#كرامتانساني، ذاتي يا اكتسابي،
تفاوتها و آثار
🛑قسمت اول:
💫كليات
🔸کرامت انسانی به معنی بزرگواری و ارزش و حرمت داشتن همه انسانها است.
🌱🔸انواع #کرامت_انسانی
در میان عالمان مسلمان دو دیدگاه وجود دارد که بر اساس آن گروهی معتقد به #کرامت_ذاتی همه انسانها هستند و گروه دیگر آن را #کرامت_اکتسابی میدانند که ناشی از عواملی مانند تقوا و ایمان است.
👈علامه طباطبائی، سید محمدحسین فضلالله، فقیه شیعه، و ابنعاشور، مفسر اهلسنت، قائل به کرامت ذاتی انسان هستند و آن را موجودی برتر از سایر مخلوقات دانسته و مطلق بودنِ کرامت در آیه ۷۰ سوره اسراء را دلیل بر ادّعای خود میدانند.
🔸 به نظر مفسران بر اساس این آیه، امتیاز و ویژگی انسان، عقل و اراده او است که اختصاص به انسان دارد و به وسیله آن خوب را از بد تشخیص داده و سبب برتری او بر دیگر موجودات میشود.
از نظر علامه طباطبائی، این امتیازات شامل همه انسانها (مسلمان و غیرمسلمان) میشود؛ زیرا در غیر این صورت خداوند باید در آیه به مؤمنان اشاره میکرد نه همه انسانها.
👈مفسران دیگری مانند شیخ طوسی، فقیه و مفسر شیعه، و زمخشری، مفسر اهلسنت، قائل به کرامت اکتسابیاند و قابلیتهای بالقوه انسان از جمله تقوا و ایمان را دلیل بر کرامت و برتری او میدانند و بر آنند که ممکن است انسان با انجام اعمال ناشایست برتری خود را از دست بدهد. محمدتقی جعفری، فیلسوف شیعه معاصر، این نوع کرامت برای انسان را اختیاری دانسته و «کرامت ارزشی» مینامد. به نظر علامه جعفری، ارزش نهایی انسان به کرامت اکتسابی است.
عبدالله جوادی آملی و محمدتقی مصباح یزدی، فیلسوف شیعه، نیز کرامت انسان را از نوع اکتسابی میدانند
🌱🌱جایگاه #کرامت انسانی در #فقه
پذیرش کرامت انسانی در استنباط برخی از احکام تأثیرگذار بوده است. به گفته محمدهادی معرفت، فقیه و قرآنپژوه، بسیاری از فتاوای فقهی با توجه مسئله کرامت انسان تبیین شده است؛ مانند شخصی که در کما است و پزشکان از او قطع امید کردهاند اما کرامت انسان اقتضا میکند او را نکشند.
👈 همچنین ناصر مکارم شیرازی، از مراجع تقلید شیعه، معتقد است که از #کرامت_انسان میتوان بهعنوان قاعدهای برای حل مسائل جدید فقهی استفاده کرد.
یوسف صانعی، نیز با پذیرش کرامت ذاتی انسانها، به برابری دیه و قصاص مسلمان و غیرمسلمان و همچنین حرمت #غیبت #غیرمسلمانان قائل شده است.
💻سایت ويكي شيعه
💫ادامه دارد.
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━
#كرامتانساني، ذاتي يا اكتسابي،
تفاوتها و آثار.
🛑قسمت پنجم:
#کرامت_اکتسابی
این نوع از کرامت با کرامت ذاتی انسان متفاوت است.نوع اخیر کرامتی بود که همگان از آن برخوردار بودند و نمیتوانست ملاک ارزش گذاری انسانها باشد.
↩️1.#کرامت_اکتسابی ملاک تفاوت و برتری انسانها
تفاوت انسان ها در برخورداری از کرامت الهی به میزان قرب آنها به خداوند و آن نیز به میزان اطاعت آنها از پروردگارشان بر میگردد. در مرحله اول معیار کرامت الهی اسلام است.آنها که راه حق یافتند و تسلیم خدا شدند بر آنها که بیراهه رفتند از کرامات الهی بیشتری برخوردارند.
معیار تکریم الهی نه جنسیتی خاص و نه نژادی خاص است، نه مال و ثروت و داشتن کاخ و خدم و حشم و امثال این امور است و نه زشتی و زیبایی. چه اینکه این امور مادی زودگذر و فانی هستند و نمیتوانند معیار سنجش افراد در نزد خداوند قرار گیرند.
👈کرامت اکتسابی است که میان انسانها به میزان قابل توجهی فاصله ایجاد میکند. گروهی در پرتو ایمان و عمل صالح و تقوای الهی به کمالات انسانی میرسند و در مقابل گروهی با پشت کردن به ارزشهای انسانی و در پیشگرفتن رویهٔ ظلم و ستم،مصداق:أولئک کالأنعام بل هم أضلّ،
↩️2.تقوا معیار #کرامت_اکتسابی
از آنجا که تقوی صفتی درونی است و از جمله صفاتی است که مدعیان بسیار ولی متصفان اندک دارد،هرکسی از آن بهرهمند نیست.
اين نظر در راستای این آیه شریفه از قرآن است که میفرماید:
🔸یا أیها النّاس إنّا خلقناکم مِّن ذکر و أنثی و جعلناکم شعوباً و قبائل لِتعارفوا إنّ أکرمکم عند اللّه أتقاکم إنّ اللّه علیم خبیر.(حجرات،49/13)
👈این آیه ـ برخلاف آنکه روی سخن در آیات قبل به مؤمنان است و آنها را از رذایل اخلاقی برحذر می دارد ـ مخاطب خود را تمامی مردم قرار می دهد که معیار های کاذب ارزش انسان را زن یا مرد بودن، عضو قبیله خاصی بودن یا سیاه وسفیدی افراد مپندارید، میزان و معیار،تقوای شماست که در نظر خداوند سنجیده می شود.در واقع این آیه بر تمامی تبعیضات کاذب اجتماعی رایج در بین جوامع بشری که انسانهای مستضعف از آن به تنگ آمده اند خط بطلان میکشد.
📒از مقاله #کرامت_انسانی در پرتو قرآن و روایات
🖌نویسندگان: مصطفی سلیمی زارع کاظم قاضی زاده.
💫ادامه دارد
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━
#كرامتانساني، ذاتي يا اكتسابي،
تفاوتها و آثار.
🛑قسمت پایانی :
🔻↩️نظريه #كرامت_اكتسابي
👈در اين نظريه، كرامت انسان مبتني بر #فرد فرد انسانها
متغير است و لذا اين كرامت با #تقوا به دست مي آيد و با اعمال ناشايست از دست ميرود. ادلّه مطرح در اين نظريه شامل موارد ذيل است:
↩️ .قابليت و قوه در عالم طبيعت
برخي معتقدند: خداي متعال، قابليت و قوه آن را در عالم طبيعت براي انسانها قرار داده است و انسان بايد از زمينه و بستري كه حضرت حق براي وي قرار داده نهايت بهره را برده و به #كرامت واقعي دست يابد (مرتضوي، 1386 ،ص18 )
👈 در اين ديدگاه، كرامت، ناظر به صرف قابليتِ
كرامت در عالم طبيعت است؛ يعني اثبات كرامت و والايي و برگزيدگي انسان و شرافت او حتي بر فرشتگان به «صعود» اختياري وي برميگردد.
↩️علامه جعفري دراين باره ميگويد:«خداوند، زمينه ارزش و كرامت را در انسان به وجود آورده است؛ يعني همه نيروها و استعدادهاي مثبت كه به انسان عنايت فرموده، مقتضي ارزش و كرامت و حيثيت است كه مقتضي به وجود آمدن حق #كرامت براي اوست، نه اينكه در همه موقعيتها و شرايط، انسان، شرف ذاتي و كرامت
وجودي داشته باشد» (جعفري، 1379 ،ص350 )
↩️ .تكريم تكويني انسان، مدح فعل خداست نه انسان
👈آيةاالله مصباح در تحليل آيه كرامت بيان ميدارد هدف از مدح انسان، مدح فعل خداست؛ به عبارت ديگر، كرامت انسان از آنِ ذات خداست و نه انسان. او معتقد است كرامتهاي انساني به #كرامت_اكتسابي و به افعال اختياري انسان برميگردد...كرامت و حرمـت ذاتـي تـا وقتـي
اسـت كـه خـوي انسانيّت و شرافت انساني وجود داشته باشد (مصباح، 1380 ،ص 285 )
🔻به نظر او آيه كرامت، چيزهايي را ذكر ميكند كه ارزش اخلاقي براي انسان ندارد؛ يك سلسله نعمتها را بيان ميكند كه به انسان داده و به ديگر موجودات نداده است... اگر انسان فضيلتي هم دارد به اعتبار اين است كه متعلق تكريمهاي الهي است، وگرنه با نظر دقيق هم بايد گفت كه اين كرامت از آن خداست، اما جايي كه پاي افعال اختياري به ميان مي آيد ديگر جاي كرامت
عمومي و همگاني نيست.
(مصباح 1380 ،ص282)
📚كرامت ذاتي انسان در قرآن كريم و چالش فراروي آن/ سلمان پور، مهريزي و ايازي
http://quranpuyan.com/yaf_postst2869_mrd-z-khrmn-bny-dm-chyst--y-nsn-jnshyn-khd-dr-zmyn-st.aspx
کانالِ قرآنپویان
تدبر در قرآن ،تفقه در دين
┏━━🌹💠🌹━━┓
🆔@quranpuyan
┗━━🌹💠🌹━━