خطبه_امامحسین ( ع) در منا
🌐 مروري برزندگی و اندیشهها و اثار مرحوم علامه محمدرضا #حکیمی
💮آيا رواياتي كه در #خواص_سورههاي_قران بيان شده، معتبر است؟
🌐منظور از #ايام_نحس_در_قرآن چيست؟ ايا بعضي روزها ذاتا، نحوست دارند؟
🌐 #احادیث_جعلی، نمونهها، ریشه ها و واکنشها در 39قسمت
🌐#احادیث_جعلی،پديده #ارجاع_به_كتب_خيالي__و_ساختگي
🌐مجازات #زنداندر_اسلام : آيا اسلام با زنداني كردن مجرمان، موافق است يا مخالف؟
🌐انديشههاي #مدرس را بهتر بشناسيم.
💮گفتگو با #علامه_سید_محمدحسین_فضل_الله دربارهی #زن در قرآن
🌐نظر قران در خصوص #تعدد_زوجات و #چندهمسری:ایا مردان میتوانند تا #4_زن اختیار کنند؟
💮 #فلسفه_خاص_اسلام درباره #حقوق_خانوادگی: (شهيد استاد مطهري) که شامل مباحث زیر میباشد👇👇
#حقوق_خانوادگی_زن_ومرد
#تساوی_یا_تشابه
#تشریع احکام
#حقوق_انسانی_زن
#تفاوتهای_زن_ومرد
#مهر درقرآن
#قرآن_و_استقلال_اقتصادی_زن:
#نفقه درقران
#ارث_در_قرآن
#طلاق در قران
@quranpuyan
هدایت شده از قران پویان
🌺💐با سلام به مخاطبان عزیز
💮🔶فهرست #موضوعات ارايه شده در بخش #پرسشوپاسخقرآنی در کانال قران پويان در سال 1400 بشرح زیر بوده است:
علاقمندان جهت مطالعه هر یک از موضوعات میتوانند، روی #هشتگ مربوطه کلیک نمایند.👇
🌐 #علم_غيب پيامبران و امامان از منظر قران: ايا به هر غيبي دسترسي دارند؟ يا محدود است؟
💮 #اخلاق_سياسي در قرآن و روايات (25قسمت)
🌐ايا در زمينه مسايل #سياسي مثل انتخابات هم بايد از #علماي_ديني و فقها #تقليد كرد؟ ايا شركت در انتخابات، #تكليف_شرعي است؟
💮#صله_رحم در قرآن، احسان به خویشان و اقوام .
🌐#مرتد کیست؟ آیا از نظر قرآن ،مرتد بايد اعدام شود؟جزاي مرتد از نظر قران چيست؟
💮 #حج و #كعبه در قرآن. شامل مباحث👇👇
(🌸آیات #عرفات در قرآن
💞آیات #مشعر در قرآن
🌸فلسفه #احکام_حج در قرآن
💞 #منا و ٫تشریق در آیات قرآن
🌸 #سعی_صفا_و_مروه در آیات قرآن
💞تراشیدن سر و #قربانی کردن در آیات قرآن
💞 #محرمات_احرام حج در آیات قرآن)
🌐#غدير_را_مستند_بخوانيم
💮توضيحاتي پيرامون ايه #اكمال و آيه #تبليغ
🌐اشتباهات ما در موضوع #حجاب
💮 مروری بر مسئولیت مردم، #علما و تحلیل سکوت انها در
#خطبه_امامحسین ( ع) در منا
🌐 مروري برزندگی و اندیشهها و اثار مرحوم علامه محمدرضا #حکیمی
💮آيا رواياتي كه در #خواص_سورههاي_قران بيان شده، معتبر است؟
🌐منظور از #ايام_نحس_در_قرآن چيست؟ ايا بعضي روزها ذاتا، نحوست دارند؟
🌐 #احادیث_جعلی، نمونهها، ریشه ها و واکنشها در 39قسمت
🌐#احادیث_جعلی،پديده #ارجاع_به_كتب_خيالي__و_ساختگي
🌐مجازات #زنداندر_اسلام : آيا اسلام با زنداني كردن مجرمان، موافق است يا مخالف؟
🌐انديشههاي #مدرس را بهتر بشناسيم.
💮گفتگو با #علامه_سید_محمدحسین_فضل_الله دربارهی #زن در قرآن
🌐نظر قران در خصوص #تعدد_زوجات و #چندهمسری:ایا مردان میتوانند تا #4_زن اختیار کنند؟
💮 #فلسفه_خاص_اسلام درباره #حقوق_خانوادگی: (شهيد استاد مطهري) که شامل مباحث زیر میباشد👇👇
#حقوق_خانوادگی_زن_ومرد
#تساوی_یا_تشابه
#تشریع احکام
#حقوق_انسانی_زن
#تفاوتهای_زن_ومرد
#مهر درقرآن
#قرآن_و_استقلال_اقتصادی_زن:
#نفقه درقران
#ارث_در_قرآن
#طلاق در قران
@quranpuyan