#تفسیر_متنی #سوره_العادیات #علامه_طباطبایی #المیزان 🍁 بحث روايتى سوره عادیات🍁 ✳️ تفسیر المیزان 🔹در #مجمع_البيان، است كه: گويند #رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله و سلم) لشكرى به سوى قبيله اى از #كنانه گسيل داشت، و #منذر بن عمرو انصارى يكى از #نقباء را سرپرست آنان كرد، لشكر به طرف آن قبيله روان شد، و مراجعتش #طول كشيد، #منافقان گفتند همه آنان كشته شدند، خداى تعالى سوره مورد بحث را #نازل كرد، و خبر داد كه (و العاديات ضبحا) - نقل از #مقاتل. 🍁🍁🍁🍁🍁 #بعضى ديگر گفته اند: اين سوره وقتى نازل شد كه رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله و سلم) #على (عليه السلام) را به جنگ #ذات_السلاسل فرستاد، و على (عليه السلام) لشكر دشمن را #شكست داده بود، و اين بعد از #چند نوبت اعزام لشكر واقع شد كه رسول خدا(صلى اللّه عليه و آله و سلم) #بسركردگى غير على (عليه السلام) فرستاده بود، آنها #نتوانستند كارى صورت دهند و هر يك لشكر را دچار شكست نموده، نزد #رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله و سلم) برگشتند، اين قصه در حديثى #طولانى از امام #صادق (عليه السلام) روايت شده. آنگاه فرموده: و از اين جهت آن را #ذات_السلاسل خوانده اند كه آن جناب شكست #فاحشى به ايشان داده و عده اى را كشت و #جمعى را اسير نموده، اسيران را در #طناب آنچنان به هم بست كه گويى در كنده و #زنجيرند. 🍁🍁🍁🍁🍁 و وقتى اين سوره نازل شد #رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله و سلم) از #خانه به ميان مردم آمد و #نماز_صبح را خواند و در نماز #همين سوره را تلاوت كرد، بعد از آنكه نمازش تمام شد #اصحابش عرضه داشتند: ما اين سوره را نشنيده بوديم، رسول خدا (صلى اللّه عليه و آله و سلم) فرمود: بله #على(علیه السلام) بر دشمنانش #ظفر يافت و خداى تعالى اين سوره را فرستاد، و #جبرئيل امشب با آوردن آن، #فتح_على را به من #مژده داد، چند روز بيشتر نگذشت كه على (عليه السلام) با #غنائم و اسيران برسيد. ____________________________ 🌹شادی روح علامه طباطبایی (ره) #صلوات 🌿🌿🌿🌿🌿 @al_mizan @rahighemakhtoom

#آیت_الله_جوادی_آملی #جوادی_آملی #پیامبر_اکرم #رسول_اکرم #بعثت #نبوت #مبعث #جبرائیل #رحمه_للعالمین #مجمع_البیان 📌 بهره مندی جبرائیل از رسالت پیامبر صلی الله علیه و آله مرحوم #امین_الاسلام نقل می کند: وجود مبارک #پیامبر به #جبرئیل فرمود: من که رحمه للعالمین هستم، آیا فیض من به تو هم رسید، تو هم از فیض #رسالت من بهره بردی؟ عرض کرد: بله یا #رسول_الله . ما هم از فیض شما بهره بردیم. اگر چهار تا کار علمی شد، ما به برکت شما یاد گرفتیم. این آوردن #وحی برای ما یک برنامه بود؛ این مراحل عالیه را ما به وسیله شما آموختیم، شما #معلم ما هستید. این را امین الاسلام در ذیل آیه (مَا اَرسَلناکَ الا رَحمهً لِلعالَمین) نقل می کند. وقتی جبرئیل از علم حضرت استفاده می کند، دیگران وظیفه شان چیست؟ پس معلم هست، #مزکی هست از نظر #اندیشه و #انگیزه . 🔷️ ر.ک مجمع البیان فی تفسیر القرآن / جلد ۷ / صفحه ۱۰۷ ✅ درس اخلاق _ قم ؛ ۱۳۹۴/۱۰/۱۷ @rahighemakhtoom

#یک_نکته_از_این_معنی #پرسش 📌هماهنگی نظام #تکوین و #تشریع 🔹جايگاه نظم در آفرينش جهان و ارتباط موجودات با همديگر خصوصاً آسمانها و زمين و گردش شب و روز آشكار است، جهان تكوين صفحاتي منظم از اراده الهي است. 🔹هماهنگي در نظام تكوين وجود نظم را در نظام تشريع ضروري مي‌سازد. با اندك دقتي در دستورات دين اين هماهنگي جلوه‌گر مي‌شود كه نظم در عبادات (مثل نمازها) از جمله آنهاست. امام علي ـ عليه السّلام ـ در آخرين لحظات حيات خود در وصيتي دلسوزانه همه را به نظم در امور فرا مي‌خواند. 🔹 آيات الهي قرآن كه به صورت مكتوب فراروي بشريت نهاده شده، از اين قاعده همگاني، يعني «نظم پذيري» مستثني نيستند. لذا خداي سبحان دستور به تلاوت قرآن به صورت ترتيل مي‌دهد: «و رتّل القرآن ترتيلاً» يعني كلمات قرآن را منظم، منسجم و هماهنگ بخوان. بدون اينكه حرفهاي آن مبهم باشد. يا اينكه بين كلمات فاصله بيندازي تا آنها را از انتظام و انسجام بازداشته و جدا كند. بايد نظم ظاهريش مانند: انتظام معنوي آن محفوظ بماند. 🔹براي بيان اين نظم در تلاوت از واژه ترتيل استفاده مي‌شود، زيرا واژه ترتيل از ماده رَتَل (بر وزن قمر) به معني منظم بودن و مرتب بودن است. لذا كسي كه دندان‌هايش خوب و منظم و مرتب باشد، عرب به او «رَتَل الاسنان» مي‌گويد. از اين جهت ترتيل به معني پي در پي آوردن سخنان يا آيات روي نظام و حساب مي‌باشد. 🔹لذا آيات قرآن گر چه با فاصله و در مدت ۲۳ سال نازل شده، امّا اين نزول #تدريجي نيز روي نظم و حساب و برنامه‌ بوده، به گونه‌اي كه در افكار رسوخ كند و دل‌ها را مجذوب خود سازد. 🔹در تفسير #مجمع_البيان از پيامبر نقل شده كه به ابن عباس فرمود: «اذا قرأت القرآنَ فرتّله ترتيلاً» هنگامي كه قرآن مي خواني آن را با ترتيل بخوان، ابن عباس مي‌گويد پرسيدم ترتيل چيست؟ پيامبر ـ صلّي اللّه عليه و آله و سلم ـ فرمود: «بينه تبييناً و لا تنثره نثر الدغل (الرمل) و لا تهذه هذا الشعر قفوا عند عجائبه و حركّوا به القلوب و لا يكوننّ همّ احدكم آخر السورة: حروف و كلمات آن را كاملاً روشن ادا كن، نه همچون خرماي خشكيده (يا ذرات شن) آن را پراكنده كن، نه آن را همچون شعر پشت سر هم بخوان، به هنگام برخورد با عجائب قرآن توقف كنيد و بينديشيد و دلها را با آن تكان دهيد و هرگز نبايد همت شما اين باشد كه به سرعت سوره را به پايان رسانيد.» 🔹بنابراين همانگونه كه قرآن منظم نازل شده، بايد منظم تلاوت شود و اين نظم در تلاوت از تلاوت به صورت ترتيل استفاده مي‌شود. خداوند به ما توفيق تلاوت با تدبر به صورت ترتيل و عمل به دستورات اين كتاب حيات بخش آسماني را عطا فرمايد. 📚معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر: ۱. تفسير نمونه، آيت الله مكارم شيرازي، ج ۱۵. ۲. تفسير موضوعي قرآن كريم، آيت الله جوادي آملي، ج ۹. ۳. تفسير موضوعي قرآن كريم، آيت الله جوادي آملي، ج ۱. ۴. پژوهشي پيرامون تدبر در قرآن، دكتر نقي پور فرد. 📎مدرسه تفسير و علوم قرآنی @rahighemakhtoom

#معرفی_کتاب #تفسیر_ترتیبی #مجمع_البیان #شیخ #طبرسی 🔰معرفی کتاب تفسیرمجمع البیان (قسمت اول) 🔻تفسیر مجمع البیان معروفترین اثر شیخ طبرسی (م، ۵۴۸ ق)، از تفاسیر مهم قرن ششم هجری و به زبان عربی است. سبک و شیوه تدوین و تبویب این تفسیر در میان همه تفسیر های اهل سنت و شیعه، بی سابقه و کم نظیر است، زیرا نظمی متین و خاص و مرتب با روش علمی و ساده دارد. 🔻معرفی مؤلف فضل بن حسن بن فضل طبرسى، معروف به امین‌الاسلام طبرسى در حدود سال‌هاى ۴۶۰ تا ۴۷۰ قمری به دنیا آمد. از مهم‌ترین اساتید ایشان مى‌توان به: ابوعلى بن شیخ طوسی و شیخ جعفر دوریستى که از شاگردان شیخ مفید است، اشاره نمود. از تألیفات مهم وی، اعلام الوری باعلام الهدی و دو تفسیر مجمع البیان و جوامع الجامع می باشد. امین‌الاسلام طبرسى در سال ۵۴۸ هجرى در سبزوار از دنیا رفت در مشهد مقدس به خاک سپرده شد. 🔺شیخ منتجب الدین رازی در کتاب فهرست در مورد استاد خویش می نویسد: الشیخ الامام، امین الدین ابوعلی و الفضل بن الحسن الطبرسی ثقة، فاضل، دین، عین... .#تفسیر_مجمع_البیان 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#معرفی_کتاب #تفسیر_ترتیبی #مجمع_البیان #شیخ #طبرسی 🔰معرفی کتاب تفسیرمجمع البیان (قسمت دوم) 📌 انگیزه نگارش 🔹 گرایش روحی بر نوشتن تفسیر با ابتکار و سبکی منحصر به فرد که از روزگار جوانی در او جولان داشت و همچنین تشویق یار و دوست نزدیکش، محمد بن یحیی (از سادات آل‌زباره و از شخصیت‌های برجسته سبزوار) دو عامل و انگیزه‌ای است که مؤلف محترم خود در مقدمه بدان اشاره کرده است. 🔹 برخی از مورخان با بیان داستانی از طبرسی، انگیزه دیگری را در باب علت نوشتن تفسیر دخیل می‌دانند. آن حکایت از این قرار است: زمانی سکته‌ای بر علامه عارض می‌شود و خاندانش به این گمان که او به رحمت ایزدی پیوسته است وی را به خاک می‌سپارند. 🔹 او پس از مدتی به هوش آمده، خود را درون قبر می‌بیند و هیچ راهی را برای خارج شدن و رهایی از آن نمی‌یابد. در آن حال نذر می‌کند که اگر خداوند او را از درون قبر نجات دهد کتابی را در تفسیر قرآن بنویسد. 🔹 در همان شب قبرش به دست فردی کفن دزد نبش می‌شود و آن گورکن پس از شکافتن قبر شروع به بازکردن کفن‌های او می‌کند. در آن هنگام علامه دست او را می‌گیرد! کفن دزد از ترس، تمام بدنش به لرزه می‌افتد... علامه طبرسی به منظور آرام ساختن او، ماجرای خود را شرح می‌دهد و کفن دزد نیز آرام شده، با درخواست علامه که قادر به حرکت نبود، او را بر پشت خود می‌نهد و به منزلش می‌رساند. پس از آن به نذر خود وفا کرده، کتاب مجمع البیان را می‌نویسد. 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#معرفی_کتاب #تفسیر_ترتیبی #مجمع_البیان #شیخ #طبرسی 🔰معرفی کتاب تفسیرمجمع البیان (قسمت سوم) 📌اهمیت کتاب: 🔻تفسیر مجمع البیان، یکى از مهم ترین و ارجمندترین تفاسیر جهان اسلام است که دانشمندان شیعه و سنى آن را مورد توجه قرار داده و از آن به عنوان یکى از منابع تفسیر یاد کرده اند و آن را از جمله تفاسیر قدیم دانسته اند که به نیکوترین صورت با الگوى مناسب و ضمن سر عنوان مکرر و ثابت تنظیم شده است. ⏺شیخ شلتوت، مفتى بزرگ اهل سنت و دانشمند روشن‌بین کشور مصر در مقدمه اى که بر این تفسیر نگاشته است، مى نویسد: مجمع البیان در میان کتاب‌هاى تفسیرى بى همتا است. این تفسیر داراى گستردگى ژرف و تنوع در مطالب و ترتیب ممتازى است که در میان تفاسیر پیش از او بى نظیر و در میان آثار پس از او کم نظیر است. 🔻اهمیت مجمع البیان به سبب جامعیت، اتقان و استحکام مطالب، ترتیب دقیق، تفسیر روشن و سودمند و انصاف در نقد و بررسى آرا است. مجمع البیان شامل مباحثى چون: قرائت، اعراب، لغات، بیان مشکلات، ذکر مطالب مربوط به معانى و بیان، شأن نزول آیات، اخبار وارد در آیات و شرح و تبیین قصص و حکایات است. 🔺مولف کتاب از دانشمندانی است که از علوم مختلف آگاهی دارد و دهها تالیف از خود بیادگار گذاشته اما عمده کوشش وی در راه تفسیر صرف شده است. علامه امینی در شهداء الفضیله می نویسد: تفسیر وی به مجمع البیان به تنهائی کافیست که دریای فضل و تبحر علمی او را بنمایاند تفسیری که نور حقیقت می‌بارد و پرتو دانش و بینش وحی الهی می‌تابد کتابی که هیچ کس از آن بی نیاز نتواند بود. 🔺در واقع تفسیر مجمع البیان دائرة المعارف مرتبی است که تمام فنون قرآن را در خود جمع کرده و علاوه بر آن دارای امتیاز دیگری است و آن این که در تفسیر آیات قرآنی علاوه بر روایات از اهل بیت پیامبر، از روایات مذاهب مختلف اسلامی اهل تسنن نیز نقل نموده که این از خصوصیات منحصر بفرد این کتاب تفسیری می‌باشد. ⏺عبدالجلیل رازی در کتاب «النقض» خود گوید: اگر شیعه امامیه بخواهد از مفسران خود لافی بزند...، از تفسیر امام محمدباقر و از قول جعفر الصادق و امام حسن عسکری (علیهم السلام) و بعد از آن از تفسیر شیخ کبیر ابوجعفر طوسی و شیخ محمد فتال و تفسیر خواجه ابوعلی طبرسی باید بزند که آن اولی ها همه معصوم و آخری ها همه عالم و امین و معتمد بودند. ⏺مرحوم قاضى نورالله شوشترى در مجالس المؤمنین خود مى نویسد: «تفسیر کبیر او که مسمی به مجمع البیان است، در جامعیت او در فنون، فضل و کمال بیان کافى و دلیل وافى است». 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#معرفی_کتاب #تفسیر_ترتیبی #مجمع_البیان #شیخ #طبرسی 🔰معرفی کتاب تفسیرمجمع البیان (قسمت چهارم) 📌روش تألیف کتاب 🔅شیخ طبرسی خود در مقدمه این کتاب در مورد نگارش این تفسیر چنین می گوید: «آستین همت بالا زدم و نهایت جد و جهد را بکار بستم و دیدار بیدار داشتم و اندیشه به زحمت افکندم و بسیار تفکر کردم و تفاسیر گوناگون را در پیش رو نهادم و از خداوند سبحان توفیق و تیسیر طلبیدم و نگارش کتابی را آغاز کردم که در نهایت فشردگی و پیراستگی و حسن نظم و ترتیب است و حاوی انواع و اقسام دانش تفسیر است و درّ و گوهرهایی اعم از علم قرائت، اعراب و لغت، پیچیدگی و مشکلات، معانی و جوانب، نزول و اخبار، قصص و آثار، حدود و احکام و حلال و حرام دربردارد و از خدشه‌هایی که مبطلان آن مطرح کرده‌اند سخن گفته و سخنی را آورده‌ام که تنها اصحاب ما رضی الله عنهم متعرض آن شده‌اند و استدلالات بسیاری را در صحت اعتقادات خود اعم از اصول و فروع و معقول و منقول به گونه‌ای معتدل و مختصر و بالاتر از ایجاز و پایین‌تر از تفصیل دربردارد؛ زیرا اندیشه‌های عصر حاضر تاب تحمل سنگینی فراوان ندارد و از تلاش در میادین مسابقات بزرگ ناتوان است زیرا از علما تنها نامی مانده و از علوم تنها رمقی». 🔸علامه طبرسی تفسیر خود را در مدت هفت سال و با اقتباس از تفسیر «التبیان» اثر شیخ طوسی، تدوین کرد و هر یک از فنون مختلف قرآنی را به صورت جدا از هم و در قالبی منظم و مرتب بیان نمود. این نظم خاص سبب گردید که دانشمندان شیعه و سنی، آن تفسیر را بر بسیاری از تفاسیر دیگر برتری داده، آن را مورد ستایش قرار دهند. 🔸شایان ذکر است که در تفاسیر قبل از مجمع‌البیان، روایات و اقوال در تفاسیر مختلف به طور نامنظم ضبط می‌گردیده، به طوری که گاهی فنی با فن دیگر درمی‌آمیخت و خواننده به سختی می‌توانست مطلبی را که می‌خواست بدست آورد. ▫️ حتی در پاره‌ای از موارد به طور خسته کننده‌ای تفصیل داده می‌شد و یا برعکس در پاره‌ای از موارد مطالب به حدی مختصر می‌بود که مقصود خواننده از آن مطلب حاصل نمی‌گشت اما در میان مفسرین کمتر کسی بود که به این مهم توجه کند و به خواننده القا کند که در جو قرآن قرار گیرد، تفسیر مجمع‌البیان یکی از آنهاست که توانسته در میان کتب تفسیری با بحثهای فراوان و عمیقی که دارد دارای نظمی بی نظیر باشد، مطالبش دسته بندی شده و خواص تفسیر را از دست ندهد و توجه داشته باشد که تفسیر فنی است در خدمت قرآن نه در خدمت لغت و فقها و نه در تطبیق با علم نحو. 🔺چنانکه گفته شد، این تفسیر بسیار متأثر از «تفسیر تبیان» شیخ طوسى است؛ با این تفاوت که طبرسى با تقسیم بندى مباحث، زمینه استفاده بهتر و گزینش آسان تر استفاده کننده را فراهم ساخته است. 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom

#معرفی_کتاب #تفسیر_ترتیبی #مجمع_البیان #شیخ #طبرسی 🔰معرفی کتاب تفسیرمجمع البیان (قسمت پنجم و پایان) 📌روش تألیف کتاب 🔻مجمع البیان در ده جلد تدوین و در پنج مجلد چاپ شده است. این کتاب با مقدمه‌ای مفید آغاز شده و موضوعاتی در هفت فن به قرار ذیل در آن مطرح شده است: تعداد آیات قرآن و ثمره آشنایی با آن، ذکر اسامی قرّاء مشهور قرآن و نظرات آنان، تعریف تفسیر، تأویل و معنی، نام‌های قرآن و معانی آن، یادی از علوم قرآن و مسائل مربوط به آن و کتاب‌هایی که در مورد آن تألیف شده است، احادیث مشهور پیرامون فضیلت قرآن و اهل آن و بیان آنچه که برای قاری قرآن نیکوست (چون زیبا خواندن الفاظ قرآن). او در پایه‌ای از موارد به دنبال معنی آیات و به منظور توضیح بیشتر، به مطلبی اشاره و آن موضوع را با عنوان «فصل» مشخص می‌کند. عناوینی چون تقوا، خصوصیت هدایت و هدی، توبه و شرایط آن، اخلاص، نام محمد صلی الله علیه و آله و بالاخره چکیده‌ای از پندها و حکمت‌های لقمان حکیم نمونه‌هایی از این فصل‌ها می‌باشد. همچنین احادیث و روایات بسیاری در این تفسیر وجود دارد که تعداد آن بیش از هزار و سیصد حدیث است. 🔻تفسیر مجمع البیان یکی از بهترین کتابهای تفسیری است که با اسلوب و ترتیب ویژه‌ای نوشته شده؛ مولف در هر باب، اقوال را بدون اینکه مورد رد و اعتراض قرار دهد، نقل می‌کند و انتخاب یک قول را به عهده فکر و ذهن خواننده می‌گذارد. به بیان دیگر روش او در مجمع البیان این است که ابتدا دسته ای مختلف از آن گروه آیات را بررسی و حلاجی می کند. ابتدا از نظر قرائت و اختلاف قرائت و قضاوت در بین قرائت های مختلف، سپس از نظر لغت و مشکلات لغوی، سپس از نظر اعراب، سپس از نظر اسباب النزول، سپس معنای مبسوط و مفتح آن گروه آیات را به دست می دهد و سرانجام تحت عنوان "نظم"، ربط و پیوند معنایی آیات را به همدیگر و نیز ربط هر گروه آیات را به گروه قبلی و نیز و بعدی و نیز ربط سوره ها را با یکدیگر باز می نمایاند. 🔻مؤلف همچنین نظریات مفسران عامه را نقل و با روش عالمانه نقد مى کند. نویسنده مجمع‌البیان تا حد زیادی توانسته اخلاص عملی خود را در برابر عاطفه مذهبی خودش حفظ کند، ایشان هرگز در هماهنگی با عواطف خود، در حمله به مخالفین مذهبش راه افراط را نمی‌پیماید. 🌷🌷🌷 🔅تفسير و قرآن پژوهی @rahighemakhtoom