✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️امام علی (علیه السلام) چگونه ارزش فرصت عمر را برای بدست آوردن سعادت اخروی به یارانش یادآور می شود؟
🔹#امام_علی (عليه السلام) در آخرين بخش از خطبه ۹۴ #نهج_البلاغه، طىّ بيانى كوتاه و بسيار پرمحتوا، تذكّراتى بسيار آموزنده بيان مى فرمايد. نخست مى فرمايد: «إِعْمَلُوا، رَحِمَكُمُ اللهُ»؛ (به #عمل بپردازيد خدا شما را رحمت كند!). سپس به مسير اشاره كرده، مى فرمايد: «عَلَى أَعْلَامٍ بَيِّنَةٍ»؛ (و بايد #اعمال شما بر طبق نشانه هاى روشن [#كتاب_خدا و #سنّت_معصومين (عليهم السلام) بوده باشد]).
🔹سپس اين نكته را يادآورى مى كند كه تشخيص اين راه و مقصد آن، كار مشكلى نيست: «فَالطَّرِيقُ نَهْجٌ يَدْعُو اِلَى دَارِ السَّلَامِ»؛ (راه، #روشن است و شما را به خانه امن و امان [#بهشت و #سعادت جاويدان] دعوت مى كند). آنگاه به #فرصت هاى بسيار گرانبهايى كه #مردم در اختيار دارند و غالباً به آن توجّه ندارند، اشاره كرده و طىّ هشت جمله، جوانب مختلف اين #فرصتهای_گرانبها را روشن مى سازد.
🔹حضرت مى فرمايد: «وَ أَنْتُمْ فِي دَارِ مُسْتَعْتَبٍ، عَلَى مَهَلٍ وَ فَرَاغٍ، وَ الصُّحُفُ مَنْشُورَةٌ وَ الْأَقْلَامُ جَارِيَةٌ، وَ الْأَبْدَانُ صَحِيحَةٌ وَ الْأَلْسُنُ مُطْلَقَةٌ، وَ التَّوْبَةُ مَسْمُوعَةٌ، وَ الْأَعْمَالُ مَقْبُولَةٌ»؛ (شما در سرايى هستيد كه مى توانيد از #خطاهاى_خود، [در پيشگاه خداوند] #عذرخواهى كنيد و رضايت او را جلب نماييد، #مهلت كافى و فراغت خاطر [براى انجام حسنات و كسب فضايل] داريد، #پرونده‌هاى_اعمال گشوده و قلم ها آماده نوشتن است [و اين، فرصت گرانبهايى است كه نبايد آن را از دست دهيد]، بدن هاى شما سالم و زبان ها آزاد است [و آماده انجام هر كار خير و بيان هر سخن نيكى هستيد]، #توبه پذيرفته مى شود، و #اعمال مقبول مى گردد).
🔹از يك سو، #وسايل_سعادت فراهم، و از سوى ديگر، موانع راه قابل برطرف كردن است؛ اگر از اين #فرصت‌ها استفاده نشود، به راستى جاى تأسّف است! به خصوص اينكه، هيچ تضمينى سپرده نشده كه اين #فرصت_گرانبها تا كى پايدار مى ماند؛ ممكن است در يك لحظه كوتاه، همه چيز پايان گيرد؛ درهاى #توبه بسته شود، پرونده هاى #اعمال مختومه گردد، #قلم‌ها از نوشتن حَسَنات باز ايستد، #بدن‌ها عليل و ناتوان به بستر بيمارى افتد، زبان ها از كار بيفتد و هيچ گونه راه بازگشتى وجود نداشته باشد! #قرآن_مجيد بارها هشدار داده و همگان را به اين حقيقت توجّه مى دهد كه بعد از #مرگ، پشيمانى و #ندامت سودى ندارد، و تقاضاى بازگشت به #دنيا و #جبران_تقصيرات به جايى نمى رسد.
🔹در آیات ۱۰ و ۱۱ سوره منافقون مى فرمايد: «وَ أَنْفِقُوا مِمَّا رَزَقْنَاكُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِىَ أَحَدَكُمُ الْمَوْتُ فَيَقُولَ رَبِّ لَوْلاَ أَخَّرْتَنِي إِلَى أَجَلٍ قَرِيبٍ فَأصَّدَّقَ وَ أَكُنْ مِنَ الصَّالِحِينَ» (از آنچه به شما روزى داده ايم انفاق كنيد، پيش از آن كه #مرگ يكى از شما فرا رسد و بگويد: پروردگارا چرا #مرگ مرا مدّت كمى به تأخير نينداختى تا در راه خدا صدقه دهم و از #صالحان باشم!)؛ و بلافاصله مى افزايد: «وَ لَنْ يُؤَخِّرَ اللهُ نَفْساً إِذَا جَاءَ أَجَلُهَا وَ اللهُ خَبيرٌ بِمَا تَعْمَلُونَ» (خداوند هرگز #مرگ كسى را هنگامى كه اجلش فرا رسد، به تأخير نمى اندازد و خداوند به آنچه انجام مى دهيد آگاه است).
📕پيام امام اميرالمؤمنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، چ اول، ج ۴، ص ۲۷۲
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#عمر #عمل #توبه #مرگ
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد
✨🔹✨🔹✨🔹✨🔹✨
✨
⭕️آیا با مرگ، پرونده اعمال انسان بسته می شود؟
🔹#امام_علی (عليه السلام) در پايان خطبه ۴۲ به مهم‌ترين تفاوت #دنيا و #آخرت اشاره كرده، مى فرمايد: «وَ إِنَّ الْيَوْمَ عَمَلٌ وَ لاَحِسَابَ وَ غَداً حِسَابٌ وَ لاَعَمَلَ» (امروز روز #عمل است نه حساب، و فردا وقت #حساب است نه عمل!). اين سخن از يك سو بيانگر اين واقعيت است كه تا #فرصت در دست داريد، بر حجم #اعمال_صالحه خود بيفزاييد، و اگر مى بينيد #نيكوكاران و #بدكاران، پاكان و ناپاكان، اولياءالله و اشقياء، حزب خدا و حزب شيطان، در اين جهان در كنار هم زندگى مى كنند، بى آن كه بدكاران مورد مجازات الهى قرار گيرند و نيكوكاران مشمول پاداش خير شوند، به خاطر آن است كه اين جهان تنها #ميدان_عمل است نه حساب و جزا.
🔹و از سوى ديگر هشدار مى دهد كه با پايان #عمر، #پرونده‌هاى_اعمال براى هميشه بسته مى شود و راهى به سوى بازگشت و #جبران نخواهد بود، و #پشيمانى كمترين سودى نخواهد داشت، همان گونه كه #امام_على (عليه السلام) در کلامی ديگر مى فرمايد: «لا عَنْ قَبِيْح يَسْتَطيعُونَ اِنْتِقالا وَ لا فِي حَسَن يَسْتَطيعُونَ اِزْدِياداً» [۱] (نه مى توانند از #اعمال_زشتى كه انجام داده اند بر كنار شوند، و نه مى توانند #كار_نيكى بر نيكى هاى خود بيفزايند!).
🔹نه براى فرياد «رَبِّ اِرْجِعُونِ لَعَلَّى اَعْمَلُ صالِحاً» [۲] (خداى من! مرا بازگردانيد تا #عمل_صالحى انجام دهم)، پاسخى مى شنوند و نه آرزوى «فَلَوْ أَنَّ لَنا كَرَّةً فَنَكُونَ مِنَ الْمُؤْمِنينَ» [۳] (اى كاش بار ديگر به #دنيا باز مى گشتيم تا از مؤمنان باشيم) هرگز به واقعيت مى پيوندد! از اين آيات، و روايات مشابه آن كه در خطبه بالا آمد، به خوبى نتيجه مى گيريم كه اين، يك #سنّت‌تخلف‌ناپذيرالهى است كه #پرونده_اعمال با #مرگ يا زمانى كه انسان در آستانه مرگ قطعى قرار مى گيرد، بسته مى شود و راهى به سوى بازگشت و جبران نيست!
🔹در اينجا اين سؤال پيش مى آيد كه در بسيارى از روايات آمده كه آثار كارهاى نيك و بد انسان بعد از مرگ، نیز به او مى رسد و به اين ترتيب #پرونده_اعمال او از نظر حسنات يا سيّئات سنگين تر مى شود؛ رسول خدا (صلى الله عليه و آله) مى فرماید: «سَبْعَةُ اَسْباب يُكْتَبُ لِلْعَبْدِ ثَوابُها بَعْدَ وَفاتِه، رَجُلٌ غَرَسَ نَخْلا اَوْ حَفَرَ بِئْراً اَوْ اَجْرى نَهْراً اَوْ بَنى مَسْجِداً اَو كَتَبَ مُصْحَفاً اَوْ وَرَّثَ عِلْماً اَوْ خَلَّفَ وَلَداً صالِحاً يَسْتَغْفِرُ لَهُ بَعْدَ وَفاتِه» [۴] (هفت سبب [از اسباب خير] است كه ثوابش براى بنده خدا بعد از #مرگ او نوشته مى شود: كسى كه نخلى بكارد يا چاه آبى حفر كند يا نهرى به جريان اندازد يا مسجدى بنا كند يا قرآنى و يا كتابى سودمند بنويسد يا علمى از خود به يادگار بگذارد يا فرزند صالحى بعد از او بماند كه پس از درگذشت وى برايش استغفار كند).
🔹روشن است كه آنچه در اين حديث آمده نمونه هاى بارز #كار_خير است، وگرنه تمام آثار نيك و سنّت هاى حسنه اى كه از انسان باقى مى ماند همين اثر را دارد. با این وصف، آيا اينها با آنچه در بالا گفته شد منافاتى ندارد؟ پاسخ اين سؤال روشن است؛ سخن امام (علیه السلام) بدین معنا است که انسان بعد از #مرگ، عمل تازه اى نمى تواند انجام دهد، نه اين كه آثار اعمال گذشته به او نمى رسد، آرى #پرونده‌اعمال‌جديد بسته مى شود و چيزى بر آن افزوده نمى گردد؛
🔹ولى پرونده اعمال پيش از مرگ همواره گشوده است و انسان از ميوه هاى درخت هاى #اعمال_صالحه‌اش در #برزخ و #قيامت بهره مند مى شود. حتى از اعمالى كه فرزند صالح او انجام مى دهد و از آثار تربيت صحيحى است كه او در حال حياتش در مورد فرزند انجام داده بهره اى به او مى رسد و طبيعى است كه انسان از ميوه هاى درخت برومندى كه نشانده است بهره ببرد.
پی نوشت‌ها
[۱] نهج البلاغة، صبحی صالح، هجرت، قم، ۱۴۱۴ق، چ ۱، ص ۲۷۹، (خطبه ۱۸۸)
[۲] قرآن کریم، سوره مؤمنون، آيات ۹۹ و ۱۰۰
[۳] همان، سوره شعراء، آيه ۱۰۲
[۴] تنبيه الخواطر و نزهة النواظر (مجموعة ورّام)، ورام بن أبي فراس، مكتبة فقيه، قم، چ ۱، ج ۲، ص ۱۱۰
📕پيام امام امير المومنين(ع)، مكارم شيرازى، ناصر، دار الكتب الاسلامية، تهران، ۱۳۸۶ش، چ اول، ج ۲، ص ۴۷۰
منبع: وبسایت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (بخش آئین رحمت)
#عمر #مرگ #اعمال #آخرت
@tabyinchannel
#انتشاربدون‌لینک‌جایزنمیباشد