✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️دیدگاه اسلام در مورد «سؤال کردن» چیست؟
🔹هر انسانى در برابر انبوهى از #مجهولات و #مشكلات درباره خود و ديگران قرار دارد، كه گاه مربوط به مسائل #مادّى است و گاه #معنوى و كليد حلّ آنها غالباً #سؤال از #آگاهان و انديشمندان است. به همين دليل، #خداوند در عالَم تكوين و تشريع، درهاى #سؤال را به روى انسان گشوده است. از نظر تشريع در دستورات اسلامى نه تنها اجازه #سؤال به هر كس و درباره هر چيز داده شده است، بلكه به سؤال كردن امر كرده است. #قرآن_مجيد در دو آيه مى فرمايد: «فَاسْئَلُوا أَهْلَ الذِّكْرِ إِنْ كُنْتُمْ لَاتَعْلَمُونَ» [۱] (از #آگاهان #سؤال كنيد اگر نمى دانيد).
🔹اميرمؤمنان #امام_علی (عليه السلام) در بعضى از كلمات پرمعنايش در #نهج_البلاغه ميفرمايد: «وَ لَا يَسْتَحِيَنَّ أَحَدٌ إِذَا لَمْ يَعْلَمِ الشَّيْءَ أَنْ يَتَعَلَّمَهُ» (هيچ گاه كسى در فراگيرى #علم و #سؤال از مجهولات، شرم و حيا به خود راه ندهد). آرى، #سؤال كردن عيب نيست. عيب آن است كه انسان پرسش نكند و در #جهل و نادانى باقی بماند. جالب اين است كه در خطبه ۱۶۲ #سؤال كردن را #حقّى براى هر كس ذكر فرموده و اين معنا در مورد #جوانان و #نوجوانان بسيار مهمتر است، چرا كه آنها داراى مجهولات فراوان از نظر تكوين و #آفرينش هستند.
🔹خداوند نیز، #حسّ_كنجكاوى و جستجوگرى را در ذات انسان قرار داده است. #انسان، همواره مايل است از چيزهايى كه نمى داند، بپرسد و بداند. اين حسّ در جوانان و نوجوانان شديدتر است؛ به سبب همان نيازى كه دارند، گاه آن قدر پدر و مادر را سؤال پيچ مى كنند كه داد و فريادشان بلند مى شود؛ در حالى كه وظيفه آنها اين است كه با محبّت و مدارا به اين نياز روحى شان پاسخ مثبت دهند. آنچه را مى دانند، در اختيارشان بگذارند و آنچه را نمى دانند به كسانى كه مى دانند ارجاع دهند.
🔹بعضى فكر مى كنند اگر از مسائل #اصول_عقايد سؤال كنند نشانه كفر و بى اعتقادى است، در حالى كه اين پرسش ها براى #تحقيق بيشتر و استحكام بخشيدن به #عقيده است. #دانشمندان و آگاهان، به ويژه #عالِمان_دينى وظيفه دارند كه در هر حال و در هر شرايط، براى پاسخ به #سؤالات اعلام آمادگى كنند و با محبّت و احترام از #پرسش_كنندگان استقبال كنند و فراموش نكنند كه بر اساس روايتى كه از اميرالمؤمنين #امام_على (عليه السلام) نقل شده، چنين وظيفه اى بر دوش دارند: «خداوند از #افراد_نادان، پيمانِ فراگيرى علم نگرفته، مگر آنكه پيش از آن از #دانشمندان، پيمان آموزش گرفته است». [۳]
🔹اين بحث را با ذكر چند حديث پر معنا پايان مى دهيم؛ #امام_صادق (عليه السلام) يكى از يارانش به نام «حمران بن أعين» را تشويق به سؤال كرد و فرمود: «مردم به اين علت، #هلاك و گمراه مى شوند كه #پرسش نمى كنند». [۴] #امام_علی (عليه السلام) مى فرمايد: «دلها قفل شده است و كليد آن، #سؤال است». [۵] از #رسول_خدا (صلّی الله علیه و آله) روايت شده كه: «#علم، خزانه هايى است و كليدهاى آن #سؤال است. خدا شما را رحمت كند، همواره سؤال كنيد؛ چرا كه چهار گروه براى آن پاداش داده مى شوند: سؤال كننده، پاسخ گوينده، كسانى كه در آنجا مستمعند و آنها كه بدان ها علاقه مندند». [۶]
🔹در تاريخ آمده كه: «در روز جنگ جمل، مرد عربى به #اميرمؤمنان (عليه السلام) عرض كرد: اى اميرمؤمنان! تو مى گويى خداوند يگانه است؟ [منظور از اين يگانگى چيست؟] مردم از هر سو به او حمله كردند. گفتند: اى مرد عرب، نمى بينى تمام فكر اميرمؤمنان متوجّه جنگ است؟ [هر سخن جايى و هر نكته مقامى دارد!] #امام (عليه السلام) فرمود: او را رها كنيد. چيزى كه اين مرد عرب مى خواهد، همان چيزى است كه ما از اين قوم مى خواهيم [ما هم از اين گروه، توحيد و يگانگى مى طلبيم و جنگ براى فراگيرى اين تعليمات مقدّس است]». [۷]
پی نوشتها؛
[۱] نحل، آيه ۴۳؛ انبياء، آيه ۷. [۲] نهج البلاغة، صبحی صالح، هجرت، قم، چ ۱، ص ۴۸۲، حکمت ۸۲. [۳] الكافی، دارالكتب الإسلامية، چ ۴، ج ۱، ص ۴۱. [۴] الكافی، همان، ص ۴۰. [۵] غرر الحكم و درر الكلم، دارالكتاب الإسلامی، چ ۲، ص ۷۶، حکمت ۱۴۶۵. [۶] كنز العمال فی سنن الأقوال و الأفعال، صفوة الس مؤسسة الرسالة، چ ۵، ج ۱۰، ص ۲۳۰، ح ۲۸۶۶۲. [۷] شرح آن را در كتاب التوحيد، ابن بابويه، جامعه مدرسين، چ ۱، ص ۸۳، باب ۳ (معنى الواحد و التوحيد و الموحد) مطالعه فرماييد.
📕پيام امام اميرالمؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلاميه، چ اول، ج ۶، ص ۲۹۵
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#سوال #پرسش
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
⭕️آنچه شنیدهاید عمل کردهاید؟!
🔹آقایانی که طالب #مواعظ هستند، از ایشان سؤال میشود: آیا به #مواعظی که تا حال شنیدهاید، #عمل کردهاید، یا نه؟ آیا میدانید که: «هر که #عمل کرد به #معلوماتِ خودش، خداوند #مجهولات او را معلوم میفرماید»؟
🔹آیا اگر #عمل به معلومات ـ اختیاراً ـ ننماید، شایسته است توقعِ زیادتی #معلومات؟ آیا باید دعوتِ به حق، از طریق لسان باشد؟ آیا نفرموده: «با #اعمالِ_خودتان، دعوت به حق بنمایید»؟ آیا طریق تعلیم را باید یاد بدهیم، یا آنکه یاد بگیریم؟
🔹آیا جواب این سئوالها از #قرآن_کریم: «وَالَّذِينَ جاهَدُوا فِينا لَنَهْدِيَنَّهُمْ سُبُلَنا» [۱] (و آنها که در راه ما (با خلوص نیّت) جهاد کنند، قطعاً به راههای خود، #هدایتشان خواهیم کرد). و اینکه #امام_صادق (عليه السلام) فرمودند: «مَن عَمِلَ بِما يَعلَمُ عَلَّمَهُ اللهُ ما لا يَعلَمُ» [۲] (هر كه به آنچه مىداند #عمل كند، خداوند به او آن #بياموزد كه نمى داند).
🔹و نیز فرمودند: «مَنْ عَمِلَ بِمَا عَلِمَ كُفِيَ مَا لَمْ يَعْلَمْ» [۳] (کسی که به #دانسته_خود عمل کند، بس است او را از آنچه که نمیداند)؛ [روشن نمیشود؟]. خداوند توفیق مرحمت فرماید که آنچه را میدانیم، زیر پا نگذاریم و در آنچه نمیدانیم، توقف و احتیاط نماییم تا معلوم شود. نباشیم از آنها که گفتهاند: پی مصلحت مجلس آراستند - نشستند و گفتند و برخاستند.
پی نوشتها؛
[۱] قرآن کریم، سوره عنکبوت، آيه ۶۹
[۲] أعلام الدين، ۳۰۱
[۳] ثوابالاعمال، ص۱۳۴
منبع: وبسایت مرکز تنظیم و نشر آثار آیت الله العظمی بهجت (ره)
#آیت_الله_بهجت
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️«تفكّر» و «تدبّر» در قرآن، چه ميزان اهميت دارد؟
🔹#قرآن كتابى است كه شكوفايى پيامها و معارف آن، در پناه #انديشيدن است. #تفكر عبارت است از: به كار بردن #فكر براى كشف مجهولات و پاسخ به سؤالات. #قرآن_کریم در اين زمينه مىفرمايد: «وَ أَنْزَلْنا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ ما نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ» [نحل، ۴۴] (و #قرآن را [هم] به سوی تو نازل کردیم، به خاطر اینکه برای مردم آنچه را که برای [هدایتشان] به سویشان نازل شده بیان کنی، و برای اینکه [در پیامبری تو و آنچه را به حق نازل شده] #بیندیشند).
🔹پس انتظار آن است كه انسان، #آيات_قرآن را در كنار بيانات پيامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) و سنت قرار داده، در آنها #بينديشد و #مجهولات خود را مرتفع سازد؛ زيرا تنها در سايه #تفكر در آيات است كه بسيارى از سؤالات اساسى انسان، پاسخ داده مىشود. قرآن به پيامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) مىفرمايد: «قُلْ هذِهِ سَبِيلِى أَدْعُوا إِلَى اللهِ عَلى بَصِيرَةٍ أَنَا وَ مَنِ اتَّبَعَنِى...» [یوسف، ۱۰۸] (بگو: طریقه من و پیروانم همین است که خلق را به خدا با بینایی و #بصیرت دعوت کنیم...).
🔹اما #تدّبر در #قرآن عبارت است از تأمل در عواقب يك امر. #آيات_قرآن، از معارف و #دستورهايى سخن مىگويد، از #مسئوليت هاى انسان و نظام #پاداش و #جزا مىگويد، و #عواقب مثبت و منفى رفتارش را متذكر مىشود. #تدبر در آيات قرآن يعنى، توجه به عواقب و لوازم آيات و آثار مترتب بر عمل كردن، يا نكردن بر مقتضاى آن. با اين #تدبر است كه دل و قلب انسان راه مىافتد و از بشارتهاى قرآن بهره مىگيرد و تهديدهايش در او مؤثر مىافتد. قرآن در اين زمينه مىفرمايد: «أَ فَلا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلى قُلُوبٍ أَقْفالُها» [محمد، ۲۴] (آيا در آيات الهى #تدبر نمىكنند، يا آنكه بر دلشان، خود، قفلها زده اند).
🔹پس #تفكر و #تدبر در #قرآن، به ايجاد روح بصيرت و روشن بينى و زنده شدن و فعال شدن قدرت درك قلب و جان آدمى است. در روايات نيز ثواب #تدبّر در آيات قرآن، از قرائت آن بيشتر معرفى شده است: «لا خير فى قرائة ليس فيها تدبر» [۱] ([آگاه باشيد كه] خيرى در تلاوت قرآن بدون #تفكّر و ارزيابى آن وجود ندارد). اصولًا از مقايسه آيه ۱۲۱ سوره بقره «الذين آتينا هم الكتاب يتلونه حق تلاوته اولئك يؤمنون به» و «آيه ۲۹ سوره جن» كه هدف از #نزول_قرآن را بهرهمندى و تدبر در آن مىداند، در مىيابيم كه «تلاوت راستين» در جريان #تدبر در آيات است.
🔹در اين باره توجه به چند نكته، بايسته است: ۱) الهى بودن قرآن بدون #تدبر در آن معلوم نخواهد شد: «أَ فَلا يَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ وَ لَوْ كانَ مِنْ عِنْدِ غَيْرِ اللهِ لَوَجَدُوا فِيهِ اخْتِلافاً كَثِيراً». [نساء، ۸۲] ۲) بدون #تدبر در قرآن، نمىتوان از ذخاير بىكران و پر خير و بركت كلام خدا بهرهاى جست. ۳) بدون #تدبر نمىتوان از ظلمت شك و ترديد و سرگردانى نفاق، خود را رهانيد و به ايمانى راسخ و استوار، دست يافت. ۴) بدون #تدبّر، عمق و مغز آيات را نمىتوان دريافت و به حقايق شگفت و حيرت آورش پى برد. ۵) #تدبّر_كننده در قرآن، با تمام وجود، در جاى جاى قرآن، حضور خداوند را حس مىكند و دل و جانش را از نور خدا سرشار مىنمايد. [۲]
پینوشتها؛
[۱] بحارالانوار، ج ۹۲، ص ۲۱۱
[۲] تقى پور، ولىالله، پژوهشى پيرامون تدبر بر قرآن، انتشارات اسوه، چ اول، ص ۳۱
منبع: وبسایت راسخون
#قرآن #تفكر #تدبر
@tabyinchannel
#انتشاربدونلینکجایزنمیباشد