✅ استاد #غنوی: سه سطح اجتهاد: استظهار، علی القواعد، مستحدثات 🔹ما در فقه با سه دسته از مسائل روبه‌رو هستیم که طلبه باید به ‌طور جداگانه، روش برخورد با این مسائل و استنباط را بیاموزد: فقه استظهاری، فقه علی‌القواعد و فقه مستحدثات. 🔹فقه #استظهاری در مواردی که روایات متنوع‌تر و مفصل‌تر و برخورد بین روایات بیشتر باشد، پرکاربردتر می‌شود. 🔹مهارت‌های مورد نیاز در فقه استظهاری، عبارتند از مهارت تحلیل سؤال، مهارت تجمیع ادله، مهارت تحلیل محتوای آیات و روایات و مهارت جمع‌بندی محتویات به دست آمده 🔹ابواب خاصی برای فقه استظهاری مناسب‌تر است، مثل قسمت‌هایی از طهارت، بخش‌های عمده صلاه، حج، نکاح، حدود و… . 🔹فقه #علی‌القاعده بعد از فقه استظهاری است،وقتی با یک مسئله روبه‌رو می‌شوید، تجزیه مسئله به مسائل بسیط و تطبیق هر قاعده بر بخش مربوط به خودش، فقه علی‌القاعده است. از این رو، به روندی که در آن از قاعده‌ها، مسائلی را می‌یابید که مستقیم با واقعه مرتبط است، فقه علی‌القاعده می‌گویند. 🔹کاربرد مهارت تفریع بیشتر در فقه #معاملات است. مسائل بیع، اجاره و عمده مسائل نکاح، مباحث علی‌القواعدشان خیلی بیشتر است. بحث طهارت و بحث‌هایی از صلاه، مانند بحث خلل صلاه نیز این‌گونه هستند. متن کامل در: http://ravesh-ejtehad.blog.ir/post/64 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) @Ravesh_ejtehad

✅ تفاوت #روش اجتهاد #امام_خمینی(ره) در عبادات و معاملات 🔹در نگاه بسیاری از فقیهان میان استنباط احکام #معاملات و استنباط احکام #عبادات تفاوت چندانی وجود ندارد و استنباط همه احکام شرعی اعم از معاملات و عبادات را توقیفی و وابسته به نص شارع می‌دانند. 🔹ولی در #روش استنباطی #امام_خمینی(ره)، تفاوت چشمگیری میان استنباط احکام باب معاملات و باب عبادات به چشم می خورد و در باب #معاملات، ایشان نگاه #عقلایی پررنگی به مباحث دارند. (مکتب فقهی امام خمینی، استاد سعید #ضیایی‌فر، ص۲۶۷) 🔸کانال روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ تفاوت روش اجتهاد امام #خمینی (ره) در عبادات و معاملات 🔹فرایند کلان اجتهاد امام خمینی(ره) در عبادات همانند شیوه مرسوم بسیاری از فقهاست که نخست به کتاب و سنت مراجعه می‌کنند؛ اما در #معاملات، فرایند اجتهاد ایشان متفاوت است و با توجه به اینکه معاملات را علی‌القاعده عقلایی می‌دانند، در بسیاری از مباحث، در ابتدا به قواعد و مرتکزات #عقلایی مراجعه می‌کنند و سپس بر اساس رهاوردی که از تحلیل آنها به دست آورده‌اند، به سراغ آیات و روایات می‌روند. 🔹به عنوان مثال، در بررسی خیار عیب می‌گویند: «خیار عیب امری عقلایی است نه تعبدی و اخبار هم بر همین امر عقلایی حمل می‌شود» (کتاب البیع، ج۵، ص۱۵). (مکتب فقهی امام خمینی، استاد ضیایی‌فر، ص۲۸۳ و ۳۰۱) 🔸 کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad

✅ مشخصات یک #استدلال_فقهی صحیح از منظر آیت الله هاشمی #شاهرودی (بخش ۳) ▫️لزوم اشراف و اطلاع كافى از #سيره‌ هاى عقلايى و #عرف 🔹نکته سوم لزوم اشراف و اطلاع کافی از سیره‌های عقلایی و فهم عرف مخصوصاً در باب #معاملات است که در عقود و ایقاعات این سیره‌ها و بناهای عرفی و عقلائی و یا متشرعی موجود است و اساساً فهم عرف و نقش عرف در این ابواب در فقه خیلی مهم است ... 🔹یکی از امتیازات شیخ در #مکاسب همین تحلیل‌های ایشان است و همچنین از امتیازات میرزای #نائینی در مکاسب ایشان این است که خیلی زیبا سیره عقلاء را در مکاسب توضیح می‌دهند و اشراف و ذوق عقلایی دقیق و مطابق با سیره و بناهای عقلایی دارند. 🔹مثلاً تقسیم‌بندی عقود به عقود عهدی و عقود اذنی و یا جواز و لزوم در خیارات به جواز و لزوم حقی و معاملی و جواز و لزوم حکمی که از بهترین تحلیلات ارتکازات عقلایی است، از ابداعات ایشان در فقه مکاسب است که شاید از بهترین مباحث عقود و ایقاعات رایج در دنیای امروز محسوب می‌شود و این دلیل بر آن اشراف و قدرت تحلیل عرفی و عقلائی ایشان است. 🔹همچنین یک فقیه باید در استفاده از سیره و بنای عقلاء #ریشه و تاریخ آن را ببیند که در زمان معصوم (علیه السلام) بوده است یا نه؟ تا از عدم ورود ردع بتواند امضاء و حجیت بفهمد؛ چون حجیت سیره همانگونه که گذشت از باب کاشفیت از سنت است و بایستی این کاشفیت به علم یا اطمینان برسد و حجیت آن نیازمند کشف امضای شارع است. 🔹یکی از اشکالات عمده که مطرح می‌شود این است که شاید این سیره که در حال حاضر وجود دارد، مستحدث باشد و در زمان شارع موجود نبوده است تا از عدم #ردع امضاء و تقریر آن را کشف کنیم. البته در بعضی از موارد روشن است که سیره در زمان معصومان (علیهم السلام) هم بوده است؛ لیکن برخی از سیره‌ها مشخص نیست که در آن زمان هم بوده است یا خیر و این احتمال برای عدم کشف قطعی کافی است؛ زیرا که احتمال می‌رود که سیره‌ای در کار نبوده که ردعی وارد نشده است و وقتی این احتمال آمد استدلال قطعی باطل می‌شود و نتیجه تابع أخسّ مقدمات است. 🔹فقهای محقق این اشکال را #پاسخ داده اند که راه‌هایی می‌توان جست که از این گونه سیره‌ها هم بتوان کشف امضا کرد، مثلاً اگر که سیره به این شکل در زمان معصوم (علیهم السلام) نبوده است ولی #مشابه آن با نکته‌ای که در آن و غیره مشترک است در آن زمان موجود بوده است و از آن نکته ردعی صورت نگرفته است، همین عدم ردع کفایت می‌کند و می‌رساند که آن نکته امضا شده و مقبول شارع است. 🌐http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shahroudi/feqh/92/930206/ @Asre_jadid_57 🔸روش‌شناسی اجتهاد (روشنا) 🆔 @ravesh_ejtehad