✅گزارش #اختصاصی روشنا از نشست #روششناسی اجتهاد آیت الله #خامنهای (جلسه اول)
🔹در اولین نشست روششناسی اجتهاد آیت الله خامنهای بر اساس کتاب #غنا، استاد مبلغی به #اهمیت روششناسی اجتهاد پرداخت و گفت: ما در فقه روش داریم اما روش شناسی نداریم؛ روش شناسی #فواید_بیشماری دارد و استنتاج ما را سریعتر، دقیقتر، جامعتر و بهروزتر میکند.
🔹ایشان افزود: روششناسی اجتهاد، مطالعات فقهی را #کن_فیکون میکند و برای برخی که دچار تحیر در درس خارج هستند و دچار خستگی درسی شدهاند، راه برون رفت، #تمرکز_بر_روششناسی است.
🔹استاد مبلغی گفت: باید روش فقیهان نیرومند مثل امام #خمینی، آیت الله #خامنهای، شهید #صدر و آیت الله #خویی را بشناسیم؛ این کار، ما را جلو میاندازد؛ ولی اگر روششناسی نداشته باشیم متوقف میشویم.
🔹در ادامه، ایشان به ابعاد روششناسی اشاره کرد و گفت: ارکان عملیه الاستنباط ۷ بخش دارد که روش در آنها ظهور مییابد:
۱. فقه النص (فقه القرآن، فقه الحدیث: مضمون الحدیث/ سند الحدیث)
۲. فقه الموضوع
۳. فقه الآراء
۴. فقه اللغه
۵. فقه السیر و المرتکزات و الاعراف
۶. فقه التطبیق
۷. فقه الترتیب
🔹استاد مبلغی گفت: #فقه_الحدیث آیت الله خامنهای مبتنی بر سه روش است:
✔️الف. لحنالقول شناسی
یکی از راههای رسیدن به لحن القول، قرائت همه روایات وارده در مسئله است (رک. ص۳۴۵ کتاب غنا)
✔️ب. بهرهگیری از قاعده مناسبات حاکم بر سوال و جواب
که شامل دو بخش است:
- قاعده ناظرسازی جواب امام به انگیزه معرفتی سائل؛ مثلا اگر دقت کنیم که انگیزه سائل پرسش از یک امر بدیهی نیست، فهم ما از پاسخ امام تغییر میکند.
- قاعده ناظرسازی جواب امام به اندیشه سائل؛ باید بدانیم که ارتکازات ذهنی سائل چه بوده است.
✔️ج. لزوم مراجعه به منبع اصلی حدیث (به جای کتب فقهی)
🔹استاد مبلغی در ادامه به #فقه_الموضوع پرداخت و گفت: آیت الله خامنهای از سه روش در فقه الموضوع استفاده میکنند:
✔️الف. توجه به جامعه زمان صدور احادیث
✔️ب. بهره گیری از نگاه تخصصی؛ مثلا شناخت موسیقی کلاسیک و غیرکلاسیک
✔️ج. مناط شناسی
مناط شناسی عمدتا در موضوعات رخ میدهد و سه نوع تنقیح مناط میتوانیم داشته باشیم که نوع اول آن رایج است؛ اما دو نوع دیگر آن عمدتا در آثار آیت الله خامنهای به چشم میخورد:
- الغای خصوصیت داخلی؛ که رایج است
- الغای خصوصیت خارجی؛ یعنی خصوصیت از لسان شارع نیست اما به ادبیات فقهی که رجوع میکنیم، میبینم وجود دارد، مثلا مثل طرب انگیزی و لعب و موزون بودن که این پیرایههای خصوصیتی باعث شده مناط واقعی از دسترس خارج شود.
- تثبیت خصوصیت؛ که آیت الله خامنهای خصوصیت «اضلال عن سبیل الله» را مناط حرمت غنا می دانند.
▫️پی نوشت:
سایر مولفهها (فقه الآراء، فقه اللغه و ...) در جلسات آتی بررسی خواهد شد.
#گزارش_اختصاصی
🔸 کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)👇
🆔http://eitaa.com/joinchat/2917400596Cb97bc66604
✅ تفاوت روش اجتهاد امام #خمینی (ره) در عبادات و معاملات
🔹فرایند کلان اجتهاد امام خمینی(ره) در عبادات همانند شیوه مرسوم بسیاری از فقهاست که نخست به کتاب و سنت مراجعه میکنند؛ اما در #معاملات، فرایند اجتهاد ایشان متفاوت است و با توجه به اینکه معاملات را علیالقاعده عقلایی میدانند، در بسیاری از مباحث، در ابتدا به قواعد و مرتکزات #عقلایی مراجعه میکنند و سپس بر اساس رهاوردی که از تحلیل آنها به دست آوردهاند، به سراغ آیات و روایات میروند.
🔹به عنوان مثال، در بررسی خیار عیب میگویند: «خیار عیب امری عقلایی است نه تعبدی و اخبار هم بر همین امر عقلایی حمل میشود» (کتاب البیع، ج۵، ص۱۵).
(مکتب فقهی امام خمینی، استاد ضیاییفر، ص۲۸۳ و ۳۰۱)
🔸 کانال روش شناسی اجتهاد (روشنا)
🆔 @ravesh_ejtehad
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
✅ اضلاع سهگانه فقه امام #خمینی (ره) برای رویارویی با مسائل نوپیدا
ارائه: استاد #مبلغی (مدرس خارج فقه)
▫️منبع: کانال استاد https://eitaa.com/manhajah
🔸 کانال روششناسی اجتهاد (روشنا)
🆔 @ravesh_ejtehad
✅ استاد #مبلغی: در فقه دو مکتب تحلیلی و تطبیقی وجود دارد
🔹مکتب امام #خمینی، #تحلیلی و مکتب آیتالله #خویی، #تطبیقی است، این دو مکتب همواره در طول تاریخ فقه بالیده و جلو آمدهاند.
🔹هر کدام از این دو مکتب در سه زمینه «صدور روایت»، «محتوای روایت» و «تعیین وضعیت موارد نبود روایت یا آیه» مسیرى متمایز دارند.
🔹نقطه ثقل استنباط در مکتب #تحلیلی، توجه به #قرائن و کوشش برای تجمیع آنها است.
🔹 نقطه ثقل استنباط در مکتب #تطبیقی، تمرکز بر قاعده و #تطبیق_قاعده است، مقصود از قاعده اعم از قاعده اصولی، قاعده فقهی و قاعده رجالی است و مقصود از تمرکز بر تطبیق آن، التزام قاطع و کاملا آشکار نسبت به نتیجه آن و پایبندی به مُرّ این نتیجه است.
🔸 روش شناسی اجتهاد (روشنا)
🆔 @ravesh_ejtehad