✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️از منظر امام علی (علیه السلام) «عدالت» و «احسان» چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟
🔹#امام_علی(عليه السلام) در حکمت ۲۳۱ #نهج_البلاغه با اشاره به تفسير آيه ۹۰ سوره نحل: «إِنَّ اللهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الاِحْسانِ»، ميفرمايد: «#عدالت همان رعايت #انصاف [و پرداختن حق مردم] و احسان به معناى نيكى بيشتر [از حد انصاف] است». خداوند در اين آيه شريفه به سه چيز امر و از سه چيز نهى كرده است، ميفرمايد: «خداوند به #عدل و #احسان و كمك به #خويشاوندان فرمان، و از #فحشا و #منكر و #ستم نهى میكند»، و در پايان آيه مى افزايد: (خداوند به شما اندرز میدهد تا متذكر شويد)؛ «إِنَّ اللهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الإِحْسَانِ وَ إِيتَاءِ ذِى الْقُرْبَى وَ يَنْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَ الْمُنكَرِ وَ الْبَغْىِ يَعِظُكُمْ لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ».
🔹اين آيه دربرگيرنده يكى از جامع ترين برنامه هاى اجتماعى بشر است كه هرگاه جامه عمل به خود بپوشد، #امنيت و #آرامش بر او حكمفرما میشود. در اينكه ميان #عدل و #احسان چه تفاوتى است مفسران احتمالات فراوانى ذكر كرده‌اند؛ بعضى گفته اند: #عدل، اداى واجبات و #احسان، انجام مستحبات است. برخى ديگر عدل را توحيد و احسان را اداى واجبات میدانند، و عدّه اى #عدالت را به معناى هماهنگى ظاهر و باطن، و #احسان را به معناى برترى باطن نسبت به ظاهر دانسته اند. اين تفسير نيز از سوى گروهى عنوان شده كه #عدالت مربوط به جنبه هاى عملى، و #احسان مربوط به جنبه هاى گفتارى است.
🔹ولى از همه اين تفسيرها بهتر همان است كه در كلام #امام (ع) آمده كه #عدل را به معناى #انصاف تفسير فرموده؛ زيرا رعايت انصاف آن است كه حق هر كسى را به خودش بپردازند (و به نظر میرسد كه اين واژه از ماده «نصف» گرفته شده؛ زيرا هرگاه انسان در حقوق مشترك، آن را تنصيف كند رعايت #عدالت را به طور كامل كرده است). سپس اين واژه به معناى هرگونه عدالت آمده است. #احسان همانگونه كه از مفهوم آن استفاده میشود، نيكى كردن به ديگران است و اين نيكى همان #تفضّل است كه حضرت در كلام بالا به آن اشاره فرموده است. از این رو برقرار شدن #نظم‌جامعه‌انسانى بدون #عدل و #انصاف و #احسان و #تفضّل امكان پذير نيست؛ زيرا ترك عدالت و انصاف سبب خشم كسانى میشود كه حقوقشان پايمال شده و طبعاً برمى‌خيزند و نظم جامعه را به هم میريزند و اى بسا منجر به خونريزى هاى وسيعى گردد.
🔹در مورد #احسان بسيار میشود كه تنها با استفاده از اصل عدالت و انصاف مشكلات جامعه حل نمیگردد؛ مثلاً سيل عظيمى آمده و خانه هاى فراوانى را ويران كرده و يا زلزله شديدى رخ داده و منجر به ويرانی هاى وسيعى شده است. در اينجا نمى‌توان تنها با استفاده از حقوق واجب و حتى مالياتهاى معمولى مشكلات را حل كرد. اينجاست كه اصل #احسان و #تفضّل بايد به ميدان آيد و #نيكوكاران دامن همت به كمر بزنند، ويرانى ها را آباد و ضايعات را جبران و #مشكلات ناشى از حوادث را حل كنند. گاه در يك #خانواده نيز مشكلاتى به وجود مى آيد. مثلاً شوهر در حادثه اى از دنيا مى رود و اطفال صغير او باقى مى مانند.
🔹اينجاست كه بايد افراد #فاميل صرفه نظر از اصل #عدالت، به سراغ #احسان و #تفضّل بروند و ايتام را تحت حمايت خود قرار دهند و مشكلات آن خانواده را حل كنند، خواه يك نفر اقدام به اين كار كند يا همه فاميل دست به دست هم بدهند. در «معانى الاخبار» كه اين حديث را قبل از سيد رضى نقل كرده، میخوانيم: #امام_علی (ع) بر اصحاب وارد شد در حالى كه آنها درباره #مروّت بحث ميكردند، فرمود: چرا در اين باره به سراغ قرآن نمیرويد، عرض كردند: كجاى قرآن درباره مروّت بحث كرده؟ فرمود: اين آيه شريفه كه ميفرمايد: «إِنَّ اللهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الاِحْسانِ»، #عدل همان #انصاف است و #احسان همان #تفضل». [۱]
🔹در حديثى كه مرحوم طبرسى آن را در «مجمع البيان» ذيل آيه مورد بحث نقل كرده میخوانيم: «عثمان بن مظعون كه از صحابه معروف پيامبر اسلام (ص) است ميگويد: من در آغاز به صورت ظاهری اسلام را پذيرفته بودم نه با قلب و جان، و اين وضع ادامه داشت تا آنكه روزى در خدمت آن حضرت، ديدم در فكر فرو رفته، ناگهان چشم خود را به طرف آسمان دوخت، گويا پيامى را دريافت میدارد. وقتى كه به حال عادى برگشت از ماجرا پرسيدم، فرمود: هنگامى كه با تو سخن میگفتم ناگهان جبرئيل را مشاهده كردم كه اين آيه را براى من آورد: «إِنَّ اللهَ يَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَ الاِحْسانِ...» عثمان ميگويد: چنان محتواى آيه در قلب من اثر گذاشت كه اسلام همان لحظه در جان و روح من جاى گرفت».
پی نوشت:
[۱]معانى‌الأخبار، ابن بابويه، جامعه مدرسين، چ۱، ص۲۵۷
📕پيام امام اميرالمؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دارالكتب الاسلاميه، ۱۳۸۶ش، چ۱، ج۱۳، ص۷۶۳
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#عدالت #احسان
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️علماى اهل سنت درباره مقام امام هادى (علیه السلام) چه گفتارى دارند؟
🔸با مراجعه به کتب تاریخ و تراجم و رجال اهل سنت پى مى بریم که #امام_هادى (علیه السلام) از احترام ویژه اى نزد #علماى_اهل_سنت برخوردار بوده است. اینک به برخى از کلمات ایشان اشاره مى کنیم:
1⃣ابوعثمان عمرو بن بحر بن جاحظ؛ او بعد از ستایش از ده نفر از #امامان که از آن جمله #امام_هادى (علیه السلام) است مى گوید: «کل واحد منهم عالم زاهد ناسک شجاع جواد طاهر زاک... و هذا لم یتفق لبیت من بیوت العرب و لا من بیوت العجم»؛ [۱] (هر یک از آنان، #عالم، #زاهد، #ناسک، #شجاع، #جواد، #طاهر و #تزکیه_کننده اند... این سلسله جلیل القدر براى هیچ خانه اى از خانواده هاى عرب و نه از خانواده هاى عجم اتفاق نیفتاده است).
2⃣شهاب الدین ابوعبدالله یاقوت بن عبدالله حموى: او هنگام یادآورى از شهر عسکر در سامرا مى گوید: «و هذا العسکر منسوب إلى المعتصم، و قد نسب إلیه قوم من اجلاّء، منهم على بن محمّد بن على بن موسى بن جعفر بن محمّد بن على بن الحسین بن على بن ابى طالب ـ رضى الله عنهم ـ ...»؛ [۲] (این عسکر منسوب به معتصم است. به این شهر قومى از بزرگان نسبت داده شده اند که از آن جمله #على‌بن‌محمّد بن على بن موسى بن جعفر بن محمّد بن على بن الحسین بن على بن ابى طالب ـ رضى الله عنهم ـ است...).
3⃣شمس الدین محمّد بن احمد بن عثمان ذهبى: «و فیها توفّى ابوالحسن على بن الجواد... و کان فقیهاً اماماً متعبداً»؛ [۳] (در سال ۲۵۴ ه.ق ابوالحسن #على_بن_جواد... وفات یافت... او شخصى #فقیه، #امام و متعبّد بود). او در جایى دیگر از حضرت به شخص #شریف و #جلیل تعبیر کرده است. [۴]
4⃣عبدالله بن اسعد یافعى: «توفى العسکرى ابوالحسن الهادى... عاش اربعین سنة و کان متعبداً فقیهاً اماماً»؛ [۵] (در سال ۲۵۴ ه.ق #ابوالحسن_هادى... وفات یافت. او که #متعبّد، #فقیه و #امام بود، چهل سال زندگى نمود).
5⃣ابن کثیر دمشقى: «و امّا ابوالحسن على الهادى... و قد کان عابداً زاهداً...»؛ [۶] (و امّا #ابوالحسن‌على‌الهادى...، او مردى #عابد و #زاهد... بود).
6⃣ابن صبّاغ مالکى: «... و لا تذکر کریمة الاّ و له فضیلتها و لا تورد محمدة الاّ و له تفضّلها و جملتها...»؛ [۷] (... هیچ #کریمه‌اى ذکر نمى شود، جز آن که #فضیلت آن براى او است، و هیچ #عمل_ستوده‌اى وارد نمى گردد جز آن که #تفضّل و #کمال و #تمام آن براى او است...).
7⃣ابن حجر هیتمى: «... و کان وارث ابیه علماً و سخاء»؛ [۸] (... او وارث علم و سخاوت پدرش بود).
8⃣احمد بن یوسف قرمانى: «و امّا مناقبه فنفیسة و اوصافه شریفة»؛ [۹] (و امّا #مناقب او نفیس و #اوصاف او شریف است).
9⃣ابن عماد حنبلى: «کان فقیهاً اماماً متعبداً...»؛ [۱۰] (... او شخصى #فقیه، #امام و #متعبّد... بود).
🔟عبدالله شبراوى: «العاشر من الأئمة علىّ الهادى. ولد بالمدینة فی رجب سنة اربع عشر و مائتین و کراماته کثیرة»؛ [۱۱] (#دهمین از #امامان، على #هادى است. او در مدینه، در ماه رجب، سال ۲۱۴ ه.ق متولد شد. و #کراماتش بسیار است).
1⃣1⃣محمّد امین سویدى بغدادى: «ولد بالمدینة و کنیته ابوالحسن و لقبه الهادى... و مناقبه کثیرة»؛ [۱۲] (او در مدینه متولد شد، و کنیه اش #ابوالحسن است، و لقبش #هادى، و #مناقبش_بسیار است).
2⃣1⃣شیخ مؤمن شبلنجى: «... و مناقبه کثیرة»؛ [۱۳] ( ... #مناقب او بسیار است).
3⃣1⃣شریف على فکرى حسینى قاهرى: «کان ابوالحسن العسکرى وارث ابیه علماً و منحاً، و کان فقیهاً فصیحاً جمیلا مهیباً. و کان اطیب الناس بهجة واصدقهم لهجة»؛ [۱۴] (#ابوالحسن_عسکرى وارث پدرش در علم و سخاوت بود. او #فقیهی_فصیح و #جمیل و با #هیبت بود. و او #خوشروترین مردم از حیث بهجت و #راستگوترین آنان از جهت لهجه بود).
4⃣1⃣خیرالدین زرکلى: «... وأحد الأتقیاء الصلحاء...»؛ [۱۵] (... او یکى از افراد #باتقوا و #صالح بود...).
5⃣1⃣سید محمّد عبدالغفار هاشمى حنفى:
«هنگامى که #مناقب آن حضرت براى همه مشهور شد، متوکّل او را از مدینه منوّره طلب نمود؛ زیرا به جهت #علم_بسیار و #عمل_صالح و #استحکام_رأیى که #امام_هادى (علیه السلام) داشت، بر پادشاهى و زوال دولتش مى ترسید...». [۱۶]
6⃣1⃣شیخانى: «#على_عسکرى صاحب #وقار و #سکون و #هیبت و #طمأنینه و #عفت و #پاکیزگى بود. او داراى نفسى پاک و همّتى عالى و طریقى زیبا و مورد رضایت بود...». [۱۷]
7⃣1⃣عبدالسلام ترمانینى: « ... کان على جانب عظیم من التقوى والصلاح»؛ [۱۸] (...او در #تقوا و #صلاح جایگاه بلندى داشت).
8⃣1⃣عارف احمد عبدالغنى: « ... کان فی غایة الفضل ونهایة النبل...»؛ [۱۹] (...او در غایت فضل و نهایت فضیلت بود...).
● مآخذ در منبع موجود است
📕اهل بیت از دیدگاه اهل سنت، على اصغر رضوانى، مسجد مقدس جمکران، قم، ۱۳۸۵ش،ص۱۷۵
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#امام_هادی
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آیا «شفاعت» با «عدل الهی» سازگار است؟
🔸اگر سؤال شود آيا #شفاعت با #عدل_الهی سازگار است يا نه؟ در پاسخ بايد گفت:
🔹«اوّلا» #شفاعت بدون زمينه مناسب انجام نمى گيرد، هر كس #لايق آن باشد، #مشمول #شفاعت مى شود، و هر،كس نباشد از آن بر كنار خواهد بود، بنابراين هيچ گونه تبعيضی انجام نمى گيرد.
🔹«ثانياً»: #مجازات_گنهكار عين #عدالت است، اما پذيرش #شفاعت نوعى #تفضّل مى باشد، تفضّلى كه از يك سو به خاطر زمينه هاى مناسب #شفاعت_شونده و از سوى ديگر به خاطر آبرو و #احترام و اعمال صالح #شفاعت_كننده است.
📕پيام قرآن، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، تهران، ۱۳۸۶ش، چ نهم، ج ۶، ص ۵۳۳
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#شفاعت
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد