از #روزه_فقهی تا #روزه_اخلاقی_معنوی 🛑قسمت دوم ❓سئوال اين بود كه آیا با #روزه_فقهی آن مقام #پارسایی که در #قرآن مجید هدف روزه ذکر شده بود حاصل می شود؟ ↩️گفته شد كه هیچ یک از مواردی که پیامبر(ص) به عنوان #مبطل روزه بیان فرمودند با مبطلاتی که در فقه آمده است منطبق نیست، 🌴پیامبر خدا(ص) می فرماید: «خداوند می فرماید: کسی که جوراح و اندامهایش از #حرام های من #روزه ندارد، مرا چه حاجت که به خاطر من از خوردن و آشامیدن خودداری ورزد» 📚(گزیده میزان الحکمه، ص 462) 🌴و امام علی(ع) می فرماید: «روزه دوری کردن از حرام هاست؛ همان طور که آدمی از خوردن و آشامیدن خودداری می کند» 📚(بحار الانوار، ج96، ص294) 🌹و حضرت زهراء(س) می فرماید:«اگر روزه دار #زبان و #گوش و #چشم و اعضا و #جوارح خود را #نگه_ندارد، #روزه به چه کارش می آید» 📚(دعائم الاسلام، ج1، ص268). 👈 امام علی(ع) می فرماید: «چه بسیار روزه دارانی که از روزه خود جز گرسنگی و تشنگی بهره ای نمی برند و چه بسیار شب زنده دارانی که از قیام شبانه خود جز بی خوابی و خستگی ثمره ای نمی گیرند. پس خوشا به حال خواب هوشمندان و افطارشان» 📚 (نهج البلاغه، حکمت 145). پس روزه فقهی تنها پوست و ظاهر است و محتوا فراتر از فقه است. مطابق فقه اگر کسی به #ظاهر_روزه داشته باشد و مبطلات فقهی را که گفته شد انجام ندهد و از صبح تا شب #دروغ بگوید و #غیبت کند و تهمت و #بهتان بزند و خون بریزد و دزدی کند و ... باز روزه او به لحاظ فقهی صحیح است و تکلیف خود را انجام داده است، اما از نگاه بالاتر، که نگاهی اخلاقی و معنوی است، چنین روزه ای هیچ ارزشی ندارد. ♦آنچه بیان شد #منحصر در #روزه نیست. عبادات دیگر نیز همین وضعیت را دارند. #نماز_فقهی تعریف و اجزاء و مبطلاتی دارد که با نماز اخلاقی و معنوی متفاوت است. نماز به فرموده رسول خدا(ص) نور مومن و ستون دین است 📚(نهج الفصاحة، ص545) و مایه نزدیکی هر پرهیزگاری به خداوند است (همان، ص546). 🌱 اما همین #نماز ممکن است اثر عکس داشته باشد و انسان را از خدا دور کند. پیامبر(ص) می فرماید: هر کس نمازش او را از فحشاء و منکر باز ندارد این نماز باعث دوری اش از خدا می شود» 📚(همان، ص542). 👈 آن حضرت می فرماید: «خداوند به من وحی فرمود که به مردم هشدار بده که کسی که یکی از بندگان من برگردن او حقی داشته باشد و به او ظلمی کرده باشد وارد هیچ یک از خانه های من نشود، زیرا تا زمانی که در پیشگاه من به نماز ایستاده، اورا لعنت می کنم، مگر اینکه آن حق را بازگرداند» (بحارالانوار، ج84، ص249). 👈همچنین آن حضرت می فرماید یکی ازکسانی که نمازش پذیرفته نیست #پیشوا و رهبر #قومی است که با آنان نماز می خواند، در حالی که مردم از او #راضی_نیستند (مکارم الاخلاق، ج2، ص324) و می فرماید کسی که #غیبت کند تا چهل شبانه روز خداوند نه نمازش را می پذیرد و نه روزه اش را، مگر اینکه غیبت شونده او را ببخشد 📚(جامع الاخبار، ص412). و 🌴امام صادق(ع) می فرماید: هرکس به پدر و مادر خود، گرچه به وی ستم کرده باشند، دشمنانه نگاه کند، خداوند نمازش را نمی پذیرد (الکافی، ج2، ص349). اینها نمونه هایی از سخنان بزرگان دین است که مطابق آنها نماز به واسطه تجاوز به حقوق مردم یا عدم رعایت اخلاقیات باطل می شود و ارزش خود را از دست می دهد، در حالی که در فقه هیچ یک از اینها نماز را باطل نمی کند. از سوی دیگر همه ارزش #نماز به این است که مشتمل بر #یاد_خداست: «اقم الصلاة لذکری» (طه/14) نماز را به خاطر یاد من به پا دار. حال اگر کسی از اول تا آخر نماز به یاد خدا نباشد، بلکه در فکر امور #شیطانی باشد و برای تضییع حقوق دیگران و فساد در زمین نقشه بکشد باز نماز او به لحاظ فقهی صحیح است. آری اگر نماز معراج مومن است و رحمت الهی را فرود می آورد 📚(غررالحکم، ح2214) و کبر را از بین می برد (بحار الانوار، ج82، ص209؛ امالی الطوسی، ص296) و انسان را به خدا نزدیک می کند 📚(الخصال، ص620) 👈و بالاخره اگر نماز جلو فحشا و منکر را می گیرد (عنکبوت/45) و انسان را پارسا می سازد، #نماز_فقهی نیست، بلکه نماز فقهی ممکن است خودش گناه باشد و همان طور که در احادیث آمده بود، خودش باعث لعنت خداوند شود. همین سخن درباره حج و دیگر عبادات نیز وجود دارد. 🖌دكترعبدالرحيم سليماني 💫ادامه دارد کانالِ قرآن‌پویان تدبر در قرآن ،تفقه در دين ┏━━🌹💠🌹━━┓ 🆔@quranpuyan ┗━━🌹💠🌹━━┛

از #روزه_فقهی تا #روزه_اخلاقی_معنوی 🛑قسمت سوم: ⭕️معادل شدن #اسلام با #فقه_اصغر، #انحرافي عظيم ❓❓سئوال اين بود كه آیا با #روزه_فقهی آن مقام #پارسایی که در قرآن مجید هدف روزه ذکر شده بود حاصل می شود؟ گفته شد كه هیچ یک از مواردی که پیامبر(ص) به عنوان #مبطل روزه بیان فرمودند با مبطلاتی که در فقه آمده است منطبق نیست و بيان شد اين امر منحصر به روزه نيست و در ساير عبادات مانند نماز هم مشاهده ميشود. در واقع باید گفت که هر خاصیت و نتیجه و ثمره ای برای هر عبادت وجود داشته باشد، حتما آن نتیجه از آنِ روح آن عبادت است و نه بدن آن. این در حالی است که فقه متکفل درست کردن بدن اعمال عبادی است و درباره روح آن ها باید در جای دیگری بحث شود. اما جای آن کجاست؟ #فقه در ابتدا معنای دیگری داشت و این کلمه در آیات و روایات معنای متداول امروزی را ندارد. امروزه کلمه فقه به معنای علمی است که به استنباط و بیان احکام عملی فرعی می پردازد، اما این واژه در معنای اولیه آن و نیز در متون اصلی اسلامی به معنای اسلام شناسی است که شناخت همه ابعاد دین را در بر می گیرد. 👈 در واقع فقه در معنای اولیه آن دو شاخه اصلی داشت که ↩️یکی #فقه_اکبر خوانده می شد و ↩️دیگری #فقه_اصغر که این دومی همان فقه به معنای امروزی آن است. در واقع فقه معنای اولیه خود را از دست داده و مساوی با فقه اصغر گردیده است. فقه اصغر به جسم و بدن عبادت می پردازد و برای بحث از روح آن باید سراغ فقه اکبر رفت. در اینجا لازم است به این نکته اشاره کنیم که مساوی کردن اسلام با فقه به معنای امروزی آن، یعنی همان فقه اصغر، انحرافی بس عظیم است و در واقع به معنای این است که اسلام روح خود را از دست بدهد و تنها جسم و بدن آن باقی بماند. #فقه_اصغر دو بخش دارد ↩️یکی #عبادیات و ↩️دیگری #احکام_اجتماعی. سقف هدف و دستاورد هر دو بخش فقه #عدالت است. اما عدالت به دو معنا به کار می رود که یکی #مضیق تر و دیگری #موسع تر است. عدالت در یک معنا در مقابل ظلم است و در معنای دیگر در مقابل فسق قرار دارد. در واقع این معنای دوم گسترده تر است، چرا که هم در مقابل ظلم به نفس است و هم ظلم به غیر. ولی معنای اول تنها مقابل ظلم به غیر است. 👈هدف نهایی بخش اجتماعی فقه عدالت در مقابل ظلم به دیگران است. پیشتر در نوشتاری تحت عنوان « آرمان دین ، عروج به قله اخلاق» به این بخش پرداخته شد و بیان شد که در واقع این عدالت کف است اما قله کمال انسانی بسیار فراتر از این است. 👌همین نکته درباره بخش عبادیات فقه نیز صادق است. این بخش انسان را از فسق بیرون می آورد. نهایت کاری که این بخش انجام می دهد این است که بدن و پیکر بی روح عبادات را درست می کند. اما باید توجه داشت که اصل دین و همه نقش و کارکرد آن و نیز نقش و کارکرد اجزاء آن به روح آن است و نه به بدن و منحصر کردن دین در فقه به معنای گرفتن #روح از آن و به معنای گرفتن همه نقش و کارکرد آن است. ⭕️حتی اگر دین را مساوی فقه نکنیم ولی بخش عمده یا اصلی آن را فقه بدانیم باز دچار خطایی فاحش و انحرافی عظیم گشته ایم. البته نکته ای دیگر وجود دارد و آن اینکه جدا شدن فقه اصغر از فقه اکبر به معنای جدا شدن شاخه از تنه بوده است. فقه اصغر اگر منطبق بر فقه اکبر نباشد و برگرفته از آن نباشد در واقع بی ریشه و ناسازگار با اصل و تنه است. برای مثال در فقه اکبر از این بحث می شود که خدا عادل است و هیچ حکم و دستوری ظالمانه ندارد. آیا فقیهی می تواند مطابق یک روایت ظنی فتوایی دهد و حکمی برداشت کند که با عدالت خدا ناسازگار باشد؟ به هر حال توقف در فقه اصغر به معنای توقف در مقدمه است. فقه اصغر تنها سکوی پرواز را فراهم می کند. نماز و روزه و دیگر عبادیات در شکل فقهی آنها هیچ یک از آثار و نتایج گفته شده را ندارد. 🌱 این علم وظیفه اش ساختن #بدن و #جسم است و #روح را باید از جای دیگر گرفت. #پرواز به #ملکوتِ معنا و قله اخلاق هر چند به سکوی فقه نیازمند است، اما فراتر از آن است. 🌱🖌این نوشتار را با سخن خداوند متعال آغاز کردیم که می فرمود #روزه برای ایجاد #پرهیزگاری و #پارسایی #واجب شده است. سخنی از رسول خدا(ص) پایان بخش آن است: اگر چندان نماز بخوانید که چون چله کمان شوید، و چندان روزه بگیرید که مانند کمان گردید، خداوند از شما نپذیرد مگر با پارسایی 📚( بحار، ج ۸۴، ص۲۵۸). 💫پایان 🖌دكتر عبدالرحيم سليماني کانالِ قرآن‌پویان تدبر در قرآن ،تفقه در دين ┏━━🌹💠🌹━━┓ 🆔@quranpuyan ┗━━🌹💠🌹━━┛

✳ #رمضان، ماه #تحول_درونی انسان «یا ایها الذین امنوا کتب علیکم الصیام کما کتب علی الذین من قبلکم لعلکم تتقون؛ ای کسانی که ایمان آورده اید! روزه بر شما مقرر شده است، همچنان که بر پیشینیان شما مقرر شده بود، تا شاید که پرهیزگار شوید» (بقره/183). نه تنها هدف روزه، بلکه هدف همه احکام و دستورات دینی و بلکه هدف کل دین #پارسایی انسان هاست. 💫پیامبر خدا(ص) می فرماید: «پایه دین پارسایی است» و می فرماید: «هر چیزی بنیادی دارد و بنیاد ایمان پارسایی است» 📚(کنز العمال، ح7300 و 7284) 💫امام علی(ع) پارسایی را بهترین سنگر و سپر می شمارد و می فرماید: «هیچ سنگری بهتر از پارسایی نیست» و می فرماید: «پارسایی، #سپر است» (نهج البلاغه، حکمت 371 و 4) ❓اما پرسش این است که مگر انسان هدف کدام تیرهاست که نیاز به سنگر و سپر دارد؟ در فرهنگ دینی بزرگ ترین مانع نجات و رستگاری، #گناه است که از آن به حرام یا نافرمانی و مانند آن تعبیر می شود. گناه همراه و قرین #ظلم و ستم است، چه ظلم به خود و چه ظلم به دیگران. در واقع گناه به معنای تضییع حق است، چه حق خدا و چه حق دیگر انسان ها. به هر حال تقوا و پارسایی جلو گناه، یا ظلم، یا تضییع حق را، که مهم ترین مانع رستگاری انسان است، می گیرد. 🔴 امام علی(ع) می فرماید: «پارسایی مانع ارتکاب #حرام ها می شود» و می فرماید: «ریشه پارسایی دوری کردن از گناهان و پرهیز از حرام است» 📚(غرر الحکم، ح1436 و 3097) پارسایی چنان در دین مهم است که هیچ عملی بدون آن ارزش ندارد. خداوند تنها اعمال #پرهیزگاران را می پذیرد (مائده/27). امام علی(ع) می فرماید: «عبادتی که با پارسایی نباشد، خیری ندارد» (المحاسن، ج1، ص65) و امام صادق(ع) می فرماید: «تلاش در عبادت اگر با پارسایی نباشد، سودبخش نیست»📚 (کافی، ج2، ص77) 🔶به هر حال بالاترین درجه و مقام در دین و کمال و سعادت انسان پرهیزگاری و پارسایی است. نتیجه پرهیزگاری و پارسایی را امام علی اصلاح نفس و دین می شمارد: «نتیجه پارسایی درست شدن نفس و دین است» 📚(غرر الحکم، ح4636) 👈پس انسان پارسا و پرهیزگار یعنی انسان صالح، انسانی که همه وظایف الهی و انسانی و اخلاقی خود را انجام می دهد و حدود و مرزها را رعایت می کند و هیچ حقی را پایمال نمی کند و در یک کلمه متخلق به #اخلاق_نیکوست، 💫چنان که امام علی(ع) می فرماید: «تقوا رئیس اخلاق است» 📚(نهج البلاغه، حکمت410) و هدف دین با تمام اصول و فروعش ساختن یک چنین انسانی است. روزه عبادتی از عبادات است که هدفش ساختن انسان هایی پرهیزگار و پارسا است. اما باید توجه داشت که پارسایی و پرهیزگاری هرگز یک امر ظاهری و بیرونی نیست. انسان پرهیزگار انسانی است که درونش متحول شده و ضمیرش آراسته و دلش پیراسته گردیده و به تبع این انقلاب درونی ظاهرش زیبا و خداپسند گشته است. پس این تحول یک #تحول_درونی است که در بیرون و ظاهر، آثار خود را نشان می دهد. اما ظاهری آراسته که از آراستگی درون ناشی نشده باشد نه تنها ارزش ندارد، بلکه چه بسا ضد ارزش باشد؛ چرا که نشان از نفاق و دورویی و ریاکاری می دهد. 💫پیامبر خدا(ص) می فرماید: «خداوند تعالی می فرماید: کسی که جوارح و اندامهایش از حرام های من روزه ندارد مرا چه حاجت که به خاطر من از خوردن و آشامیدن خودداری ورزد» 📚(الفردوس، ج5، ص242؛ به نقل از گزیده میزان الحکمه، ص462) 💫 امام علی(ع) می فرماید: «روزه دوری کردن از حرام هاست، آن گونه که آدمی از خوردن و آشامیدن خودداری می کند» 📚(بحار الانوار، ج96، ص294). 🌹زهرای مرضیه، دخت گرامی پیامبر(ص)، می فرماید: «اگر روزه دار زبان و گوش و چشم و اعضا و جوارح خود را نگه ندارد، روزه به چه کارش می آید» 📚(دعائم الاسلام، ج1، ص268) 👌پس انسان روزه دار با تمام وجودش روزه دار است و در یک ماه تمرین پارسایی و پرهیزگاری می کند تا این امور ملکه او گردد و آنگاه که عید فطر را جشن می گیرد انسانی دیگر شده باشد. اما انسان دیگر شدن تنها و تنها با #اصلاح_درون ممکن است و نه #تزئین_ظاهر. انسانی که روزه گرفته و تمرین #خودسازی کرده همه فریب ها و ریاکاری ها و دروغ ها و خدعه ها را کنار نهاده و پاک و خالص گردیده است و این فلسفه واقعی روزه است. 🎙عبدالرحیم سلیمانی کانالِ قرآن‌پویان تدبر در قرآن، تفقه در دين 🆔@quranpuyan