⚡️ برای علاقهمندان به #مباحث_فلسفی
✅ قاعده ترجیح بلامرجح
🌸 ترجیح بلامرجّح بدین معناست که فاعل، یکی از دو امر متساوی و متماثل را بدون غایت و مقصدی خاص برگزیند.
🌸 فلاسفه و متکلمان به اتفاق، «ترجّح بلامرجّح» را محال میدانند و در این باره میان ایشان اختلافی نیست. اما در باره بدیهی یا نظری بودن امتناع «ترجیح بلامرجّح» اختلاف نظر دارند.
🌸 اغلب فلاسفه آن را قاعدهای عقلی و از بدیهیات به شمار آورده اند، تا آنجا که بداهت آن را در حد بداهت «قضیه الواحد نصف الاثنین» دانسته اند اما گروهی این قاعده را نظری انگاشته و براهینی در اثبات آن آوردهاند.
🌸 برهان قاعده ترجیح بلامرجح:
اِستوا و رجحان، متنافی و متناقضاند و شیئی که نسبتش به وجود و عدم متساوی است، اگر یکی از دو طرف بر دیگری بدون مرجّح رجحان یابد، مستلزم جمع نقیضین میشود و بنابراین محال است.
🌸 کاربرد قاعده ترجیح بلامرجح در فلسفه:
🔹فلاسفه در اثبات این مدعای خود که ملاک احتیاج ممکنات به علت، امکان است، از «قاعده امتناع ترجیح بلامرجّح» استفاده کرده و گفتهاند که ممکنات برای خارج شدن از حالت تساوی نسبت به وجود و عدم، یعنی امکان ذاتی، محتاج به علت و مرجّح خارجی اند.
🔹 فلاسفه در بحث ضرورت بالقیاسِ علت و معلول نسبت به یکدیگر به قاعده استحاله ترجیح بلامرجّح پرداخته و گفتهاند که رجحان یکی از دو طرف وجود و عدمِ معلول بر دیگری، بدون مرجّح خارجی، مستلزم اجتماع نقیضین است، بنابراین ترجیح نیازمند مرجّح بوده و مرجّح باید به هنگام ترجیح حضور داشته باشد، زیرا حضور نداشتن مرجّح به هنگام ترجیح به معنای بی نیازی معلول از آن است و چون مرجّح، عدم یا عدمی نیز نمیتواند باشد، پس وجود مرجّح هنگام حصول و وجود راجح لازم است.
🔹فلاسفه در مبحث «علت غایی» نیز به این قاعده استناد کرده اند، زیرا با قول به امتناع ترجیح بدون مرجّح، نظم ضروری فعل با غایت آن اثبات میشود.
🌸 کاربرد قاعده ترجیح بلامرجح در فلسفه لایبنیتس:
«اصل جهت کافی» در «فلسفه لایبنیتس» بیان دیگری از مفاد قاعده امتناع ترجیح بلامرجّح است. اصل جهت کافی عبارت است از اینکه هیچ چیز حقیقی یا موجود و هیچ قضیهای صادق نمیشود مگر اینکه جهت عقلی کافی برای اینکه باید چنان باشد، و نه طور دیگر، داشته باشد.
🌸 این قاعده در عرفان نظری، کلام و اصول فقه نیز کاربرد دارد.
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
http://wikifeqh.ir/ترجیح_بلامرجح
#ویکی_فقه #ترجیح_بلامرجح #کلام #عرفان_نظری #اصول_فقه #بدیهیات #امکان_ماهوی #ضرورت_بالقیاس #علت_غایی #فلسفه_لایبنیتس
@wikifeqh_ir
🌺 برای علاقمندان به #مباحث_فلسفی
❇️ #علت_غایی
💠 علت غايی، به عنوان يکی از علل وجود، از جهتی غایت و از جهت ديگر علت غايی ناميده میشود. کلمه «غايت» در لغت به معنای نتيجه، اثر، هدف و فايده آمده است و از نظر مفهوم فلسفی عبارت از چيزی است که فعل به خاطر آن انجام میشود.
💠 گاهی فاعل اختیاری واجد همه کمالات خودش میباشد و محبت وی به فعل از آن جهت که اثری از کمالات خود اوست تعلق میگیرد مانند مجردات تام و گاهی محبت او به کمالی که فاقد آن است تعلق میگیرد و کار را برای رسیدن و بدست آوردن آن انجام میدهد مانند نفوس حیوانی و انسانی که کارهای اختیاری خودشان را برای رسیدن به امری که ملایم با ذاتشان هست و از آن لذتی و فایدهای میبرند انجام میدهند.
💠 فرق این دو قسم آن است که در مورد اول محبت به کمال موجود منشا انجام کار میشود اما در مورد دوم محبت به کمال مفقود و شوق بدست آوردن آن منشا فعالیت میگردد.
💠 همچنین در مورد اول کمال موجود علت انجام دادن فعل است و به هیچ وجه معلولیتی نسبت به آن ندارد ولی در مورد دوم کمال مفقود بوسیله فعل حاصل میشود و نوعی معلولیت نسبت به آن دارد ولی در هر دو مورد کمال مطلوب و محبوب بالاصاله است و کار مطلوب و محبوب بالتبع.
#ويکي_فقه #فلسفه_اسلامی #علل_وجودی #علت_غایی
🍁براي مطالعه کامل مقاله بر روي لينک زير کليک کنيد👇
➡️ http://wikifeqh.ir/علت_غائی
🆔 @wikifeqh_ir
http://eitaa.com/joinchat/609681418C9a83e3fcdf