📇 خلاصه متنی تفسیر قرآن، #مقدمات_تفسیری
📆 شماره جلسه: ۱۵
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
🔺1⃣ برای استدلال به قرآن، باید صیانت قرآن از #تحریف اثبات شود. اگرچه قائلین به تحریف در اسلام بسیار کمند و علمای محقق اسلام، تحریف را رد کردند. اولا اجماع، دلیل اول بر رد تحریف است. اگر اجماع شرایطش نبود باید عقلا اثبات شود. عصمت قرآن از لحظه ارسال تا لحظه ثبت و انتشار در جامعه در جلسات قبل اثبات شد. فرشتگان که قرآن را میاورند آنرا بدون کم و زیاد آوردند.
🔺2⃣دشمنان از همان صدر قرآن از چند راه بفکر آسیب رساندن به قرآن بودند: اول آوردن شبیه قران که فرمود شما شبیه آن، کتاب دیگری نمیتوانید بیاورید که در عرض این کتاب بوده و حداقل ۱۰ آیه داشته باشد. عالمانشان بسیار تلاش کردند اما نتوانستند.
گفتند از راه دوم و سوم یعنی «نقض و منع» وارد شویم. قران فرمود من حکیم(محکم) هستم. حال چون مایه علمی دارد قابل منع نیست و چون کامل است قابل نقض نیست.
🔺3⃣گفتند از راه چهارم یعنی کم و زیادکردن آیات وارد شویم. اول خواستند این بدست خود پیامبر باشد. قرآن گفت این پیامبر کسی نیست که به خواست شما قرآن را تغییر دهد و به پیامبر هم فرمود اگر کسی بخواهد قول ما را تحریف کند ما طوری او را به زمین میکوبیم که نتواند بلند شود.
گفتند در راه حل بدی، قرآن را تبدیل کنند. قرآن فرمود این کتاب عزیز است. عزت یعنی #صلابت و نفوذناپذیری، آن زمین سفت و محکمی که کلنگ در آن اثر نکند را «ارض العزاز» گویند. مومنی که نفوذناپذیر باشد عزیز است و لازمه عزت، #غلبه است نه اینکه عزت به معنی غلبه باشد. عزت صلابت نفوذناپذیری است. به چنین چیزی، «عزیز المنال» گویند یعنی دست یافتنی نیست.
🔺4⃣پس این کتاب نه خود میپوسد به این صورت که گذشت روزگار آنرا کهنه و بی فایده کند چون #حکیم و محکم است و نه دیگران میتوانند آن را بپوسانند چون #عزیز است. حضرت امیر در خطبه ۱۴۷ چاپ صبحی صالح گوید: خدا پیامبرش را به قرآنی مبعوث کرد که در آن تجلی کرده است. پس چون خدا لیس کمثله شیء است پس مَجلای آن هم لیس کمثله شیء است. چنین کتابی بطلانش ظاهر نمیشود چون بطلانی ندارد. تمام سوره های حوامیم (۷ سوره حم) با ستایش عزت و حکمت یا عزت و علم شروع میشوند. وقتی خدا بطلان پذیر و کهنه شونده نیست قرآنش هم که تجلی اوست قطعا چنین است و کهنه و پوسیده و باطل نمیشود. چنان که طبیعت، مجلای خدا است و کهنه نمیشود.
🔺5⃣در آیه ۹ حجر آمده: (انا نحن نزلنا الذکر و انا له لحافظون) یعنی سه بار بر ضمیر «ما» تاکید کرده کرده است تا نشان دهد قطعا نزول قرآن از سوی خداست و خودش هم حافظ آن است پس حدوث و بقای قرآن را در همین آیه با شدت بسیار زیاد صرفا به خود خدا نسبت میدهد. این ذکر همان #قرآن است نه پیامبر، چون اگر پیامبر بود از ارسال استفاده میشد نه تنزیل. آیه ۶ همین سوره، ذکر را قرآن میداند.
🔺6⃣در کارهایی که فرشتگان و ماموران اله به اذن خدا حضور دارند خدا به #صیغه_متکلم_معالغیر یاد میکند و اموری که مخصوص خداست یعنی ربوبیت، در ان #ضمیر_متکلم_وحده مطرح است (لا اله الا انا، فاعبدونی، انا الیه راجعون و ...) در اینجا گوید همه مدبرات امر در تنزل و صیانت قرآن حضور دارند.
🔺7⃣چون قرآن، حق است(آیه ۵ احزاب) پس بطلان پذیر نیست. در جاهای دیگر نیز گوید که نزول قران «بالحق» است.
گوید ما آنرا حفظ کردیم نه اینکه آن را در لوح باطنی حفظ کردیم و قرآن ممکن است در جامعه و بین مردم تغییر کند! چون این دیگر بی معنی میشود. قرآن باید در همین جهان از گزند تحریف حفظ شود تا مردم هدایت شوند نه اینکه در لوح محفوظ که در جهان دیگر است حفظ شود.
🔺8⃣خدا بر انسان #منت گذارده یعنی #نعمت_ثقیله داده که قابل حمل نیست چنانکه نعمت رسالت، منت است و وسیله حملش را هم خدا باید بدهد. اگر فیضی از آن طرف نباشد تلاش اینور اثر نمیکند.
🔺9⃣قرآن مثل استوانه نیست بلکه مثل #هرم است. یک آیه را که حذف کنی تمامش میریزد! نمیتوان فقط به برخی آیات استناد کرد این یک مجموعه است.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر مقدمات قرآن
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/28
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
📇 خلاصه متنی تفسیر قرآن، #مقدمات_تفسیری
📆 شماره جلسه: ۱۷
📚 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
🔺1⃣ تمسک به قرآن کریم متوقف بر اموری بود. یکی اینکه فی نفسه حجت باشد. دوم بوسیله عوارض از حجیت ساقط نشود. باید #تحریف را مستدلانه رد کرد اگرچه قائلی به آن یافت نکنیم.
2⃣دلایل عدم تحریف:
🔺۱. همان دلیلی که بر ضرورت وحی و رسالت دلالت دارد همان بر ضرورت صیانت وحی از تحول دلالت دارد.
🔺۲. تبیین اوصاف قرآن: که #حکیم و #عزیز است پس راهی برای زوال قرآن نیست.
🔺۳. آیه سوره حجر
🔺۴. آیه سوره فصلت
🔺۵. آیه سوره جن که قرآن با رصد خداوند از تحریف مصون است و چون قرآن تا قیامت حجت است پس باید تا همان زمان هم از #تحریف مصون بماند.
🔺3⃣اصل و بقای هستی قرآن با معجزه همراه است.آنهایی که اصل هستی یا بقای هستی آنها روی اعجاز الهی است از سه قسم بیرون نیستند و قرآن مهمترین قسم است:
🔰 ۱. برخی اشیا را در #اصل_آفرینش با معجزه همراه کرد اما بقایشان مانند دیگر موجودات است: مثل ناقه صالح که از درون کوه درآمد اما مثل بقیه قابل مردن بود یا مانند عیسی مسیح که بدون پدر متولد شد اما ادامه زندگیش مثل بقیه مردم.
🔰 ۲. برخی را در #بقا با معجزه همراه کرد.
حال این یا در «مقطع خاص» است مثل حضورت موسی که با پدر و مادر معین او را بدنیا آورد اما در مقطعی خدا به مادرش گفت او را در دریا بینداز و ما او را حفظ میکنیم و به دریا گوییم او را در جای معینی بگذارد. لذا قرآن به مادر موسی گوید قطعا ما اینجا او را حفظ میکنیم پس حفظ او در مقطع معینی روی اعجاز است.
♻️گاهی نیز اعجاز در مرحله بقا «بصورت دائمی« است مثل کعبه که دو پیامبر با دستور خدا آن را ساختند اما این کعبه را هیچکس نمیتواند خرابش کند البته اگر قصد تخریب کعبه با عنوان قبله مسلمین را داشته باشد نه اینکه قصد بازسازی داشته باشند یا اینکه بلایای طبیعی آن را خراب کنند. اگر هم میبینید که در زمان زبیر برای گرفتنش، کعبه را با منجنیق تخریب کردند بخاطر این است که زبیر باید در رکاب امام حسین میبود نه اینکه فرار کند. اگر حجاج کعبه را ویران کرد برای دستگیری ابن زبیر بود نه ویرانی قبله مسلمین. خدا فرمود اگر کسی مانع رسیدن مردم به کعبه شد ما آنها را به عذاب الیم گرفتار میکنیم چه رسد بخواهد خود کعبه را از بین ببرد. در مورد تولد امام زمان نیز اصل تولد روی جریان عادی است اما بقا و حفظش با اراده الهی ممکن شده است.
🔰 ۳. و برخی را هم در #اصل_آفرینظ و هم در #بقا با معجزه قرین ساخت: این قسم منحصر در «قران» است. هم تنظیم و ایجادش از خود خدا و بوسیله یک انسان بی سواد است و هم حفظش بدست خداست و کسی امکان تحریف و ازاله آنرا ندارد.
🔺4⃣اگر نبوت برای بشر ضروری است در صورت اتمام نبی باید #دین او نیز باید همیشه بماند و دین همان کتاب قرآن است لذا قرآن دائمی و غیرقابل تحریف است. پیروان ادیان را خدا طبق قرآن، تا زمان آمدن رسول بعدی رها نکرد. اگر دین نباشد، انسانیت نیست پس دین همیشه باید باشد.
🔺5⃣دینی که قبلا در کتاب بود حالا در ایران دارد پیاده میشود چنانکه حتی وقتی مسیحی وارد آسمان ایران میشود بنابه احترام به نظام رسمی جمهوری اسلامی ایران، روسری سر میکند. این نتیجه خون شهداست. زمان ما از زمان علی که بیشتر نیست و ما هم خون ندادیم که ۱۰۰٪ اسلامی شویم چون انتظارمان این است که در نهایت تلاشمان، مانند #حکومت_پیامبر شویم که در آن هم اشکالاتی بود چنانکه وقتی گفتند خالد فلان کار را کرده انتقاد کرد.
حضرت علی به کمیل نامه نوشت که چرا نتوانستی شهرت را مدیریت کنی؟ یعنی هر کسی که مومن بود مدیر هم الزاما نیست!
🔺6⃣ بسیاری از چیزهایی که در زمان ظهور حضرت می آید در نگاه مردم #دین_جدیدی است! طبق قرآن، اهل کتابی که در زمین مسلمانان زندگی میکنند باید #جزیه دهند اما اول انقلاب در مجمع خبرگان قانون اساسی که ما هم بودیم وقتی چنین چیزی مطرح شد نماینده مسیحیان رسما گفت اصلا چنین بحثی را به زبان هم نیاورید چون اگر ما قرار باشد جزیه دهیم مسلمانانی که در خارج هستند نیز باید به حکومت غیر مسلمانشان جزیه دهند پس ما هم ترسیدیم و بدین ترتیب جزیه در قانون اساسی نیامد! چنان که همین الان وقتی مسیحی وارد آسمان ایران شود و در هواپیما بگویند باید حجاب بگذاری او فکر میکند دین جدیدی است چون تابحال چنین چیزی ندیده بوده است!
وقتی حضرت بیاید اسلام را مظهر بر همه ادیان میکند «لیظهره علی الدین کله»
🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر مقدمات قرآن
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/28
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصه شده تفسیر قرآن
🔺سوره حمد : جلسه ۲۱
🔖 آیه: ۵
📆 تاریخ: ۱۳۶۳/۱۰/۵
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅ آیه ۵ سوره حمد: «ایاک نعبد و ایاک نستعین»
1⃣ عبادت هدف #آفرینش است، نه هدف آفریننده.
🔺تا جلسه قبل بحث بر سر رابطه عبادت و معبود بود و حالا عبادت با عبد.
(و ما خلقت الجنّ و الانس الّا لیعبدون)
عبادت، هدف خلق است لذا انسان است که باید به هدفش برسد نه خداوند. اگر انسان و جن به هدفشان یعنی عبادت نرسیدند مانند هسته ای هستند که سر از خاک درنیاورده و در خاک پوسیدند.
2⃣خدا #حکیم است پس کارش هدف دارد و نیز غنی و کامل است پس نیازی به هدف برای خود ندارد.
🔺خدای سبحان چون غنی محض و کمال نامحدود است پس فرض ندارد که کاری برای مخلوقی انجام دهد که اگر آن مخلوق به هدف آن کار نرسید خدا به هدفش نرسیده باشد و شکست بخورد.
🔺خدا نقصی ندارد که بخواهد با انجام کاری و به قصد رسیدن به یک هدف، به کمالی برسد.
شاهد آن آیه ۸ سوره ابراهیم است: «و قال موسی اِن تکفُروا انتم و من فی الارض جمیعاً اِنّ الله لغنیٌ عن العالمین» اگر همه جهانیان هم کافر شوند برای خدا تفاوتی نمی کند و اینطور نیست که خدا به مقصدش نرسد. مانند جایی که انسان به قصد خیر، برای سکونت دیگری خانهای بسازد که در اینجا هدف ساختن، استفاده آن شخص دیگر است و اگر در آن سکونت نکرد ضرری به سازنده نمیرسد.
3⃣ ثبوت عبادت به #بقای آن است و اگر از جایی قطع شد شخص دیگر به هدفش نمیرسد. پیامبر میفرمایند: «ان صلاتی و نسکی و محیای و مماتی لله رب العالمین» یعنی در همه حال همه اعمالم برای خداست.
4⃣ عبادت یک هدف واسط برای رسیدن به #یقین است، نه اینکه خود هدف غایی و اصلی باشد.
🔺آیه آخر سوره حجر گوید: «و اعبُد ربّک حتی یاتیَک الیقین»
یقین به عنوان هدف غایی، تام و اصلی انسان تنها از طریق عبادت قابل دستیابی است. البته معنایش این نیست که اگر به یقین نرسیدی دیگر عبادت لازم نیست! چون آیه تنها هدف را نشان میدهد نه اینه حد عبادت را اعلام کرده و بگوید اگر به یقین رسیدی دیگر عبادت نیاز نیست چون با قطع عبادت انسان به کفر و ارتداد کشیده میشود.
5⃣ رابطه خلقت انسان، عبادت و یقین مانند بذر، درخت و میوه است.
#درخت_زندگی
🔺بذر انسان با خلقش کاشته میشود تا از طریق عبادت خدا به درخت تبدیل شده و نهایتا به میوه یقین دست یابد.
اگر عبادت نکرد بصورت #بذر در خاک میپوسد، اگر عبادت کرد اما لذت نبرد و به صفای دل و یقین و شهود نرسید تنها درختی است که سبز شده و میآراید اما بار ندارد (ویلٌ للمصلین - وای بر نمازگزاران) و تنها پس از یقین است که #میوه میدهد.
6⃣ یقین حاصل از «عبادت» متفاوت از یقین ناشی از «بحث و درس یا مشاهده معجزه» است.
🔺فرعون هم معجزه دید و یقین به درستی ادعای موسی کرد اما چون #نور ناشی از عبادت در قلبش نبود، کفر آن یقین را پوشاند و نهایتا خدا را انکار کرد. یقین آیه آخر حجر، یقین با عبادت است که نور بوده، راه را روشن ساخته و انسان را بدون شک از گناه و جهنم نجات می دهد.
7⃣ هدف انسان به تبع یقین، دارای درجات و بدون نهایت است پس انسان باید مرتبا در پی عمیق شدن یقین و درجه خود باشد.
🔺حضرت فرمود: «کلّ الناسِ الهاهم التکاثر» (همه مردم در حال تکاثر و جمع آوریند.) انسان در هر شغل و جایگاهی گرفتار #تکاثر است که می تواند جمع آوری و افزایش مال، فرزند، شهرت، شاگرد، پای منبری باشد.
🔺«ثم کلّا سوف تعلمون» همگی اینها بعدا در قیامت خواهند فهمید که چقدر اشتباه فکر می کردند.
🔺«کلّا لو تعلمون علم الیقین لترونَّ الجحیم» اگر انسان به #علم_یقین (ناشی از عبادت و نور) دست یافت بهشت را و جهنم ناشی از تکاثر مال و فرزند و غیره را خواهد دید.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره حمد
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/141
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال تفسیر تسنیم
✅ @tafsire_tasnim1
📇 متن خلاصهشده تفسیر قرآن
🔺سوره بقره : جلسه ۴۷
🔖 آیه: ۲۱
📆 تاریخ: ۱۳۶۴/۰۲/۱۱
👤 مفسر: علامه جوادی آملی
♻️♻️♻️♻️♻️♻️♻️
✅آیه ۲۱ بقره: «یا ایّها الناس اعبدوا ربّکم الّذی خلقکم و الذین من قبلکم لعلّکم تتّقون»
ای مردم، پروردگارتان را که شما و پیشینیان شما را خلق کرده است بپرستید تا بدین وسیله شاید پرهیزگار شوید.
🔰🔰🔰🔰🔰🔰🔰
🍀خداوند وقتی صفات مومنان، منافقان و کافران را ذکر کرد به اصل قضیه یعنی هدایت قرآن برای همه مردم برمیگردد ک همان #هدایت_عامه است. گوید ای مردم مانند کافران و منافقان نباشید که یک خدا برای #خلق جهان قائلند و خدایان دیگری برای #ربوبیت و اداره جهان! خدای واحد را بپرستید زیرا شما و قبل از شما را خلق کرده است و همانست که جهان را تربیت و اداره میکند و لذا مقام ربوبی دارد.
🍁تقوا هدف #خلقت است نه هدف خالق. «لعلّکم تتّقون» ما خلق شدهایم که خدا را عبادت کنیم و بدین وسیله به #تقوا و خشوع برسیم تا کمال پیدا کنیم وگرنه خالق نیازی به این تقوا ندارد. «و ماخلقتُ الجنّ و الانس الّا لیعبدون»
🔰چون خدا #حکیم است پس کار بدون حکمت و بیهوده انجام نمیدهد. بعلاوه اینکه چون خدا #غنی_محض است کاری را برای هدف انجام نمیدهد زیرا نقصی ندارد که با ایجاد هدف برای خود بخواهد نقصش را برطرف کند.
🎯دو دلیل برای چرایی عبادت در آیه ذکر شده است:
1⃣خدا #خالق است. هر خالقی باید عبادت شود پس خدا باید عبادت شود.
2⃣تقوا #کمال است. تقوا حاصل نمیشود مگر با عبادت پس برای رسیدن به کمال راهی به جز عبادت وجود ندارد.
🔵در تایید نظر بالا آیه ۱۸۳ بقره گوید: روزه بر شما واجب شد همانطور که بر پیشینیانتان واجب شده بود تا شاید باتقوا شوید «کتب علیکم الصیام کما کتب علی الذین من قبلکم لعلّکم تتّقون» لذا «تقوا نتیجه عبادت است.»
پس هم خلقت و هم تقوا به صدر جمله یعنی عبادت بازمیگردد. خلق شدهایم برای عبادت و عبادت میکنیم برای رسیدن به تقوا. عبادت زمینه تقوا است اما ممکن است موانع زیادی در کار باشد. کسی که نماز میخواند اینطور نیست که حتماً با تقوا شود.
🔴آیا بتپرستان #بتها را واقعا خدا میدانستند؟ ایشان برای خلقت تنها خدای واحد را قبول داشتند اما در پرورش و اداره جهان، اربابی دیگر قائل بودند لذا برای در دسترس بودن خداوند جهت درخواست حاجت و #شفاعت بتهایی را ساختند تا دستشان به او برسد. کم کم این بتها جایگاهی بزرگ یافتند و حقیقتاً خدا تلقی شدند.
🔴آیه گوید خدای واحد را که خالق و رب جهان است بپرستید. «اعبدوا ربکم الذی خلقکم» اگر #شرک_ربوبی پیدا کردید و تربیت و پرورش و اداره جهان را به خدایانی دیگر نسبت دادید این شرک به #شرک_عبادی نیز میانجامد و در عبادت نیز چند خدایی خواهید شد.
♦️بدانید که خلقت و ربوبیت دو چیز مستقل نیستند بلکه یک چیز واحدند زیرا اولاً وقتی مدبر چیزی را اداره میکند، #اوصاف و کمالی به آن چیز میدهد و لذا این دادن کمال، خودش رابطهای بین دو طرف ایجاد میکند که #خلق است.
ثانیاً خدا که به موجودات #رزق میدهد حقیقتاً در حال خلق است چون رزق دادن مانند انتقال مال توسط انسانها نیست که اعتباری بوده، مالکیت مال تغییر کند اما واقعیت و جایگاه مال تغییر نکند بلکه رزاقیت خدا، #تکوینی است و حقیقتاً رزق میرساند.
📢خلاصه: آیه گوید عبادت کنید ربی را که خالقتان است زیرا #خلقت و #ربوبیت یکی هستند و بتان و خدایان دیگر، دروغین هستند. ثانیاً اگر ربتان را عبادت کردید امید است که #متقی شوید اما الزاماً عبادت موجب باتقوا شدن نمیشود.
🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸🚸
🔴 دسترسی سریع به فهرست جلسات تفسیر سوره بقره
🔴 eitaa.com/tafsire_tasnim1/288
📜📜📜📜📜📜📜📜📜📜
📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈
✅ @tafsire_tasnim1
🍁تقوا هدف #خلقت است نه هدف عبادت یا خالق.
🔺آیت الله جوادی آملی:
1⃣ «لعلّکم تتّقون» ما خلق شدهایم که خدا را عبادت کنیم و بدین وسیله به #تقوا و خشوع برسیم تا کمال پیدا کنیم وگرنه خالق نیازی به این تقوا ندارد. «و ماخلقتُ الجنّ و الانس الّا لیعبدون».
2⃣چون خدا #حکیم است پس کار بدون حکمت و بیهوده انجام نمیدهد. بعلاوه اینکه چون خدا #غنی_محض است کاری را برای هدف انجام نمیدهد زیرا نقصی ندارد که با ایجاد هدف برای خود بخواهد نقصش را برطرف کند.
🔺 جلسه ۴۷ تفسیر سوره مبارکه بقره
📚کانال #تفسیر_تسنیم 👈
✅ @tafsire_tasnim1