🌺 برای علاقمندان به #مباحث_فلسفی
❇️ #علت_غایی
💠 علت غايی، به عنوان يکی از علل وجود، از جهتی غایت و از جهت ديگر علت غايی ناميده میشود. کلمه «غايت» در لغت به معنای نتيجه، اثر، هدف و فايده آمده است و از نظر مفهوم فلسفی عبارت از چيزی است که فعل به خاطر آن انجام میشود.
💠 گاهی فاعل اختیاری واجد همه کمالات خودش میباشد و محبت وی به فعل از آن جهت که اثری از کمالات خود اوست تعلق میگیرد مانند مجردات تام و گاهی محبت او به کمالی که فاقد آن است تعلق میگیرد و کار را برای رسیدن و بدست آوردن آن انجام میدهد مانند نفوس حیوانی و انسانی که کارهای اختیاری خودشان را برای رسیدن به امری که ملایم با ذاتشان هست و از آن لذتی و فایدهای میبرند انجام میدهند.
💠 فرق این دو قسم آن است که در مورد اول محبت به کمال موجود منشا انجام کار میشود اما در مورد دوم محبت به کمال مفقود و شوق بدست آوردن آن منشا فعالیت میگردد.
💠 همچنین در مورد اول کمال موجود علت انجام دادن فعل است و به هیچ وجه معلولیتی نسبت به آن ندارد ولی در مورد دوم کمال مفقود بوسیله فعل حاصل میشود و نوعی معلولیت نسبت به آن دارد ولی در هر دو مورد کمال مطلوب و محبوب بالاصاله است و کار مطلوب و محبوب بالتبع.
#ويکي_فقه #فلسفه_اسلامی #علل_وجودی #علت_غایی
🍁براي مطالعه کامل مقاله بر روي لينک زير کليک کنيد👇
➡️ http://wikifeqh.ir/علت_غائی
🆔 @wikifeqh_ir
http://eitaa.com/joinchat/609681418C9a83e3fcdf
🌺 برای علاقمندان به #مباحث_فلسفی
✅ #حواس
🔵 حس ، به همراه حرکت، يکي از ويژگيهاي اصلي موجود زنده و حيوان به شمار ميآيد. از طريق حس، ادراک حسي يا احساس حاصل ميشود و فقط موجودي قادر به احساس است که صاحب نفْس باشد .
🔵 نزد فيلسوفان مسلمان، حس در دو معنا بهکار رفته است: يکي قوه حس و ديگري ادراک حسي.
🔵 حس معمولا در مقابل عقل است و از آن با عنوان قوه حاسه يا حساسه نيز ياد شده و منظور از حواس، قواي حسي است.
🔵 حس ويژگي نفس حيوان و انسان نيست و نفوس فلکي نيز صاحب احساساند
🔵 حواس ظاهري شامل بينايي (باصره)، شنوايي (سامعه)، بساوايي (لامسه)، چشايي (ذائقه) و بويايي (شامه) است.
🔵 حواس باطني نيز عبارتاند از: حس مشترک، خيال، متصرفه، واهمه و حافظه.
#ویکی_فقه #فلسه #علم_النفس #حواس
🍁برای مطالعه کامل مقاله بر روی لینک زیر کلیک کنید👇
➡️ http://wikifeqh.ir/حواس
🆔 @wikifeqh_ir
instagram.com/wikifeqh/
http://eitaa.com/joinchat/609681418C9a83e3fcdf
🌺 برای علاقمندان به #مباحث_فلسفی
✅ #اثبات_هيولي (ماده اولي)
💠 جوهري را که حامل «استعداد» يا «امکان تبديل شدن» است و پذيراي صورتهاي متعدد ميباشد «ماده» يا «هيولي» مينامند.
💠 برخي از فلاسفه، مشائين و به تبع آنها مشهور فلاسفه اسلامي، ماده به معناي اول (هيولي) را پذيرفته و براي آن دو دليل اقامه کردهاند: برهان قوه و فعل و برهان فصل و وصل.
🔹برهان قوه و فعل: هر موجود جسماني داراي دو حيثيت است: يکي حيثيت دارايي که به آن حيثيت «فعليت» گفته ميشود. دوم، حيثيت ناداري که آن را «قوه» مينامند. مثلا «آب» که يک جسم است خود مرکب از دو جوهر است: يکي صورت آب بودن که همان فعليت آن است و ديگري حيثيت قوه و تبديل شدن آن به بخار که همان «ماده» ميباشد.
🔹برهان فصل و وصل: در اجسام تغييراتي از قبيل اتصال و انفصال و تبديل و تبدلات جوهري وجود دارد. مثلا جسم يکپارچه و پيوستهاي تبديل به دو جسم منفصل و جداگانه ميگردد. بدون ترديد در اينگونه تحولات چنين نيست که موجود اول به کلي معدوم شده و يک يا چند چيز ديگر از نيستي محض به وجود ميآيند بلکه يقينا چيزي از موجود قبلي در موجود بعدي باقي ميماند. آنچه باقي ميماند قطعا همان فعليت موجود قبلي نيست. پس ناچار جوهر ديگري در ميان آنها وجود دارد که رابطه وجودي آنها با يکديگر را حفظ ميکند و خودش اقتضاي هيچ فعليتي را ندارد و به همين جهت است که فعليتهاي گوناگون را ميپذيرد. چنين جوهري که هيچ فعليتي از خود ندارد و ويژگي آن، فقط پذيرش و قبول صورت هاست «قوه محض» يا ماده و هيولي ناميده ميشود.
#ويکي_فقه #فلسه #جواهر #ماهیت #ماده
🍁براي مطالعه کامل مقاله بر روي لينک زير کليک کنيد:👇
➡️ http://wikifeqh.ir/ماده_(فلسفه)
🆔 @wikifeqh_ir
instagram.com/wikifeqh/
http://eitaa.com/joinchat/609681418C9a83e3fcdf
🌺 برای علاقمندان به #مباحث_فلسفی
✅ #ماده
💠 جوهري را که حامل «استعداد» يا «امکان تبديل شدن» است و پذيراي صورتهاي متعدد ميباشد «ماده» يا «هيولي» مينامند.
💠 در حقيقت ماده خودش هيچ فعليتي ندارد و فعليتش به اين است که پذيراي صورتهاي متفاوت است.
💠 ماده جوهري است که حامل استعداد قريب تبديل شدن به يک شيء و تبديل نشدن به اشياء ديگر ميباشد.
💠منظور از قيد قريب اين است که هر شيء مادي استعداد تبديل شدن به همه اشياء ديگر را دارد لکن ميزان اين استعداد متفاوت بوده و نسبت به اشياء مختلف، شدت و ضعف و قرب و بعد دارد. مثلا دانه گندم براي تبديل شدن به خوشه گندم استعداد قريب دارد اما براي تبديل شدن به تخم مرغ راه زيادي را بايد بپيمايد. لذا نسبت به آن استعداد بعيد دارد.
💠 ماده طبق اين اصطلاح به دو معنا اطلاق ميشود:
الف) ماده اوليه: که پذيراي صورت جسميه است که به آن هيولي يا ماده اولي هم گفته ميشود.
ب) ماده ثانيه: مراد هيولي به همراه يک يا چند صورت ديگر است که ميتوانند با هم ماده براي صورت جديدي واقع شوند.
#ويکي_فقه #فلسه #جواهر #ماهیت #ماده
🍁براي مطالعه کامل مقاله بر روي لينک زير کليک کنيد:👇
➡️ http://wikifeqh.ir/ماده_(فلسفه)
🆔 @wikifeqh_ir
instagram.com/wikifeqh/
http://eitaa.com/joinchat/609681418C9a83e3fcdf
🌺 برای علاقمندان به #مباحث_فلسفی
✅ شبهه نفی جوهر
💠 ممکن است کسي بگويد: ما حسّ جوهرياب در خارج نداريم؛ بلکه در خارج ما هرچه مييابيم، همه اعراض است؛ پس به اين ترتيب منکر وجود جوهر در خارج ميشود.
💠 علامه طباطبايي به اشکال فوق چنين پاسخ ميدهد که: هرکس جوهر را انکار کند بدون اينکه خود متوجه باشد، معتقد به جوهر بودن اعراض شده است و اعراض را جوهر ميداند؛ زيرا تقسيم ماهيت به جوهر و عرض، تقسيم حصري است و هر ماهيتي را که در نظر بگيريد از دو حال خارج نيست؛ يا وجود لنفسه دارد و يا وجود لغيره دارد و اگر ما بگوييم هيچ کدام از اعراض را ما در موضوع ديگري (يعني در جوهر) نيافتيم به اين نکته اعتراف کرده است که همه اعراض، وجود لنفسه دارند؛ يعني جوهرند.
💠 اگرچه ما حس جوهرياب نداريم؛ يعني هيچکدام از قواي ظاهر ما جواهر را احساس نميکنند؛ بلکه ما فقط اعراض را احساس ميکنيم؛ اما وجود منحصر به محسوسات نیست؛ بلکه ما با استدلال عقلي وجود جواهر را اثبات ميکنيم.
#ويکي_فقه #فلسفه #طبیعیات #ماهیت
⚜براي مطالعه کامل مقاله بر روي لينک زير کليک کنيد👇
▶️ http://wikifeqh.ir/جوهر_(فلسفه)
🆔 @wikifeqh_ir
instagram.com/wikifeqh/
http://eitaa.com/joinchat/609681418C9a83e3fcdf
🌺 برای علاقمندان به #مباحث_فلسفی
✅ استدلال بر وجود جوهر به روش منطقی
💠 برخي فلاسفه معاصر استدلال بر وجود جوهر را به روش منطقي چنين بيان کرده اند:
• اعراض موجودند و ما وجود آنها را با حواس ظاهر درک ميکنيم.
• اعراض موجوداتي هستند که نيازمند به موضوعاند وآن موضوع در ذات خود نيازمند اين اعراض نميباشد.
• پيش رفتن سلسله موضوعات اعراض تا بينهايت محال است.
• پس اين سلسله بايد به موضوعي ختم شود که در ذات خود نيازمند موضوعِ ديگري نباشد؛ يعني اين سلسله بايد به جوهر ختم شود.
#ويکي_فقه #فلسفه #طبیعیات #ماهیت
⚜براي مطالعه کامل مقاله بر روي لينک زير کليک کنيد👇
▶️ http://wikifeqh.ir/جوهر_(فلسفه)
🆔 @wikifeqh_ir
instagram.com/wikifeqh/
http://eitaa.com/joinchat/609681418C9a83e3fcdf
🍀 برای علاقمندان به #مباحث_فلسفی
✅ ملاک احتیاج به علّت
💠 بعضی از فلاسفه غربی که مفاد اصل علّیت را درست در نیافتهاند پنداشتهاند که مفاد آن این است که: هر موجودی نیازمند به علّت است. و از اینروی به گمان خودشان در برهانی که بر اساس اصل علّیت برای اثبات وجود خدای متعال، اقامه شده مناقشه کردهاند که طبق اصل مزبور خدا هم باید آفرینندهای داشته باشد! غافل از اینکه موضوع اصل علّیت «موجود» بطور مطلق نیست بلکه «موجود معلول» است و چون خدای متعال، معلول نیست نیازی هم به علّت و آفریننده نخواهد داشت.
💠 فلاسفه اسلامي بحثي را تحت عنوان «ملاک احتياج به علّت» مطرح کردهاند که نتيجه آن، تعيين موضوع براي اصل علّيت است، و حاصل آن اين است: اگر موضوع اين قضيّه «موجود» بطور مطلق باشد معنايش اين است که موجود از آن جهت که موجود است نياز به علّت دارد، و لازمهاش اين است که هر موجودي نيازمند به علّت باشد. ولي چنين مطلبي نه تنها بديهي نيست بلکه دلیل بر خلاف آن داريم.
💠 متکلّمین پنداشتهاند که قید موضوع اصل علیت «حادث» است یعنی هر موجودی که حادث باشد و در یک زمانی موجود نباشد و بعد بوجود بیاید نیازمند به علّت خواهد بود. در برابر ایشان، فلاسفه معتقدند که قید موضوع در قضیّه یاد شده «ممکن» است یعنی هر موجودی که ذاتاً امکان عدم داشته باشد و فرض نبودن آن، محال نباشد نیازمند به علّت خواهد بود.
#ويکي_فقه #فلسفه #اصل_علیت
⚜براي مطالعه کامل مقاله بر روي لينک زير کليک کنيد👇
▶️ http://wikifeqh.ir/اصل_علیت
🆔 @wikifeqh_ir
instagram.com/wikifeqh/
http://eitaa.com/joinchat/609681418C9a83e3fcdf
🌹برای علاقمندان به #مباحث_فلسفی
🍀 #برهان_علیت از دیدگاه امام علی
⭕️ این برهان را بطور مختصر میتوان چنین مطرح کرد:
جهان معلول است. هر معلولی نیازمند علت است. بنابراین، جهان که معلول است نیازمند به علتی است که آن علت یا خداست یا در نهایت به خدا منتهی میشود. از این رو خدا وجود دارد. در واقع امکان ندارد که یک شیء معلول، علت فاعلی خود باشد، زیرا مستلزم آن است که شیء، مقدم بر خودش بشود که امری محال است.
⭕️ همچنین در سلسله علل فاعلی، ممکن نیست تا بینهایت پیش برویم، ...
💠 از بیانات امام علی (علیهالسلام) به خوبی برمیآید که همه اشیا غیر از خداوند معلول و در نتیجه قائم به خداوند هستند.
۱: هر موجودی غیر از خداوند معلول است: «کل قائم فی سواه معلول.»
۲: هر چیزی به خدا قیام دارد: «کلّ شیء قائم به.»
۳: هر چیزی خاشع و قائم به خداست، خدا غنای هر فقیری و عزّت هر ذلیلی و قوّه هر ضعیفی است: «کلّ شیء خاشع له، و کلّ شیء قائم به، غنّی کلّ فقیر و عزّ کلّ ذلیل و قوّة کلّ ضعیف.»
۴: خدا از هر چیزی بینیاز است و هیچ چیزی بینیاز از خدا نیست: «سبحان الغنی عن کلّ شیء و لاشیء من الاشیاء یغنی عنه.»
۵: خلق هر چیزی از خداست که در نتیجه معلول نیز خواهد بود: «منه کان کلّ شیء للخلق.»...
#ویکی_فقه #فلسفه #برهان_علیت
⚜براي مطالعه کامل مقاله بر روي لينک زير کليک کنيد👇
▶️ http://wikifeqh.ir/برهان_علیت_از_دیدگاه_امام_علی
🆔 @wikifeqh_ir
instagram.com/wikifeqh/
http://eitaa.com/joinchat/609681418C9a83e3fcdf
🌺 برای علاقمندان به #مباحث_فلسفی
✅ #پارادايم
⭕️پارادايم" از کلمه يوناني "پاراديگما" گرفته شده است و در اصل واژه افلاطوني است و تغيير شکل يافته کلمه "مُثُل" بعدها توسط مترجمان است. امروزه به معناي يک جهانبيني و نظريه کلي است که انسان راجع به قلمروئي از هستي دارد و با توجه به آن نظريه به تفحص و بررسي جزئيات درون آن قلمرو ميپردازد.
⭕️ کوهن پارادايم را در ارتباط با انقلاب علمي مطرح ميکنند و ميگويند با هر انقلاب پارادايم جديدي بهوجود ميآيد که متفاوت با پارادايم قبلي است و اينکه هر پارادايم چارچوب خاص خود را دارد و قابل مقايسه با ديگري نيست. ...
⭕️ کوهن مراحلي را که علوم از آنها گذر ميکنند در4 مرحله ميداند:
🔺اول "مرحله پيش از پارادايم" است که مکتبهاي نظري از هيچ پايبندي جامعه علمي برخوردار نيست.
🔺دوم "مرحله پارادايمي" است که پارادايم مورد تاييد علمي قرار گرفته و بهعنوان چهارچوب اصلي حل مسائل دانشمندان است.
🔺سوم "مرحله بحران"، که پارادايم مسلط نزد بخش مهمي از جامعه علمي با ناکامي مواجهه ميگردد و پارادايمهاي جديدي ابداع و احيا ميشود.
🔺چهارم انقلاب علمي بهوجود ميآيد و پارادايم جديد مسلط ميشود.
#ویکی_فقه #فلسفه #فلسفه_علم #معرفت_شناسی #شناخت_شناسی_علم
براي مطالعه کامل مقاله بر روي لينک زير کليک کنيد👇
▶️ http://wikifeqh.ir/پارادایم
🆔 @wikifeqh_ir
instagram.com/wikifeqh/
http://eitaa.com/joinchat/609681418C9a83e3fcdf
🍀 برای علاقمندان به #مباحث_فلسفی
✅ #ابدان_اخروی
💠 صدرالدين شيرازي اختلافاتي ميان ابدان دنيوي و ابدان اخروي ذکر کرده است، از جمله:
1. ابدان اخروي بر خلاف ابدان دنيوي قابل فساد و تباهي نيستند؛
2. ابدان اخروي داراي روح و حياتند و بلکه عين حياتند در حالي که برخي از ابدان دنيوي داراي روح و حيات و بعضي فاقد آنند؛
3. ابدان اخروي بر حسب اعداد تصورات نفوس و ادراکات، نامتناهي هستند زيرا براهين تناهي ابعاد در آنگونه ابدان جريان ندارد؛
4. ابدان اخروي متوسط بين دو عالم بوده و جامع تجرد و تجسمند و بيشتر لوازم و عوارض ابدان دنيوي را فاقدند؛
5. ميان ابدان اخروي تزاحم نيست؛ ...
#ويکي_فقه #فلسفه #معاد #ابدان_اخروی
⚜براي مطالعه کامل مقاله بر روي لينک زير کليک کنيد👇
▶️ http://wikifeqh.ir/ابدان_اخروی
🆔 @wikifeqh_ir
instagram.com/wikifeqh/
http://eitaa.com/joinchat/609681418C9a83e3fcdf
#فلسفه #مباحث_فلسفی #کمیت
#ویکی_فقه
🔰 تَخَلْخُل وَ تَکاثُف
◾️دو اصطلاح در فلسفه طبیعی به معنی رقیق شدن و غلیظ شدن هستند. و در اصطلاح آنرا به فزونی یا کاستی حجم چیزی بدون انضمام شیء خارجی و یا جدایی چیزی از آن، بر اثر عللی مانند حرارت و برودت، تعریف کردهاند.
💢 با توجه به تعریفی که برای تخلخل و تکاثف شد، این #اصطلاح از نمو و ذبول متمایز میشود، با آنکه هر یک نوعی از حرکت در کمیت به شمار میروند، در #تخلخل و #تکاثف مقدار جسم بدون پیوستگی یا جداییِ چیزی زیاد و کم میشود، اما #نمو_و_ذبول همراه با پیوستگی یا جدایی است.
💠 دیدگاههای متفاوتی دربارهی این مبحث ارائه شده است برای مطالعه، به لینک زیر بروید.👇
wikifeqh.ir/تخلخل_و_تکاثف
@WikiFeqh