«اقتصاد»ازماده «قصد»به معنای «حداعتدال»است،برخلاف افراط و تفریط. به بیان ساده یعنی «میانه روی» هم در امور مادی به کار می رود هم معنوی. در امور مادی،همان تقدیر معیشت است که در روایات آمده است.هر کس در زندگی روش مقتصدانه پیش گیرد،هرگز فقیر نمی شود. اما در امور معنوی،پیروی از آنچه خدا و رسول گفته اند.«هدایت در صراط مستقیم» که چندین بار در روز از خداوند طلب می کنیم. ر.ک:آیه ۳۲سوره مبارکه فاطر«ثم اورثنا الکتاب الذین اصطفینا من عبادنا فمنهم ظالم لنفسه ومنهم مقتصد ومنهم سابق بالخیرات ....» درتفسیر آمده است؛سابق بالخیرات،وجود مبارک امام است ومقتصد،کسی است که عارف به حق امام است وظالم کسی است که حق امام را نشناسد. هرکس معرفت به امام زمانش داشته باشد،معنای زندگی را می فهمد، هدف آفرینش و خلقت را درک می کند و به طور خلاصه انسانی زندگی می کند و لذت می برد. مفهوم این جملات این است که اگر انسان، عارف به امام نباشد،معنای زندگی را نمی فهمد یعنی نمی داند برای چی زندگی می کند و اگر نداند برای چی زندگی می کند،«حیوانی»زندگی می کند.....«کالانعام»

امام سجاد (ع) در جمله‏ ى اول دعا، كلمه‏ى #اقتصاد را به كار برده است و معناى آن در لغت عرب، #ميانه_روى و #اعتدال است. الاقتصاد من القصد بمعنى العدل و هو التوسط فى الامور بين الافراط و التفريط. اقتصاد از ماده‏ى «قصد» است، به معناى «#عدل» و آن عبارت از توسط در امور مختلف بين #افراط و #تفريط است.

اقتصاد، كلمه‏اى است عربى از ماده‏ ى «قصد». اين لغت در زبان فارسى نيز راه يافته و فارسى زبانان در گفتگوهاى خود آن را به كار مى‏برند، با اين تفاوت كه «قصد» و «اقتصاد» در زبان عرب به معناى وسيع و براى ميانه‏روى و اعتدال در امور مختلف به كار برده مى‏شود، ولى در زبان فارسى، كلمه‏ى «قصد» به معناى «اعتدال» اساسا به كار نمى‏رود و كلمه‏ى «اقتصاد» هم فقط در امور مالى مورد استفاده قرار مى‏گيرد.

«قصد» و «اقتصاد» در قرآن و روايات *و اقصد فى مشيك. از مواعظ #لقمان حكيم به فرزندش: در راه رفتن معتدل و ميانه‏رو باش. ملاحظه مى‏كنيد كلمه‏ى قصد در اين آيه براى اعتدال در راه رفتن به كار برده شده است. *و على الله قصد السبيل. آنچه بر عهده‏ى خداوند است، ارائه‏ى صراط مستقيم و راهى است كه بر كنار از افراط و تفريط است. در اين آيه نيز قصد به معناى اعتدال و ميانه‏روى آمده است.

*على (ع) كلمه‏ى «قصد» را براى بيان ميانه‏روى و اعتدال آورده و رعايت آن را به دوستان خود توصيه فرموده است. عليك بالقصد فى الامور فمن عدل عن القصد جار و من اخذ به عدل. بر تو باد كه در جميع امور ميانه‏رو باشى، كسى كه از ميانه‏روى تجاوز كند، #ظلم و #ستم نموده و كسى كه خط ميانه را بپيمايد، عدل را رعايت كرده است.

«قصد»، ميانه‏روى و بركنارى از افراط و تفريط است و اين همان صراط مستقيمى است كه پيمبران از طرف بارى تعالى مبعوث شده‏اند تا آن را ارائه نمايند. كسانى كه در شئون مختلف زندگى راه اعتدال را مى‏پيمايند، سرانجام به سعادت نايل مى‏گردند و كسانى كه آن راه را ترك مى‏گويند و به انحراف گرايش مى‏يابند، پايان كارشان سقوط و تباهى خواهد بود. *على (ع) فرموده: راست و چپ بيراهه و ضلالت است، خط وسط، جاده‏ى واقعى و راهى است كه به نجات و سعادت منتهى مى‏گردد.

كلمه‏ى «#اقتصاد» در روايات ائمه عليهم‏السلام آمده ، اما آن را در امور مالى فقط محصور ننموده‏اند، بلكه گاهى در امر مالی به كار برده‏اند و گاه در امر عبادت. *از وصاياى اميرالمومنين در بستر مرگ به فرزندش حضرت مجتبى اين بود كه: و اقتصد يا بنى فى معيشتك، و اقتصد فى عبادتك و عليك فيها بالامر الدائم الذى تطيقه. فرزند! در امر معيشت، مقتصد و ميانه‏رو باش و در عبادتت نيز ميانه‏رو، و بر تو باد در امر عبادت به اندازه‏اى عمل كنى كه هميشه توان انجام آن را داشته باشى.

مرحوم #كلينى رضوان الله تعالى عليه در كتاب كافى بابى باز نموده تحت عنوان « الاقتصاد فى العباده» #اقتصاد در عبادت! و روايات مربوط به اين امر را در آن باب آورده است

#اقتصاد و ميانه‏روى در امور مالى و اجتناب از افراط و تفريط از جمله‏ى تعاليم شرع مقدس و مورد تاكيد اولياى گرامى اسلام است و چون اين امر مبتلا به عموم مردم است *على (ع) فرموده: اذا اراد الله بعبد خيرا الهمه الاقتصاد و حسن التدبير و جنبه سوء التدبير و الاسراف. وقتى خداوند درباره‏ى بنده‏ اى اراده‏ى خير نمايد، اقتصاد و حسن تدبير معاش را به وى الهام مى‏كند و او را از سوء تدبير و زياده‏روى و اسراف بركنارش مى‏دارد. در اين روايت، اقتصاد و حسن تدبير در امر معاش آنقدر رفيع و بلندپايه معرفى شده كه حضرت بارى تعالى آن را به بندگانى كه درباره‏ى آنها اراده‏ى خير فرموده است، الهام مى‏نمايد.

خطبه‏ #همام (#خطبه_متقین ) #نهج_البلاغه #خطبه_193 ، از خطب معروف على (ع) است. امام در اين خطبه اوصاف متقين را بيان نموده، از آن جمله فرموده است: و ملبسهم الاقتصاد. متقین #لباس و جامه ‏اى را كه مى‏پوشند، بر وفق #اقتصاد و در حد #ميانه_‏روى است، نه لباسى در بر مى‏كنند كه آنان را به گروه مترف و ثروتمندان گناهكار ملحق كند و موجب بغض تهيدستان و افراد بى‏بضاعت گردند و نه لباسى در بر مى‏كنند كه مردم آنان را افرادى پست و دنى الطبع به حساب آورند و مورد تحقيرشان قرار دهند.

امام حسن عسكرى عليه‏السلام ضمن يك حديث، لزوم رعايت اندازه‏گيرى و اجتناب از افراط و تفريط را در امور مالى خاطرنشان ساخته و چنين فرموده است: ان للسخاء مقدارا فان زاد عليه فهو سرف، و للاقتصاد مقدارا فان زاد عليه فهو بخل. براى سخاوت مقدارى است و اگر از آن حد تجاوز نمايد، #اسراف است، و براى اقتصاد مقدارى است كه اگر از آن حد بگذرد، بخل است.

اقتصاد و ميانه‏ روى در صرف مال براى همه‏ ى مردم از فقير و غنى، نافع و ثمربخش است. كسانى كه درآمد محدود دارند و مى‏خواهند در جامعه عز و احترامشان محفوظ باشد، بايد در امرار معاش و گذراندن زندگى به #قناعت خو كنند، همواره اقتصاد مالى و موازنه ‏ى درآمد و هزينه را رعايت نمايند و با اندازه‏ گيرى دقيق قدم بردارند. اين گروه گرچه در مضيقه و تنگدستى زندگى مى‏كنند و با مصائب و مشكلات مواجه هستند، اما به كسى عرض حاجت نمى‏نمايند و در جامعه با سربلندى و عزت نفس ادامه‏ ى حيات مى‏دهند.

كسانى كه تمكن مالى دارند و درآمدشان فزونتر از هزينه‏ى آنان است، اگر در ايام مالدارى راه #اعتدال در پيش گيرند، خود را با زندگى متوسط تطبيق دهند و از مازاد درآمدى كه دارند به افراد بى‏بضاعت كمك كنند، با اين عمل خويشتن را بزرگوار و كريم النفس مى‏سازند و به سجيه ‏ى انسان دوستى متخلق مى‏گردند، بعلاوه طبق فرموده‏ى امام صادق (ع)، با كمك خود حجت خداوند را از خود دفع مى‏كنند و در نتيجه روز حساب منازلى را كه در پيش دارند به آسانى طى مى‏نمايند. *داود بن سرحان مى‏گويد: حضور امام صادق (ع) بوديم كه سدير صيرفى وارد شد، سلام كرد و نشست. حضرت فرمود: اى سدير! مال كسى زياد نمى‏شود، مگر آنكه حجت خداوند بر وى عظيم و بزرگ خواهد شد. اگر قدرت داريد كه آن حجت را از خود دفع نماييد، اقدام كنيد. عرض كرد: يابن رسول‏الله! اين كار چگونه انجام مى‏شود؟ فرمود: از راه برآوردن حوايج برادرانتان از اموالى كه در اختيار داريد.

انسان كم درآمدى كه خود را به #قناعت عادت داده و به سختى زندگى انس گرفته، روحيه‏اش براى تحمل مصائب آماده و مهياست. ثروتمندى كه با تمكن مالى به اقتصاد و ميانه‏روى زندگى كرده و از افراط اجتناب نموده است، او نيز در زمينه‏ ى مصائب و بلايا آمادگى نسبى دارد. اگر روزى بر اثر پيشامدى اموالش را از دست بدهد، به مقدار قابل ملاحظه‏اى مى‏تواند خويشتن را با مضيقه‏ى مالى تطبيق دهد و ناگواريها را تحمل نمايد، و على (ع) درباره‏ى اين دو گروه چنين فرموده است: من اقتصد فى الغنى و الفقر فقد استعد لنوائب الدهر. كسى كه در غنى و فقر مقتصد و ميانه‏رو باشد با اتخاذ اين روش، خويشتن را براى مصائب روزگار مهيا نموده است.

اقتصاد مالى و اندازه‏گيرى در امر معاش، آدمى را به ميانه‏روى و اعتدال سوق مى‏دهد، از #اسراف و تبذير و همچنين از بخل و امساك بازمى‏دارد، اندازه‏گيرى در امر معاش براى افراد كم درآمد حافظ عز و شرافت نفس است و نمى‏گذارد آنان براى نيل به رفاه بيشتر دست تمنا به روى اين و آن بگشايند و بزرگوارى خويش را پايمال نمايند، و براى افراد متمكن مانع زياده‏روى و توسعه‏ ى نابجاست و بر اثر تعديل و صرفه‏جويى مى‏توانند به مواسات و تعاون برادران خويش نايل گردند و از پاداش الهى برخوردار شوند. براى آنكه بدانيم اندازه‏گيرى و اعتدال در امر معاش تا چه حد در مكتب اهل‏بيت اهميت دارد *امام باقر (ع) فرمود: الكمال كل الكمال التفقه فى الدين و الصبر على النائبه و تقدير المعيشه. مسلمانى كه از سه مزيت برخوردار است، واجد كمال تمام و كامل است: اول دين‏شناسى، دوم صبر و خويشتندارى در مصيبت، و سوم اندازه‏گيرى و اعتدال در امر معاش.

آن كس كه زندگى محدود خود را بر اساس اعتدال و ميانه‏روى پايه‏گذارى نموده است، با وضع موجود خويش مى‏سازد و اظهار تنگدستى نمى‏كند. *على (ع) فرمود: ما عال من اقتصد. كسى كه با ميانه‏روى و اعتدال زندگى مى‏كند، گرفتار فقر نمى‏شود.

اقتصاد از ماده‏ى (قصد) است و در لغت عرب به معناى اعتدال و ميانه‏روى و اجتناب از افراط و تفريط است. در قرآن شريف و روايات اسلامى از اين كلمه در زمينه‏هاى گوناگون از اعمال و اخلاق استفاده شده است. از جمله‏ى مواردى كه كلمه‏ى اقتصاد به كار رفته، ميانه‏روى و اعتدال در امور مالى و اندازه‏گيرى در معيشت است امام سجاد (ع) در جمله‏ ى اول اين قطعه‏ى دعاى شريف «مكارم الاخلاق» كه موضوع تفکر و تدبر امروز است، كلمه‏ى «اقتصاد» را آورده و به پيشگاه خداوند عرض مى‏كند: و متعنى بالاقتصاد. بار الها! با ميانه ‏روى و اعتدال در جميع شئون زندگى، مرا از مزاياى اقتصاد و ميانه‏روى بهره‏مند فرما.

🙏 صلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ مَتِّعْنِى بِالاقْتِصَادِ 🔊 شرح صوتی استاد #طاهرزاده تحت عنوان #میانه_روی راه رسیدن به حکمت جلسه 60 #بیستم #مکارم_اخلاق #دعا_بیستم_18 ◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه 🆔 @sahife2

با تشکر از همه دوستان مشارکت کننده در بحث امروز (برداشت من)( نویسنده - خواننده و نشر دهنده این کلام نورانی ) اجرتان با صاحب این کتاب با عظمت امام سجاد علیه السلام

♦️مهجوریت #نهج_البلاغه ! 📱یكی از مسایل دردناك كه هرگز نمی‎توان انكار نمود، مسئله مهجوریت نهج البلاغه در میان امت اسلامی و حتی شیعیان آن حضرت است، گرچه به بركت نظام اسلامی نهج البلاغه نیز همانند بسیاری از معارف مهجور الهی به تدریج از مهجوریت رهایی یافته، اما این واقعیت تلخ هرگز قابل انكار نیست كه نهج‎البلاغه مهجور است همان‎طور كه امیرمۆمنان، مظلوم بلكه مهجور بود، برخی از بزرگان نكته‎آموز درباره مهجوریت نهج البلاغه این گونه نالیده‎اند: 👌 (... عجیب این است كه نهج البلاغه در دیار خودش در میان شیعیان علی ـ علیه‎السلام ـ در حوزه‎های علمیه شیعه غریب و تنهاست هم چنان كه خود علی ـ علیه‎السلام ـ غریب و تنهاست، بدیهی است كه اگر محتویات كتابی و یا اندیشه‎ها و احساسات و عواطف شخصی با دنیای روحی مردمی سازگار نباشد این كتاب و یا آن شخص عملاًَ تنها و بیگانه می‎ماند هر چند نام‎شان با هزار تجلیل و تعظیم برده شود، ما باید اعتراف كنیم كه با نهج البلاغه بیگانه‎ایم، دنیای روحی كه برای خود ساخته‎ایم دنیای دیگری است غیر از دنیای نهج البلاغه. 👤 شهید مرتضی #مطهری ، کتاب سیری در نهج البلاغه ( متن کامل کتاب در #طاقچه اینجا ) #انس_با_نهج_البلاغه ✳️کانال انس با #صحیفه_سجادیه 🆔 @sahife2

برنامه ی #نهج_البلاغه_خوانی #نهج_البلاغه_خطبه_102 و من خطبة له (علیه السلام) تجري هذا المجرى و فيها ذكر يوم القيامة و أحوال الناس المقبلة: اين خطبه نيز همانند خطبه سابق، به حوادث آينده اشاره ( #پیشگویی) دارد و در ابتدا به حوادث سخت روز قيامت نيز اشاره اى مى كند! ❇️ بخش اول: #حسابرسی اعمال در قیامت 👈 وَ ذَلِكَ يَوْمٌ يَجْمَعُ اللَّهُ فِيهِ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ لِنِقَاشِ الْحِسَابِ وَ جَزَاءِ الْأَعْمَالِ خُضُوعاً قِيَاماً، قَدْ أَلْجَمَهُمُ الْعَرَقُ وَ رَجَفَتْ بِهِمُ الْأَرْضُ، فَأَحْسَنُهُمْ حَالًا مَنْ وَجَدَ لِقَدَمَيْهِ مَوْضِعاً وَ لِنَفْسِهِ مُتَّسَعاً. *️⃣ 1. وصف روز قيامت: قيامت روزى است كه خداوند همه انسان هاى گذشته و آينده را براى رسيدگى دقيق حساب و رسيدن به پاداش اعمال، گرد آورد، همه فروتنانه به پاخيزند، عرق از سر و رويشان و كنار دهانشان جارى است، و زمين زير پايشان لرزان است، نيكو حال ترين آنان كسى است كه جاى گذاشتن دو پايش را پيدا كند يا جايى براى آسوده ماندن بيابد. http://farsi.balaghah.net/محمد-دشتی/ترجمه 👌 شرح این خطبه ی نورانی را (با عناوین زیر) " اینجا " بخوانید: 👇 👈 وحشت عظيم محشر! 🖋کانال انس با صحیفه سجادیه 🆔 @sahife2

#شرح_صحیفه_سجادیه_انصاریان_دعا_14 #دعای_چهاردهم_صحیفه_سجادیه #انواع_ظلم #ظلم_در_قرآن_36_عنوان 13 #صرف_نعمت_در_شهوات ❇️ نعمت حق را در شهوات و لذّات حرام بردن، ظلم و عاملش از نظر قرآن مجيد مترف است: فَلَوْلَا كَانَ مِنَ الْقُرُونِ مِن قَبْلِكُمْ أُولُوا بَقِيَّةٍ يَنْهَوْنَ عَنِ الْفَسَادِ فِي الْأَرْضِ إِلَّا قَلِيلًا مِمَّنْ أَنْجَيْنَا مِنْهُمْ وَاتَّبَعَ الَّذِينَ ظَلَمُوا مَا أُتْرِفُوا فِيهِ وَكَانُوا مُجْرِمِينَ» «هود 116» پس چرا در ميان امت‏هايى كه پيش از شما بودند، مصلحانى دلسوز نبودند كه [مردم را] از فساد در زمين بازدارند؟ مگر اندكى كه [به سبب بازداشتن مردم از فساد] نجاتشان داديم. و آنان كه ستم كردند، دنباله‏رو [و دل بسته‏] چيزى از نعمت و ثروت شدند [كه در آن به سركشى و طغيان افتادند] و آنان گنهكار بودند. وَكَمْ قَصَمْنَا مِن قَرْيَةٍ كَانَتْ ظَالِمَةً وَأَنشَأْنَا بَعْدَهَا قَوْماً آخَرِينَ* فَلَمَّا أَحَسُّوا بَأْسَنَا إِذَا هُم مِنْهَا يَرْكُضُونَ* لَا تَرْكُضُوا وَارْجِعُوا إِلَى‏ مَا أُتْرِفْتُمْ فِيهِ وَمَسَاكِنِكُمْ لَعَلَّكُمْ تُسْأَلُونَ* قَالُوا يَا وَيْلَنَا إِنَّا كُنَّا ظَالِمِينَ* فَمَا زَالَتْ تِلْكَ دَعْوَاهُمْ حَتَّى‏ جَعَلْنَاهُمْ حَصِيداً خَامِدِينَ» «انبیا 11» و چه بسيار از شهرهايى كه [اهلش‏] ستمكار بودند، درهم شكستيم، و پس از آنان قومى ديگرپديد آورديم.* پس هنگامى كه عذاب ما را احساس كردند، ناگهان از آن مى‏گريختند.* [از روى استهزا و تحقير به آنان گفتند:] فرار نكنيد، و به سوى زندگى مرفّهى كه در آن نازپرورده [و مغرور] بوديد و خانه‏هايتان بازگرديد تا [بار ديگر به وسيله تهيدستان و مستمندان‏] از شما درخواست كمك شود [و شما آنان را با كبر و نخوت برانيد.]* [با ديدن عذاب فرياد برداشتند و] گفتند: اى واى بر ما كه ما قطعاً ستمكار بوديم!* پس همواره سخنشان همين بود تا آن كه آنان را ريشه‏كن و خاموش ساختيم. 👈ادامه دارد ... ✍️ تفسير و شرح صحيفه سجاديه ، ج‏ 7 ، ص: 134 #چهاردهم ◀️کانال انس با #صحیفه_سجادیه 🆔 @sahife2