📌 پیرامون نظریه ی علوم انسانی آیت الله خامنه ای 🔹مکمترین موضوع در جلسه ی اول بررسی کتاب «درامدی بر نظریه ی علوم انسانی آیت الله خامنه ای » ، بررسی خاستگاه نظریات علوم انسانی اسلامی بود. در آنجا گفته آمد که هیچ جامعه ی انسانی، از نوعی معرفت نسبت به خود، هستی و جهان اطراف و روابط انسانی خالی نیست و آنگاه که این معرفت در یک نظم ساختاری جاگذاری می شود، می توان آن را نظریه ی علوم انسانی تلقی نمود. فرض اصلی کتاب هم همین است که صاحب نظریه، توانسته است دیدگاه های انسان شناسی، هستی شناسی، معرفت شناسی و جامعه شناسی را در یک نظم منطقی کنار هم بنشاند و از آن نتایج عملی استحصال نماید. به عبارت دیگر فرآیندهای مختلف علمی در شاخه های گوناگون نظری و عملی، در اندیشه ی ایشان به ایجاد یک نظم ساختاری مولد منجر گردیده که این کتاب نیز در پی تبیین آن نظم و نظام اندیشگی است. 🔹نکته ی مهم دیگر در تبیین نظریه ی علوم انسانی آیت الله خامنه ای، نگاه تاریخی و تکاملی به جریان علم در جهان اسلام است. به عبارت دیگر نظریه ی علوم انسانی ایشان در عصر کنونی، حلقه ی آخر یک جریان معرفتی عمیق و درازدامن است که در طول تاریخ علم تلاش کرده با ملاحظه ی علوم نظری و عملی و همچنین در نظر گرفتن امور ثابت و متغیر هستی و حیات انسانی، تقریری کلان از نظامات حاکم بر روابط انسانی عرضه نماید. این جریان معرفتی که آن را #جریان_حکمت_و_اجتهاد می نامیم تلاش کرده تا مرز امور ثابت و متغیر را آشکار کرده و علاوه بر تبیین عام رفتارهای انسانی، در مقام تجویز نیز به حیات فردی و اجتماعی بشر شکل دهد. دانش هایی چون فقه، اخلاق و سیاست برآیند این نظم علمی برآمده از اندیشه ی متفکران جریان حکمت و اجتهاد است. 🔹یکی از مسائلی که در این جلسه مورد بحث قرار گرفت، ساختار علوم انسانی در جهان اسلام و جهان غرب بود و اینکه آیا علومی که از نظریات علوم انسانی متولد می شوند در اسلام و جهان غرب الزاما یکسان هستند؟ در جواب این سوال گفته شد که اگرچه بسیاری از دانش های انسانی مانند جامعه شناسی و سیاست و.... در جهان اسلام و غرب موضوع و احیانا ساختار واحدی دارند، اما ملزم به پای بندی به این دانش ها نیستیم و ممکن است با تفاوت نگاه در بعضی حوزه ها به تولید علوم جدیدی برسیم، چنانکه دانش فقه، بعنوان یکی از گسترده ترین دانش های انسانی که عهده دار تنظیم بخش وسیعی از رفتارهای ارادی است، سابقه ای در علوم انسانی مدرن ندارد. 🔹 یکی دیگر از سوالات قابل توجه این بود که آیا در نهایت، تولید علوم انسانی نیازمند الگویی مانند اجتهاد سنتی است یا خیر ؟ در پاسخ گفته شد علوم انسانی اسلامی هرچه باشد بالاخره باید از دل همین منابع معتبر اسلامی بیرون کشیده شود و در این میان هر الگویی در نسبت سنجی میان قران، سنت، تاریخ، عقل، عرف، فرهنگ و.... پذیرفته شود، بیانگر همان الگوی اجتهادی ماست، البته نیاز به گفتن نیست که این معنا از اجتهاد از اجتهاد مرسوم در تکالیف عملی بسیار فراتر است، اما بهر حال تولید علوم انسانی قطعا نیازمند الگویی اجتهادی است. کشف نظریه ی علوم انسانی آیت الله خامنه ای یا هر متفکر دیگری، به کشف الگوی علوم انسانی اسلامی کمک شایانی خواهد کرد. 🔹در جلسه ی اینده، به بررسی مدعای کتاب در باب خاستگاه نظریه ی علوم انسانی آیت الله خامنه ای، یعنی «الهیات اجتماعی» خواهیم پرداخت، انشالله #نظریه_علوم_انسانی #ایت_الله_خامنه_ای @taamollat

💠 سلسله جلسات «درس هایی از مکتب عرفانی تربیتی امام خمینی ره» 💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠 🔰با کلام: حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید مهدی موسوی، استاد حوزه و دانشگاه 💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠💠 ⏰ زمان: از شنبه دهم اسفند به مدت ۱۵ شب، از ساعت ۲۰.۴۵ 🕌 مکان: میدان شهداء، خیابان مجاهدین اسلام، خیابان زرین خامه، مسجد میرفخرایی ❗️مجلس برای خواهران محترم نیز برقرار است. 📍 مسجد میرفخرایی (خ ناطقی) 📍 nshn.ir/64rbvgd0VxufO9 ✅ کانال مسجد میرفخرایی: Eitaa.com/mosque_mirfakhraei

📌گزارش جلسه مکتب تربیتی و عرفانی امام ره (جلسه ی اول) 🔹امشب اولین جلسه ی «مکتب عرفانی و تربیتی امام ره» با حضور جمعی از طلاب و دانشجویان و فعالان دانشگاهی برگزار شد. عمده ی بحث امشب، ترسیم فضای تاریخی و اجتماعی عصر امام ره و تبیین بن بست های فکری و علمی بشر در میانه ی قرن بیستم بود. بن بست های معرفتی و فکری فضای مدرن، جهان غرب و.... در پرتگاه پوچ گرایی و کثرت گرایی انداخته بود. اندیشه ی امام ره با محوریت فطرت الهی انسان پنجره ای بود برای رهایی بشر از تنگناهای عصر مدرن و بن بست های مادیگرایی. «نسخه ی انسانی امام، بازگرداندن روح عزت و شرافت و کرامت به انسان امروز بود.» «قدرتی که در غرب جست و جو می شد امام در ذات و هویت توحیدی انسان نشان داد، دفاع مقدس محصول این نگاه تربیتی است. نسخه ی امام راه فرار از نهیلیسم و کثرت گرایی بود، در حالیکه فرماندهان نظامی دنیا به پوچ‌گرایی منتهی می شود، اما در مکتب تربیتی امام همین جنگ بستر رشد و کمال معنوی بود.» جلسه ی خیلی خوب و پرباری بود. الحمدلله. @taamollat

📌 خلاصه ی مطالب جلسه ی دوم مکتب تربیتی و عرفانی امام ره(یکشنبه ۱۲اسفند۰۳، اول رمضان ۱۴۴۶) ۱. ما امروز بیش از هر زمان نیازمند بحث از تربیت و معنویت هستیم. تکثرگرایی و دنیازدگی و اصالت دنیا و غفلت از امر معنوی بحران های بزرگی پیش اورده که علی رغم افرایش قدرت و سلطه بر طبیعت، بعضی بحرانها بی سابقه است، خودکشی بحران خانواده، زوال عاملیت انسانی و.‌‌.‌‌. که همگی معلول غفلت از امر معنوی است. ۲. این بحران‌ها با تذکر و موعظه درست نمی شود، بلکه نیازمند تغییر دستگاه فکری آدمی از جمله نگاه او به خودش می باشد. که این دستگاه باید بر یک منطق و فلسفه ی متقن استوار باشد. ۳. اساس دستگاه تربیتی اسلامی تحول فکری و اندیشگی است که اگر رخ داد حالات و کلمات متناسب را ایجاد خواهد کرد. ۴. راه حل برون رفت از این بحرانها، ارائه تفسیری جدید از انسان است با ملاک رشد و تعالی، با این صبغه که نواقص همین تمدن موجود را نشان داده و افق بالاتری به بشر نشان دهد. ۵. یکی از مهمترین ویژگی های دستگاه تربیتی امام، تربیت انسان در پیوند با جامعه است، به نحوی که بالاترین مرحله ی کمال انسان را خدمت به خلق معرفی می کند امام محرومان را شایستگان امت می داند و هیچ نگاه از بالا و با منت به آنها ندارد کدام دستگاه فلسفی است که محرومان را شایسته از ثروتمندان بداند. غایت قصوای تعلیم و تربیت خدمت به خلق الله است. این را مقایسه کنید با دستگاه های عرفانی که دعوت به عزلت می کنند و گوشه گیری از مردم و جامعه . در مدرسه تربیتی اهل بیت در بین مردم بودن و عارف بودن مهم است. ۶. ما اول باید سراغ کلمات برویم و بعد حالات، بر خلاف الگوی تربیتی فعلی ما که به دنبال حالات هستیم، اما زیر ساخت آنها تحول فکری است ۷. صرف رجوع به سنتهای مشترک گذشته مسائل امروز بشر را حل نمی کند چنانکه سنت گرایان مدعی آن هستند، چون مدرنیته آن قدر قدرتمند است که می تواند هر امر تاریخی را در راستای اهداف خود به کار بگیرد. ۸. مکتب تربیتی امام تفسیر جدیدی از انسان است که افق های بالاتر حیات را نشان می دهد در عین اینکه مسیر پیشرفت های موجود بشر را نمی بندد و توصیه به ارتجاع نمی کند‌. می خواهد نشان دهد که مسیر تکاملی که بشر پیموده درست لست، اما نواقصی دارد و محدودیت هایی، همین انسان مادی غرق در مادیات حرکت می کند به سمت معنویات، این جوهره ی مکتب تربیتی امام است‌. ۹. در نظریه فطرت امام همه ی انسانها دارای سرشت واحدی هستند. و لقد کرمنا بنی آدم..... فطرت نحوه خاصی از خلقت است که اختصاص به انسان دارد در برابر طبیعت که حرکت یکنواختی دارد. از همین رو زندگی انسان همواره با تغییر و تحول همراه است، اما فرآیندهای طبیعت مانند فرآیندهای حاکم بر زندگی حیوانات همواره ثابت و لا یتغیر است. اما انسان نحوه ای وجود دارد به نام فطرت که پایه ی تغییرات و تحولات انسانی همگی همین است. تغییر در معماری و شهرسازی و سبک لباس پوشیدن و گفتار و آداب و رسوم همگی نسبت به گذشته تغییر کرده ریشه ی همه ی اینها فطرت است . همه ی ملت ها اینگونه اند، انسان موجودی است تحول خواه و تحول گرا که نو به نو به دنبال حقیقت است که تمام هم نمی شود. در فضای فکر و علم نیز همینگونه بوده و بشر مدام نظریات گذشته را باطل کرده و افق های جدیدی را کشف کرده و جلو رفته ۱۰. ریشه ی همه ی این تغییر و تحولات در حیات انسانی، خلقت خاص انسان است، «فطرت الله التی فطر الناس علیها لا تبدیل لخلق الله» فطرت در حقیقت یک میل و یک عشق به کمال مطلق در وجود انسان است و تغییر و تحولات در حیات انسانی نیز از همین میل ریشه می گیرد. ۱۰. امام می فرماید همه ی انسان ها یک فطرت اصلی دارند یعنی عشق به تسلط و کمال و زیبایی و قدرت مطلق و به تبع آن تنفر از هرگونه نقص و محدودیت و ضعف و ذلت. هیچ انسانی به چیزی، بخاطر ضعف و نقصانش علاقه ندارد. ریشه ی هر علاقه ای قدرت و زیبایی و کمال است. ۱۱. این فطرت انسانها بود که همه ی مردم را در دفاع از غزه به میدان اورد. که اگر درست بارور شود زمینه ساز ظهور حضرت حجت ع خواهد بود. #مکتب_تربیتی_و_عرفانی_امام #نظام_جامع_اندیشه_اسلامی #فطرت @taamollat

📌دو نکته ی فرامتن پیرامون موضوع «فطرت» و «مکتب تربیتی و عرفانی امام ره» ۱. بحث از مکتب تربیتی و عرفانی امام ره، بخشی از طرح کلان نظام جامع اندیشه ی امام ره است. به عبارتی اعتقاد بر آن است که امام ره در حوزه ی معارف اسلامی، دارای نگاهی نظام مند و منسجم بوده که خروجی آن ارائه ی دستگاهی متقن از هستی شناسی، معرفت شناسی و انسان شناسی و جامعه شناسی اسلامی و ناظر به حیات فردی و اجتماعی انسانها و همچنین ناظر به وضعیت انسان کنونی است. برجسته شدن مسئله ی فطرت در اندیشه ی امام ره نیز ، علاوه بر نگاه جامع ایشان به منابع اسلامی، از آسیب شناسی وضعیت بشر معاصرِ اسیر شده در چنگال نهیلیسم و ساینتیسم ریشه می گیرد. به عبارتی امام ره در مقابل بن بست های معرفتی بشر در عصر کنونی، توجه به فطرت انسانی را برجسته کرده و همین مفهوم را پایه ی تربیت فردی و اجتماعی، مدیریت اجتماعی و... قرار می دهد. در سطحی بالاتر حتی انقلاب اسلامی نیز حرکتی تکاملی و روبه جلو در راستای احیای فطرت انسانی بود. ۲. یکی از نتایج بسیار مهم باور به نظریه ی فطرت در الگوی فکری امام ره، تعیین نسبت امت اسلامی با تغییر و تحولات دنیای جدید است. در حالیکه بعضی جریانات فکری در امت اسلامی با ترک هویت اسلامی و انسانی خود را در آغوش مدرنیته انداخته اند و عده ای دیگر با پافشاری بر سنت، بر تمام پیشرفت های جهان جدید قلم کشیده اند، امام با تاکید بر جلوه های گوناگون فطرت انسانی (از جمله تکامل علمی و عملی در حوزه های گوناگون) با پذیرش فی الجمله ی پیشرفت های علمی بشر، با برجسته کردن مبنای فطرت در پی اصلاح و تکمیل نواقص آن است. به عبارت دیگر پیشرفت های بشر در دوران معاصر، اگر بدرستی نگریسته شود، بروز و ظهور ناقصی است از تکاپوی فطرت کمال طلب آدمی، که البته با فراموش کردن پیام انبیا، دچار نقصان شده و بشر را نیز دچار مشکلات عدیده کرده، راه برون رفت از بحرانهای کنونی بازگشت و ارتجاع به سنت ها نیست، بلکه با پذیرش پیشرفت های بشر، باید آنها را بر اساس مبنای فطرت آنها را بازسازی و بازخوانی کرد. اما فطرت انسانی چگونه موجب اصلاح پیشرفت های بشر خواهد شد و توسعه ی فطرت بنیان جوامع چه رنگ و شکلی دارد، موضوع بحث شب‌های آینده خواهد بود انشالله #مکتب_تربیتی_و_عرفانی_امام #نظام_جامع_اندیشه_اسلامی #فطرت #امتداد @taamollat

📌خلاصه ی مطالب جلسه ی سوم «مکتب تربیتی و عرفانی امام ره»، دوشنبه ۱۳ اسفند۰۳، دوم رمضان۱۴۴۶) 🔹منطق فطرت و هدایت امام، در مقابل منطق جدال و قدرت دنیای مادی(بخش اول) ۱. ما برای روشن تر کردن بحث، ابتدا باید سه مفهوم را توضیح دهیم. اول مکتب تربیتی دوم: منطق رفتاری و سوم منطق فطرت و هدایت ۲. ما در مباحث اجتماعی [هم برای تبیین و هم برای تجویز در مقام عمل] نیازمند منطق هستیم، اما روشن است که در اینجا چیزی غیر از منطق صوری مد نظر است. ۲. ما چه زمانی به نظریه نیاز داریم؟ زمانی که با پدیده های چند لایه مواجه هستیم که با نگاه اولی قابل کشف نیست. در اینجا نیازمند چارچوبی نظری هستیم تا بتوانیم روابط پنهان پدیده ها را کشف کنیم. ۳. هر مکتب یا نظریه تربیتی بر پایه ی مفهومی محوری استوار است که در اطراف آن یک شبکه ی مفهومی شکل می گیرد. مثلا در اندیشه ی ارسطو محور نظام تربیتی عدالت ارسطوست‌ . در برخی دیگر محبت یا نفی شهوت است، مثلا در نظام تربیتی الهیات مسیحی رهبانیت اساس است و سایر مفاهیم در نسبت با آن معنا و صورت بندی می شود. ۴. منظور از مکتب تربیتی در مقابل نگاهی است که شخصی یک سری گزاره های تربیتی پراکنده دارد‌‌، اما نسبت آنها با یکدیگر مشخص نیست و خروجی روشنی هم ندارد. اما در مکتب تربیتی متفکر دارای مجموعه ای بهم پیوسته از گزاره های ناظر به حیات اجتماعی است که قابلیت تبدیل به برنامه را دارد و می تواند فرد و جامعه را متحول کند. بسیاری از شخصیت های اخلاقی ما روایات و نکات اخلاقی خوبی می گویند، اما فاقد مکتب تربیتی پیوند دهنده ی آن مفاهیم هستند. ۵. فطرت نقطه ی مرکزی نظام تربیتی امام است که سایر مفاهیم در نسبت با آن صورت بندی می شود. امام با نظریه ی فطرت دارد یک عینک به ما می دهد تا بتوانیم روابط پیچیده و چند لایه ی انسانی را تحلیل کنیم. این نظام تربیتی فطرت بنیان، به ما یک منطق و نظام محاسباتی می دهد که می توانیم بر اساس آن پدیده های خرد و کلان را تحلیل کنیم. امام با قراردادن فطرت کنار مفاهیم دیگری چون عشق و کمال و نفی نقص و توحید، این شبکه ی مفهومی را مبنایی برای تحلیل سیاسی و اجتماعی قرار می دهد. ۶. امام بر مبنای مفهوم فطرت منطقی خاص برای تحلیل رفتارهای انسانی ایجاد می کند که در مقابل سایر منطق های تحلیل است. ۷. در فضای کنونی جهان رفتارهای بشری یا بر اساس منطق «قدرت و جدال» و یا بر اساس منطق «قدرت و سازش» تحلیل و تبیین می شود. در نگاه انسان غربی از شهریار ماکیاولی گرفته تا لویاتان هابز و ‌‌‌‌.... مهمترین مفهوم قدرت است، انسان یعنی اراده و انسانی بالاتر است که قدرت و اراده ی بیشتری داشته باشد. (شهید مطهری در کتاب انسان کامل از این دیدگاه گزارش کاملی ارائه داده) قدرت یعنی فعال شدن اراده ی انسان در جهت استخدام دیگران و طبیعت. [در نگاه اینها رفتارهای انسانی، طبقات و ارزشهای اجتماعی و .... همه و همه در نسبت با مفهوم قدرت فهم می شوند و انسان کامل و ملت پیشرفته نیز، آن انسان و ملتی است که از قدرت بیشتری برخوردار باشد و بتواند دیگران را به خدمت خود درآورد.] بر اساس این منطق انسانها نیز یا قدرت مند هستند و ظالم و یا ضعیف و مظلوم ۸. امام منطق دیگری طراحی کرد به نام «منطق فطرت و هدایت» که بر اساس آن انسان نه ظلم می کند و نه مستضعف و ظلم پذیر می شود، بلکه با همه ی هستی از جمله سایر انسانها با منطق فطرت مواجه شود. ۹. بر اساس منطق فطرت و هدایت، جهان یک کاروان پویا و بهم پیوسته است که ذرات جهان همه خویشاوندند که به یک نقطه بر می گردند. و الیه المصیر. امام می گوید ما در قرآن و روایات اساس اولیه ی عالم بر بر زوجیت و هماهنگی میان پدیده هاست. ۱۰. این در مقابل برخی نگاه های غرب ستیز است می گویند ما هم باید قدرتمند شویم و غلبه کنیم و اگر نصف جهان هم کشته شوند مانعی نیست. اساس محاسبات انسان در این نگاه جدال و قدرت طلبی است. و اگر کسی نتوانست به قدرت دست یابد باید سازش کند و و تحت عبودیت او برود.(منطق سازش) لذا این منطق دیالکتیک و تضاد و جدال را نتیجه می دهد. در نگاه این منطق همه ژ انسانها چون قدرت طلبند میان قدرت ها تضاد ایجاد می شود و انسان یعنی موجود قدرت طلب که نتیجه ی طبیعی آن جدال و درگیری است. این نگاه هم به لحاظ منطق در همان چارچوب قدرت و جدال است. این فکر که یا باید قدرت داشته باشی یا تسلیم شود منطق قدرت در جهان امروز است و بسیاری در دنیا در همین منطق سیر می کنند. در حالیکه نظام عالم نه تنها بر جدال و درگیری نیست بلکه بر پیوستگی و وحدت است که این وحدت و پیوستگی در هر دوره جهان به شکلی آشکار می شود. #مکتب_تربیتی_و_عرفانی_امام #نظام_جامع_اندیشه_اسلامی #فطرت @taamollat

🔹منطق فطرت و هدایت امام، در مقابل منطق جدال و قدرت دنیای مادی(بخش دوم) ۱۱. در مکتب تربیتی امام یک مفهوم محوری داریم به نام فطرت که خودش یک نظریه است که یک میدان معنایی در اطراف خودش شکل داده است. بر اساس این مفهوم همه ی انسانها سرشت مشترکی دارند که اتفاقا این سرشت در پیوند و توافق با طبیعت و سایر اجزای عالم است. در نتیجه تضاد و جدال و تقابل امری عارضی است. ۱۲. روش قرآن در تربیت انسانها بر اساس همین منطق فطرت قابل توجه است. قرآن بین دو یا سه مفهوم رابطه برقرار می کند : حنیف، فطرت، صبغه الله ودین حنیف یا فطرت الله را همواره به ابراهیم ع نسبت می دهد. چرا قرآن کریم و اولیای دین در این مسئله بر ابراهیم ع تاکید دارند؟ چون ابراهیم ع و روش هدایتی او بروز و ظهور فطرت است. ۱۳. در سوره ی انبیا از ایه ی ۵۱تا ۷۲ و در سوره ی انعام از آیه ی ۷۱تا۸۳ دو ماجرا را از ابراهیم نقل می کند و منطق هدایت بر اساس فطرت را در هر دو نشان می دهد. در مواجهه با مردم می گوید چرا اینها را می پرستید. و در مقابل جواب آنها که به دین پدرانشان استناد می کنند او آنان را به فطرت شأن رجوع می دهد و محدودیت بتها را آشکار می کند ونشان داد که این امر محدود نمی تواند مطلوب فطرت شما باشد، پس به کجا برویم؟ آسمان و پرستش ستارگان. فطرت انسان کمال مطلق می خواهد، در زمین که نرسید سراغ آسمان می رود. فلما افل قال انی لا احب الافلین. توجه داد که اینها هم محدودند. باز دارد توجه به فطرت می دهد وکمال بالاتری نشان می دهد. او هم محدودیت زمین و هم آسمان را آشکار کرد، پس رو کنید به سمتی که هیچ محدودیتی نیست. فاقم وجهک للدین حنیفا. ۱۴. بر اساس منطق قرآنی امام، انسانها دارای فطرت مشترک هستند که همین موضوع مبنایی است برای درک توافق و هماهنگی در عالم انسانی و همچنین تربیت انسانها و همچنین پایه ای برای تحلیل رفتارها. ۱۵. بر اساس منطق فطرت و هدایت، انسان به دنبال کمال و علم و زیبایی مطلق است و هر چه را مصداق کمال مطلق بداند به سمت او می رود. این بیت الغزل دستگاه تربیتی امام است که ملت را با آنهمه تشتت و پراکندگی بر همین اساس به میدان اورد . امام توانست با همین منطق ملت را یکپارچه کند‌ و تقابل فقیر و غنی و توده و بازاری را که چپ ها القا می کردند از بین ببرد. امام گفت همه ی جدال ها امر عارضی است. همه ی شما سرشت مشترکی دارید که به دنبال عزت و کرامت است، همه بر گردید به فطرت الهی تان. اینجا بود که سنتی و متجدد و کارگر و بازاری و .... همه در یک صف قرار گرفتند. این ظهور نظریه فطرت امام بود. تاکید وحدت هم بر همین مبنا بود و می فرمود هرگونه تشتت ظلم به انسانیت است. این یکی از نتایج کنار گذاشتن منطق قدرت و جدال و ملاک قرار دادن منطق فطرت و هدایت است. #مکتب_تربیتی_و_عرفانی_امام #نظام_جامع_اندیشه_اسلامی #فطرت @taamollat

📌 آب در کوزه و ما گرد جهان 🔹 امام ره در نوفل لوشاتو در پاسخ به سوال خبرنگاری که پرسید «شما که دانش روابط بین المللی نمی دانید، چطور می خواهید کشور را اداره و با سایر دولت ها ارتباط برقرار کنید؟» فرمودند ما اصلا بدنبال پذیرفتن و عمل بر طبق این نظام موجود نیستیم، بلکه به دنبال نظم جدیدی هستیم. (نقل به مضمون) در حقیقت اشاره به این نکته داشتند که یکی از اساس های فکری انقلاب اسلامی، گذر کردن از منطق قدرت است. یعنی ما جهان را بر اساس ملاک قدرت نمی بینم و آن را به جهان اول و دوم و سوم تقسیم نمی کنیم، بلکه ما جهان و روابط انسانی را بر اساس منطق فطرت می بینم که بر اساس آن همه ی انسانها مفطور به فطرت الهی اند و به دنبال کمال مطلق، در این میان برخی موجود کامل را درست یافته اند و برخی به اشتباه، اما همگی در مسیر حرکت و در تکاپوی رسیدن به او هستند. در نتیجه اختلافات و تنازع ها و جنگ ها هیچ‌کدام در ذات بشر نیست و اینگونه نیست که انسانها گرگ یکدیگر باشند، بلکه این تنازع ها نتیجه ی فراموشی یا انحراف از آن سرشت و فطرت الهی است و هر چه که تاریخ پیش تر برود این ذات و هویت الهی بشر آشکار تر می شود. نمونه اش دفاع جانانه ی مردم دنیا از مظلومین فلسطین و غزه. در نتیجه ما با رد منطق قدرت نه به سمت قدرت می رویم تا غالب شویم و ظلم کنیم و نه در مقابل ظلم قدرتمندان کوتاه می آییم. بلکه در مقابل آن می ایستیم و همه را به عبودیت و بندگی خدا دعوت و برای آن مبارزه می کنیم. (قل تعالوا الی کلمه سواء بیننا و بینکم ان لا نعبد الا الله و لا نشرک به شیئا) 🔹منطق فطرت و هدایت که یکی از بن مایه های اصلی انسان شناسی اسلامی است و در آثار امام ره تفصیل یافته، یکی از مبانی انسان شناختی نظریه ی اجتماعی امام ره نیز می باشد. بحث از منطق فطرت و هدایت، صرفا بحثی اعتقادی و کلامی نیست، ما در واقع با بررسی منطق فطرت امام و امدادهای اجتماعی آن، در حال کنار زدن غبار از #نظریه_اجتماعی_امام ره هستیم. آنهایی که سالها به دنبال امتداد های اجتماعی حکمت متعالیه و فلسفه ی اسلامی می گردند، یکی از امتداد هایش همین جاست. #علوم_انسانی_اسلامی #نظریه_اجتماعی #نظریه_فطرت @taamollat

📌خلاصه ی مطالب جلسه ی چهارم «مکتب تربیتی و عرفانی امام ره»، (سه شنبه ۱۴اسفند۰۳، سوم رمضان ۱۴۴۶) ......

........

📌خلاصه ی مطالب جلسه ی پنجم «مکتب تربیتی و عرفانی امام ره»، (چهارشنبه ۱۵اسفند۰۳، چهارم رمضان ۱۴۴۶) (بخش اول) 🔹ویژگی نظام فکری جامع ۱. بعضی متفکران در حوزه های مختلفی حضور دارند، اما بصورت جزیره ای، گاها نظریات قابل توجهی هم دارند، اما اینها لزوما بهم پیوسته نیست. لذا فقه اش ربطی به تربیتش و تربیتش به مباحث سیاسی اش ارتباط ندارد. ۲. نظام اندیشه ی امام اینگونه نیست، بلکه کلام و عرفان و تربیت و سیاست او همه بهم پیوسته است. نه اینکه خلط رخ دهد، اما اندیشه ها بصورت نظام مند و شبکه ای آن قدر بهم پیوسته است که جدا کردن حیثیت ها آسان نیست، لذا برای تبیین نظریه عرفانی و تربیتی و کنش های سیاسی و اجتماعی، همه ی آثار او باید ملاحظه شود. ۳. دو نمونه ی تاریخی از امتداد نظریه ی فطرت در اندیشه ی سیاسی و اجتماعی امام ره: 👈ماجرای اول: هنگامیکه امام به نجف تبعید شدند خیلی ها به دیدار امام آمدند. از آن جمله مرحوم سیدمحسن حکیم با امام گفت و گویی دارند که می گویند حالم خوش نیست. امام می گویند کاش به ایران می امدید که هم حال و هوایتان قدری عوض شود و هم مردم را ببینید.‌ آیت الله حکیم نا امیدانه می گوید نمی شود کاری کرد، مردم همکاری نمی کنند. امام استناد به قیام امام حسین ع می کنند و ایشان به تنهایی امام حسن ع استناد می کنند. در مقابل امام می گفتند شما شروع کنید مردم پای کار می آیند. در اینجا با دو نگاه به مردم از منظر دو فقیه روبرو هستیم. آقای حکیم خودش اهل فعالیت اجتماعی بوده، اما نگاهی که امام به مردم دارد، در اندیشه ی ایشان نیست. در دستگاه فکری امام چون فطرت اساس است و منشا همه ی رفتارها را عشق به کمال می داند، معتقد است که مردم پای کارند و اگر نیامدند چون مصداق کمال معرفی نشده، اگر ما پای کار بیاییم و کمال حقیقی را به آنها نشان دهیم، مردم همراهی می کنند. اما در دستگاه ایت الله حکیم چون فطرت حضور موثری ندارد، مردم را مغلوب شهوات و خارج از مسیر دانسته و نگاه بدبینانه ای به مردم دارد. در میان همه، تنها امام است که به میدان می آید بخاطر حضور همین نظریه ی فطرت 👈ماجرای دوم: وقتی که کتاب نهضت امام آماده شد می برند خدمت امام. امام مولف را می خواهد و نسبت به تغییر تعبیرات امام نسبت به شاه در خاطرات اعتراض می کنند. که چرا تعبیر اعلیحضرت و شاهنشاه را که امام در اوایل نهضت بکار برده اند را تغییر داده اید، شما نباید تاریخ را تغییر دهید. #مکتب_تربیتی_و_عرفانی_امام #نظام_جامع_اندیشه_اسلامی #فطرت @taamollat

📌خلاصه ی مطالب جلسه ی پنجم «مکتب تربیتی و عرفانی امام ره»، (چهارشنبه ۱۵اسفند۰۳، چهارم رمضان ۱۴۴۶) (بخش دوم) ۴. امام بر اساس منطق فطرت معتقد است که همه ی انسانها مخاطب ما هستند، چنانکه انبیا همینگونه بودند. قرآن به موسی و هارون می گوید با او به نرمی سخن بگویید شاید متذکر گردد. امام حسین ع هم تا لحظه ی آخر تلاش کرد تا فطرت مردم را بیدار کند. عبارات خیلی مهم است و نظام سیاسی و تربیتی هر دو به یک نقطه بر می گردد. «در مورد آن چه در جواب تلگراف شاه آمده باید توجه کنید که وظیفه دینی ما اقتضا می کند که در قدم اول با زبان ملایم، با زبان پند و اندرز با افراد مواجه شویم، خواه شاه باشد یا شبان. وظیفه علما در قدم اول ارشاد است و در این وظیفه نباید میان انسان ها ، از نظر مقام ، موقعیت و منصب فرق بگذارند. وظیفه علما همان وظیفه انبیاست. انبیای الهی آمده اند تا دست انسان ها را بگیرند و آن ها را از لجنزار مادی و دنیوی نجات دهند. این که می بینید خداوند متعال به حضرت موسی می فرمایند: و قولا له قولا لیّنا لعلّه یتذکّر او یخشی (طه : 44) برای این است که هدف نجات انسان ها می باشد و در این هدف مقدس میان فرعون با دیگران تفاوتی نیست.» امام در شاه هم بدنبال فطرت است. شبیه همین کار، نامه نگاری آقاست به جوانان اروپا ، در واکنش به اهانت مجله ی فرانسوی این نامه و نامه ی امام به گورباچوف و برخورد امام همه بر اساس منطق فطرت قابل فهم و تحلیل است. ‏دستور اسلام این است که نه ظلم بکنید نه زیر بار ظلم بروید. انظلام یعنی زیر بار ‏ ‏ظلم رفتن از ظلم کم تر نیست. انظلام به خود ظلم کردن است. به یک ملت ظلم کردن است. ظلم هم از همین قماش است. هر دویش در اسلام ممنوع است. نه شما حق دارید به کسی ظلم کنید، نه حق دارید که از کسی ظلم بکشید. (صحیفه، ج۱۱، ص۲۵۵) امام با این نگاه از هر دو منطق قدرت و جدال و قدرت و سازی عبور می کند. اما امام می گوید در برابر این دو منطق، چارچوب قرآن اصلا منطق دیگری است. فطرت و هدایت، تبدیل پذیر نیست، و می شود با همین منطق با فرعون و شاه هم گفت و گو کرد، البته نه ذیل منطق سازش برخی گفت و گوی امام با سپاه کوفه را ذیل منطق سازش می فهمند، در حالیکه هدف هدایت او ذیل منطق فطرت و هدایت است.‌ عده ای تاریخ اسلام را بر اساس منطق جدال تعریف می کنند و عده ای بر اساس منطق صلح و سازش در این منطق راه جدیدی برای ارتباط با انسانها ایجاد می شود. امام فرمودند اصلا مسیر سیر و سلوک از خدمت به محرومان می گذرد. اول باید سراغ مردم رفت، اما اول سراغ خواص و پادشاهان نرفت، اول سراغ مردم رفت، چون به فطرت نزدیک‌ترند. 🔹فطرت و عشق ۵. یکی از لوازم بحث فطرت عشق است، وجه مایز انسان از سایر موجودات یکی همین عشق است و عشق اساس حیات انسانی است که راه جدیدی به روی انسان باز می کند. امام خود گوید: وَه چه افراشته شد دَر دو جهٰان پرچم عشق‏ ‏‏آدم و جنّ و مَلَک مانده به پیچ و خم عشق‏ ‏‏عرشیان ناله و فریادکُنان دَر ره یار‏ ‏قدسیان بَر سر و بر سینه زنان از غم عشق هیچ انسان غیر عاشقی نداریم، در نگاه امام، عشق مخصوص برخی بندگان خاص نیست. ۶. عشق درونمایه ی اصلی ادبیات ماست، پر رنگ ترین مفهوم در ادبیات عرفانی ما عشق است، و در هیچ کجا چنین مفهومی متعالی وجود ندارد و از زیباترین اوصافی است که به یک انسان نسبت داده می شود. در یونان عشق یک مفهوم کاملا فردی و مادی است. عشق به این مفهومی که ما داریم ندارند اصلا، غیر از کسانی که با شعرای ما نسبتی برقرار کرده اند. حتی عشق هم در روابط انسانی ما به حالتی متعالی اطلاق می شود و نه هر دوستی و قرابتی. ۷. در دستگاه امام اتحادی وجودی داریم بین عشق و عاشق و معشوق و چون میل به کمال مطلق دارد خودش فانی در کمال مطلق می شود. مولوی گوید: تا در طلب گوهر کانی کانی تا در هوس لقمهٔ نانی نانی این نکتهٔ رمز اگر بدانی دانی هر چیز که در جستن آنی آنی این همان مفهوم فطرت است که بر اساس آن ، انسان به هر چه عشق بورزد شبیه او می شود، بلکه خود او می شود. ما در دنیا داریم چهره ملکوتی مان را می سازیم،در قیامت آنچه که ساخته ایم آشکار می شود. یکی ممکن است با انگشتر یا تسبیحش محشور شود. چون فطرت انسان عشق و با معشوقش مشاکل می شود. ابوسعید عارفانه تر می گوید: گر در طلب گوهر کانی کانی ور زنده به بوی وصل جانی جانی القصه حدیث مطلق از من بشنو هر چیز که در جستن آنی آنی اینگونه است که سلمان می شود منا اهل آلبیت ما خودمان از طریق همین راه عشق در حال ساختن خودمان هستیم. #مکتب_تربیتی_و_عرفانی_امام #نظام_جامع_اندیشه_اسلامی #فطرت @taamollat